Koronavirüs Salgını Sürecinde Türkiye Dışındaki Ülkelerde 65 Yaş Üstü Vatandaşlar İçin Farklı Kısıtlamaların Uygulanmadığı İddiası Doğru Değil
Tüm dünyayı kısa sürede etkisi altına alan Koronavirüs (Covid-19) pandemisinin başlangıcından bu yana devletler, çeşitli önlemler ve kısıtlamalar ile virüsün bulaşmasını en aza indirmeye çalışmakta. Ülkemizde de bu önlemler kapsamında 20 yaş altı ve 65 yaş üstü vatandaşlarımıza çeşitli dönemlerde sokağa çıkma kısıtlaması getirilmişti. Bu süreçte, 65 yaş üstü vatandaşlar için uygulanan kısıtlamaların hafifletilmesi gerektiği konusunda tartışmalar basına yansımıştı. Böylece “65 yaş üstü” kavramı, ülke gündemini bir süre meşgul etmiş ve bu kitleyi hedefleyen kısıtlamaların uygulamaya konulmasına bazılarınca tepki gösterilmişti.
1939 yılında doğan ve pandemi sürecinde 81 yaşında olması nedeniyle 65 yaş üstü kitleye yönelik kısıtlamaların hedefinde olan Sözcü gazetesi yazarı Rahmi Turan da bu önlemlere tepki gösterenlerden biri olmuş.
Turan, 1 Eylül 2020 tarihinde yayınlanan “Olası bir savaş herkesi yakar!” başlıklı yazısında dünyadaki diğer ülkelerin 65 yaş üstü diye bir grup çıkarmadığını şu ifadelerle iddia etmiş:
Alman bilim adamlarının aklı bizimkilerden daha kısa (!) olduğu için 65 yaş üstü diye bir grup ortaya çıkartmadılar. Dünyanın diğer bütün ülkeleri de öyle… Her ülke (biz hariç) yaşlılarına yasak getirmek bir yana, saygı ve özen gösteriyor. Bizimkiler ise günah keçisi ilân ettikleri yaşlı grubun altına neredeyse bez bağlayacaklar. Bilmem ki, hiç sıkılma duyguları yok mu?
İLAVE: Rahmi Turan, “Yaşayan ölüler haline geldik!” başlıklı 6 Eylül 2020 tarihli yazısında iddiasını sürdürmüş:
"Salgında en çok yaşlılar ölüyormuş da, yaşlıları çok seviyorlarmış da, koruyacaklarmış da... Tam bir palavra! Hiçbir medeni ülkede böyle bir uygulama yok..."
Ancak, Rahmi Turan’ın iddiasının aksine koronavirüs salgınından etkilenmesi daha olası olan 65 yaş üstü kitle için Türkiye dışındaki ülkelerde de odaklanmış tedbirler uygulanmaktadır.
Bu yönde yapılan hızlı bir tarama sonucunda Türkiye dışında koronavirüs salgınının menfî etkilerine karşı “65 yaş üstü” kavramını gündeme getiren diğer ülkelerden bazılarını şöyle örnekleyebiliriz:
Hindistan İçişleri Bakanlığı 29 Haziran 2020 tarihli kararında, “65 yaş üstü olanlar, ek tanısı olanlar, hamileler ve 10 yaş altındaki çocukların zorunluluk veya sağlık durumları harici evde kalmalarının tavsiye edildiği” belirtilmektedir.
“65 yaş üstü” kavramının başka ülkelerde kullanımına dair bir diğer örneği de Amerika Birleşik Devletleri’nin California eyaletinde valiliğin yayınladığı rehberde görüyoruz. California eyaletinde de Hindistan’dakine benzer şekilde 65 yaş üstü vatandaşların, ek hastalığı olanların ve evde bakım gören hastaların risk altında olduğu ifade edilmiş. California valisi Gavin Newsom’ın 65 yaş üstü vatandaşlar için aldığı bu karar Amerikan basınında da yer bulmuştu.
Bosna Hersek’te ise 65 yaş üstünün alışveriş ya da çöp çıkarmak için dahi konutlarından dışarı çıkmasına izin verilmemişti.
İngiltere’de 70 yaş üstü vatandaşlara sokağa çıkma yasağı getirilmişti.
Avustralya ve Yeni Zelanda gibi birçok ülke 65 yaş üstü vatandaşların kendilerini evlerinde koruma altına almaları yönünde vatandaşlarına çağrıda bulunmuştu.
Ukrayna’nın önceki sağlık Bakanı geçtiğimiz Mart ayında verdiği bir röportajda 65 yaş üstü vatandaşlar için “çoktan ceset” tanımını kullanmış ve hükümetin “hâlâ sağlıklı ve diri” vatandaşlara odaklanması gerektiğini söylemişti.
Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) ve Birleşmiş Milletler (BM), yaşlıların salgın nedeniyle vefat ihtimalinin daha yüksek olduğunu vurgulayarak 60/65 yaşın üstündeki vatandaşların koronavirüs salgınının yol açtığı tehlike karşısında korunmasına yönelik özel tedbir rehberleri yayımlamıştı.
Başka ülkelerde de 65 yaş üstü vatandaşlara özel dile getirilen bu söylemleri göz önünde bulundurursak, Rahmi Turan’ın ortaya attığı “başka ülkelerin 65 yaş üstü diye bir grup ortaya çıkarmadıkları” iddiasının yanlış olduğunu rahatlıkla söyleyebiliriz.
Peki, Neden 65 Yaş Üstü?
Koronavirüs vakalarının medyan yaşının 51 olduğu hesaplansa da, sahip oldukları kronik hastalıklar ve bağışıklık sistemlerinin zayıf olması, salgına yönelik bazı kısıtlamaların sadece 65 yaş üstü vatandaşlar için yürürlüğe konmasına yol açmıştır. Koronavirüsün neden olduğu zatürrenin de -yukarıda zikrettiğimiz sebeplerden dolayı- yaşlılarda daha ağır ve ölümcül seyretmesi de bu nedenlerden bir tanesi olarak gösterilebilir.
Avrupa’da koronavirüs salgını kaynaklı vefatların % 95’inin 60 ve üstü yaşa sahip kişilerde gözlemlendiği, salgın nedeniyle vefat edenlerin % 50’sinin 80 yaş üstü olduğunu açıklanmıştı. ABD’de koronavirüs salgını kaynaklı 10 ölümün 8’i 65 yaş üstünde görüldüğü bilinmektedir. Çin’de ölümlerin % 80’inin 60 yaş üstü kişilerde gözlemlendiği duyurulmuştu.
