Doğrulama / yanlışlama odağı dışında Malumatfurus.org’un hazırladığı incelemeleri içerir.
“UYDURMA!“ Gerçek ötesi çağ olarak nitelenen, bilgi düzensizliğinin etkisinin hayatın her alanında kendini yoğun şekilde hissettirdiği bu dönemde sık karşımıza çıkan bir kelime: UYDURMA. “Uydurma” sözcüğü Türk Dil Kurumu…
Astrologlar, Medyumlar, Falcılar, Teknik Analizciler için “Teksaslı Keskin Nişancı Yanılgısı” 101 Bir argümanı güçlendirecek verilere odaklanıp ters düşenlerin göz ardı edilmesiyle düşülen “Teksaslı keskin nişancı yanılgısı” (“Texas sharpshooter fallacy”)…
Başarılı olanlara (bir bakıma ‘hayatta kalanlara’) gereğinden fazla odaklanıp, başarısız olanları ve neden başarısız olduklarını göz ardı etme şeklindeki mantık hatası “hayatta kalma yanılgısı” (“survivorship bias”) olarak tanımlanıyor. “Hayatta kalma…
Enflasyon ve Büyüme İle İlgili Kavramlar Enflasyon ve iktisadî büyüklük değişimi ile ilişkili kavramlar sıklıkla birbiriyle karıştırılıyor. İşbu yazımızda enflasyon, dezenflasyon, hiperenflasyon, shrinkflasyon, skimpflasyon, deflasyon, resesyon, depresyon, stagnasyon, stagflasyon,…
Bugünün konusu, Nostradamus’a atfedilen kehanet iddiaları. Geleceği merak etmekten vazgeçmeyen ve gaipten haber alma ümidiyle debelenen bazı vatandaşların sıklıkla kulak kesildiği “Nostradamus’tan şaşırtan kehanet” başlıklı içeriklere hepimiz aşinayız. Nostradamus, yani…
İlişkilerin adeta katili olarak nitelenebilecek “gaslighting” sözcüğü son dönemin dikkat çeken kavramlarından biri hâlini aldı. “Karşıdakini ilgiye boğmak” anlamını taşıyan “love bombing” ve “bir anda hiçbir şey olmamış gibi…
Sahte Makale Sorunu “Sahte/yağmacı akademik dergiler makalelerin yenilik, doğruluk ve akademik önem açısından adil ve tarafsız bir hakemlik denetiminden geçmediği, çoğunlukla sadece para karşılığında makale yayımlayan kalitesiz dergilerdir..” Akademik…
Halis Kelimesinin “Gerçek” ya da “Halüsinasyon” Manasında Kullanılmasına Dair Sözlüklerde “Saf, arı, duru, katışıksız, hilesiz, katıksız, temiz, samimi, eksiksiz, tam, öz” anlamlarına yer verilen Arapça kökenli “halis” sözcüğünün dilimizde…
Bugünkü konumuz, imlâ ve yazım kurallarına riayet etmeye çalışırken dahi düşülen başlıca hatalardan biri olan “yanlış virgül kullanımı”. Virgül, “yazıda, tümcelerdeki söz öbeklerini, tümcecikleri, birbiri ardınca sıralanan adları, eş…
“Cümhuriyeti Biz Böyle Kazandık” Pankartının Görüldüğü Fotoğrafın Hikâyesi Bugün 29 Ekim. 29 Ekim Cumhuriyet Bayramımız kutlu olsun. Günün anlamına binaen, sembol hâline gelen bir fotoğrafa değineceğiz. Siyah…
Ülkemiz edebiyatının önde gelen yazarlarının ve basınının bazı köşe yazarlarının müstear isim, yani takma ad kullandığı vaki. Müstear İsim Kullanan Edebiyatçılar Yahya Kemal Beyatlı “Süleyman Sadi“ ve “S.S.”; Ziya…
TARAFINI SEÇ Ayrı Yazılması Gereken De/Da Bağlacını Bitişik Yazanlar vs. “Bağlaç Olan De Ayrı Yazılır” Uyarısında Bulunanlar Şüphesiz, Türkçemizin kullanımında en sık düşülen ve bir türlü giderilemeyen en temel…
Sigaranın Sağlığa Zararlı Olduğu İddiası Geçmişte Komplo Teorisi Olarak Görülmekteydi Bugün 31 Mayıs Dünya Sigarayı Bırakma Günü (1987 yılından bu yana Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) üyesi ülkelerde 31 Mayıs’ta…
Faiz Lobisi Deyiminin Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın Danışmanlarının “Interest Lobby” İfadesini Yanlış Çevirisi ile 2013 Yılında Gezi Protestoları Döneminde Oluştuğu İddiası Doğru Değil “Dış güçler”, “karanlık mihraklar”, “kriz lobisi”, “üst akıl”,…
Slot Medya’nın Tanıtım Yazısı Yoluyla Asılsız İçerik Yayımlanmasının Kolaylığını İfşa Eden Denemesi Türkiye’de gazeteciliğin geldiği içler acısı durumu ortaya koyan kasıtlı yanlış haber yayma girişimlerine daha önce değinmiştik. Dev…
Bugün, aldatıcı ve absürt haberlerin günü 1 Nisan… Anadolu Ajansı, 1 Nisan şakalarının kökenine dair muhtelif ve kesinlik arz etmeyen rivayetleri şöyle özetlemişti: “Yaygın olarak bilinen açıklama, Ortaçağ Avrupası’nda…
Hurafe, Yalan ve Yanıltma * Dr. Ceyhun İrgil tarafından kaleme alınmıştır. İletişim çağında bilgi ve haber hazine gibi. Çağın yaşama dair tüm temasında neredeyse vazgeçilmez öge iletişim. İletişim…
COVID-19 Felaketinin Mediko-Politik Öyküsü Dr. Ceyhun İRGİL 16 Aralık 2019… “Koronavirüs salgının başlangıç öyküsü…” Wuhan Merkez Hastanesi acil servisine yüksek ateşle bir hasta geldi. Açıklanamayan yüksek ateşi vardı ve…
Korelasyon – Nedensellik Farkı Değişkenler arasında aynı ya da ters yöne karşılıklı bir ilişkinin bulunması korelasyon (correlation) olarak adlandırılmaktadır. İki değişken arasındaki değişim aynı yönlü ise pozitif korelasyon, aksi durum…
Sıradan vakalar yerine olağandışı, nadir, ilgi çekici vakaların haberleştirilme olasılığının yüksekliğini vurgulamak için klasik şekilde dile getirilen “köpeği ısıran adam” örneğini mutlaka işitmişsinizdir. “Bir köpeğin insanı ısırması haber olmaz; ancak…