Fotoğrafın Pakistan’da Şeriat Kurallarını Çiğnediği Gerekçesiyle Kadınların Kadın Kolluklar Tarafından Dövüldüğü Anı Yansıttığı İddiası Doğru Değil “Yer: Pakistan. Şeriat kurallarını çiğnedi diye sokak ortasında kadın, kadını dövüyor Bana gelmez deme. Cumhuriyetine sahip çık!” notuyla sosyal medyada paylaşılan fotoğraf şu şekilde: Halbuki ne fotoğraf Pakistan’dan ne de fotoğrafta…
Türkiye’de Satılan Oreo Marka Ürünlerin Domuz Yağı ve Sütü İçerdiği ve Bu Nedenle Helâl Olmadığı İddiası Doğru Değil Oreo marka bisküvilerin domuz yağı ve sütü içerdiği ve bu nedenden ötürü helâl olmadığı iddiası bir süredir dile getiriliyor. Bu yöndeki aktarımlar şöyle örneklenebilir: gzt.com/jurnalist: “Oreo bisküvileri helal değil:…
Antalya ya da Denizli’de Kadınlar Hamamında Ud Çalan Kör Niyazi Adlı Şahsın Aslında Görme Engelli Olmadığının Ortaya Çıktığı ve Soruşturma Kapsamında Verdiği İfadede “Ben Göreceğimi Gördüm” Dediği İddiası KURGU Antalya ya da Denizli’de (“Merkez”) kadınlar hamamında ud çalan görme engelli Kör Niyazi adlı şahsın yıllar sonra aslında görme engelli…
Dinozor Yavrularına Ait Olduğu İddiasıyla Paylaşılan; Aslında Rakun Benzeri Memeli Bir Hayvan Olan Koatilerin Görüldüğü Video Tersten Oynatılmış Meksika’da yumurtalarından çıkan dinozor yavrularının görüntülendiği kayıt olduğu iddiasını içeren sosyal medya paylaşım(lar)ı şu şekilde: denboyo (@BoyogluDeniz) & Planet Doğa: “Meksika’da binlerce yıl öncesinden kalan dinazor yumurtaları üzerinde yapılan çalışmalar…
Fotoğrafın NASA’da Çalışan Bilim İnsanlarının 1961 Yılında Kara Tahtada Hazırladığı Sunumu Yansıttığı İddiası Doğru Değil “Hesaplamalarıyla poz veren NASA’de görevli bilim adamları, 1961.”, “Bilgisayarlardan önce NASA. 1960’lar.” ya da “NASA fizikçileri kara tahta üzerinde hesaplamalar yapıyor.” gibi notlarla internet sitelerinde, forumlarda ve sosyal medyada paylaşılan görsel şu şekilde: …
“Onu o kadar seviyorum ki emretsin 12 yıllık yuvamı yıkar 3 çocuğumun gözünün yaşına bakmam” sözü Mehtap Yılmaz’a ait değil Yeni Akit gazetesi eski köşe yazarı Mehtap Yılmaz’ın bir köşe yazısında Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan için “Onu o kadar seviyorum ki emretsin 12 yıllık yuvamı yıkar 3 çocuğumun gözünün…
1 Ocak 2023 Tarihinde Suudi Arabistan’ın Mekke Kentinde Bulunan Kâbe’ye Kar Yağdığı Anda Kaydedildiği İddiasıyla Paylaşılan Video Görsel Efekt İçeriyor 2023 yılının ilk gününde umre yapan kişiler etrafında tavaf ederken Kâbe’ye kar yağdığı anın görüntülendiği iddiasıyla sosyal medyada paylaşılan video efektle oluşturulmuş. Kabe’de kar yağışı altında tavaf yapıldığı iddiasıyla…
Ekstruder makineleri ile granül plastik üretimine, plastik geri dönüşümüne ya da farklı besin maddeleriyle pirinç üretimine ait videoların sıklıkla plastikten sahte pirinç üretimini yansıttığı iddiasıyla paylaşıldığı görülüyor. Sosyal medyada Çin Halk Cumhuriyeti’nde ya da ülkemizde plastik kullanılarak yapay pirinç üretimi yapılan tesiste kaydedildiği iddiasıyla paylaşılan videolara değineceğiz… Toz plastikten…
Yeni Yılın Gelişiyle Birlikte 1 Ocak 2023 Tarihi İtibarıyla Köprü ve Otoyollara Yüzde 123 Zam Yapıldığı İddiası Gerçeği Yansıtmıyor 2023 yılının ilk gününde basına ve sosyal medyaya köprü ve otoyol geçiş ücretlerine % 123 zam yapıldığı iddiası yansıdı. Yeniçağ’ın haberi ile hatalı aktarımı örnekleyelim: Asgari ücretin açıklanmasının ardından Özel…
Eski profesyonel kick boks sporcusu Andrew Tate’in Romanya’da tutuklanmasını iklim aktivisti Greta Thunberg’e yanıt videosundaki pizza kutusunun sağladığı iddiası gerçeği yansıtmıyor Eski profesyonel kick boks sporcusu Andrew Tate’in iklim aktivisti Greta Thunberg’e Twitter üzerinden sataşmasının ardından Romanya’da göz altına alınmasını, yerinin Thunberg için çektiği videoda görülen pizza kutuları vasıtasıyla…
Soğuk Hava Koşulları Nedeniyle Donmakta Olan Karacanın Kurtarıldığı Video ABD ya da Kanada’da Değil Kazakistan’ın Kuzeyinde Çekilmiş 2022 yılının son günlerinde ABD ve Kanada’da gözlemlenen hava koşulları, insanlar ve hayvanlar için hayatî tehlike teşkil eder vaziyette. Bu iki ülkede karşılaşılan dondurucu ve sert hava koşullarının bir eseri olduğu iddiasıyla…
Anadolu Ajansı’nın 2013 yılında 1 Nisan şakası olarak yayımladığı Taksim’de doğal gaz bulunduğu haberi gerçek sanılmış Geçmişte, Gerçek Sanılan 1 Nisan Şakaları başlıklı derlememizde Taksim’de doğal gaz bulunduğu şakasına değinmiştik. Sosyal medyada bu iddianın gerçek sanılarak paylaşılmasının ardından ayrı bir içerik hazırlamanın yerinde olacağı kanaati hasıl oldu. …
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası, Altın Rezervine Göre Dünyada 11. Sırada Yer Alıyor Daha önce Malumatfurus.org’da uluslararası rezervlere, altının uluslararası para sistemindeki yerine, merkez bankası rezervlerinin nasıl hesaplanabileceğine ve TCMB’nin Londra’daki altın rezervlerinin satıldığı iddiasına değinmiştik. Bugünkü konumuz, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankasının (TCMB) altın rezervi açısından diğer merkez bankaları arasındaki…
Fotoğrafın İzlanda’da Bulunan Fil Şeklinde Kayaya Ait Olduğu İddiası Doğru Değil İzlanda ya da Hindistan’daki fil şeklinde kayayı yansıttığı iddiasıyla paylaşılan görsel aslında Marcel Laverdet tarafından Çin Halk Cumhuriyeti’nden bir stok görsel kullanılarak dijital müdahale ile oluşturulmuş. “Rive gauche” (“nehrin sol yakası”) adıyla söz konusu görsel, Marcel Laverdet…
“Sofuluk satıyorsun, elinde boy boy tesbih” ve “Bunların dilinde Hak; ama kalbi dolu put!” gibi dizeleriyle tanınan şiir Mehmet Âkif Ersoy’a ait değil Mehmet Âkif Ersoy’un Safahat’ında geçtiği iddiasıyla “Sofuluk Şiiri” başlığıyla aktarılan dizeler şöyle: Sofuluk satıyorsun, elinde boy boy tesbih Çevrende dalkavuklar; tapınır gibi, la-teşbih! Sarık cübbe…
İzmir’de yılbaşı kutlamayın yazılı bildirileri dağıtan Tebliğciler olarak bilinen gruba bazı vatandaşların tepki gösterdiği video güncel değil, 2016 yılından Tebliğciler olarak bilinen grubun İzmir’de yılbaşının kutlanmaması yönünde bildirilerini dağıtırken bazı vatandaşların tepki gösterdiği 2016 yılından video tekrar dolaşıma girmiş. 2016 yılının son günü İzmir’in Konak Meydanı’nda bir…
Boşlukla Konuştuğu, Selamlaştığı ya da El Sıkıştığı İddiasıyla Paylaşılan Görüntülerin Bazılarında ABD Başkanı Joe Biden Kadraj Dışında Kalan Kişileri Muhatap Almış 80 yaşındaki Biden’ın sağlığı ve yaşı sıklıkla ABD ve dünya kamuoyu tarafından sorgulanıyor. ABD tarihinin en yaşlı Başkanı olan 1942 doğumlu Joe Biden, hareketleri, yaptığı gaflar ve kırdığı…
28 Aralık 2024 tarihinde plastik poşetlerin geri kazanım katılım payı (% 43,93’lük yeniden değerleme oranında artırılarak) 86 kuruşa yükseltildi. 5 yıldır 25 kuruşa satılan market poşetleri ise 1 Ocak 2025 gününden itibaren % 100 zamla 50 kuruşa satılacak. Plastik kaynaklı atık kirliliğinin önüne geçilmesi amacıyla plastik poşetleri, 1…
1912 Yılında Çekilen Fotoğrafta Batan Titanik’ten Kurtulan Bingöllü Ailenin Görüldüğü İddiası Doğru Değil İlk seferinde 15 Nisan 1912 gecesi bir buz dağına çarparak batan RMS Titanik’ten kurtulan Bingöllü ailenin 1912 yılında kaydedilen fotoğrafı olduğu iddiasıyla aşağıdaki görselin paylaşıldığına şahit oluyoruz. “Titanik faciasında kurtulan Bingöl’lü aile. 1912” ya…
İstanbul Not Constantinople Adlı Şarkının İstanbul’un İsminin Konstantinopolis Olmadığı Vurgusu İçin Mustafa Kemal Atatürk Tarafından Hazırlatıldığı İddiası Doğru Değil (Mustafa Kemal Atatürk’ün emriyle) 3 Ocak 1929 tarihinde resmî yazışmalarda İstanbul’un adının artık Constantinople olarak yazılmaması gerektiği, 28 Mart 1930 tarihi sonrasında adres bölümünde İstanbul adının geçmediği postaların alıcısına teslim…
