Şempanzelerin ve Maymunların Taş Devrine Girip Girmediği Bilim Çevrelerinin Üzerinde (Henüz) Uzlaşamadığı Bir Husus

 

Kaba Taş (Eski, Paleolitik), Yontma Taş (Orta, Mezolitik) ve Cilalı Taş (Yeni, Neolitik) olmak üzere 3 dönemden oluşan Taş Devri, ilk insandan başlayarak Tunç ve Demir çağlarına kadar süren dönemi nitelemektedir.

İnsanın ortaya çıkışı ve taştan araçlar yapmasından başlayarak kalkolitik dönemin sonuna kadar geçen tarih öncesi dönemi içeren Taş Devri’ne, içinde bulunduğumuz modern çağda şempanzelerin de girdiğine dair bulguların elde edildiği ileri sürülmüştü.

 

alın bu bilgiyi ne yapıyorsanız yapın (@ortamdasatarsin):

 

Şempanzeler ve Maymunlar Taş Devri’ne Girdi!

Bilim insanları, Asya, Afrika ve Güney Afrika’da yaşayan maymunların ve şempanzelerin taşlardan aletler yapmaya başladığını gözlemledi.

 

maymun tas devri

 

Farklı Gerçekler:

 

“Şempanzeler ve Maymunlar Taş Devri’ne Girdi!

 

Bilim insanları, Asya, Afrika ve Güney Afrika’da yaşayan maymunların ve şempanzelerin taşlardan aletler, ağaç dallarından ise mızraklar yapmaya başladığını gözlemledi.

 

Arkeologlar batı Afrika yağmur ormanlarında Brezilya ormanlarında ve Tayland sahillerinde dikkate değer taş aletler keşfetti. Bunları ilgi çekici yapan işçilikleri ya da çok eski olmaları değil. Hatta dikkatli bakılmazsa bir alet olduğu bile anlaşılamayabilir.

 

Bu aletleri özel yapan, onların insanlar tarafından değil, şempanze, kapuçin ve makaklar tarafından yapılmış olması. Aletlerin ortaya çıkarıldığı alanlar, “primat arkeolojisi” adında yeni bir dalın temelini oluşturuyor.

 

Aletlerin kendisi oldukça kaba. Bir maymun yaptığı taş çekiç, bir insan türünün yaptığı el baltasına hiç bir şekilde yaklaşamaz. Fakat önemli olan bu aletlerin gelişmişliği ya da sofistikeliği değil.

 

Bu aletler, primatların rutin olarak taş alet teknolojisinden faydalandığı bir kültür oluşturduğunu kanıtlıyor. Yani primatlar, Taş Çağı’na girdi.”

 

Şempanzelerin, bilim için bir kriter olan “taş alet kullanımı” ile Taş Devri’ne giriş yapıp yapmadıkları uzun süredir tartışılagelen bir konu olmakla birlikte bu bilimsel önerme üzerinde henüz bir uzlaşı mevcut değil.

Bazı şempanze ve maymunların taşı alet olarak kabuklu yemişleri ve kabuklu deniz canlılarını kırmak için kullandığı gözlemlenmişti. Yapılan çalışmalar, Batı Afrika’daki şempanzelerin, Tayland’taki makakların, Güney Amerika’daki kapuçin maymunlarının, Panama’daki beyaz yüzlü kapuçin maymunlarının bir popülasyonunun taş alet kullanma becerisini tespit etmişti. Daha önce orangutanların, bonoboların ve gorillerin bitkisel aletler kullandığı görülmüştü. Afrika’da yürütülen arkeolojik kazılarda 4300 yıl öncesine ait olduğu tespit edilen basit taş aletlerin insan değil maymun eliyle oluşturulduğunun düşünüldüğü belirtilmişti.

 

 

Öte yandan, alet kullanan şempanzelerin aynı ormanlarda yaşayan insanları taklit ettiklerini, mevcut taş aletleri kullanmanın ötesine geçerek Taş Devri insanlarınınkine benzer şekilde alet geliştirme becerilerinin olmadığını işaret eden çalışmalar da mevcut.

Open Research Europe’ta son dönemde yayımlanan bir çalışma, şempanzelerin tüm malzemelere sahip olsa ve teşvik olsa da kendiliğinden taş aletler yapıp kullanamadığı değerlendirmesini sunmuştu. Norveç’teki bir hayvanat bahçesinde ve Zambiya’da bir sığınakta bulunan 11 şempanze üzerinde yapılan testlerde, daha önceki tüm çalışmalardan farklı olarak deneyimli bireyleri veya insanları gözlemleyerek bu tür aletlerin nasıl yapıldığını öğrenme fırsatı verilmeyen maymunların hiçbirinin taş alet yapmaya ve kullanmaya çalışmadığı gözlemlenmiş. Çalışmayı gerçekleştiren araştırma ekibi, daha önceki deneylerin yalnızca insanlar tarafından eğitilmiş ve alet üretim teknikleri insanlar tarafından gösterilmiş yetişkin maymunlar üzerinde gerçekleştirildiğini vurgulamıştı.

Araştırma, şempanzelerin insan etkisi olmadan spontane şekilde alet geliştirme yeteneğine sahip olmadığı görüşünde…

İnsanoğlunun popülasyon artışı, yayılımı ve teknolojik atılımı ile maymunların gelişimini sınırladığı da farklı bir görüş olarak dile getirilmekte.

 

Yorumunuzu yazınız...