Paylaşılan Videonun Sean Penn Tarafından Çekildiği ve Ukraynalıların Rus Ordusundan Kaçışının Sahnelendiği Anı Yansıttığı İddiaları Gerçek Dışı Rusya’nın Ukrayna’yı işgale başlamasıyla birlikte birçok eski tarihli görüntü bağlamından kopartılarak Ukrayna ile ilişkilendirilerek paylaşılmıştı (Rusya’nın Ukrayna’yı İşgal Girişimine Ait Olduğu Sanılarak Paylaşılan Görüntüler başlıklı yazımızda onlarca tespiti derlemiştik). Bunlardan bazıları, Ukraynalıların…

“İçimden Şu Zalim Şüpheyi Kaldır Ya Sen Gel Ya Beni Oraya Aldır” Sözünün İsmet Özel’e Ait Olduğu İddiası Doğru Değil “Alıntılama” yoluyla metinde yer alan sözlerin asıl sahiplerinden çıkıp yer aldıkları yeni yapıtın sahibine izafe edilmesine “Metinlerarasılık Bağlamında Sahibi El Değiştiren Sözler” başlıklı yazıda eğilmiştik. Anılan yazıda “İçimden şu…

“Starbucks bardak hilesi” vurgusuyla sosyal medyada paylaşılan illüzyon hilesi içeren videonun gerçek sanılarak giderek yaygınlık kazandığı görülüyor… Starbucks’ta servis yapılan karton bardakların aynı boyutta olduğunu ileri süren video ve eklenen Türkçe alt yazı şöyle: “Arkadaşlar gördüklerinize inanamayacaksınız. Starbucks bunca zamandır biri kandırıyormuş. Şuna bakın. Bu tall ya…

Ülkemiz edebiyatının önde gelen yazarlarının ve basınının bazı köşe yazarlarının müstear isim, yani takma ad kullandığı vaki. Müstear İsim Kullanan Edebiyatçılar Yahya Kemal Beyatlı “Süleyman Sadi“ ve “S.S.”; Ziya Gökalp “Tevfik Sedat”, “Demirtaş” ve “Gökalp”; Peyami Safa “Server Bedi”, “Serazad”, “Safiye”, “Peyman” ve “Çömez”; Melih Cevdet Anday “Yaşar Tellioğlu”,…

Gazeteci ve yazar Hulki Cevizoğlu’na ait olduğu iddiasıyla “Bunları CHP Yapsaydı” ya da “CHP Olsaydı” başlıklarıyla paylaşılan metin şu şekilde: “BUNLARI CHP YAPSAYDI, ŞEYTAN DİYE TAŞLANIRDI! EN AZ YÜZ SENE DE UNUTULMAZDI! 1.) Zinayı serbest bırakan “CHP OLSAYDI” 2.) Domuz etini kasaplık hayvan yapan “CHP OLSAYDI” 3.)…

Sosyal medyada paylaşılan cami bahçesinde namaz kılan cemaatin yağmurdan kaçtığı görüntü Eşrefpaşalılar adlı 2010 yapımı filmden bir sahne Sosyal medyada bir cami bahçesinde namaz kılan cemaatin yağmurun aniden yağmasıyla birlikte kaçıştığı görüntünün, gerçek hayattan bir kayıt olduğu sanılarak paylaşıldığı görülüyor. Bahsi geçen video: Bahsi geçen görüntü: pic.twitter.com/gEtrn7mERB —…

Enver Aysever’in Tele 1’deki Programındaki Ekrem İmamoğlu’na Yönelik Eleştirel Mahiyetteki Sözleri İRONİ İçeriyor “Halkı yanıltıcı bilgiyi alenen yayma” ile ilgili 29. maddesinden hareketle “dezenformasyon yasası” olarak nitelenen 7418 sayılı 13 Ekim 2022 tarihli Basın Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun, 18 Ekim 2022 günü Resmî Gazete’de yayımlandı.…

Belirlenen kullanma süresini, vadesini tamamlamak, eskimek anlamına gelen “miadını kullanmak” deyiminin birçok kişi tarafından “milâdını doldurmak” şeklinde yanlış kullanıldığına şahit oluyoruz. “Miadı gelmek” biçiminde de kullanılan (“miyadını doldurmak” şeklinde de aktarıldığı görülen) deyimin içerdiği kelime “milat” değil “miat”. Türk Dil Kurumu “miat” sözcüğünü “bir şeyin yapılması için tanınan süre” ve…

Fotoğrafın Kiev’e yönelik 17 Ekim 2022 günü düzenlenen drone saldırılarında kamikaze İHA’yı düşürmek amacıyla penceresinden keskin nişancı tüfeğiyle nişan alan bir Ukraynalıya ait olduğu iddiası doğru değil Ukrayna’nın başkenti Kiev’e 17 Ekim 2022 günü sabah saatlerinde Rusya tarafından kamikaze insansız hava aracıyla saldırıda bulunuldu. Sivillerin yaşadığı bazı binaların hasar…

Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in 12 Ekim 2022 Günü Rus Enerji Haftası Uluslararası Forumu’nda Yaptığı Konuşmada “Sadece Türkiye’ye Gaz Vereceğiz” İfadelerini Kullandığı İddiası Gerçeği Yansıtmıyor Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in 12 Ekim 2022 düzenlenen Rus Enerji Haftası Uluslararası Forumu adlı etkinlikte yaptığı konuşmada “sadece Türkiye’ye gaz verileceği” beyanında bulunduğu…

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve İçişleri Bakanı Süleyman Soylu’yu yan yana gösteren eski tarihli aşağıdaki görsel son dönemde sosyal medyada tekrar dolaşıma girmiş. Söz konusu görseli içeren kayda değer etkileşim alan bir paylaşım (Anılan paylaşıma yapılan yorumlarda aktarılan görselin montaj içerdiğini ileri sürenlere de rastlanabiliyor): Hande…

14 Ekim 2022 Günü Meydana Gelen Patlamada 41 Kişinin Yaşamını Yitirdiği Bartın’ın Amasra İlçesinde Bulunan Madenin Mehmet Hattat’ın Sahibi Olduğu Hattat Enerji ve Maden AŞ’ye Ait Olduğu İddiası Doğru Değil Bartın’ın Amasra ilçesinde, Türkiye Taşkömürü Kurumu Amasra Müessese Müdürlüğü’nde 14 Ekim 2022 günü 18:15 sularında yeraltında patlama meydana geldi.…

Fransa’da bir alana terk edilmiş yüzlerce elektrikli aracın görüntülendiği fotoğraf olduğu iddiasıyla paylaşılan görsel şu şekilde: Görsel hakkında hatalı aktarım içeren paylaşım örnekleri: “Fransa’da bir elektrikli araba mezarlığı… henüz otomobillerin yüzde biri bile elektrikli değilken durum bu. Kurşun ve asit içeren milyonlarca bataryanın geri kazanımı nasıl…

ABD’deki Yellowstone Millî Parkı’na Kurtların Geri Getirilmesiyle Ekosistemin Kısa Süre İçerisinde Tamamen İyileştiği ve Fiziksel Coğrafyanın Değiştiği İddiası Gerçeği Yansıtmıyor ABD’deki Yellowstone Parkı’na kurtların geri salındığı 1995 yılından itibaren ekosistemde yaşandığı ileri sürülen değişime dair iddiaları ele alacağız. Yellowstone’da yaşandığı ileri sürülen değişim, kâr amacı gütmeyen, ABD’li Chris ve…

Pfizer Yetkilisi Aşıların “Covid-19 Üzerindeki Etkinliğinin” Değil “Covid-19’un Yayılımı Üzerindeki Etkisinin” Test Edilmediğini Söylemiş Avrupa Parlamentosu’nda “Covid-19 pandemisi üzerine AP Özel Komitesi” tarafından 10 Ekim 2022 günü “Covid-19 – Alınan dersler ve geleceğe yönelik tavsiyeler: görüş alışverişinden alıntılar” (“COVID-19 – Lessons learned and recommendations for the future: extracts from the…

Fenerbahçe’den Napoli’ye Transfer Olan Güney Koreli Futbolcu Kim Min-Jae’nin Sözleşmesinden Kaynaklanan 1 Milyon Avroluk Bonservis Alacağından “O Aradaki Fark Dedeleriniz Tarafından Ödendi” Sözleriyle Feragat Ettiği İddiası KURGU 2020-2021 sezonunda Fenerbahçe formasını giyen Güney Koreli Kim Min-Jae, İtalya’nın Napoli Kulübü’ne 18.050.000 Avro bedelle transfer olmuştu. Başarılı savunma oyuncusunun transferinin ardından…

Daha önce, bir görsel ya da hikâyenin, seçme, kesme, bölme ya da çıkarma yoluyla tamamı yerine bir anı yanlış yönlendirici şekilde lanse ettirilmiş olabileceğine “Bir Resim Bin Sözcüğe Bedel Olsa Da Doğrulama İçin Yeterli Mi?” başlıklı yazımızda değinmiştik. Bugünkü konumuz, bununla ilgili… Cüneyt Özdemir’in Kanada’nın Vancouver şehrinde “ayılar açamıyormuş”…

Facebook’un sahibi olduğu WhatsApp gibi mesajlaşma uygulamaları, yanlış bilginin yayılımı için elverişli bir ortam. WhatsApp’ta yanlış bir iddia 20 kişilik bir grupta paylaşıldığında, bu içerik 20 kişi tarafından 4 kez daha 20’şer kişilik gruplarda paylaşıldığında, kısa bir süre içerisinde yanlış bilgi 3,2 milyon kişiye ulaşabiliyor (20^5=3.200.000) (WhatsApp 2020 yılında bir…

Son dönemde, bazı vatandaşların E-devlet üzerinden yaptıkları sorgulamalarda kendi yerleşim yeri kayıtlarına yabancıların eklendiğine ilişkin aktarımlar / iddialar sosyal medyaya yansıdı. İddianın yaygınlaşmasıyla birlikte İYİ Parti’nin “yabancıların gerçek dışı olarak ikamet adreslerine yerleştirilmesi” hakkında verdiği araştırma önergesinin TBMM Genel Kurulu gündemine alınması önerisi AKP ve MHP’nin oyları ile reddedildi.…

İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 27. Ceza Dairesi’nin Baransu hakkında yasal tutukluluk süresinin dolması sebebiyle verdiği tahliye kararı, hapse mahkum edildiği diğer davalarda verilen tutukluluk kararları nedeniyle serbest kalacağı anlamını taşımıyor. Balyoz davasında kumpas kurduğu gerekçesiyle 13 yıl hapse mahkum edilen kapatılan Taraf gazetesinin yazarı Mehmet Baransu’nun davasında İstanbul Bölge…