“Ve İnsanlar Evde Kaldılar” Başlıklı Şiiri Kathleen O’Meara’nın (156 Yıl Önce) 1864 Yılında Yazdığı İddiası Doğru Değil
“Ve insanlar evde kaldılar” (“And the people stayed home”) başlığıyla paylaşılan şiir iddia edildiği şekilde 1864 yılında değil 2020 yılında yazıldı. Paylaşılan dizeler 1839-1888 yılları arasında yaşamış bulunan Kathleen O’Meara’ya değil; hâlihazırda ABD’de yaşayan Catherine M. O’Meara (Kitty O’Meara) adlı emekli öğretmene ait. Kitty O’Meara söz konusu şiiri The Daily Round adlı internet sitesinde 16 Mart 2020 tarihinde yayımlamıştır.
Koronavirüs salgınının etkisinin yerkürenin dört bir yanında hissedilmeye başladığı günlerde “156 yıl önce yazılan şiir bugünü anlatmış” “Kathleen O’Meara’nın 1864 yılında yazdığı şiir” notlarıyla bir şiir sanal alemde yayıldı. Tecrit koşullarının getirdiği hissiyatı dizelerine döken bu şiirin İrlanda’da 19. yüzyılın ortalarında gözlemlenen Büyük Kıtlık sonrasında Kathleen O’Meara tarafından 1864 yılında yazıldığı iddia edildi.
“1839 yılında İrlanda/Dublinde doğan ve 1888’de Fransa/ Berlin’de ölen katolik biyografi yazarı; Kathleen O’Meara’nın 156 yıl öncesi 1864 yazmış olduğu şiir” notuyla aktarılan dizeler şöyleydi:
…
ve insanlar evde kaldılar,
kitap okudular ve dinlediler.
dinlendiler, egzersiz yaptılar,
sanat yaptılar, oyun oynadılar
ve yeni varoluş yollarını öğrendiler,durdulardaha derinden dinlediler ,
biri meditasyon yaptı,
biri dua etti,
biri dans etti,
diğeri kendi gölgesini keşfetti ,insanların düşünceleri değişti,iyileştiler.cahilce, tehlikeli, anlamsız ve vicdansızca yaşayan insanların yokluğunda,
dünya iyileşmeye başladı.ve tehlike sona erdiğinde insanlar ölüleri için ağladılar
ve yeni kararlar aldılar,
yeni bir dünya hayal ettiler,
yeni yaşam biçimleri yarattılar,
Dünyayı tamamen iyileştirdiler,Tıpkı kendilerini iyileştirdikleri gibi.Kathleen O’Meara, 1864Türkçeye çeviren:
Juan Botella Lucas ve Nurseren Tor
Bahse konu şiirin 1864 yılından günümüze ışık tuttuğunu sanan paylaşımlardan bazıları şöyle:
Ancak sanılanın aksine “Ve insanlar evde kaldılar” (“And the people stayed home”) başlığıyla tanınan bu şiir yıllar önce değil, kısa bir süre önce yazılmıştı.
Kathleen O’Meara’nın 156 Yıl Önce Yazdığı Sanılan Şiir Aslında Bu Yıldan
1839-1888 yılları arasında yaşayan İrlanda ve Fransız kökene sahip Katolik yazar Kathleen O’Meara‘ya ait sanılan dizeler aslında, hâlihazırda Amerika Birleşik Devletleri’nin (ABD) Wisconsin eyaletindeki Madison şehrinde yaşayan Catherine (Kitty) M. O’Meara adlı emekli öğretmene ait.
Pandemi süresince yaşananları işleyen şiirini Catherine M. O’Meara The Daily Round adlı internet sitesinde 16 Mart 2020 tarihinde yayımlamıştır.
16 Mart 2020 günü yayımlanan “Pandemi Zamanında” (“In the Time of Pandemic“) başlıklı şiirin İngilizce orijinali şu şekildeydi:
“And the people stayed home.
And they listened, and read books, and rested, and exercised, and made art, and played games, and learned new ways of being, and were still.
And they listened more deeply. Some meditated, some prayed, some danced. Some met their shadows. And the people began to think differently.
And the people healed.
And, in the absence of people living in ignorant, dangerous, and heartless ways, the earth began to heal.
And when the danger passed, and the people joined together again, they grieved their losses, and made new choices, and dreamed new images, and created new ways to live and heal the earth fully, as they had been healed.”
Kitty O’Meara, kişisel internet sitesinde bahse konu şiirinin ikinci kısmını “In the Time of Pandemic, Part II” başlığıyla yayımlamış.
“And some illusions slipped away. And some men saw their power vanish, but reached, and grasped, and struggled. Return to work, they commanded. Build walls, they ordered. Spend money on things you do not need. Blame the other. Fear strangers. Respect my power.
And the people said no.
They said: You do not own our gifts. They are ours alone to share. The earth and her people are out of balance. The medicine is another way. We must be still. The illness is our teacher. We will listen to the lessons. The earth is home to all.
And we will heal ourselves. And balance will be restored. And we will feed the stranger. And we will shelter the stranger. And we will love the stranger, within and without.
The earth is home to all.”
Kitty O’Meara’nın yazdığı bu şiir -tespit edilemeyen bir şekilde- Kathleen O’Meara’ya atfedilir hâle gelmiş. “Pandemi Zamanında” (“In the Time of Pandemic“) başlıklı metin zaman içinde “Ve insanlar evde kaldılar” (“And the people stayed home”) başlığıyla tanınır hâle gelmiş.
The Oprah Magazine adlı yayına verdiği demeçte Kitty O’Meara, pandeminin yol açtığı koşulların getirdiği hüzünden, yaşananlar karşısında yapabileceği bir şeyin bulunmadığını hissetmesinden ve yardım edemediği arkadaşları hakkında endişe duymasından etkilenerek bu şiiri kaleme aldığını belirtmiş.
Kitty O’Meara’nın İtalyan gazeteci Irene Vella’nın kaleme aldığı İtalyanca metinden esinlenmiş olabileceğini öne sürenlerin olduğunu da belirtmekte fayda görüyoruz.
Catherine M. O’Meara’nın (Kitty O’Meara) 2020 Yılında Yazdığı Şiiri Kathleen O’Meara’nın 1864 Yılında Yazdığını Sanan Yazarlar
Sözcü Gazetesi yazarı Dinçer Güner, Kathleen O’Meara’nın bu şiiri 1864 yılında yazdığını iddia ettiği 30 Mart 2020 tarihli sosyal medya paylaşımını yukarıda alıntılamıştık.
2020 yılında yazılan şiiri 156 yıl öncesine atfetme hatasına düşen diğer yazarlardan tespit ettiklerimiz şöyle:
- Sabah’taki “Karantina sonrası ilk kime koşacaksınız? Sevdiklerinize mi diyetisyene mi psikoloğa mı?” başlıklı 1 Nisan 2020 tarihli yazısıyla Funda Karayel
- Hürriyet’teki “O halde bu halde o halini kendin yarat” başlıklı 1 Nisan 2020 tarihli yazısıyla Aziz Fidancı
- Mamakhavadis.com’daki “Kathleen O’Meara” başlıklı yazısıyla Mustafa Akgül
- 29 Mart 2002 tarihli paylaşımıyla OdaTV yazarı Makbule Cengiz
- Ortakses.com’daki 8 Nisan 2020 tarihli “Önce sağlık sonra afiyet…” başlıklı yazısıyla Hakan Tanım (Şiirin müellifinin ismini “Katlehan O’meara” olarak aktarmış)
- Cesmeninsesi.com’daki “Geleceğe Bakış” başlıklı 2 Nisan 2020 tarihli yazısıyla Nurdan Baysal Aladağ
- İskilipliyiz.com’daki “Virüsle gelenler” başlıklı 31 Mart 2020 tarihli yazısıyla Hasan Ali Kalayoğlu
- Gencgazete.net’teki “Günaydın Lan Yaşamak…” başlıklı 15 Nisan 2020 tarihli yazısıyla Yavuz Turhan
- Önce Vatan’daki “Corona günleri” başlıklı 13 Nisan 2020 tarihli yazısıyla Hümeyra Turan
- Bursaarena.com.tr’deki “Yeniden Kurtuluşun Reçetesi Cumhuriyet’in İlk 15 Yılında” başlıklı 31 Mart 2020 tarihli yazısıyla Remzi Dilan
- Aynahaber.net’teki “İyileşme Hareketi” başlıklı 31 Mart 2020 tarihli yazısıyla Aydın Aslan
- Olay.com.tr’deki “Biraz daha sabır… Sıkıntılar bitecek ve yakında güzel günler göreceğiz…” başlıklı 25 Nisan 2020 tarihli yazısıyla Günay Yumruktay
- Olayaydin.com’daki “Virusun Düşündürdükleri – Evde Kal” balıklı 2 Nisan 2020 tarihli yazısıyla Devrim Alkaya
- Doğrusu.com’daki “Neylersin insan işte!” başlıklı yazısıyla Ertekin Ekin
- Dokuz Eylül Gazetesi’ndeki “Yarın daha başka olacak olacak” başlıklı 3 Nisan 2020 tarihli yazısıyla Sadık Uçar (“1864 yılında Kathleen O’meara isimli bir Fransız şair yazmış… Bu şiirin yeniden yazılarak günümüze uyarlandığını öne sürenler de var. Hangisinin doğru olduğundan emin değilim” notunu düşmüş)
Kent ve Hayat Dergisi’ndeki “Toplumsal Cinsiyet Eşitliğine Dair Ne Varsa” başlıklı yazısında Nesrin Başpınar da bu hataya düşmüş.
* Tespiti için Canan Ekinci Yılmaz‘a teşekkürlerimizle…