Türk Hava Kurumu’nun Son Dönemdeki Orman Yangınlarına Müdahale Edemeyen Uçaklarının Yandex Üzerinden Uydu Görüntülenmesine Engel Getirdiği İddiası Doğru Değil Türk Hava Kurumu (THK) hangarlarında bekleyen uçakların yer aldığı bölgenin uydu görüntülerinin Yandex Haritalar tarafından sansürlendiği iddiası DOĞRU. Ancak, bu durum YENİ DEĞİL. Yandex Haritalar, Türkiye’deki askeri tesislerin uydu görüntülerini…
Doğu Akdeniz’e özgü bir ağaç türü olan, hatta bazı kaynaklarda “Türk Çamı” (“Turkish Pine”) olarak adlandırılan kızılçamın, 23 milyon yıldır Anadolu’da var olduğu bilinmekle birlikte, bu çamların yangınların yayılmasını kolaylaştırmak için 1947 yılında Marshall Yardımları ile birlikte Anadolu’ya ekildiği / yaygınlaştırıldığı iddiası abesle iştigâldir. Son günlerde yaşanan üzücü kayıplara…
Fotoğraftaki Köpeğin Son Günlerde Türkiye’de Meydana Gelen Yangından Kurtularak Patilerini Serinletmeye Çalıştığı İddiası Doğru Değil Dost marka yoğurt kutusuna koyulan suyla patilerini serinletmeye çalışan köpek fotoğrafı, son günlerde yaşanan yangınlarla ilişkilendirilerek sosyal medyada yanlış bağlamda paylaşıldı. Bahse konu görseli hatalı şekilde yaşanan orman yangınları ile ilişkilendiren sosyal…
Yangından Yumurtalarını Korumak İçin Çabalarken Yanarak Ölen Anneye Ait Fotoğrafın Türkiye’den Olduğu İddiası Doğru Değil Güney illerimizde son günlerde gözlemlenen orman yangınları herkesi derinden sarstı. Yaşanan üzücü kayıplar, herkesi derin bir üzüntüye sevk etti. Bu süreçte, yangına rağmen yuvasını ve yumurtalarını yalnız bırakmayarak yaşamını yitiren bir anne kuş ile…
“Matah” Kelimesinin Anlamı Nedir? Matah, insan, mal, eşya gibi varlıklar için küçümseme ve alay maksatlı kullanılan bir kelimedir. Hafifseme duygusu ile “mal” anlamında kullanılır. Matah sözcüğünün kökeni Arapça ticarî eşya anlamını taşıyan “meta” (متاع) kelimesidir (Tarama Sözlüğü/IV 1969:2798). Matah sözcüğünün ticari eşya anlamına gelen meta sözcüğünün anlam ayrışmasına uğramış versiyonu…
Videonun Türkiye’de Drone İle Gerçekleştirilen Orman Kundaklamasına Ait Olduğu İddiası Doğru Değil Son günlerde Türkiye’nin farklı bölgelerinde birbiri ardına gözlemlenen ve üzücü can kayıplarına yol açan orman yangınlarının nedeni olarak “kundaklama” şüphesi -geçmiş yıllardaki acı deneyimlerden hareketle- yaygın şekilde dile getirildi. Bu süreçte, orman yangınlarının kundaklamadan kaynaklandığı iddiasına mesnet…
Simpsonların Bir Bölümünde Homer Simpsons’ın Açtığı Fal Kağıdından “Aşı Etkisini 2 Yıl İçinde Gösterecek” Notu İle “2021 2022 2023 666” Sayılarının Çıktığı İddiası Doğru Değil Sosyal medyada yayıldığına şahit olduğumuz Simpsonların (The Simpsons) geleceğe yönelik tahminlerine ilişkin yanlış iddiaların son örneği aşı karşıtlarından geldi. Simpsonların geleceğe yönelik başarılı tahminlerinden…
Duygu Asena’nın Nazım Hikmet’e Kartpostal Şairi Dediği ve Can Yücel’in De Kendisine “Kart Sensin Postal da Sana Girsin” Şeklinde Yanıt Verdiği İddiası Doğru Değil Bugünkü konumuz, “gerçek olmayan bir bilginin gerçekmiş gibi bir grup insan tarafından hatırlanması durumu” olarak tanımlanan “Mandela etkisi” kavramına güzel bir örnek: Bir televizyon programında…
* Kapak görselinin Boraltan Köprüsü faciası ile bir ilgisi bulunmamaktadır. Fotoğrafta 1917 yılında Avusturya askerleri Sırbistan’da Avusturya sınırına yakın bir noktada Yugoslavyalıları (Jugo-Slavs) infaz ederken görüntülenmiştir Boraltan Köprüsü Faciası Olarak Nitelenen Sovyet Ordusu’ndan Firar Ederek Türkiye’ye Sığınan 195 Türk Kökenli Müslüman Sovyet Askerinin 1945 Yılında Sovyetler Birliğine İadesinin Ardından…
Görselin Suriyeli Sığınmacılar Tarafından 27 Temmuz 2021 Tarihinde İstanbul Saraçhane’de Düzenlenen “Gitmiyoruz” Mitinginin Afişi Olduğu İddiası Doğru Değil Afiş, 2019’da Yayılan Görselin Üzerinde Oynanarak Oluşturulmuş İddia Edilenin Aksine 27 Temmuz 2021 Günü Saat 17:00’de Saraçhane’de Suriyeli Sığınmacıların Katıldığı Bir Miting Gerçekleşmedi Suriyelilerin İstanbul Saraçhane’de ‘Gitmiyoruz mitingi’ düzenleyeceklerine ilişkin paylaşılan…
Beşiktaş’taki Hamidiye Çeşmesi’ndeki 2. Abdülhamid Tuğrasının İstanbul Büyükşehir Belediyesi Tarafından Gerçekleştirilen Restorasyon Esnasında Ortadan Kaldırıldığı İddiası Doğru Değil İstanbul Beşiktaş Yıldız Caddesi’nde bulunan 1902 yılında Osmanlı Padişahı II. Abdülhamid tarafından yaptırılan Hamidiye Çeşmesi, İstanbul Büyükşehir Belediyesi (İBB) tarafından restore edildi. Bu süreçte, İBB’nin gerçekleştirdiği restorasyon sırasında Hamidiye Çeşmesi’ndeki tuğranın…
Görseldeki AstraZeneca Aşı Kutusundaki Üretim Tarihinin Covid-19 Aşısının Salgın Öncesinde 2018 Yılında Üretildiğini İşaret Ettiği İddiası Asılsız Bazı aşı karşıtlarının son günlerde sarıldığı bir yanlış iddia da Covid-19 aşısının SARS-COV-2 henüz Dünya geneline yayılmadan önce üretildiğini ortaya koyduklarını sandıkları görsel oldu. AstraZenaca tarafından geliştirilen koronavirüs aşısı kutusu üzerinde üretim…
Lozan Antlaşması İle Çanakkale Arıburnu’nun İngiliz Toprağı İlân Edildiği İddiası Doğru Değil Lozan Anlaşmasının orjinalini ya da Türkçe tercümesini açıp okuma zahmetine girilmeyerek dile getirilen bir rivayet: Lozan’da Arıburnu’nun İngilizlere bırakıldığı ve günümüzde Arıburnu’nun İngiliz toprağı olduğu iddiası. Öncelikle sosyal medyaya ve basına yansıyan iddialara bir göz atalım… Türkiye Gazetesi…
Hafızalarda “Açık Oy Gizli Sayım” İlkesiyle Hatırlanan “Şaibeli” Olarak Tanımlanan 1946 Genel Seçimleri 21 Temmuz 1946 tarihinde gerçekleştirilen Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) 8. dönem milletvekillerinin belirlendiği 1946 Genel Seçimleri demokrasi tarihimizde ilklere tanıklık edinilen bir seçimdi. Birinci Meşrutiyet’ten bu yana çift dereceli yapıda sürdürülen seçimler 1946 yılında tek dereceli…
Hac ve Kurban Bayramı İlişkisini Gözden Kaçıranlar Bilindiği üzere Kurban Bayramı, (Hicrî takvime göre) “hac ayı” anlamındaki Zilhicce ayının onuncu günü başlar ve 4 gün sürer. İslâm’ın beş şartından biri olan hac ibadeti de Kurban Bayramı günlerinde ifa edilir. Hac ibadeti Zilhicce ayının 8. gününe tekabül eden, haccın rükünlerinden…
Atatürk’ün Manevi Kızı Ülkü Adatepe İle Yer Aldığı Fotoğrafın 1936 Yılı Kurban Bayramında Çekildiği İddiası Doğru Değil Bahse Konu Fotoğraf 2 Nisan 1937 Tarihinde Atatürk Orman Çiftliği’nde Çekilmiş Kurban Bayramı kutlamalarının vazgeçilmezi hâline gelen bir “galat”ı konu edineceğiz. Atatürk ve manevi kızı Ülkü Adatepe’nin Atatürk Orman Çiftliği’nde bir koyunu…
Görselin mRNA Aşılarının Mikroskop Altında Görüntüsü Olduğu ve Aşıların Çip Taşıdığını Gösterdiği İddiası Doğru Değil mRNA aşılarında mikro robotların yer aldığı ve aşının mikroskop altındaki görüntüsü iddiasıyla aşağıdaki görselin sosyal medyada paylaşıldığına şahit oluyoruz. Görseli yanlış aktaran paylaşımlardan bir örnek: “mRNA aşısının mikroskop altındaki görüntüsü buna…
Boğaziçi Üniversitesi Rektörlüğü Görevinden Alınan Melih Bulu’nun Cengiz Holding’e CEO Olduğu İddiası Doğru Değil 2 Ocak 2021 tarihinde atandığı Boğaziçi Üniversitesi rektörlük görevinden 15 Temmuz 2021 günü yayımlanan Cumhurbaşkanlığı kararnamesi ile alınan Prof. Dr. Melih Bulu’nun, Cengiz Holding’de CEO olarak çalışmaya başladığı iddiası 16 Temmuz 2021 günü sosyal medyada…
Fotoğrafın Osmanlı Askerleri Tarafından Çarmıha Gerilen Kadınları Gösterdiği İddiası Doğru Değil Görüntü, Ravished Armenia Adlı Filmden Bir Sahne Sosyal medyada “Osmanlı askerleri tarafından çarmıha gerilen Ermeni kızlar” notuyla paylaşılan görsel, 1919 yapımı “Ravished Armenia” (“Auction of Souls”) adlı filmden bir sahne. Youtube’e yüklenen aşağıdaki kayıttan 21:50’den itibaren ilgili sahne…
Fotoğrafta Görülen İdam Edilen Kişilerin Nazi Almanyasında Halkı Yanıltan Medya Mensupları, Tıp Doktorları ve Hemşireler Olduğu İddiası Doğru Değil Bazı aşı karşıtlarının “zorunlu aşı” uygulamasına karşı tehdit mahiyetinde paylaştığı bir görseli konu edineceğiz: “Hala deneysel aşı yaptırmam için beni zorlamak istediğine emin misin?” başlığıyla söz konusu fotoğrafı…