Doğrulama / Yanlışlama

Koronavirüs Salgını Hakkında Paylaşılan Asılsız İddialar

Yazar: malumatfurus
Yazar: malumatfurus 1 yorum

Korona Günlerinde Yalan Haber

Koronavirüs (Covid-19) salgını bir yanlış bilgi salgınına da evrildi. Daha önce hiç görmediğimiz bir yoğunlukta yanlış bilgi akışı yaşanıyor. Böyle bir ortamda koronavirüs salgını ile ilgili sosyal medyada ve haber platformlarında son günlerde ön plana çıkan asılsız / yanlış / yalan haber ve iddiaları derleyelim istedik…

 

Salgının Başlangıcından Bu Yana Koronavirüsü Önlediği İddia Edilen Maddeler / Uygulamalar / Hurafeler 

 

Koronavirüsü Önlediği İddia Edilen Maddeler ve Uygulamalar

 

Koronavirüs Şeklinde Dolu Yağdırılacağı İddiası

Yemen’de koronavirüs şeklinde dolu yağdığı iddiasıyla paylaşılan fotoğraflar aslında adı geçen ülkeden değil. Koronavirüse benzer şekilde devasa büyüklükte dolu yağışının gerçekleştiği iddiası doğru. Koronavirüsün şekline benzer dolu yağışı salgından bağımsız şekilde (geçmişte ve günümüzde) gözlemlenebilen bir meteorolojik hadise. Dolu tanelerinin büründüğü şeklin koronavirüs salgınıyla bir ilgisi yok. Bir dış etki vasıtasıyla koronavirüsün şekline benzer dolu tanelerinin yağdırılacağı iddiası ise temelsiz olup, hayatın olağan akışıyla ve meteorolojik hadiselerin seyriyle uyumlu değildir.

 

Koronavirüs Şeklinde Dolu Yağdırılacağı İddiası

 

Kayseri’de Bir Üfürükçünün Koronavirüs Yaydığı İddiası

Kayseri’nin kısmi karantina altındaki Yemliha Mahallesinde, “üfürükçü” olarak nitelenen bir kadının, koronavirüs bulaşmasın diye gelen müşterilerine okuyup üfleyerek koronavirüs bulaştırdığı iddiasının doğruluk payı bulunmuyor. Kayseri’de üfürükçü yoluyla görüldüğü iddia edilen koronavirüs vakalarının, önce bir cenaze ve ardından düzenlenen bir mevlit sonucu mahalleye yayıldığı ortaya çıktı.

 

Kayseri’de Bir Üfürükçünün Koronavirüs Yaydığı İddiası

 

Koronavirüs Salgınının Sonrasında Çin’de Kuran Dağıtımına Ait Sanılan Video

Videonun Çin’de koronavirüs salgınından sonra Kuran yasağının kalkması nedeniyle dağıtılan Kuran’a eriştiği için sevinen Çinlileri gösterdiği iddiası doğru değil. İddia edilenin aksine video yerde görülen bavullardan çıkan ciltli kitaplar Kur’an-ı Kerim değil, İncil!

 

Koronavirüs Salgınının Sonrasında Çin’de Kuran Dağıtımına Ait Sanılan Video

 

1962 Yılında Yayımlanan Bir İtalyan Dergisinde Salgınla İlişkilendirilerek 2022 Yılının Resmedildiği İddiası

New York’taki bir caddede yaşanan trafik sorununu gösteren resimde aslında şehirlerdeki trafik sorununun gelecekte daha az yer kaplayan küçük, biniciyi hava koşullarından korumak için kubbe biçimli camla kaplı dört tekerlekli bir scootera benzer tek kişilik araçlar kullanarak nasıl hafifletilebileceğini göstermektedir. Küresel pandemi sonrasında yaşanacak izolasyon sürecini değil, geleceğin kentsel ulaşım sürecini görselleştiren retro fütüristik görselin hiçbir yerinde 2022 yılının esamesi okunmamaktadır.

 

1962 Yılında Bir İtalyan Dergisinde 2022 Yılının Resmedildiği İddiası

 

Türkiye’de Çekildiği Sanılan Kelepçeli Hastane Yatağı Fotoğrafı

Tutuklu / hükümlü koronavirüs hastasının Türkiye’de yoğun bakımda hastane yatağına kelepçelendiği anı gösterdiği iddia edilen fotoğraf, 18 Mayıs 2010 tarihinde AP’den Noah Berger tarafından ABD’de çekilmiş.

 

Türkiye’de Çekildiği Sanılan Kelepçeli Hastane Yatağı Fotoğrafı

 

Aamir Khan’ın Koronavirüs Salgını Nedeniyle Muhtaç Kalanlara Un Çuvalı İçinde Para Yardımı Yaptığı İddiası

Aamir Khan, Instagram hesabında paylaştığı hikâye ile muhtaç insanlar için 1 kilo un çuvalının içine de 15 bin rupi (1.375 TL) para koyduğu iddiasını yalanladı. Aamir Khan’a atfedilen yardım söylentisinin kaynağı Crazy Traveler adlı bir Tiktok profilinin yayınladığı videonun olduğu, videoyu yayınlayan kişinin ise yapılan yardımdan bahsederken Aamir Khan’ın ismine değinmediği bilinmektedir.

 

Aamir Khan’ın Koronavirüs Salgını Nedeniyle Muhtaçlara Yaptığı Sanılan Yardım

 

“Ve İnsanlar Evde Kaldılar” Başlıklı Şiiri Kathleen O’Meara’nın (156 Yıl Önce) 1864 Yılında Yazdığı İddiası

“Ve insanlar evde kaldılar” (“And the people stayed home”) başlığıyla paylaşılan şiir iddia edildiği şekilde 1864 yılında değil 2020 yılında yazıldı. Paylaşılan dizeler 1839-1888 yılları arasında yaşamış bulunan Kathleen O’Meara’ya değil; hâlihazırda ABD’de yaşayan Catherine M. O’Meara (Kitty O’Meara) adlı emekli öğretmene ait. Kitty O’Meara söz konusu şiiri The Daily Round adlı internet sitesinde 16 Mart 2020 tarihinde yayımlamıştır.

 

Kathleen O’Meara’nın 1864 Yılında Yazdığı Sanılan Şiir

 

Ergün Diler’in Koronavirüs Salvoları Derlemesi

Koronavirüse ilk atfı içeren yazısını yayımladığı 31 Ocak 2020 gününden işbu yazının hazırlandığı tarih olan 9 Mayıs 2020 gününe kadar Ergün Diler’in yazılarındaki koronavirüs atıflarını inceledik. Özellikle salgının ilk günlerinde ABD’nin Çin’i hedef alan bir silah olduğunu söylediği koronavirüs salgınının etkilerinin ABD başta olmak üzere tüm dünyada yoğun şekilde hissedilmesiyle birlikte Diler’in söylemlerindeki değişiklik dikkat çekici.

Bir bakmışsınız koronavirüs salgını Çin’i hedeflemiş, bir bakmışsınız asıl hedef ABD. Bir bakmışsınız küresel sistem hedef, bir bakmışsınız Çin ile yakınlaşan ülkeler. Bir yazıda koronavirüs saldırı planı erkene alınmış, diğerinde ertelenmiş. Birgün koronavirüs salgını abartılan bir olgu, ertesi gün koronavirüs salgını yeni dünya düzeni kurduracak bir kriz. Bir sayfada koronavirüs salgını yıl sonuna biter, diğer sayfada salgın büyük bir planın parçası olarak devam eder. Diler’in bir yazısında ABD Çin’i virüsle vurmayı planlarken diğer gün ABD’deki derin yapı salgının kendi ülkesinde görülmesini sağlar. Ergün Diler’in yazılarındaki tutarlılık sorunu bu şekilde özetlenebilir.

 

Ergün Diler’in Koronavirüs Seyir Defteri

 

Prof. Dr. Ercüment Ovalı’nın Koronavirüse Yakalandığı İddiası

Prof. Dr. Ercüment Ovalı, kendisine ve ekibine koronavirüse bulaştığı iddiasını sosyal medya hesabından yaptığı duyuruyla yalanlamıştı.

 

 

Nobel Ödüllü Japon Profesör Tasuku Honjo’nun Koronavirüsün İnsan Yapımı Olduğunu Söylediği İddiası

Nobel ödüllü Japon bilim insanı Tasuku Honjo, Wuhan Viroloji Enstitüsü’nde çalışmadı, koronavirüsün “icat edildiğini” ya da “insan yapımı” olduğunu söylemedi. Bu asılsız iddianın kökeni Prof. Honjo’yu taklit eden bir Twitter profiline dayanıyor.

 

Nobel Ödüllü Japon Profesör Tasuku Honjo’nun Koronavirüsün İnsan Yapımı Olduğunu Söylediği İddiası

 

IMF’nin Borç Verdiği Ülkelere Zorunlu Aşı ve Çip Zorunluluğu Getirdiği İddiası

IMF’nin koronavirüs salgınından olumsuz etkilenen Afrika kıtasından 25 ülkeye sunduğu kredi paketi karşılığında aşı projesine katılma, elektrik alt yapısını güçlendirme ve her köyden iki çocuğa çip takılması şartlarını koştuğu iddiası doğru değil.

IMF, görev alanı itibarıyla, başlıca olarak makroekonomik olaylara odaklanmış bulunmaktadır. Haliyle sunduğu kredilere yönelik talep edilen koşulsallıklar da ekonomik temellidir. Fon’un kredi sunduğu ülkelerden talep ettiği koşullar arasında çip takılması, aşı yapılması ya da köylere elektrik bağlatılması gibi hususlar yer almamaktadır.

IMF Afrika’dan 25 ülkeye kredi değil, hibe sağlamıştır. Düşük gelirli ve kırılgan ekonomiye sahip ülkelerin IMF’ye olan anapara ve faiz ödeme yükümlülükleri donör ülkelerin katkılarıyla 500 milyon dolar tutarında hafifletilmiştir. Borç yükümlülüğü azaltma işlemine yönelik herhangi bir ön koşul şart koşulmamıştır. Borç hafifletilmesi işlemi tek taraflı irade beyanına dayalı bir hibedir, IMF’nin diğer kredi anlaşmaları gibi koşulsallıklar üzerinde karşılıklı uzlaşı gerektiren bir kredi mekanizması değildir.

Kaldı ki, IMF’nin diğer üye ülkelerce finanse edilen hibesinden sadece Afrika’dan değil diğer kıtalardan da ülkeler yararlanmıştır.

 

IMF’nin Borç Verdiği Ülkelere Zorunlu Aşı ve Çip Zorunluluğu Getirdiği İddiası

 

Bill Gates’in Aşıların İnsan Doğurganlığını Azaltacak Şekilde Tasarlandığını Söylediği İddiası

Bill Gates’in aşıların insan doğurganlığını azaltacak şekilde tasarlandığını söylediği iddiası doğru değil. Gates’in 2010 yılında katıldığı TED2010 adlı etkinlikteki “Sıfıra doğru yenilik yapmak” başlıklı konuşmasında aşı ile nüfus artış hızının düşürülebileceğini söylediği doğru. Ancak bu söylemle kastı aşılarla dünya nüfusunun doğurganlığın azaltılarak ya da insanların ölümüne yol açarak değil, sağlık sisteminin iyileştirilmesi yoluyla çocuk ölüm oranlarının düşürülmesi kastediliyor.

Bill Gates, ebeveynlerin daha fazla çocuğa sahip olma ihtiyacını azaltmak için daha fazla çocuğu hayatta tutmakla ilgilenmekte ve böylece genel nüfus artış hızının sınırlanacağı ve daha sürdürülebilir bir küresel sistem kurulabileceğine inanıyor. Aşı yoluyla nüfus artış hızının azaltılmasından kastı aşılarla insanların öldürülmesi ya da doğurganlıklarının azaltılması değil, çocuk ölüm oranlarının (child mortality rate) azaltılması yoluyla ebeveynlerin daha az çocuğa ihtiyaç duymasına odaklanıyor.

Verdiği diğer demeçlerde de Gates, ebeveynlerin çocuk ölümlerinin azalacağına inandıkları takdirde yaşlandıkları takdirde kendilerine bakacak yeterince çocukları olacağı için daha az çocuk yapacaklarını, bunun da nüfus artış hızını düşüreceğini söylemişti.

 

Bill Gates’in Aşı İle Nüfus Planlaması Hakkında Yanlış Anlaşılan Sözleri

 

Koronavirüsün DNA’sıyla Oynandığı İddiası

Koronavirüsün (SARS-COV-2) laboratuvarda biyolojik silah olarak tasarlandığı, virüsün DNA’sıyla oynandığı iddiası aslında köklü bir hata içeriyor. DNA’ya sahip olmayan koronavirüsler RNA virüsleridir.

 

Koronavirüsün DNA’sıyla Oynandığı İddiası

 

Fotoğraftaki Virüs Bankasında Salgına Yol Açan Koronavirüsün Bulunduğu İddiası

Paylaşılan görüntülerin Hubei eyaletinin Wuhan şehrinde yer alan virüs bankasından olduğu doğru. Ancak görüntü yeni değil. 2018 yılından. Ve virüs bankasında görüntülenen buzdolabında, hayatlarımızı tehlikeye sokan koronavirüsün (SARS-COV-2) bulunduğuna yönelik bir emare yok.

 

Fotoğraftaki Virüs Bankasında Salgına Yol Açan Koronavirüsün Bulunduğu İddiası

 

Videonun İtalya’da Halkın Koronavirüs Salgını Nedeniyle Tekbir Getirdiği Ana Ait Olduğu İddiası

İtalya’da halkın koronavirüs salgını nedeniyle tekbir getirmeye başladığı iddiasıyla “İtalya Allahu ekber dedi” notuyla paylaşılan video 11 Ocak 2020 tarihinde Almanya’nın Hamburg kentinde düzenlenen Doğu Türkistan’daki insan hakları ihlalleri nedeniyle Çin’in protesto edildiği eylemden.

 

Koronavirüs Salgını Nedeniyle Halkın İtalya’da Tekbir Getirdiği İddiası

 

Polis Memuru İsmail Hıta’nın Koronavirüs Salgını Nedeniyle Cezaevinde Yaşamını Yitirdiği İddiası

Koronavirüs nedeniyle İskenderun T Tipi Kapalı Ceza İnfaz Kurumunda vefat ettiği sanılan polis memuru İsmail Hıta, cezaevinde değil emniyet teşkilatında görevi başında salgın nedeniyle vefat etmiş.

 

 

İtalya’da Koronavirüsten Kurtulmak İçin Kuran Okutulduğu İddiası

İtalya’da koronavirüs salgınından kurtulmak için Kur’an-ı Kerim okunduğu iddiası doğru; ancak, piskoposluk tarafından düzenlenen dinler arası etkinliğin tek amacı Kuran okutmak değildi. Diğer dinlerden temsilciler de kutsal metinlerinden pasajlar okumuştu.

 

İtalya’da Koronavirüsten Kurtulmak İçin Kuran Okutulduğu İddiası

 

“Luppo Alan Adamın Dramı” Konulu Asılsız Hikâye

10 Nisan 2020 akşamı sokağa çıkma yasağının ilânının ardından yaşanan kargaşada marketten “Luppo” satın alırken görüntülenerek sosyal medyanın gündemine oturan kişi hakkında komşusu tarafından aktarıldığı öne sürülen, ilgili şahsın parasının ancak Luppo’ya yetmesi nedeniyle bu ürüne yöneldiğini belirten dramatik anlatı gerçeği yansıtmıyor. Fotoğraftaki kişiye ulaşan Şölen Yönetimi, Marketing Türkiye’ye yaptığı açıklamada sosyal medyayı sallayan Luppo severin aslında iddia edildiği gibi işsiz olmadığını, kendisinin bir iş yeri sahibi olduğunu açıklamış.

 

“Luppo Alan Adamın Dramı” Konulu Asılsız Hikâye

 

Koronavirüsten Vefat Eden Kişinin Arabasının İçinde Gömüldüğü İddiası

Paylaşılan fotoğrafın aracının içinde vefat eden koronavirüs hastasının mezara aracıyla birlikte gömüldüğü ana ait olduğu iddiası doğru değil. İlginç cenaze töreninin sebebinin Ürdün ya da koronavirüsle bir ilgisi bulunmuyor. Anılan cenaze töreni 72 yaşında vefat eden Güney Afrika’nın kanaat önderlerinden Birleşik Demokratik Hareket üyesi eski siyasetçi Tshekede Bufton Pitso’ya ait. Bir Mercedes hayranı olan Pitso, vefatının ardından vasiyeti üzerine son yolculuğuna arabası ile defnedilerek uğurlanmış.

 

Koronavirüsten Vefat Eden Kişinin Arabasının İçinde Gömüldüğü İddiası

 

Prof. Dr. Ercüment Ovalı’nın Koronavirüsün İlacını Bulduğu İddiası

Prof. Dr. Ercüment Ovalı’nın sosyal medya hesabından yaptığı açıklamalar kamuoyunda koronavirüse karşı etkili ilaç ve aşı geliştirdikleri algısını oluşturmuştu. Zaman içerisinde yaptığı paylaşımlarda 23 Nisan’da koronavirüse karşı ilaç ve aşı açıklaması yapacağı müjdesinde bulunan Prof. Dr. Ovalı, 16 Nisan günü halihazırda klinik kullanımda olan bir ilacın ismini zikretmiş ve 17 Nisan günü de koronavirüse karşı ilaç bulmadığını, yanlış anlaşıldığını belirtmişti. Ercüment Ovalı, 23 Nisan günü yaptığı paylaşımda ise koronavirüs aşısının hayvan deneyi aşamasına geldiğini açıklamıştı. Ancak yaptığı açıklama, Ercüment Ovalı ve ekibinin aşı geliştirme çalışmalarının erken seviyelerinde olduğunu ortaya koymaktadır.

 

Prof. Dr. Ercüment Ovalı’nın Koronavirüsün İlacını Bulduğu İddiası

 

Sanayi Tesislerinin 10 Gün Süreyle Üretime Ara Vereceği İddiası

Kocaeli, Bursa, Sakarya, Tekirdağ illerindeki sanayi tesislerinin 10 gün süreyle üretime ara vereceğine yönelik iddiaların doğruyu yansıtmadığını Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı aktarmıştı.

 

 

Salgınların Çıkış Yerlerinin Çin Olduğu İddiası

Sosyal medyada paylaşılan salgınların çıkış yerlerinin hepsinin Çin olduğu iddiası doğru değil. Ebola, kuş ve domuz griplerinin (yayılım – ilk tanı) merkezi Çin değildi. Tüm salgınların kaynağının Çin olduğu iddiasının “sinophobia”yı körükleme amacı taşıdığı anlaşılıyor.

 

 

Koronavirüs Ölüm / Vaka Sayısının 0,021’de Sabitlendiği İddiası

Yapılan hesaplamalar Türkiye’de koronavirüs ölüm / vaka oranının 0,021’de sabitlenmediğini gösteriyor (Yorum yaparken sonuç verisini yüzdeye çevirmeyip virgülden sonra için 2 rakam (digit) belirlenirse ancak paylaşılan sonuca ulaşılabilmektedir). Öte yandan Çin ve ABD gibi diğer ülkelerde de “açıklanan” ölüm / vaka oranının “plato” olarak nitelenen yatay seyre sahip olabildiği görülmektedir.

 

 

Türkmenistan’da Koronavirüs Kelimesinin Yasaklandığı İddiası

Türkmenistan’da koronavirüs sözcüğünün kullanılmasının bir başkanlık kararnamesi ile yasaklandığı, kelimeyi kullananların cezalandırıldığı iddiası doğru değil. Başkan Gurbanguly Berdimuhamedov’un bu yönde bir yasak kararnamesi bulunmuyor. Türkmenistan’ın resmî kurumlarının açıklamalarında ve yayınlarında koronavirüs kelimesinin geçtiği görülüyor. Koronavirüs (Covid-19) salgınının dünyanın her yerinde gözlemlenmesine rağmen Türkmenistan’ın yayınladığı resmî verilere göre ülkede herhangi bir koronavirüs vakası bulunmuyor.İddia, ülke içinde yasaklı olan ‘Turkmenistan Chronicle’ sitesinden aktarımına ve Sınır Tanımayan Gazeteciler (RSF) adlı örgüt temsilcisinin demecinin yorumlanmasına dayanıyor. Türkmenistan’da basın üzerinde koronavirüs salgını haberleri konusunda baskı ve sansür uygulandığı, salgından söz eden kişilerin de tutuklanma riski altında olduğu çeşitli kesimlerce öne sürülmüştü. Uluslararası çapta yayın yapan haber kuruluşlarının ve çeşitli sivil toplum kuruluşlarının da Türkmenistan’da koronavirüs konusunda basına sansür uygulandığını aktardığı görülmektedir. Maddi gerçekler ışığında Türkmenistan’da koronavirüs kelimesinin kullanılması yönünde genel bir yasak yerine sansür uygulamasının bulunduğu anlaşılmaktadır.

 

Türkmenistan’da Koronavirüs Kelimesinin Yasaklandığı İddiası

 

İspanyol Karikatüristin Türkiye’nin Koronavirüs İle Mücadelesini Çizdiği İddiası

İspanyol karikatüristin Türkiye’nin koronavirüs ile mücadelesini çizdiği iddiası gerçeği yansıtmıyor. Bahse konu resim İranlı sanatçı Ali Reza Pakdel’in çizimine ait. İlgili resimde koronavirüs salgını ile mücadele eden sağlık personeli ve savaşta insanları koruyan askerin üzerinde herhangi bir ülke bayrağı yer almıyor.

 

İspanyol Karikatüristin Türkiye’nin Koronavirüs İle Mücadelesini Çizdiği İddiası

 

Harvard’dan Charles Lieber’in Koronavirüsü Çin’e Sattığı İçin Tutuklandığı İddiası

Harvard Üniversitesi Kimya ve Biyoloji bölüm başkanı Dr. Charles Lieber’in, koronavirüsü üretmek ve Çin’e satmaktan tutuklandığı iddiası gerçeği yansıtmıyor. Charles Lieber koronavirüsü ürettiği ve salgınının kökeniyle ilişkili bir Çin laboratuvarından para almakla değil, Çin ile bağlantıları hakkında yalan söylemekle suçlanmıştı. Charles Lieber’a yönelik soruşturma evraklarında koronavirüse dair bir atıf geçmemektedir. ABD Adalet Bakanlığı soruşturmanın koronavirüsle ilgisi olmadığını açıkladı.

 

Harvard’dan Charles Lieber’in Koronavirüsü Çin’e Sattığı İçin Tutuklandığı İddiası

 

Salgınların Çıkış Yerlerinin Hepsinin Çin Olduğu İddiası

Sosyal medyada paylaşılan salgınların çıkış yerlerinin hepsinin Çin olduğu iddiası doğru değil. Ebola, kuş ve domuz griplerinin (yayılım – ilk tanı) merkezi Çin değildi. Tüm salgınların kaynağının Çin olduğu iddiasının “sinophobia”yı körükleme amacı taşıdığı anlaşılıyor.

 

 

Şerafeddin Sabuncuzade’nin Salgın Hastalıkta Yapılması Gerekenleri Anlattığı İddia Edilen Sözler

15. yy’da Amasya Darüşşifasında Başhekimlik yapan Sabuncuoğlu Şerefeddin’in uyguladığı cerrahi müdahaleleri minyatür tekniği ile resmettiği ilk Türkçe cerrahi eser olan Cerrahiyyet’ül Haniyye’de referans niteliğinde karantina ile hijyen önerilerini sunduğu iddiası asılsız. İddia Emre Taş adlı vatandaşımızın paylaşımının yanlış yorumlanmasıyla oluşmuş. “Minyatürleri konuşturma” adını verdiği paylaşımının viral hâle gelmesinin ardından Emre Taş, Sabuncuoğlu Şerafeddin’e ait olduğu iddiasıyla paylaşılan sözlerin kendisi tarafından uydurulduğunu hesabında paylaşarak bahse konu iddianın asılsız olduğunu ifade etmişti.

 

Şerafeddin Sabuncuzade’nin Salgın Hastalıkta Yapılması Gerekenleri Anlattığı İddia Edilen Sözler

 

Senegal’de Koronavirüs Aşısı Yapılan 7 Çocuğun Öldüğü İddiası

Video içeriği iddia edildiği gibi Senegal’da koronavirüs aşısı nedeniyle yaşamını yitiren çocuklar nedeniyle oluşan kargaşayı yansıtmıyor. Görüntü, kapı kapı dolaşarak kozmetik ürünleri satan Senegalli bir şahsın koronavirüs aşısı yaptığının sanılmasının ardından çıkan kargaşaya ait. Senegalli yetkililer koronavirüs aşısının yapıldığı ya da yapılan aşı nedeniyle çocukların yaşamını yitirdiği iddiasını yalanlamış. Koronavirüse (SARS-COV-2) karşı etkili olacak bir aşı ya da ilaç henüz bulunamadı.

 

Senegal’de Koronavirüs Aşısı Yapılan 7 Çocuğun Öldüğü İddiası

 

Videodaki Doktorun İnsanların Koronavirüs Yerine 5G Nedeniyle Oksijensizlikten Öldüğünü Söylediği İddiası

ABD’li doktorun “İnsanlar Corona dan değil 5G teknolojisinin yarattığı oksijen yetmezliğinden ölüyorlar” dediği iddiası asılsız. Videoda görülen kişi New York’tan Doktor Cameron Kyle-Sidell, ekran görüntüsü paylaşılan kayıtta, koronavirüs hastaları için kullanılan solunum makinelerinin kendilerine yanlışlıkla zarar verdiği yönünde uyarıda bulunuyor. Video kaydında 5G’nin lafzı dahi geçmemiş.

 

Videodaki Doktorun İnsanların Koronavirüs Yerine 5G Nedeniyle Oksijensizlikten Öldüğünü Söylediği İddiası

 

Ebola Virüsünün Adının Kökeninin “Experiments of Biological Warfare Organised by Laboratories in America” (Amerika’daki Laboratuvarlar Tarafından Üretilen Biyolojik Savaş Deneyleri) Tanımının Baş Harflerine Dayandığı İddiası

Ebolanın kökeni virüsün 1976 yılında Kongo Demokratik Cumhuriyeti’nin Yambuku köyünde keşfedilmesinin ardından Karl Johnson adlı doktorun önerisiyle uluslararası komisyonun virüsün ilk bulunduğu köyün adının lekelenmemesi için köyden 100 km ötedeki ırmağın adını vermesine dayanıyor. Ebola’nın “Experiments of Biological Warfare Organised by Laboratories in America” (Amerika’daki Laboratuvarlar Tarafından Üretilen Biyolojik Savaş Deneyleri) tanımının baş harfleri ile bir ilgisi bulunmuyor. Yani Ebola adını bir kısaltmadan değil, Yambuku köyünün 96 km uzağında bulunan Ebola Nehri’nden almıştır. Ebola sözcüğü, Ngbandi dilinde “beyaz su”, “saf su” anlamına gelen “Legbala” kelimesinin l’Ebola şeklinde yanlış aktarılmış bir versiyonudur.

 

Soner Yalçın ve Ebola Virüsünün Adının Kökeni

 

Türkiye’den Koronavirüs Hastalarına Ait Olduğu İddiasıyla Paylaşılan Görseller

Doç Dr. Nejat Altıntaş, katıldığı canlı yayında başka bir ülkeden hastaya ait görselleri kendi takip ettiği hastaya gibi anlatmış ve klinik bilgilerini yanlış aktarmış. İtalyan Radyoloji Derneğinin veritabanında kayıtlı Lombardia bölgesindeki Bergamo Hastanesi’ndeki hastaya ait görseller Türkiye’den bir hastaya aitmiş gibi sunulmuş.

 

 

Avrupa Merkez Bankası Başkanı Christine Lagarde’ın Yaşlılar Hakkında Sözleri

Avrupa Merkez Bankası Başkanı Christine Lagarde’ın “yaşlılar savaşılmasa bile zararsız hale getirilmesi gereken bir düşman haline geldi; emeklilik ve sağlık hizmetlerinde devlet için masraf nedeni” dediği iddiası doğru değil. Başkan Lagarde’ın bu sözleri dile getirdiğine dair herhangi bir kayda rastlanamıyor.

 

 

Vatandaşlara 400 TL Bayram Harçlığı Verileceğinin Duyurulduğu İddiası

Emekli ve 1000 TL yardım alanlar hariç geri kalan vatandaşlara 400 TL bayram harçlığı, çocuklar için 100 TL bayram harçlığı verileceği iddiasının doğru olmadığını İçişleri Bakanlığı duyurdu.

 

 

İngiltere Başbakanı Boris Johnson’ın Vefat Ettiği İddiası

Koronavirüs testi pozitif çıktıktan sonra yoğun bakıma alınan İngiltere Başbakanı Boris Johnson’ın sağlık durumunun “stabil” olduğu açıklandı. Ancak bazı sosyal medya kullanıcıları Başbakan Johnson’ı çoktan “ölü” ilan etti bile. Montaj görseller de paylaşıldı.

 

 

Christine Lagarde’ın Yaşlılar Hakkında Sözleri

Avrupa Merkez Bankası Başkanı Christine Lagarde’ın “yaşlılar savaşılmasa bile zararsız hale getirilmesi gereken bir düşman haline geldi; emeklilik ve sağlık hizmetlerinde devlet için masraf nedeni” dediğine dair herhangi bir kayıt yok. Söz uydurulmuş.

 

 

Umrecilerin Boşalttığı KYK Yurt Odasına Ait Sanılan Fotoğraf

“Umrecilerin terk ettiği öğrenci yurtları” notuyla paylaşılan fotoğraf, koronavirüs salgını öncesinde 2019 yılı Haziran ayı içerisinde paylaşılmış.

 

Umrecilerin Boşalttığı KYK Yurt Odasına Ait Sanılan Fotoğraf

 

İtalya’da Bir Milyarderin Koronavirüs Salgını Nedeniyle Tüm Servetini Sokağa Attığı İddiası

İtalya’nın Bologna şehrinde bir zenginin koronavirüs karşısında bir işe yaramadığı için tüm servetini sokaklara döktüğü iddiasıyla paylaşılan görseller Venezüela’dan. Paylaşılan fotoğrafların koronavirüs salgınıyla bir ilgisi bulunmuyor. Yerlere saçılmış banknotlara ait görseller 2019 yılı Mart ayında Venezüela’nın Merida adlı kasabasında yaşanan banka yağmasının ardından çekilmiş. Yerlerde görülen banknotlar 2008 yılı Ağustos ayında yeni bir para birimi bolivar soberano ile değiştirilen ve 5 Aralık 2018’den sonra herhangi bir geçerliliği kalmayan Venezuela’nın eski para birimi olan bolivar fuertedir.

 

İtalya’da Bir Milyarderin Koronavirüs Salgını Nedeniyle Tüm Servetini Sokağa Attığı İddiası

 

Tüm Dinlerden Sanatçıların Koronavirüse Karşı Allah’ın 99 İsmini Okuduğu İddiası

Paylaşılan video kaydında koronavirüsü püskürtmek amacı ile dünyanın tüm dinlerine mensup sanatçı ve müzisyenlerin Allah’ın 99 ismini zikrettiği iddiası gerçeği yansıtmıyor. Görüntüler TRT’nin daveti üzerine Aya İrini Kilisesi’nde konser veren Boşnak, Hırvat ve Sırp çocuklardan oluşan Saraybosna Fatih Sultan Mehmet Korosu’na ait.

 

Tüm Dinlerden Sanatçıların Koronavirüse Karşı Allah’ın 99 İsmini Okuduğu İddiası

 

İsviçre’deki Bir Kilisede Koronavirüs Salgını Nedeniyle Ezan Okunduğu İddiası

Videoda İsviçre’deki bir kilisede koronavirüs salgını nedeniyle ezan okunduğu iddiası doğru değil. Görüntüler 2017 yılında İsviçre’deki bir kilisenin organize ettiği “Dinler arası barış duaları” adlı etkinlik esnasında çekilmiş.

 

İsviçre’deki Bir Kilisede Koronavirüs Salgını Nedeniyle Ezan Okunduğu İddiası

 

Denizli’de Koronavirüs Nedeniyle Acil Durum ve Karantina İlân Edildiği İddiası 

Denizli’de karantinanın başladığını öne süren görsel NTV’nin ekran görüntüsü kullanılarak oluşturulmuş. Denizli Valiliği yaptığı açıklamada, haberin yalan olduğunu ve bu görseli hazırlayıp yayınlayanlar hakkında da yasal işlemin başlatıldığını duyurdu.

 

 

Koronavirüs Salgını Nedeniyle Halkın Muğla’ya Akın Ettiği İddiası

Muğla’ya girişteki araç trafik yoğunluğuna ait görseller “koronavirüs salgını nedeniyle Muğla’ya akın olduğu” iddiasıyla paylaşılmıştı. Muğla Valiliği, trafiğin il girişinde uygulanan tedbirlerden kaynaklandığını aktararak şehre araç girişinde % 60 düşüş olduğunu belirtmişti.

 

 

Koronavirüs Yardım Kampanyası İçin Memurların Maaşından Otomatik Kesinti Yapılacağı İddiası

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın “Biz Bize Yeteriz Türkiyem” çağrısıyla başlattığı milli dayanışma kampanyası için öğretmenlerin ve sağlık personelinin maaşlarından zorunlu bağış kesintisi yapılacağına yönelik sosyal medyada paylaşılan resmi yazı görselleri sahteydi.

 

Koronavirüs Yardım Kampanyası İçin Memurların Maaşından Otomatik Kesinti Yapılacağı İddiası

 

Videodaki İspanya’dan Sağlık Personelinin Koronavirüs Salgını Karşısından Çaresizlikten Dua Ettikleri İddiası

“İspanya’da bilim çaresiz kaldığı için doktorlar toplu dua etmeye başladı” iddiasıyla sosyal medyada paylaşılan videodaki sağlık görevlileri, Gurudass’ın “Ek Ong Kar” adlı meditasyon melodisi eşliğinde “Ek Ong Kar” ya da diğer ismiyle “Adi Shakti Mantrası”nı söyleyerek meditasyon yapmaktadır.

 

İspanyol Doktorların Koronavirüse Karşı Dua / Meditasyon Seansı

 

Koronavirüs Salgını Nedeniyle Tatil Edilen Okulların Gelecek Yıl Tekrar Edileceği İddiası

Koronavirüs (Covid-19) salgını nedeniyle ara verilen eğitimlerin gelecek yıl tekrar edileceği iddiası gerçeği yansıtmıyor. (1 Nisan şakası olarak oluşturulup oluşturulmadığı anlaşılamayan) görsel dijital montajla oluşturulmuş. Milli Eğitim Bakanlığı kaynakları okullarda ara verilen eğitimin gelecek yıl tekrar edileceği iddiasının doğru olmadığını aktardı ve Habertürk de paylaşılan ekran görüntüsündeki gibi bir haberin kuruluşları tarafından yayınlanmadığını duyurdu.

 

Koronavirüs Salgını Nedeniyle Tatil Edilen Okulların Gelecek Yıl Tekrar Edileceği İddiası

 

Videodaki Orangutanın Ellerini Yıkamasının Sebebinin Koronavirüs Salgını Olduğu İddiası

Sandra adlı orangutanın, koronavirüs salgını yüzünden sürekli ellerini yıkayan bakıcılarını görüp ellerini yıkamaya başladığı iddiası gerçek dışı. Bahse konu video Kasım 2019’da koronavirüs salgını ortaya çıkmadan önce yayımlanmış.

 

Videodaki Orangutanın Ellerini Yıkamasının Sebebinin Koronavirüs Salgını Olmadığı Nasıl Anlaşılabilir?

 

İsrail’de Koronavirüsten Ölen Kimsenin Olmadığı İddiası

İsrail’de koronavirüs nedeniyle ölenin olmadığı iddiası doğru değil. İşbu yazının hazırlandığı tarih (1 Nisan 2020) itibarıyla İsrail’de SARS-COV-2 nedeniyle vefat eden kişi sayısı 25’ti. 1 Nisan 2020 günü akşamı itibarıyla İsrail’deki Covid-19 vakaları sayısı 5.591 iken 97 kişi yoğun bakımda ve 76 kişi entübe vaziyette bulunmaktadır.

 

İsrail’de Koronavirüsten Ölen Kimsenin Olmadığı İddiası

 

İtalya’da Halkın Müslümanlarla Birlikte Secde Ettiği Sanılan Video

“İtalya halkı Müslümanlarla beraber secde ediyor” notuyla sosyal medyada paylaşılan video aslında Peru’nun başkenti Lima’daki General San Martin meydanında 7 Aralık 2019 tarihinde çekilmiş. Videoda halk koronavirüsten ötürü değil seçimler ve ülkenin yaşadığı siyasi kriz nedeniyle secdeye kapanmış. Secdeye kapanan kitlenin Müslüman olduğuna dair bir emare yok.

 

İtalya’da Halkın Müslümanlarla Birlikte Secde Ettiği Sanılan Video

 

Risklayer Adlı İnternet Sitesindeki Türkiye Koronavirüs Vaka Dağılımı Haritası

Risklayer adlı internet sitesinde paylaşılan Türkiye koronavirüs vaka dağılımı haritası, kendi “içgörü”lerini yansıtmakta olup, resmî bir veriye dayanmamaktadır.

 

 

Çin’in Mobil Abone Sayısındaki Düşüşün Koronavirüs Kaynaklı Ölüm Sayısını İşaret Ettiği İddiası

Çin’de GSM operatörlerinin Şubat ayındaki 20 milyonluk abone kaybı üzerinden 20 milyon kişinin koronavirüs salgınında yaşamını yitirdiği öne sürülmüştü. Ancak, salt operatör verisi ile bu yorumda bulunmak doğru değil.

Mobil hat kullanımında yaşanan düşüşte 1,4 milyar nüfuslu Çin’de Covid19 ile birlikte ekonomide gözlemlenen yavaşlama, halkın tüketimi kısması, göçmen işçilerin ve turistlerin talebindeki düşüş, mobil operatörlerin reklam harcamalarını düşürmesi ve kullanılmayan hatların kapanması gibi nedenlerin etkili olduğu düşünülmektedir.

Firmaların kullanıcı başına ortalama gelir (Average Revenue Per User – ARPU) verisini iyileştirmek için pasif hatları temizlemesi ile yeni hat açılması esnasında yüz tanıma sistemi için fotoğraf eklenmesi uygulamasının yürürlüğe girmesinin de önemli rol oynamış olabileceği aktarılmaktadır.

 

Çin’in Mobil Abone Sayısındaki Düşüşün Koronavirüs Kaynaklı Ölüm Sayısını İşaret Ettiği İddiası

 

Videodaki Cep Telefonlarının Çin’de Koronavirüs Nedeniyle Ölenlere Ait Olduğu İddiası

Çin’de koronavirüsten ötürü vefat eden kişilere ait cep telefonlarının görüntülendiği kayıt olduğu iddiasıyla paylaşılan video, koronavirüs salgını ortaya çıkmadan önce sosyal medyada paylaşılmış olup, Covid-19 ile bir ilgisi bulunmamaktadır

 

https://twitter.com/malumatfurusorg/status/1241725615667130369

 

İtalya’da Koronavirüs Salgınında Ölenler İçin Oluşturulduğu Sanılan Toplu Mezar Videosu

İtalya’dan koronavirüs salgınında ölenler için oluşturulan toplu mezara ait sanılan videonun koronavirüsle ya da İtalya’yla bir ilgisi bulunmuyor. Bahse konu video, 2007 yapımı Pandemic adlı diziden.

 

İtalya’da Koronavirüs Salgınında Ölenler İçin Oluşturulduğu Sanılan Toplu Mezar Videosu

 

Koronavirüs Enfekte Olan Kişilerin Titreyerek Vefat Ettiği İddiası

Türker Akıncı’nın sunduğu Beyaz TV’de yayınlanan Ne Var Ne Yok adlı programda Ali Selman Demirbağ, koronavirüs bulaşan kişilerin titreyerek yaşamını yitirdiğini öne sürmüştü. Ancak, Koronavirüs vakalarında titreme bir semptom değil. Konu edinilen video kaydı Wuhan’da koronavirüs salgınının dünya kamuoyu tarafından duyulduğu ilk günlerde dolaşıma girmişti. Ancak, videodaki vakanın koronavirüsle bir bağı tespit edilememişti.

 

 

Vladimir Putin’in “Ya Evde Kal Ya Da 5 Yıl Hapis Cezası” Dediği İddiası

Sosyal medyada yapılan paylaşımlarda aktarılan Rusya Federasyonu Devlet Başkanı Vladimir Putin’in yaptığı kısa ve öz basın toplantısında “Rusya’da ikamet edenler iki seçiminiz var; Ya 15 gün karantina ya da 5 yıl hapis. Hoşçakalın. Basın toplantısı bitmiştir” dediği iddiası doğru değil. Putin, bahsi geçen yönde bir basın toplantısı gerçekleştirmedi. (İşbu yazı tarihi itibarıyla) Rusya’da vatandaşlara yönelik mutlak ya da kısmî sokağa çıkma yasağı uygulaması bulunmamaktadır. Anılan hapis cezası, koronavirüs salgını açısından yüksek riskli ülkelerden ülkeye geldiği hâlde kendini evinde izole etmeyerek halk sağlığını riske atan kişilere yöneliktir.

 

Vladimir Putin’in “Ya Evde Kal Ya Da 5 Yıl Hapis Cezası” Dediği İddiası

 

Esenler Belediye Başkanı Mehmet Tevfik Göksu’nun Koronavirüs Testinin Pozitif Çıktığı İddiası

Kulis bilgisi aktaran anonim bir sosyal medya hesabının ortaya attığı Esenler Belediye Başkanı Mehmet Tevfik Göksu’nun koronavirüs testinin pozitif çıktığı ve Amerikan Hastanesinde tedavi altına alındığı iddiası bizatihi Tevfik Göksu tarafından yalanlandı. Tevfik Göksu, sosyal medya hesabından paylaştığı yayında “doğru bir Tevfik Göksu hastanede ama o Tevfik Göksu ben değilim” ifadesini kullandı.

 

 

Videodaki Kadının Markette Tükürerek Koronavirüs Saçmaya Çalıştığı İddiası

Sosyal medyada paylaşılan videonun ABD’de bir markette başkalarına koronavirüs bulaştırmak için meyvelere tüküren bir Çinliye ait olduğu iddiası doğru değil. Video aslında 2 parçadan oluşuyor. Videonun ilk bölümü, Avustralya’nın Sidney şehrindeki bir süpermarkette market görevlileri ile yaşanan bir tartışma neticesinde mağazayı terk etme çağrısına direnen müşteriye polis müdahalesini gösteriyor. Videonun ikinci kısmında ise market reyonuna tüküren bir kadın görüntülenmiş. Her iki videonun içeriği koronavirüs bulaştırmaya çalışıldığıyla ilgili değil.

 

Videodaki Kadının Markette Tükürerek Koronavirüs Saçmaya Çalıştığı İddiası

 

Koronavirüs Nedeniyle Nefes Almakta Güçlük Çeken Kişiye Ait Sanılan Video

Sosyal medyada paylaşılan videonun koronavirüs enfeksiyonu nedeniyle nefes almakta güçlük çeken şahsa ait olduğunu ortaya koyan bir bulgu yok. Yapılan tarama, koronavirüs vakası yerine “akut solunum güçlüğü sendromu”nun söz konusu olduğunu işaret ediyor

 

 

Almanya’nın 8 Yıl Önceden Koronavirüsü Bildiği İddiası

Basında yer alan Almanya’nın 2012 yılında koronavirüs salgınını öngördüğü iddiasına dayanak olarak sunulan rapor, Alman uzmanların gözlemlediği yeni koronavirüs üzerinden risk değerlendirmesi yapılan “Bericht zur Risikoanalyse im Bevölkerungsschutz 2012” (“Sivil Koruma Risk Analizi Raporu 2012” başlıklı çalışmadır.

Alman Federal Meclisi’ne sunulan 17/12051 sayılı raporda, SARS-CoV ile yakından ilişkili olmayan bir koronavirüsün tespit edildiği belirtilerek, varsayımsal Modi-SARS virüsünün yol açabileceği pandemiye ilişkin senaryoların ve atılabilecek adımların paylaşıldığı anlaşılıyor.

 

 

Fotoğrafın Çin ya da İtalya’da Koronavirüs Nedeniyle Yaşımını Yitirenlere Ait Olduğu İddiası 

Koronavirüs nedeniyle yaşımını yitirenlere ait olduğu iddiasıyla paylaşılan fotoğraf, Katzbach Nazi Kampı’nda hayatını kaybeden 528 kişi için 2014’te Almanya Frankfurt’ta düzenlenen anma eyleminden.

 

 

Koronavirüs Salgınına Karşı Mücadele Ederken Su Tasarrufu Çağrısında Bulunan Metin

Hacettepe Üniversitesi Hidrojeoloji Mühendisliği, sosyal medyada isimleri kullanılarak paylaşılan koronavirüsle mücadele ederken su tasarrufuna dikkat edilmesi gerektiğini belirten metinle kurumsal bir ilgilerinin bulunmadığını duyurdu.

 

 

İtalya’da Koronavirüsten Koruma Amacıyla Kilise Görevlileri Tarafından Kutsal Su İkramına Ait Olduğu Sanılan Video Romanya’dan 

 

 

İspanya’da Bir Doktorun Solunum Cihazlarının 65 Yaş Üstündekilerden Alınıp Gençlere Verildiğini Söylediği İddiası

Videoada solunum cihazlarının 65 yaş üstünden alınıp gençlere verildiğini belirten kişi doktor değil. İspanya Sağlık Bakanlığı da iddiaların doğru olmadığını açıkladı. Yoğun bakıma alınacak hastaların önceliklendirilmesinde (triyaj) ana kriter hastanın yaşı değil.

 

İspanyol bir doktorun solunum cihazlarının 65 yaş üstündekilerden alınıp gençlere verildiğini söylediği iddiası

 

Koronavirüs Salgını Karşısında Kontrolün Kaybedildiği Açıklaması Nedeniyle İtalyanların Namaz Kılan Müslümanları Taklit Etmeye Başladığını Gösterdiği Sanılan Video

İslamî usullere göre tesettüre bürünmemiş kadınların namaz kılan cemaati taklit ettiği videonun koronavirüs salgını ya da İtalya ile bir ilgisi bulunmuyor. Videonun koronavirüs salgını zuhur etmeden çok daha önce 2017 yılı Haziran ayında Twitter’da paylaşıldığı ve 2018 yılı Ekim ayında Youtube’e yüklendiği anlaşılmaktadır.

 

İtalyanların Namaz Kılan Müslümanları Taklit Ettiği Sanılan Video

 

Koronavirüse Karşı Helikopterden Sprey Dezenfektan Püskürtüleceğine Dair Mesaj

Whatsapp gibi iletişim platformlarında yayılan koronavirüsü yok etmek için helikopterlerden sprey dezenfektan püskürtüleceği yönündeki uyarı metni asılsız. Daha önce Meksika’da ve ABD’de yayılan bu metin, İngilizceden Türkçemize çevrilerek paylaşılmış.

 

Koronavirüse Karşı Helikopterden Sprey Dezenfektan Püskürtüleceğine Dair Mesaj

 

Çin’in Türkiye’ye Ücretsiz Koronavirüs Tanı Kitleri Gönderdiği İddiası

Atatürk’ün kurduğu Refik Saydam Hıfzısıhha Akademisinin 1940 yılında kolera salgınında göndermiş olduğu aşılardan dolayı Çin’in Türkiye’ye hızlı tanıma kitlerini ücretsiz olarak gönderdiği iddiası doğruyu yansıtmıyor. Atatürk hayatta iken 1938 yılında Çin’e kolera aşısı gönderildiği biliniyor. ancak, Çin’den yapılan son tanı kiti sevkiyatının bahsi geçen gönderime atıf yapılarak ücretsiz sağlandığına dair bir delil bulunmuyor. Sağlık Bakanı Fahrettin Koca, yaptığı basın toplantısında kitlerin ücretinin verilerek alındığını ifade ederek bu iddianın doğru olmadığını beyan etmişti.

 

Çin’in Türkiye’ye Ücretsiz Koronavirüs Tanı Kitleri Gönderdiği İddiası

 

Nostradamus’un Koronavirüs Salgını Kehaneti İddiası

Nostradamus’un 2020 yılında gerçekleşecek bir koronavirüs salgınından, yarasalardan, İtalya’dan, yaşlı ölümlerinden ve dünya ekonomisinin çöküşünden bahsettiği bir kehanetinin olduğu iddiası doğru değil. Nostradamus’un günümüze ulaşan basılı halde bulunan kehanetler kitabında böyle bir metin yer almamaktadır. Nostradamus’un 2020 yılında koronavirüs salgını oluşacağı kehanetinde bulunduğuna dair herhangi bir delil bulunmamaktadır.

 

Nostradamus’un Koronavirüs Salgını Kehaneti İddiası

 

Rusya’nın Karantinada Sokağa Çıkılmasını Engellemek İçin Sokağa Aslan Saldığı İddiası

Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, vatandaşlarının koronavirüse karşı evlerinde kalması için sokaklara 500 aslan salmadı. Sokakta bir aslanın gezerken görüldüğü fotoğraf, 2016 yılı Nisan ayında Güney Afrika’nın Johannesburg şehrinde bir film çekimi esnasında çekilmiş. Aslanın adı Colombus. Çekim esnasında etraf güvenlik çemberine alınmış.

 

Rusya’nın Koronavirüsle Mücadele İçin Sokağa 500 Aslan Saldığı İddiası

 

Koronavirüsün Laboratuvarda Üretildiği ve Patentinin Alındığı İddiası

Koronavirüs’ün 2003 yılında Fransız bir enstitü tarafından üretildiğini ve patentinin de alındığı iddiası doğruyu yansıtmıyor. Paylaşılan patent 2003 yılında yaşanan SARS koronavirüs salgını ile ilgili. Günümüzde yaşanan Co-vid19 salgını ile ilgili değil.

https://twitter.com/malumatfurusorg/status/1241994469525934082

 

Koronavirüs’ün Laboratuvarda Üretildiği ve Patentinin Alındığı İddiası

 

Sağlık Bakanı Fahrettin Koca’ya Ait Olduğu İddiasıyla Açılan Sahte Sosyal Medya Hesapları

Sağlık Bakanı Fahrettin Koca adına açılan sahte Twitter profillerinin sayısında kayda değer bir artış yaşandığı görülüyor. “Parodi” ya da “fan” sayfası olduğunu açıkça belirtmeyen bu tip hesapların paylaşımları birçok kişiyi yanlış yönlendirebiliyor.

 

 

Koronavirüsten Buruna Tutulacak Saç Kurutma Makinesi İle Kurtulunabileceğini Aktaran Ses Kaydı

İran asıllı Hollywood aktrisi Golshifteh Farahani’ye ait olduğu iddia edilen koronavirüsten buruna tutulacak saç kurutma makinesiyle kurtulunabileceğini aktaran ses kaydı kendisine ait değil! Golshifteh Farahani, kaydın kendine ait olmadığını belirtti. Golshifteh Farahani, sosyal medya hesabından kendisine yöneltilen ses kaydının kendisine ait olup olmadığına dair soruya “KESİNLİKLE HAYIR” şeklinde yanıt verdi. Farahani’nin koronavirüs kaptığına dair de bir bilgi bulunmuyor. Saç kurutma makinesini burundan yukarı tutarak koronavirüsten kurtulunabileceğine dair bir bulgu da yok. Konuya vakıf herhangi bir uzmanın ya da saygın tıp kurumunun, koronavirüsü öldürmek için buruna sıcak hava yönlendirilmesine dair tavsiyesi bulunmuyor.

 

Koronavirüsten Buruna Tutulacak Saç Kurutma Makinesi İle Kurtulunabileceğini Aktaran Ses Kaydı

 

Ankara’ya Koronavirüsten Vefat Edenler İçin Tabut Nakledildiği İddiası

Fotoğrafın koronavirüs kaynaklı ölümlerden ötürü Ankara’ya yapılan tabut sevkiyatına ait olduğu iddiası asılsız. Tabutlar, Konya Büyükşehir Belediyesinin yurt dışı ve şehir dışı cenazeler için salgın öncesi sipariş ettiği tek kullanımlık tabutlar.

 

Koronavirüs Ölümleri İçin Kamyonla Tabut Taşındığı İddiası

 

Fotoğrafın Aytaç Yalman’ın Cenazesine Ait Olduğu İddiası

Koronavirüsten ötürü vefat ettiği açıklanan Emekli Orgeneral Aytaç Yalman’ın cezanesinden olduğu iddiasıyla paylaşılan fotoğraf, Yalman’ın defnedilmesinin çok öncesinde 2006 yılında Sivas’da Kırım Kongo’dan vefat eden bir vatandaşımızın cenaze törenine ait haberlerde ve 2014 yılında patlak veren Ebola salgını esnasında kullanılmış. Fotoğrafın cenaze ile bir ilgisi bulunmuyor.

 

Fotoğrafın Aytaç Yalman’ın Cenazesine Ait Olduğu İddiası

 

Fatih’te Bir Camide Şüpheli Hareketlerde Bulunan Şahsın Koronavirüs Saçmaya Çalıştığı İddiası

Fatih’te bir camide şüpheli hareketlerde bulunarak etrafa elini silen vatandaşımızın koronavirüs saçmaya çalıştığı sanılmıştı. Ancak, İstanbul Fatih’teki İsmailağa Camii’nden olduğu anlaşılan görüntüdeki şahsın psikolojik rahatsızlığının bulunduğu ve bulaşıcı bir hastalığının olmadığı öğrenildi. İsmailağa Camii İlim ve Hizmet Vakfı konuya dair yaptığı açıklamada, bu hususu vurgulayarak koronavirüs riskine binaen ihtiyaten caminin tekrar dezenfekte edildiği duyurulmuştu.

 

 

Sağlık Bakanlığı’nın “COVID – EK Önlemler” Konulu Yazısı

Sağlık Bakanlığı Acil Sağlık Hizmetleri Genel Müdürlüğü’nün “gizli” ibaresiyle yayınladığı bir genelge olduğu iddiasıyla paylaşılan yazı sahte. Sağlık Bakanlığı paylaşılan yazının sahte olduğunu beyan etmişti. Yazı, resmî yazışma formatlarına uygun değil. Yazıda kullanılan filigran metnin arkasına yedirilmiş. Yer alan imza, dünya ağır sıklet boks şampiyonu Vitalij Klicsko’ya ait. Yazı içeriğindeki tedbirler, Sağlık Bakanlığı’nın değil İçişleri Bakanlığı’nın görev ve yetki alanına giriyor.

 

Sağlık Bakanlığı’na Ait Sanılan Koronavirüs Tedbirleri Hakkındaki Yazı

 

 

Koronavirüs Nedeniyle İntihar Eden Kişilere Ait Sanılan Video Kayıtlar

Sosyal medyada koronavirüs nedeniyle intihar vakalarına ait olduğu iddiasıyla paylaşılan video kayıtları koronavirüs salgınından önceye ait.

 

Koronavirüs Nedeniyle İntihar Vakası İddiaları

 

Koronavirüs Bulaştığı İçin Bayılarak Yere Yığıldığı Sanılan Maskeli Kişi

Ağrı’daki Cumhuriyet Caddesi’nde yürüyen yüzünde maske takılı vatandaşımızın aniden yere yığılması koronavirüs vakası olduğu düşüncesiyle panik oluştursa da, karşılaşılan vaka koronavirüs değil epilepsi vakası olduğu tespit edilmiş. Vatandaşın yere yığılmasının ardından ihbar üzerine olay yerine gelen sağlık ekibi nöbet geçirdiğini belirleyerek hastayı ilgili sağlık kuruluşuna sevk etmiş.

 

Koronavirüs Vakası Sanılan Epilepsi Nöbeti

 

Burnu Tuzlu Suyla Yıkamanın Koronavirüsü Önlediği İddiası

Burnun tuzlu suyla yıkanması koronavirüsün bulaşmasını engellemez. Koronavirüse karşı bağışıklık sistemini özel olarak güçlendirdiğine yönelik kanıtlanmış herhangi bir gıda tespit edilmiş değil.

 

 

Ibuprofen Kullanımının Koronavirüs (Covid-19) Hastalığını Kötüleştirdiği İddiası

Ibuprofen kullanımının Covid-19 hastalığını şiddetlendirdiği ve bazı ülkelerdeki genç hasta ölüm oranlarını arttırdığı yönündeki iddialar doğruyu yansıtmıyor. Ibuprofen etkenli ilaçların, hastalığı olumsuz yönde etkilemesi üzerine bilimsel bir kanıt bulunmuyor. DSÖ, ibuprofen‘in koronavirüs enfeksiyonu hastalarına kullanılmamasını gerektiren bir kanıt olmaması nedeniyle, ibuprofenden kaçınılması ile ilgili bir öneride bulunmadığını açıkladı. Koronavirüs vakalarında ibuprofen kullanımının gerekliliği konusunda uzmanlar arasında açık bir görüş birliği mevcut değil. Koronavirüs vakalarında ibuprofen kullanımına yönelik güvenilir çalışmalar henüz tamamlanmadığı için öne sürülen iddialar henüz doğrulanmış değil.

 

Koronavirüs Vakalarında Ibuprofen Kullanımı

 

UNICEF’e Atfedilen Koronavirüsle İlgili Açıklama

İletişim platformlarında paylaşılan dondurmadan uzak durulması, soğuk yiyecek ve içeceklerin tercih edilmemesi, ılık su ve tuzla gargara yapılması gerektiği yönünde uyarı metni UNICEF’e ait değil.

 

UNICEF’e Atfedilen Yeni Koronavirüsle İlgili Açıklama

 

Yozgat’ta Koronavirüsten Korunmak İçin Bir Vatandaşın Arap Sabunu Yediği İddiası

Yozgat’ta koronavirüsten korunmak için bir vatandaşın arap sabunu yediği iddiası doğru değil. İddia parodi içerik yayınlayan bir siteden yayılmış. Yozgat İl Sağlık Müdürlüğü kayıtlarında bu yönde bir doktor ve hasta mevcut değil.

 

Yozgat’ta Bir Vatandaşın Koronavirüse Karşı Arapsabunu Ve Yoğurt Yediği İddiası

 

Kuzey Kore’nin Koronavirüslü 2 Kişiyi İdam Ettiği İddiası

Kuzey Kore’nin koronavirüs bulaşan 2 kişiyi idam ettiği iddiası doğru değil. İddiayı ortaya atan hesap, Cumhuriyet gazetesini taklit eden bir parodi profil. 

 

https://twitter.com/malumatfurusorg/status/1238462578264805378

 

Koronavirüs Salgınından Sonra Müslüman Olan Çinlilere Ait Sanılan Video

Çin’de koronavirüsten sonra 20 milyon Çinlinin Müslüman olduğu iddiası doğru değil. Video koronavirüs salgını ortaya çıkmadan önce Filipinler’de çekilmiş.

 

Koronavirüs Salgınından Sonra Müslüman Olan Çinlilere Ait Sanılan Video

 

Koronavirüs Testinin Yapılabileceği Hastane Listesi

Sosyal medyada paylaşılan 25 hastanelik liste koronavirüs tesinin gerçekleştirildiği kurumlar değil, Sağlık Bakanlığınca Ocak ayı sonunda duyurulan koronavirüs şüphesi halinde başvurulabilecek hastaneler. 

 

https://twitter.com/malumatfurusorg/status/1238444372875714562

 

Türkiye’nin Elinde Koronavirüs Testinin Bulunmadığı İddiası

Dr. Yavuz Dizdar gibi bazı isimlerce Türkiye’de koronavirüs test kitinin bulunmadığı ya da 3 ay önce ortaya çıkan virüs için tanı kitinin geliştirilemeyeceği iddia edilmişti.

Sağlık Bakanlığı, yeni koronavirüs tanısı için gerekli moleküler testlerin mevcut olduğunu, tanı testinin sadece Halk Sağlığı Genel Müdürlüğü Ulusal Viroloji Referans Laboratuvarında ve belirlenmiş Halk Sağlığı Laboratuvarlarında yapıldığını aktarmıştı. Sağlık Bakanlığı’nın yaptığı açıklamalarda ve basına yansıyan haberlerde de koronavirüs teşhisi için testlerin gerçekleştirildiği bilgisi yer almıştı. Belirlenen sağlık kuruluşlarında koronavirüs testi uygulanan bazı isimler de basına bu yönde demeçler vermişti.

Enfeksiyon Hastalıkları Derneği Başkanı Prof. Dr. Mehmet Ceyhan, katıldığı canlı yayında Dr. Yavuz Dizdar’ın “Türkiye’nin elinde test olmadığı ve 3 ayda yapmanın da imkansız olduğu” iddiasının da doğru olmadığını aktarmıştı. Prof. Ceyhan, Dr. Dizdar’ın “3 aylık virüsün kiti olmaz” iddiasına ilişkin olarak “bir kit geliştirmek 3 günlük bir iştir. Bu kit dediğiniz de iki tane priverdir zaten çünkü test PCR testi dolayısıyla yani testte yanlış var kitte öyle bir şey söz konusu değil” yorumunda bulunmuştu.

 

 

Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın Kayseri ve Bursa’da Koronavirüs Teşhisi Açıklaması İddiası

Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın Kayseri ve Bursa’da 2 kişide koronavirüs tespit edildiğine yönelik açıklama yaptığı iddiası doğru değil. Paylaşılan görsel CB Erdoğan’ın Hürriyette yayınlanan açıklaması üzerinde değişiklik yapılarak oluşturulmuş.

 

 

Türkiye’nin İlk Koronavirüs Vakasının IMF ve Dünya Bankası’nın Finansman Desteğinden İstifade Edebilmek İçin Açıklandığı İddiası

Türkiye’nin ilk koronavirüs vakasının açıklanmasında IMF ve Dünya Bankası’nın duyurduğu finansal desteğin etkili olduğu iddiası doğru değil.  Açıklanan acil durum finansman paketleri yeni bir adım değil. Üye ülkeler yıllardır bu imkandan yararlanabiliyor.

 

 

Economist Dergisinin Kapağında Koronavirüs Salgınının Öngörüldüğü İddiası

The Economist dergisinin 2020 kapağı olduğu iddia edilerek sosyal medya ortamlarında paylaşılan görsel derginin kapakları arasında yer almıyor. Farklı ülkelerin bayrak desenlerine sahip maskeleri takan insanların yer aldığı görsel, Filipinli sanatçı CJ Trinidad’ın “Maskcommunication” isimli çalışması.

 

The Economist Dergisinin Kapağında Koronavirüs Salgınının Öngörüldüğü İddiası

 

Asteriks’te Koronavirüs Salgınının Öngörüldüğü İddiası

Asteriks’te koronavirüs salgınının 3 yıl önce öngörüldüğü iddiası doğru değil. 2017’de yayınlanan Asteriks ve İtalya Yarışı bölümünde Coronavirus adlı karakter yer almış. Ancak, koronavirüs terimi 1960’lı yıllardan beri kullanımda.

 

 

Saddam Hüseyin’in Koronavirüs Salgınını Öngördüğü İddiası

Saddam Hüseyin’in öldürülmeden önce Irak’ın askerî yetkilileriyle birlikte görüldüğü video kaydında yeni koronavirüs hakkında konuştuğu iddiası doğru değil. Videonun orijinalinde bu yönde bir ifadeye rastlanamamaktadır. Kaydın sesinin bir video düzenleyici uygulama aracılığıyla değiştirildiği anlaşılmaktadır.

 

Saddam Hüseyin’in Koronavirüs Salgınını Öngördüğü İddiası

 

Koronavirüse Karşı Votkanın Önerildiği Hastane Yazısı

ABD’deki Saint Luke Hastanesi’nin, koronavirüs enfeksiyonunu önlemek için votka tüketimini önerdiği iddiası doğru değil. Hastaneye ait olduğu iddiasıyla paylaşılan yazı montajla oluşturulmuş. Alkolün koronavirüse iyi geldiğine dair bir bulgu yok.

 

Koronavirüse Karşı Votkanın Önerildiği Hastane Yazısı İddiası

 

Brezilya Devlet Başkanı Jair Bolsonaro’nun Koronavirüs Testinin Pozitif Çıktığı İddiası

Brezilya Devlet Başkanı Jair Bolsonaro’nun koronavirüs testinin pozitif çıktığı iddiası doğru değil. Başkan Bolsonaro, koronavirüs testinin negatif çıktığını sosyal medya hesabından duyurmuştu.

 

 

Milli Eğitim’in Süresiz ve Ücretsiz Tatil Konulu Yazısı İddiası

“Süresiz ve Ücretsiz Tatil (Korona Virüs) konulu 11 Mart 2020 tarihli “Bakan adına” ve “MEB Personel Genel Müdürlüğü Daire Başkanı Murat Taştekin” imzasıyla 81 ilin valiliğine gönderildiği öne sürülen evrakta “Resmi ve özel okul öncesi, ilk ve orta dereceli okul ile tüm liselerimiz ikinci bir talimata kadar süresiz ve ücretsiz tatil edilmiştir” ibaresinin yer aldığı görülse de yazı asılsızdı.

 

Milli Eğitim’in Süresiz ve Ücretsiz Tatil Konulu Yazısı İddiası

 

Rakının Koronavirüse İyi Geldiği İddiası 

Rakının koronavirüse iyi geldiği iddiasını içeren sahte gazete küpürü bir uygulama vasıtasıyla oluşturulmuştur. Bu yönde yayımlanmış bir gazete haberi yayınına rastlanamamaktadır. Halihazırda koronavirüsün tedavisine yönelik somut bir bulgu ya da virüse etkili bir ilaç bulunamamıştır.

 

Rakının Koronavirüse İyi Geldiği İddiasını İçeren Küpür

 

Kokainin Koronavirüsü Öldürdüğü İddiası

Kokainin koronavirüsü öldürdüğüne yönelik iddianın doğruluk payı bulunmamaktadır. Kokainin koronavirüse karşı etkili olduğuna yönelik paylaşılan haber görseli, son dakika manşeti oluşturmaya yarayan Breakyourownnews.com adlı internet sitesi vasıtasıyla hazırlanmış. Bu yönde yayımlanmış bir haber yayınına rastlanamamaktadır. Halihazırda koronavirüsün tedavisine yönelik somut bir bulgu ya da virüse etkili bir ilaç bulunamamıştır.

 

Kokainin Koronavirüsü Öldürdüğü İddiası

 

İran’da Koronavirüsten Korunmak İçin Namazda Maske Takıldığı İddiası

İran’da devlet yöneticilerini koronavirüsten korunmak için cemaatle namaz kılarken maske takarken gösteren fotoğraf montaj. Fotoğrafın orijinali Kasım Süleymani’nin Tahran Üniversitesi’ndeki cenaze merasiminden. Maskeler sonradan dijital müdahale ile eklenmiş.

 

İran’da Koronavirüsten Korunmak İçin Namazda Maske Takıldığı İddiası

 

Çin’in 20 Bin Koronavirüs Hastasını Öldürmeyi Tasarladığı İddiası

Çin Halk Cumhuriyeti’nin koronavirüsün yayılımını önlemek adına 20.000’den fazla koronavirüs hastasını öldürmek için yüksek mahkemenin onayını beklediği iddiası asılsız. İddiayı ilk dile getiren internet sitesi gerçek dışı bilgi yaymasıyla tanınıyor. Çin Yüksek Mahkemesi’nin böyle bir değerlendirme yaptığına yönelik açık kaynaklarda bir bilgi yok.

 

Çin’in 20 Bin Koronavirüs Hastasını Öldürmeyi Tasarladığı İddiası

 

Koronavirüs Muskası

“Korona virüsünden korunma muskası” satışına ait olduğu iddiasıyla paylaşılan görsel kimi sosyal medya kullanıcıları tarafından ciddiye alınsa da hiciv maksadıyla hazırlanmış. Muska yazımı ya da satışı gerçek değil. Görsel gönderme yapmak kastıyla oluşturulmuş.

 

Koronavirüs Muskası Niyetine Keriz Yolma Duası

 

K. Atatürk İmzalı Maske

Koronavirüsten koruma sağlayan (halk maskelim kemalistim notlu) K. Atatürk imzalı maskeye ilişkin satış görseli montajla oluşturulmuş.

 

Kemal Atatürk İmzalı Koronavirüs Maskesi

 

Venom Adlı Filmde Corona Virüsünün Önceden Tahmin Edildiği İddiası

Venom (Zehirli Öfke) adlı Hollywood filminde corona virüsünün önceden tahmin edildiği iddiası yanlış yorum ürünüydü.

 

Venom Adlı Filmde Corona Virüsünün Önceden Tahmin Edildiği İddiası

 

Wuhan’ın Kükürt / Sülfür Dioksit Salımı Haritasının Krematoryumda Yakılan Cesetlerin Sayısının Yüksekliğini İşaret Ettiği İddiası

Koronavirüs salgınının merkezi Wuhan’daki kükürt / sülfür dioksit salımının normalden yüksek olduğu, bu duruma krematoryumlarda yakılan cesetlerin yol açtığı, yüksek SO2 seviyesinin ölü sayısının açıklanandan daha fazla olduğunu işaret ettiği ileri sürülmüştü.

Ancak, yüksek kükürt dioksit seviyesinin açıklanan sayıdan çok daha fazla cesedin yakılmasından kaynaklanmış olduğunu iddiası ise doğru değil. Krematizasyon, kitlesel sülfür dioksit salımı sebepleri arasında değil.

 

Çin’in Mobil Abone Sayısındaki Düşüşün Koronavirüs Kaynaklı Ölüm Sayısını İşaret Ettiği İddiası

 

Çin’in Koronavirüs İçin 2 Günde Hastane İnşa Ettiği İddiası

Sosyal medyada ve haber platformlarında hastanenin 2 günde inşaat ve teçhizat donanım sürecinin biterek hizmete alındığı iddiası doğruyu yansıtmıyor. 2 günde tamamlanan bir koronavirüs hastanesi inşaatı bulunmuyor.  Prefabrik olarak inşa edilen hastanelerin toplam inşaat süresinin 12 gün olması planlanmış. Elbette 12 gün de kaydadeğer bir süre. Ancak Çin Halk Cumhuriyeti 2003 yılında sadece 7 gün içerisinde bir prefabrik hastane inşa etmişti.

 

Çin’in Koronavirüs İçin 2 Günde Hastane İnşa Ettiği İddiası

 

SARS’ın İnsan Yapımı Olduğu İddiası

SARS’ın insan yapımı olduğunun şüphe götürmez gerçek olduğu iddiası asılsız. SARS gibi koronavirüslerin ilk kaynağının hayvanlardır. SARS’ın bioterörizmle ilgisi olduğuna dair bir emare olmadığı gibi bu yönde bir delil ortaya konulamamıştır.

 

SARS’ın İnsan Yapımı Olduğu İddiası

 

Dean Koontz’un Koronavirüs Salgınını “The Eyes of Darkness” Adlı Kitabında Öngördüğü İddiası

Ünlü yazar Dean Koontz’un koronavirüs salgınını “The Eyes of Darkness” adlı kitabında öngördüğü iddiasıyla paylaşılan görseller aslında 2 farklı kitaptan. Tweette alıntılanan 2020 kehaneti içeren ilk sayfa, Dean Koontz’un adı geçen kitabından değil, felaket tellalığını meslek haline getiren, kehanet uydurmaları büyük ölçüde asılsız çıkan Sylvia Browne’nin “End of Days” adlı kitabından.

2. sayfa ise Dean Koontz’un The Eyes of Darkness adlı kitabından. Kitabın 1996 baskısında virüsün adı “Wuhan-400” iken, 1981 baskısında Gorki-400 imiş. 1981’de Rusya’ya görülen virüs, 1996’da Wuhan’dan aktarılmış. Virüs anlatısının özellikleri ise koronavirüsten oldukça farklı.

 

 

Tuvalet Kağıdında Koronavirüs Bulunduğu İddiası

Tuvalet kağıdında koronavirüs bulunduğu iddiasıyla paylaşılan ekran görüntüsü, montaj ürünü. Tuvalet kağıdında koronavirüsün tespit edildiğine yönelik herhangi bir bulgu mevcut değil.

 

 

Cristiano Ronaldo‘nun Türkiye’ye Geleceği ve Otellerini Koronavirüs Tedavisi İçin Hastaneye Çevireceği İddiası

Koronavirüs salgınının yol açtığı bilgi kirliliği Cristiano Ronaldo’ya sıçramasa olmazdı.

Parodi futbol haberi profilinin paylaştığı “Cristiano Ronaldo koronavirüsün görülmediği Türkiye’de Fenerbahçe, Galatasaray ya da Beşiktaş’ta futbol oynamayı düşünüyor” iddiası gerçek sanılmış.

Cristiano Ronaldo’nun Portekiz’de bulunan otellerini coronavirüs tedavisi için hastanelere çevireceği ve personelin maaşını ödeyeceği iddiası da asılsız Ronaldo’nun bu yönde bir beyanı bulunmuyor. Pestana CR7 Hotels yetkilileri de iddiayı yalanlamış.

 

 

Daniel Radcliffe’in Koronavirüs Testinin Pozitif Çıktığı İddiası

Ünlü aktör Daniel Radcliffe’in koronavirüs testinin pozitif çıktığı iddiası, BBC’yi taklit eden “BBCNewsTonight” uzantılı hesabın uydurmasıydı.

 

 

Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı’nın Altın ve Çay Günlerini İptal Etti İddiası

Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı’nın koronavirüs nedeniyle altın ve çay günlerini iptal ettiğine dair paylaşılan yazı elbette sahte. Resmi yazışma standartlarına uygun hazırlanmayan yazı birçok maddi hatayı ihtiva ediyor.

 

 

Bunlara da bakınız

Tayland’da Bir Mağarada Bulunduğu Sanılan Dev İnsan İskeleti

Türk Lirasındaki Değer Kaybı Nasıl Hesaplanır?

Türkiye Cumhuriyeti’nin İlk Parasının Üzerinde “Saban Kılıçtır Üstündür”...

Şehit Olan 3 Çocuğundan Sonra 4.yü de Cepheye...

Koronavirüs Nedeniyle Entübe Pozisyonuna Ait Olduğu İddia Edilen...

“Ey Türk Titre ve Kendine Dön” İfadesinin Orhun...

Pembe Renkte Kül ve Gaz Püskürttüğü Sanılan Volkana...

Enflasyon Düşerken Fiyatların Artmasının Anormal Bir Durum Olduğu...

“Size Kimin Hükmettiğini Öğrenmek İstiyorsanız, Kimi Eleştirmeye İzniniz...

Japonya’da Lise Mezunu Olmayanların Oy Veremediği İddiası

1 yorum

Yozgat'ta Bir Vatandaşın Koronavirüse Karşı Arapsabunu Ve Yoğurt Yediği İddiası - Malumatfuruş 17 Mart 2020 - 12:20

[…] da evrildi. Daha önce hiç görmediğimiz bir yoğunlukta yanlış bilgi akışı yaşanıyor. Koronavirüs Salgını Hakkında Paylaşılan Asılsız İddialar başlıklı yazımızda bu iddiaları derleyerek aktarmaya […]

Cevapla

Yazı İçeriğiyle İlgili Yorum Yapmak İsterseniz Buyrunuz