Uğur Şahin’in Yıl Sonuna Kadar 1 Trilyon Değil 1 Milyar Doz Aşı Üretiminin Hedeflendiğini Söylediği İddiası Doğru Değil
Almanya merkezli BioNTech şirketinin CEO’su Prof. Dr. Uğur Şahin’in şirketinin 2021 yılı sonuna değin 1 trilyon doz koronavirüse karşı geliştirilen Pfizer/Biontech aşısının üretiminin planlandığını söylediği iddiası basına ve sosyal medyada kendine yer bulmuştu.
Türkçe haberler dışında başka herhangi bir güvenilir kaynakta yer almayan bu iddiada zikredilen doz sayısının “milyar” yerine yanlışlıkla “TRİLYON” olarak aktarılmış olabileceğinden şüphe duymayan ülkemiz basınından örnekler:
“Tüccar Uğur Şahin: “Aşı üretimimiz 2019’da 10 bindi. Ortağımız Pfizer ile yıl sonuna kadar 1 trilyon dozdan fazla aşı üreteceğiz. Bu müthiş bir artış””
Yanlış aktarım üzerine komplo teorisi inşa eden örnekler:
“KİŞİ BAŞI 125 DOZ! Biontech’in ortağı Prof. Dr. Uğur Şahin, “Ortağımız Pfizer ile yıl sonuna kadar 1 trilyon dozdan fazla aşı üreteceğiz. Bu müthiş bir artış.” dedi. Doğru demiş! 8 milyara bölerseniz, kişi başına 125 doz düşer! Yılda 4 dozdan 31 yıl sürer! Tabii yaşarsanız!”
“8 ay önce, Amerikan medikal çevrelerinden aldığım duyumu paylaşmış, “Pfizer’ın aşılardan beklediği gelir 3 trilyon dolar” demiştim. O zaman bunu abartılı bulanlar olmuştu. Ama Uğur Şahin’in bu açıklamasına bakarsak, meblağın daha da büyük olduğu anlaşılıyor.”
“Biontech’in ortağı Prof.Dr. Uğur Şahin, ‘Ortağımız Pfizer ile yıl sonuna kadar 1 trilyon dozdan fazla aşı üreteceğiz. Bu müthiş bir artış.’ dedi. Dünya nüfusunu 8 milyar kabul edersek, kişi başına 125 doz düşer.! Yılda 4 doz aşı olursanız aşılama 31 yıl sürer.! Tabii yaşarsanız.!”
“Uğur Şahin yıl sonuna kadar 1 trilyon doz aşı üretecekmiş. 8 milyar insana kişi başı 125 doz düşüyor. Yoksa sıradaki hedef etinden, sütünden, yumurtasından faydalandığımız hayvanları aşılamak mı?”
“Uğur Şahin ‘in 1 trilyon doz müjdesini anlamaya çalışıyorum. Kundaktaki bebeler dahil kişi başına 125 dozu yılda 2 kez aşılasalar 62.5 yıl ediyor. Ancak bileşik #faiz ile hesap oturuyor. Sırasıyla her yıl 2, 4, 8, 16, 32 ve 64 doz ile 6 yılda mesele çözülüyor. Ölene kadar mokoko.”
Uğur Şahin, 2 Eylül 2021 tarihinde gerçekleşen 6. Avrupa İmmünoloji Kongresi‘ne (EFIS President’s Symposium) etkinliğe katılmıştı.
Türk İmmünoloji Derneği, taraflarınca düzenlenen 6. Avrupa İmmünoloji Kongresi’nde Prof. Uğur Şahin’in yaptığı konuşma sırasında Pfizer/Biontech tarafından 2021 sonuna kadar 1 trilyon doz aşı üretileceğini söylediğine dair yapılan haberlerin asılsız olduğunu, Prof. Şahin’in konuşmasında yıl sonuna kadar 1 trilyon (trillion) değil, 3 milyar (three billion) doz aşı üretileceğini dile getirdiğini açıklamıştı.
Uğur Şahin’in katıldığı çevrim içi etkinlikte 2021 yılı sonuna kadar şirketinin aşı üretimi hedefi için zikrettiği 1 milyar dozun 1 TRİLYON olarak aktarıldığı anlaşılıyor.
Türkçe dışında farklı bir dildeki güvenilir bir haber kaynağında rastlanmayan bu aktarımın Uğur Şahin’in demecini haberleştiren muhabirin yanlış çevirisi sonucunda oluştuğu ileri sürülebilir.
İngilizce milyar anlamına gelen “billion” sözcüğünün sözlükte Almancadan Türkçeye trilyon olarak çevrilmesinin bu yanlış anlaşılmaya yol açtığı söylenebilir.
Pfizer’ın 2021 ve 2022 yılları üretim hedefleri sırasıyla 3 ve 4 MİLYAR dozdu (Trilyon doz üretimi, mevcut hedefin 1000 katı anlamına geliyor).
Uğur Şahin’in diğer demeçleri ve Pfizer & Biontech şirketlerinin diğer yetkililerinin açıklamaları TRİLYON doz aşı üretiminin doğru & mümkün olmadığını ortaya koyuyor.
Uğur Şahin daha önce 2021 yılı için 3 milyar dozun hedeflendiğini açıklamıştı.
Geliştirdiği aşının 2021 yılı sonuna değin 3 milyar doz üretiminin planlandığını Uğur Şahin şu ifadelerle aktarmıştı:
“Kendi tesislerimizin üretim kapasitesini sürekli artırıyoruz ve onlarca üretim ortağını küresel ağımıza dahil ediyoruz. Pfizer ile birlikte 1,3 milyardan fazla doz teslim ettik ve yıl sonuna kadar toplamda 3 milyar doz teslim etmeyi planlıyoruz. Bugünkü ortaklık, küresel üretim ağımızı genişleterek Latin Amerika ve ötesinde aşılara erişimi genişletmek için önemli bir adımdır.”
Pfizer CEO’su Albert Bourla 2022 yılı için 4 milyar dozun üretilmesinin hedeflendiğini belirtmişti.
Pfizer CFO’su Frank A. D’Amelio 2021 Temmuz ayında katıldığı telekonferansda 2021’in geri kalanında 2,1 milyar doz aşının teslimatının sözleşmeye bağlandığını, yılın tamamında 3 milyar doz aşı üretiminin gerçekleştirilmesinin beklendiğini söylemişti.
Pfizer ya da dünya üzerinde başka herhangi bir aşı üreticisinin 4 ayda 1 trilyon doz aşı üretimi kapasitesi şu an mevcut değil.
Ayrıca, dünya nüfusu 7,8 milyar civarında. 1 trilyon doz aşı üretilmesi de haliyle mantıksız.
Pfizer aşı üretimi planlamasını sözleşmeye dayalı şekillendiriyor. 1 trilyon doz aşı üretimi, tüm dünya nüfusunun tamamına kişi başı 128 doz düşmesi anlamına geliyor. Hâlihazırda haliyle bu yönde bir talep mevcut değil. Ticarî bir ilaç firmasının da satışı mümkün olmayan afaki tutarda üretimi planlaması ve gerçekleştirmesi anlamsız.
