Yerini belirlemek, göç rotalarını takip etmek, davranışlarını ve hareketlerini incelemek, ekolojik rolünü anlamak, koruma çabalarını desteklemek ve doğal yaşam alanlarını sürdürülebilir şekilde yönetmek amacıyla bilim insanları ve araştırmacılar tarafından kuşlara takılan takip cihazlarının ürettiği göç haritalarının bazılarının sosyal medya platformlarında yanlış yorumlandığına şahit olabiliyoruz.
Kuşlara takip cihazlarının takılmasının bazı nedenleri şöyle listelenebilir:
Göç Rotasını Belirlemek: Kuşlar, mevsimlere bağlı olarak düzenli göç hareketleri gerçekleştirirler. Takip cihazları, kuşların göç rotalarını ve göç yollarındaki duraklama noktalarını belirlemek için kullanılır. Bu bilgiler, kuşların neden belirli rotaları tercih ettiğini, göç rotalarında karşılaştıkları zorlukları ve habitatlarındaki değişiklikleri anlamak için önemlidir.
Habitat Tercihlerini İncelemek: Takip cihazları, kuşların habitat tercihlerini anlamak için de kullanılır. Kuşlar, beslenme, üreme ve kışlama gibi farklı aktiviteler için farklı habitatlara yönelirler. Cihazlar sayesinde, kuşların hangi habitatları tercih ettiği ve bu tercihlerin neye bağlı olduğu daha iyi anlaşılabilir.
Davranış Araştırmaları: Kuşların sosyal davranışlarını ve etkileşimlerini incelemek, takip cihazlarıyla mümkün hale gelir. Bu cihazlar, kuşların gruplar halinde mi yoksa bireysel olarak mı hareket ettiklerini, kendi türleriyle veya farklı türlerle nasıl etkileşime girdiklerini ve sosyal davranışlarının nasıl şekillendiğini anlamak için kullanılır.
Kuş Göçlerini İzlemek: Kuşların göç hareketleri, biyolojik olarak ilginç bir fenomendir. Takip cihazları, kuşların nereden nereye ve hangi hızda göç ettiklerini izlemek için kullanılır. Bu bilgiler, kuş göçlerinin nedenlerini, göç rotalarındaki tehlikeleri ve göçlerin iklim değişikliği gibi faktörlerden nasıl etkilendiğini anlamak için önemlidir.
Tehditleri Belirlemek: Takip cihazları, kuşları etkileyen tehditleri belirlemek ve kuşların yaşam alanlarını korumak için kullanılır. Örneğin, kuşların hangi alanlarda tehlikeli bölgelere yaklaştığı veya avlanma riskiyle karşılaştığı belirlenebilir. Bu bilgiler, koruma önlemlerinin alınmasına ve doğal yaşam alanlarının korunmasına yardımcı olur.
Üzerine Takip Cihazı Takılan Bir Kartalın 20 Yıllık Göç Rotasını Gösterdiği İddiasıyla Paylaşılan Harita
Bir kartalın Rusya’dan Suudi Arabistan’a GPS takip cihazıyla 20 yıllık göç yolculuğunu gösterdiği sanılan harita 20 yavru bozkır kartalının 1 yıllık göç rotasını gösteriyor.
Rusya’da takip cihazı takılan bir kartalın 20 yıllık hayatı boyunca ne kadar yol kat ettiğinin tespit edildiği iddiasıyla bir haritanın sosyal medya platformlarında paylaşıldığı görülüyor.
Üzerine takip cihazı takılan kartalın 20 yıllık göç yolculuğunu yansıttığı iddiasıyla paylaşılan harita sanılanın aksine aslında 20 kartalın 1 yıldan kısa süreli göç rotasını yansıtıyor.
Kartalların sadece kara üzerinde uçtuğu, Türkiye sınırları içinde uçmadığı ve rotasını uzattığı görülen harita 2018 yılında Kazakistan’ın batı kısmında Todd Katzner ve Evgeny Bragin adlı araştırmacılar tarafından 20 genç bozkır kartalının (steppe eagles / aquile nipalensis) göç rotasını incelediği çalışmaya ait.
Popülasyonu giderek azalan kartalların korunabilmesi için bilgi sahibi olmayı amaçlayan çalışmada yavruyken yakalanan kuşlara GPS takipçileri takılıp salınarak Orta Asya’dan gelen bozkır kartallarının göç yolları ve davranışları incelenmiş.
Çalışmasının sonuçlarını bir makale ile paylaşan Dr. Katzner, her bir mor çizginin tek bir kartalın 8-10 aylık hareketlerini gösterdiği haritanın yanlış bir şekilde “tek bir kartalın 20 yıllık göç haritası” olarak yayıldığını şu sözlerle belirtmiş:
“Arkadaşıma kartal göç yollarının resmini gönderdim ve bunun 20 bozkır kartalı göçü haritası olduğunu anlattım. Her nasılsa bu yanlış tercüme edildi ve ‘tek bir bozkır kartalından 20 yıllık veri’ haline geldi.”
“Nitelikli herhangi bir kuş gözlemcisi veya kartal biyoloğu, ölü kuşun resmine bakıp onun yaşamının ilk yılında olduğunu anlayabilir”
Dr. Todd Katzner, üzerine takip cihazı takılı ölü kartalın kendi çalışmasında izlendiğini, Suudi Arabistan’da ölen kuşun bir kişi tarafından bulunarak fotoğraflandığını söylemiş. Ayrıca, takip cihazı takılı yaşayan kartalın resminin kendi ekibi tarafından çekildiğini ve kabaca 60 günlük bir kuşu gösterdiğini belirtmiş.
Rus ornitolog Elena Schneider de haritanın 20 genç bozkır kartalının izlerini gösterdiğini şu şekilde aktarmış:
“Açıklama! YALAN HABER!
Bugün birçok internet kullanıcısı Suudi Arabistan’da ölmeden önce 20 yıl boyunca ornitologlar tarafından takip edilen bir kartalın hikayesiyle heyecanlanıyor. Resimler ekte. Maalesef 20 yıl önce GPS/GSM veri iletme teknolojimiz yoktu. Harita aslında, Dr.Katzner ve Dr. Bragin’in ekibi tarafından 2018 yılında Batı Kazakistan’da etiketlenen 20 genç Steppe Eagles (Aquila nipalensis) parçalarını tasvir ediyor. Fotoğraflar Suudi Arabistan’da ölen bir kuşu temsil ediyor. Tüm resimlerde genç bir Bozkır Kartalı görebilirsiniz.”
Takip Cihazı Takılan Şahinin Göç Yolunu Yansıttığı İddiasıyla Paylaşılan Harita
Üzerine takip cihazı takılan bir şahinin güneyden kuzeye günlük ortalama 240 km uçarak 42 günde 10.000 km’den fazla yol kat etti göç yolunu yansıttığı iddiasıyla aşağıdaki haritanın paylaşıldığı görülüyor.
Söz konusu harita Reddit‘te bir kaynak belirtilmeden paylaşılmasıyla yaygınlık kazanmış:
“GPS ile izlenen dişi bir şahin, Güney Afrika’dan Finlandiya’ya uçtu. 42 günde 10.000 km’den fazla uçtu. Bu, günde 230 km demektir. Son 42 günde neler başardınız?”
Bu aktarım Türkçe paylaşımlara sirayet etmiş.
Evreni Merak Ediyoruz (@evrenemeraak): “🦅 Üzerine takip cihazı takılan bir şahinin güneyden kuzeye göç yolu. Şahin günlük ortalama 240 km uçarak 42 günde 10.000 km’den fazla yol kat etti.”
Bazı sosyal medya kullanıcılarının ise haritanın gerçekliğinin sorguladığı görülüyor.
“GPS takılı bir dişi şahinin 42 günde yaptığı yolculuğu gösteriyor. Toplamda 10000 km, günde yaklaşık 230 km’ye denk geliyor. Fakat post reddit’te paylaşılmış, orada da kaynak olmadığı için kaldırılmış. Şimdi bu bilgi doğru mudur?”
Gps takılı bir dişi şahinin 42 günde yaptığı yolculuğu gösteriyor. Toplamda 10000 km, günde yaklaşık 230 km’ye denk geliyor. Fakat post reddit’te paylaşılmış, orada da kaynak olmadığı için kaldırılmış. Şimdi bu bilgi doğru mudur? Kaynak: https://t.co/IrtHFmxGsspic.twitter.com/oVAPtsh0OM
