Videonun Rusya’da Kapanan McDonald’s Restoranı Yerine Açılan Vanya Amca Adlı Fast Food Restoranına Ait Olduğu İddiası Doğru Değil Rusya’nın Ukrayna’yı işgalinin ardından 8 Mart 2022 günü McDonald’s, gelirlerinin %9’unu oluşturan Rusya’daki 847 şubesini geçici olarak kapayacağını duyurmuştu. McDonald’s’ın Rusya’daki restoranlarını kapatmasının ardından Vanya Amca isimli bir Rus fast-food zincirinin, McDonald’s’ın altın kemerli…
Ludwig van Beethoven’ın Ay Işığı Sonata Adlı Eserini Viyana’da Sokakta Dolaşırken Piyano Çalışını Duyduğu Görme Engelli Bir Kızın “Ben Hiç Ay Işığı Görmedim, Bana Ay Işığını Anlatır Mısınız?” Şeklindeki Talebi Üzerine Yazdığı İddiası Doğru Değil Vefat yıl dönümünde Ludwig van Beethoven’ın (17 Aralık 1770 – 26 Mart 1827) 14.…
Evliya Çelebi’nin Hz Muhammed’e “Şefaat Ya Resulallah” Yerine “Seyahat Ya Resulallah” Dediği Rüyasını Ahî Çelebi Camii’nde Gördüğü Algısı Ünlü seyyah Evliya Çelebi’nin (1611 – 1685) seyahat hâtıralarını topladığı (asıl nüshaları Topkapı Sarayı Müzesi Kütüphanesi’nde bulunan) 10 ciltlik Seyahatname’si, Türk ve dünya kültür mirasının şaheserlerinden biri. Evliya Çelebi, 70 yaşına…
Aşağıdaki cümlede mantıksız / uyumsuz husus nedir? (Aşağıya doğru kaydırmadan bir süre üzerine düşünebilirsiniz.) “Ahmet Bey 1926 yılında yaptığı konuşmada ‘Birinci Dünya Savaşı tarihin en kanlı savaşlarından biri’ demişti.” El cevap: 1926 yılında sadece tek dünya savaşı yaşanmış ve ikincisi gerçekleşmemiş olduğu için ‘Birinci Dünya…
Hem soldan sağa doğrusal olarak hem de yukarıdan aşağıya dikey olarak okunduğu takdirde aynı anlamı sunan ünlü bir şiiri ele alacağız. Osmanlı’nın şair padişahlarından Yavuz Sultan Selim’in (1471-1520) Selimî mahlasıyla yazdığı ileri sürülen soldan sağa ve yukardan aşağı aynı şekilde okunan şiir şu şekilde: Sanma şâhım / herkesi…
Milli Eğitim Bakanlığının Son Dönemde Yaptığı Mevzuat Değişikliğiyle Özel Okullarda Atatürk, Türk Bayrağı ve İstiklal Marşı ve Gençliğe Hitabe ile İlgili Zorunluluğu Kaldırdığı İddiası Doğru Değil Milli Eğitim Bakanlığının (MEB) özel öğretim kurumları ile ilgili mevzuatı değişikliğiyle Atatürk ilkeleri doğrultusunda öğrenci yetiştirmek amacının çıkarıldığı ve Atatürk köşelerine “Türk Bayrağı,…
Putin’in Türkiye’de Ajanlık Yaptığı İddiası Sadece 1 (Yazı İle Bir) Kişinin Söylemine Dayanıyor Vladimir Putin’in 1971 yılında Türkiye’de ajanlık yaptığı iddiası, 2015 yılında Rus jetinin düşürülmesiyle ilişkilerin gerildiği dönemde sadece 1 kişinin aktarımıyla basına yansımıştı. İlişkiler normalleştikten sonra bu iddia tekrar gündeme dahi gelmedi. Suriye sınırında Türkiye hava sahasını…
Sosyal medyada gerçek sanılarak paylaşılan, bilyelerin bir mekanizma içerisinde sürekli hareket ettiği videolara değineceğiz. Sosyal medyada gerçek sanılarak paylaşılan, bir bilyenin (fizik kurallarına aykırı) sürekli devinimini yansıtan video aslında VFX sanatçısı Daisuke Fujikawa’nın dijital tasarımı. https://twitter.com/cobalt_kura/status/1384863454394306564 Daisuke Fujikawa, videoyu CGI ile ürettiğini belirtmişti. …
Âşık Veysel’in Başka Bir Erkekle Kaçan Eşinin Çorabına Para Koyduğu Yönündeki Anlatı Âşık Veysel Şatıroğlu’nun (25 Ekim 1894-21 Mart 1973) eşi Esma’nın altı aylık çocuğunu bırakıp başka bir erkekle kaçacağını bildiği hâlde sesini çıkarmadığı ve ihtiyaçlarını karşılaması için eşinin ayakkabısına (çorabına / çarığına) para koyduğu yönündeki bir “hikâye” anlatılagelmekte.…
Paylaşılan Fotoğrafta Görülen Sovyet Kozmonot Yuri Gagarin Değil, Valentina Tereşkova Son günlerde yayımlanan içeriklerde karıştırılan kozmonot fotoğraflarına değineceğiz. Sputnik Türkiye, Halk TV, Artı Gerçek, Yeni Yaşam Gazetesi gibi haber girişimlerinin Uzay Vakfı’nın Rusya’nın Ukrayna’yı işgalinin ardından uzay çalışmaları yürüten yaklaşık 160 kuruluşun katılımcı olduğu “Yuri’nin Gecesi” adlı bağış etkinliğinin…
* Dr. Ceyhun İrgil tarafından kaleme alınmıştır. “Yiğidim Aslanım” Nazım’ın Öyküsü… Herkesin dinlediğinde gözyaşlarını tutamadığı, insanın içinden geçen, yüreğini delen Zülfü Livaneli’nin “Yiğidim Aslanım” destanlaşan ağıt şarkısının öyküsü Bursa’dan başlar. Bedri Rahmi’nin bestelenen şiirinin orijinalinde ilk sözcük “Bursa”dır. Bursa’nın ufak tefek yolları Ağrıdan sızıdan tutmaz elleri Tepeden tırnağa şiir…
Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in Ayıya Bindiği Anı Yansıttığı Sanılarak Paylaşılan Görseller Dijital Düzenleme İçeriyor Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in “fotoşop” yardımıyla bir ayıya bindirildiği görseller sosyal medyada yaygın şekilde paylaşıldığı herkesin malumu. Söz konusu görsel, Vladimir Putin’in 2009 yılında Sibirya tatilinde kaydedilen at üstündeki fotoğrafı…
Walt Disney Company CEO’su Bob Chapek’in Kaliforniya’daki Evinde İnsan Kaçakçılığı Suçlamasıyla Tutuklandığı İddiası Doğru Değil Kurgu içeren, gerçeği yansıtmayan hiciv ve parodi odaklı metinler sosyal medya kullanıcıları tarafından sıklıkla gerçek addedilebiliyor. Bu durumun son örneklerinden birine Walt Disney Company’nin CEO’su Bob Chapek’in insan kaçakçılığı suçlamasıyla California’daki evinde tutuklandığı iddiasında…
Çanakkale destanının simgelerinden Nusret Mayın Gemisi, 7 Mart 1915 tarihinde Çanakkale Boğazı intikal rotalarına döktüğü mayınlarla dünya tarihinin önemli dönüm noktalarından birine ismini altın harflerle yazdırmıştı. Almanya’nın Kiel şehrinde 1911 yılında inşa edilen ve 1913 yılında dahil edildiği donanma envanterinde uzun yıllar boyunca hizmet verdikten sonra 1962 yılında Kaptan…
Paylaşılan Görseldeki Mermilerin Çanakkale Savaşı Esnasında Havada Birbiriyle Çarpıştığı İddiası Siperler arasındaki mesafenin birkaç metreye kadar düştüğü Çanakkale’de mermilerin havada birbiriyle çarpışması mümkün. Ancak, müzelerde sergilenen birbirine girmiş vaziyetteki bazı mermilerin ateşlenmemiş dahi olduğu anlaşılıyor. Bugünkü yazımızda Çanakkale Savaşı’nda iki merminin havada birbiriyle çarpıştığı iddiası ile paylaşılan görseller hakkında…
Her gün basına ve sosyal medyaya, gerçekleşmesi pek ihtimal dahilinde olmayan birçok absürt durum ve iddia yansıyor. Bu garipliklerin etkisiyle sosyal medyada paylaşılan trollemeler de gerçek zannedilebiliyor. Öldüğü sanılan şahsın cenaze aracından kefeniyle kaçtığı iddiasını içeren paylaşım da bunlardan biriydi. Bazı sosyal medya kullanıcıları tarafından gerçek sanılan Cihat Duman’ın…
Cesetler Arasında Sigara İçen Kişinin Görüldüğü Videonun Ukrayna’da Rusya’nın Saldırılarına Karşı Kurgulandığı İddiası Doğru Değil Daha önce, Ukrayna ile ilgisi bulunmayan görüntülerin bağlamından kopartılarak “sahte yaralı” algısı oluşturmak adına girişilen çabayı yansıttığı iddiasıyla kullanıldığına daha önce değinmiştik. Yayılmadığımız bir incelemede, videoda yerde ceset torbası örtülü kişilerin Rusya’nın işgalinin ardından…
Rusya’nın Ukrayna’yı işgalinin kalp kası iltihabına ve kalp krizlerine yol açtığı, Ukrayna’daki olaylardan etkilendikleri için insanlar kalp krizi geçirdiği iddiası, bir internet sitesinin kurgusu Rusya’nın Ukrayna’yı işgalinin akabinde yayımlanan parodi / hiciv içerikli metinlerin gerçek sanılarak sosyal medyada paylaşıldığına şahit oluyoruz. Bunlardan biri, Rusya’nın Ukrayna’yı işgal harekâtından etkilenen insanların…
İstanbul’un İşgali Sırasında İşgal Ordularının Geçit Töreninde Yer Alan Askerler Yunan Ordusundan Değil İşgal birliklerine bağlı askerler Karaköy Meydanı’nda Yüksek Kaldırım önünde dizili olduğu hâlde arkalarındaki binalarda Yunan bayraklarının görüldüğü fotoğraf karesi şu şekilde: İstiklâlsiz günlerde İstiklâl Caddesi’nde İtilaf Devletleri askerleri Yunan bayraklarının etkisiyle bazı sosyal medya…
“Marlboro’nun tutulma hikâyesi” ya da “Marlboro’nun iflastan kurtulma stratejisi” gibi başlıklarla sunulan, zor durumdaki Marlboro’nun boş sigara paketlerini uçaktan tüm şehre atarak popülerlik kazanarak işlerinin kötüye gidişini tersine çevirdiği anlatılan hikâyeyle karşılaşmış olabilirsiniz… Marlboro’yu finansal sıkıntılarından kurtaran mucizevî adımın Philip Morris tarafından akledildiğini ileri süren anlatı yıllar önce bu…
