Mavi ve Beyaz Zemin Üzerinde Altın Renkli Davut Yıldızını İçeren Bayrağın 1939 Yılında Filistin (ya da Britanya Filistin Mandası) Bayrağı Olarak Resmen Kabul Edilip Kullanıldığı İddiası Doğru Değil
Filistin-İsrail çatışmasının temelini oluşturan İngiliz kontrolündeki Filistin Mandası döneminde tek resmi bayrak, Birleşik Krallık’ın “Union Jack” olarak adlandırılan bayrağı ve türevleriydi. Mavi ve beyaz zemin üzerinde Davut Yıldızı’nı taşıyan bayrak resmî Filistin Mandası bayrağı değildi.
1924-1948 yılları arasında Filistin bayrağının günümüzdekinden tamamen farklı olduğu, Filistin bayrağının geçmişte beyaz ve mavi renkler üzerine 6 uçlu “Davut Yıldızı”nı taşıdığı iddiasıyla aşağıdaki görselin sosyal medya platformlarında paylaşıldığı görülüyor.
Bahsi geçen bayrağın 1939 yılında Filistin bayrağı olduğu ya da Birleşik Krallık kontrolündeki Filistin Mandası tarafından kabul edilip uluslararası arenada kullanıldığının ileri sürüldüğü görülüyor.
“1938 uluslararası atlasından Filistin Bayrağı. Komik değil mi? Her yerde dalgalanan kurgusal siyah-kırmızı-yeşil kakaya pek benzemiyor gülme”
Murad Çobanoğlu (@muradcobanoglu): “Birleşik Krallık Başbakanı Arthur James Balfour, adını verdiği 1917 yılında yayınladığı ve “Filistin bölgesinde Yahudi devleti kurulmasın önünü açtığı” Balfour Deklarasyonundan sonra Filistin Devleti, devrin önemli bilgi kaynağı Larousse French Dictionary’ye böyle geçmiş. Resmi büyütürseniz 1939 yılında Filistin Devleti bayrağının böyle olduğunu göreceksiniz.”
Birleşik Krallık Başbakanı Arthur James Balfour, adını verdiği 1917 yılında yayınladığı ve “Filistin bölgesinde Yahudi devleti kurulmasın önünü açtığı” Balfour Deklarasyonundan sonra Filistin Devleti, devrin önemli bilgi kaynağı Larousse French Dictionary’ye böyle geçmiş. pic.twitter.com/6G23ffK5wb
Paylaşılan görsel 1939 yılından kalma bir Larousse Fransızca sözlüğün “atlas” bölümünden alıntı.
1939 Fransız Larousse sözlüğünde Filistin bayrağı dikey olarak ikiye bölünmüş mavi ve beyaz alandan oluştuğu, bayrak direği bölünde mavi kısmın yer aldığı, ortasında altı köşeli Davut yıldızının yer aldığı şekilde tasvir edilmiş.
Görselin kaynağı olan FactualIsrael.com adlı internet sitesi Davut yıldızlı bayrağın 1939 yılında kullanımını şu ifadelerle aktarmış:
“1920-1948 yılları arasında, uluslararası hukuka göre Filistin Devleti (‘A’ Sınıfı Manda) vardı , ancak tüm önemli kurumları gibi bu da Yahudiydi. 1960’lı yıllara kadar “Filistin” ismi insanların kulaklarında Yahudi bir isim olarak yankılanıyordu. 4.000 yıllık Yahudi vatanı ya da “İsrail Ülkesi” ya da “Kutsal Toprak” hepsi eşanlamlıydı!! Manda üzerindeki yasal Zorunlu olarak İngilizler, Yahudiler 1948’de bağımsızlıklarını ilan ederek resmi egemenliklerini yeniden kazanana kadar, devleti kısmen Yahudi Yardımcılarıyla yönetti veya yanlış yönetti. BM, bazılarının iddia ettiği gibi İsrail’i yeniden yaratmadı.”
Paylaşılan bayrak 1939 yılında Filistin’in resmî bayrağı değildi. Filistin’deki manda yönetiminin resmî bayrağı “Union Jack” idi. “Union Jack’in değiştirilmiş versiyonları kamu idaresi tarafından farklı amaçlarla kullanıldı.
I. Dünya Savaşı’nda Filistin’de Osmanlı hakimiyetinin sona ermesinin ardından 1917 yılında yayımlanan Balfour Deklarasyonu‘nun akabinde Birleşik Krallık bölgede bir “manda” ülke kurdu. 1922 yılında Birleşmiş Milletler’in manda yönetimi altına giren “Filistin Mandası” 1948 yılına değin Birleşik Krallık kontrolünde kaldı.
Manda, 2 Kasım 1920’de Fransa ve İngiltere arasında imzalanan, Filistin’in güneyinin Fransa’nın, kuzeyinin ise Birleşik Krallık’ın kontrolüne geçmesinin kararlaştırıldığı San Remo Konferansı’nda resmiyet kazandı.
“Filistinli Arapların Topraklarını İsrail Yahudilerine Sattığı İddiası” başlıklı yazımızda Filistin’in I. Dünya Savaşı sonrasındaki tarihini özetlemiş ve Filistin Mandası’nın kuruluşuna değinmiştik. “İsrail Kurulmadan Önce Filistin Devleti Tarafından Bastırıldığı Sanılan Madenî Para” başlıklı yazımızda da 1948 yılında İsrail kurulmadan önce darp edilerek dolaşıma sokulan madenî paranın Filistin adına egemen bir ulus tarafından değil, İngiliz manda yönetimi tarafından basıldığından bahsetmiştik. Bir başka yazımızda da 1917 Balfour Deklarasyonu’nun süresinin 31 Ekim 2023 günü dolduğu, deklarasyonun sona ermesiyle İsrail’in ulus olarak egemenlik statüsünü kaybettiği iddiasını da ele almıştık.
Birleşik Krallık’ın Filistin’deki Osmanlı Devleti hakimiyetine son vermesiyle İtilaf Devletleri tarafından kararlaştırılan ve Milletler Cemiyeti tarafından 1922 yılı Haziran ayında resmen onaylanarak kurulan Filistin Mandası döneminde mavi ve beyaz zemin üzerine 6 köşeli Davut yıldızı taşıyan bayrak resmen kullanılmadı.
Filistin Mandası döneminde “Union Jack” olarak adlandırılan Birleşik Krallık bayrağı (ve türevleri) tek resmî bayraktı. İngiliz yetkililer tarafından Yahudi bayrakları hiçbir zaman tanınmadı ve (Davut Yıldızı ya da Mühr-ü Süleyman gibi) Siyonist simgeler taşıyan bayraklara resmî bir statü verilmedi.
İngiltere’nin Filistin kolonisini yöneten “Filistin Yüksek Komiserliği” (“Palestine High Commissioner”) resmî bayrağı şöyleydi:
Britanya İmparatorluk Savaş Müzeleri (Imperial War Museums – IWM) internet sitesinde 1946 yılından kalma manda dönemi resmî bayrağı şöyle aktarılmış:
1927-1948 döneminde İngiliz Mandası topraklarında kayıtlı gemilerde kullanılan sancak şu şekildeydi:
Manda döneminde, Filistin’e Yahudi göçünün artması Arap nüfusu arasında büyük bir huzursuzluk oluşturdu. Yaşanan gerilimlerin ardından 1936-1939 yılları arasında, Filistinliler, Yahudi göçünü durdurmak ve bağımsızlıklarını kazanmak için bir isyan başlattı. Bu isyan, İngilizler tarafından sert bir şekilde bastırıldı.
İkinci Dünya Savaşı’ndan sonra, Filistin’in geleceğiyle ilgili tartışmalar daha da şiddetlendi.
Birleşmiş Milletler, 1947 yılında Filistin’i Yahudi ve Arap devletleri arasında ikiye bölmeyi öngören bir plan kabul etti.
Birleşmiş Milletlerce belirlenen paylaşım planı uyarınca İsrail Devleti’nin kuruluşu14 Mayıs 1948 tarihinde ilan edildi.
Anılan tarihte İsrail Bağımsızlık Bildirgesi yeni İsrail Devleti’nin ilk başbakanı David Ben-Gurion tarafından okundu.
1948 yılında, İsrail Devleti’nin kurulmasıyla Filistin Mandası sona erdi.
28 Ekim 1949 tarihinde Davut yıldızını taşıyan beyaz zemin üzerine 2 paralel mavi şeritli bayrak İsrail’in resmî bayrağı olarak kabul edildi.
Filistin bayrağının kökeni ise Osmanlı İmparatorluğu’na karşı I. Dünya Savaşı döneminde yürütülen Arap Ayaklanmasına dayanıyor.
1916 yılında Şerif Hüseyin tarafından Osmanlı Devleti’ne karşı başlatılan Arap ayaklanmasının sembolü olarak üç eşit boyutta siyah, beyaz ve yeşil şeritlerden oluşan, sol üst köşesine ise kırmızı bir üçgen taşıyan bir bayrak tasarlandı (Bayraktaki siyah rengin Abbasiler Devleti’nin bayrağındaki siyah rengi temsil eder ve Arapların geçmiş acılarını ve mücadelesini; beyaz rengin Emeviler Devleti’nin bayrağındaki beyaz rengi ya da barışı ve umudu; yeşil rengin ise Fatımiler Devleti’nin bayrağındaki yeşil rengi temsil ettiği; kırmızı rengin ise direnişi simgelediği belirtilmektedir).
İlk kez 1917 yılında Şerif Hüseyin’in oğlu Kral Faysal tarafından Ürdün’de düzenlenen Arap Kongresi’nde dalgalandırılan bu bayrak daha sonra bağımsızlığını kazanan Arap devletleri tarafından da resmî bayrakları için baz kabul edildi.
Arap İsyanı esnasında kullanılan bayrağın yeşil ve beyaz şeritlerinin yerinin değiştirilmiş versiyonu daha sonra 1936-1939 yılları arasında yaşanan Filistin İsyanı sırasında da Filistinliler tarafından kullanılmaya başlandı (Filistin bayrağındaki siyah rengin Filistin halkının kara günlerini, beyaz rengin barışı ve umudu, yeşil rengin ya da Filistin’in verimli topraklarını ve doğasını, kırmızı üçgenin direnişi ve Filistin halkının fedakarlıklarını simgelediği aktarılmaktadır).
Bayrak, Filistin halkının kendi kaderini tayin etme hakkını savunmak ve Filistin devletini kurmak amacıyla kurulan Filistin Kurtuluş Örgütü’nün (FKÖ) 1964 yılında Cezayir’de yapılan kuruluş kongresinde Filistin halkının bayrağı olarak ilan edildi.
Filistinlilerin bağımsızlık ve özgürlük mücadelesinin sembolü olarak kullanılan bayrak, 1988 yılında Birleşmiş Milletler tarafından Filistin Devleti’nin bayrağı olarak kabul edildi.
Reuters‘a açıklama yapan akademisyenler de bahsi geçen bayrağın Filistin manda yönetiminin resmi bayrağı olmadığını, Filistin’de geçmişte resmen kullanılmayan bayrağın Yahudilere ait bazı gemilerde kullanıldığını belirtti.
İsrail’in Fırat ve Nil nehirlerini temsil eden 2 mavi çizgi arasındaki Davut’un yıldızı figürlü bayrağına misilleme olarak Necmettin Erbakan’ın 2 kırmızı çizgi arasında yer alan Türk ay yıldızını içeren tasarımıyla “bu topraklar bizimdir” mesajını verdiği iddiasını incelediğimiz yazımıza da göz atabilirsiniz.
