Gazeteciler Cemiyeti tarafından yürütülen 9. Köy adlı internet sitesinde yayımlanacak bir haber için, Cumhurbaşkanı ve 28. Dönem Milletvekili Genel Seçimleri sürecinde karşılaşılan yanlış bilgi dalgası, seçim döneminde oluşan yankı fanusları ve geri tepme etkisi ile azınlıklara etkisi gibi konularda tarafımıza yöneltilen sorulara verdiğimiz yanıtlar şöyle: Özellikle seçim döneminde…
Düşünce Dergisi’nin manipülasyon temalı sayısı için verilen mülakat: *** İnternet tabanlı iletişim teknolojisinin gelişmesiyle birlikte infodemi, yalan haber, misenformasyon ve dezenformasyon gibi kavramları sıkça duyar olduk. Bu kavramlar manipülatif iletişim tarzının bir yönünü ifade eden ve irdelemesi gereken ciddi konular olarak karşımızda durmakta. Özlü bir ifadeyle, gerçeğin çarpıtılması…
İnternetin ve sosyal medyanın hayatımızda vazgeçilmez bir yer almasıyla birlikte yanlış bilgi sorunu da yaygınlık kazandı. Günümüzde haber tüketiminde ya da sosyal medya kullanımı esnasında sıklıkla mezenformasyon ya da dezenformasyon barındıran içeriklerle karşılaşıyoruz. Geleneksel basın ve yeni medya çalışanı profesyonellerin yanı sıra sosyal medya kullanıcıları da, yanlış bilginin oluşturulmasına ve dağıtılmasına…
Türkiye’de faaliyet gösteren doğrulama girişimleri hakkında bir gazete için hazırlanan içeriğe sunduğumuz katkıyı, Malumatfurus.org hakkında bilgi sunması adına internet sitemizde yayımlamanın yerinde olacağını düşündük… *** -Malumatfuruş nedir, faaliyetleri ve amaçları nelerdir? Biraz kendinizden bahsedebilir misiniz? Malumatfurus.org, 2015 yılında kurulan, ancak kökleri daha önce faaliyette bulunan farklı bir…
Kamuoyunun dikkatini cezbeden bir konuya dair yanlışı aktardığımız içerik hakkında erişim engeli kararının alınması alışık olduğumuz bir durum değil. Ancak, incelemelerimize dair erişim engeli kararlarının sıklığının son aylarda önemli ölçüde artmaya başladığı görülüyor. Hatta geçtiğimiz günlerde, basına ve sosyal medyaya yansıyan bir haberin / iddianın gerçek dışı olduğunu aktardığımız…
P24 Bağımsız Gazetecilik Platformu’nun UNESCO ortaklığıyla medyada dezenformasyon ve yanlış bilgiye karşı hayata geçirdiği “Hakikat zamanı!” çalışmalarının ikinci evresi kapsamında hazırlanan “Medyada yanlış bilgiyle mücadele: Saptamalar ve öneriler” (“Fighting misinformation in Turkish media: Findings and recommendations”) başlıklı rapor, 2022 yılı Mart ayında yayımlandı. Söz konusu rapor için, tarafımıza iletilen talep…
Giderek yaygınlaşan yanlış bilgi sorununa karşı faaliyet gösteren doğrulama kuruluşlarının sayısı dünyada olduğu gibi ülkemizde de artış gösterdi. Kuruluş dönemlerine göre 1., 2. ve 3. dalga olarak tasnif edilebilen doğrulama kuruluşlarından günümüze değin faaliyet gösterenlerden tespit edebildiklerimiz şu şekilde: Yalansavar Muhtesip (kapandı) Evrim Ağacı Doğruluk Payı Malumatfuruş Teyit Doğruluğu Ne?…
Koronavirüs salgınının (Covid-19) tüm dünyayı etkisi altına aldığı süreçte yanlış bilgi salgınına da şahit olduk. Pandemiyle birlikte gelişen bu durum, Dünya Sağlık Örgütü’nün 2020 yılı Şubat ayında yayımlanan raporda “infodemi” olarak tanımlandı. “İnfodemi” (“infodemic”) kavramı, “bilgi” (“information”) ve “salgın” (“pandemic”) kelimelerinin birleştirilmesiyle türetildi. “İnfodemi” kavramından ismini alan İnfodemilab de bu…
Malumlarınız olduğu üzere Malumatfurus.org bünyesinde köşe yazarları odaklı olmak üzere haber platformlarında ve sosyal medyada yer alan asılsız iddiaları incelemeye gayret ediyoruz. Profesyonel anlamda gazeteci değiliz ve bu alanda teorik ya da pratik bir gazetecilik eğitimi almadık. Şu ana değin yürüttüğümüz çalışmaları “alaylı” şekilde amatör bir perspektiften yürütmeye gayret ettik.…
KÖŞE YAZARLARININ YALAN HABER, KÖŞE YAZARLIĞI, MALUMATFURUS.ORG ve DİĞER DOĞRULAMA GİRİŞİMLERİ HAKKINDAKİ GÖRÜŞLERİ Yalan haber, yanlış bilgi, dezenformasyon, mezenformasyon, şehir efsanesi, hurafe gibi kavramlar gerçek ötesi çağı en uç hücrelerimize kadar hissettiğimiz günümüz Türkiyesinin popüler kavramları haline geldi. Küresel ölçekte de gözlemlenen bilgi düzensizliği sorunu, eğitim seviyesinin düşüklüğü, medya okur…
“Köşe Yazarları ve Yanlış Bilgi: Malumatfuruş Sitesi Üzerinden Bir İnceleme” Başlıklı Bildiri 17-21 Nisan 2019 tarihlerinde Antalya’da düzenlenen 5. Uluslararası Akademik Araştırma Kongresi’ne (International Academic Research Congress – INES / İnsan ve Medeniyet Kongresi) sunulan Prof. Dr. Bünyamin Ayhan ve Arş. Gör Harun Dağ tarafından kaleme alınan “Köşe Yazarları ve…
Türkiye’deki doğrulama sitelerini tanıtmak ve çalışma pratiklerini saptamak amacıyla yürütülen bir projeye sunduğumuz Malumatfuruş hakkında detaylı bilgi sunan söyleşi metni: Türkiye’de ve Dünyada Doğrulama Pratiklerine İlişkin Görüşler Sizce dijital çağda neden yalan/yanlı haberlerin sayısı arttı? Klasik yanıt elbette kişiler arası etkileşim teknolojilerinin ilerlemesiyle birlikte kamuoyunun habere erişimin artması, kamuoyunun…
Malumatfurus.org, Uluslararası Doğruluk Kontrolü Ağı (International Fact-Checking Network) ve İzlemedeyiz Derneği işbirliğiyle 1-2 Kasım 2018 tarihlerinde Antalya’da düzenlenen 2018 Doğruluk Kontrolü Zirvesi’ne (Fact-Checking Summit Turkey 18/FCST18) katılım sağladı. 30 farklı ülkeden 126 kişinin başvuru yaptığı toplantı, Türkiye, Avrupa, Ortadoğu, Kuzey Afrika ve Kafkasya’dan “doğrulama” alanında faaliyet gösteren 14 farklı ülkeden 50’nin…
Journo.com.tr’den Sarphan Uzunoğlu ile “Malumatfuruş: Köşe yazarları yanlış bilgi paylaşıyor ve düzeltmiyor” başlığıyla yaptığımız söyleşiye şu bağlantı ya da aşağıda aktardığımız metin aracılığıyla ulaşabilirsiniz. *** ‘Köşe yazarı yanlışlama girişimi’ Malumatfuruş’a göre Türkiye’de köşe yazılarının kalitesi kesinlikle uluslararası standartlarda değil. Basın sektöründe fikrî namus ve sorumluluk, iş ahlâkı, basın etiği…
