Suriyeli Sığınmacıların Sağlık Bakanlığı Tarafından Yasal Öncelikli Hasta Statüsünde Kabul Edildiği İddiası Doğru Değil
Sağlık Bakanlığı hastanelerde öncelikli olacak hasta gruplarını tanımlamıştır ve tanımlar uyruktan bağımsız olarak geçerlidir. Suriyelilere bu konuda tanınan bir ayrıcalık bulunmuyor.
2018 yılında Gebze Fatih Devlet Hastanesi’nde Kulak Burun Boğaz Polikliniğinde’ kaydedilen bir görüntü sosyal medya platformlarında Suriyelilerin öncelikli hasta olarak kabul edildiği, Türkiye Cumhuriyeti vatandaşlarına ikinci sınıf muamelesi yapıldığı, öz vatanında parya hâline getirildiği gibi iddialarla paylaşılmıştı.
“Muhammed Nihat El Halil” adlı yabancı uyruklu şahsın sıra numarası gösterge ekranında “yasal öncelikli hasta” olarak belirtilmesi vatandaşlar tarafından yoğun şekilde eleştirilmişti.
“Suriyeliler Hastanede Sıra Beklemiyor” gibi ifadelerle paylaşılan görsel 2023 yılı Haziran ayında “Suriyeliler öncelikli hasta çünkü bu ülkeyi onlar kurdu biz mülteciyiz” alt yazısı ile birlikte tekrar dolaşıma girmiş.
Suriyelilerin hastanelerde öncelik sahibi olduğu iddiası gerçeği yansıtmıyor.
İlgili mevzuatta Suriyeli sığınmacıların “yasal olarak öncelikli hasta” statüsünde tedavi göreceğine dair herhangi bir hüküm yer almıyor.
T.C. Sağlık Bakanlığı, sağlık kurum ve kuruluşlarında özellikle poliklinik hizmetlerinde hasta mağduriyetlerinin önlenmesi, hasta hakları mevzuatı başta olmak üzere mevzuatımızda toplumda öncelikli olarak korunması ve özel tedbir alınması öngörülen vatandaşların sağlık hizmetinden de öncelikli olarak yararlandırılmaları konusunda bir genelge ile düzenleme yapmıştır.
Sağlık Bakanlığı tarafından yayımlanan genelgeye göre poliklinik hizmetlerinde öncelik sırası şöyledir:
Acil vakalar (ani gelişen hastalık, kaza, yaralanma ve benzeri durumlar ile ivedilikle tıbbî müdahale yapılması gerektiğine hekim tarafından karar verilen vakalar),
Engelli hastalar,
Hamileler
Hizmetteki Türk Silahlı Kuvvetleri, Jandarma Genel Komutanlığı ve Sahil Güvenlik Komutanlığı rütbeli personeli,
Harp ve vazife şehitlerinin dul ve yetimleri ile malül ve gaziler ile aileleri,
65 yaş üstü yaşlılar,
7 yaşından küçük çocuklar,
Öncelikli olarak garnizon dışından sevkle gelenler olmak üzere, hizmetteki TSK, J. Gn. K.lığı ve S.G.K.lığı personeli ve bakmakla yükümlü olduğu kişiler,
Emekli TSK, J.Gn.K.lığı ve S.G.K.lığı personeli ve bakmakla yükümlü olduğu kişiler
Hastanelerde öncelik sırasına ilişkin tanımlar uyruktan bağımsız olarak geçerlidir.
Engelli hastalar, hamileler, askerler, şehit ve gazilerin yakınları, 65 yaş üstü hastalar, 7 yaşından küçük çocuklar uyruğuna bakılmaksızın öncelik hakkına sahiptir.
Sağlık Bakanlığının belirlediği sıralamaya göre polikliniklerde muayene önceliği Suriyelilere ait değil.
Suriyelilerin hastane sırasında yasal bir önceliği bulunmamaktadır.
Bir hasta sırf Suriyeli olduğu için “yasal öncelik” kazanamaz.
Yabancı uyruklu kişinin ‘yasal öncelikli hasta’ statüsünde yer alması ancak acil müdahale gerekmesi, engelli olması, hamile olması, 65 yaş üstü olmadı, 7 yaşından genç olması gibi nedenlerle mümkün olabilir.
Sağlık hizmetlerinden faydalanma hususunda Suriyeli sığınmacılar da Türkiye Cumhuriyeti vatandaşları da aynı imkânlara sahiptir.
Görüntünün kaynağı Kocaeli ilinde yayın yapan haber siteleri 2018 yılında hastane yetkililerinin “Hasta Acil Servis’ten sevk edildiği için bu ifade kullanıldı. Torpil yok.” açıklamasında bulunduğunu aktarmıştı.
Sağlık Bakanlığı kaynakları kamuoyunun tepkisini çeken görüntü hakkında yaptığı açıklamada Suriyelilere bu konuda tanınan bir ayrıcalığın olmadığını, ekran adı görülen hastanın engelli ya da 65 yaş üstü olması nedeniyle “yasal öncelikli hasta” olarak aktarılmış olabileceği belirtildi.
İLAVE: Sağlık Bakanı Fahrettin Koca da bahsi geçen ekranda ismi beliren şahsa öncelik tanınmasının “polikliniğe acilden sevk edilmiş olması” olduğunu şu sözlerle duyurdu:
Sosyal medyada zaman zaman yabancı uyruklu hastaların öncelikli hasta muamelesi gördüğü iddia edilmektedir. Poliklinik hizmetlerimizde öncelik durumu Yönetmelikle belirlenmiştir ve birinci sırada Acil Vakalar gelmektedir. Haberlerde kullanılan ve 5 yıl öncesine ait olduğu tespit edilen görselde adı geçen hastaya “öncelik” tanınmasına neden olan durum, iddia edildiği gibi uyruğu değil, polikliniğe Acilden sevk edilmiş olmasıdır. Fotoğrafı belli maksatlarla paylaşanlara geçmiş olsun:)
Sosyal medyada zaman zaman yabancı uyruklu hastaların öncelikli hasta muamelesi gördüğü iddia edilmektedir. Poliklinik hizmetlerimizde öncelik durumu Yönetmelikle belirlenmiştir ve birinci sırada Acil Vakalar gelmektedir. Haberlerde kullanılan ve 5 yıl öncesine ait olduğu tespit…
— Dr. Fahrettin Koca (@drfahrettinkoca) June 24, 2023
Mülteciler Derneği, iddiayla ilgili içeriğinde şu açıklamayı sunmuştu:
“Suriyeli hastalar da aynı Türkiye Cumhuriyeti vatandaşları gibi polikliniklerde muayene olmak için randevu almak zorundadırlar. Hastane Randevu Sisteminden veya hastaneden randevu almayan bir hastanın doktora muayene olması mümkün değildir. Suriyelilerin randevusuz muayene oldukları ve sıra beklemedikleri iddiası asılsızdır. Önceliği ve sırası olmadığı halde bir kişi sizin önünüze geçiyorsa bu durumu sağlık personeline iletmeniz yeterlidir.”
