“En Uzak Mesafe” İsimli Şiir Can Yücel’e Değil, Herman Amato’ya Ait
Bugün, kaleme aldığı şiirler kadar ismine atfedilen şiirlerle de adını duymaya alışık olduğumuz şairlerimizden Can Yücel’i (21 Ağustos 1926 – 12 Ağustos 1999) ve kendisine izafe edilen “En Uzak Mesafe” isimli şiiri inceleyeceğiz.
Öncelikle “En Uzak Mesafe” başlıklı şiire bakalım:
“En uzak mesafe
Ne Afrika’dır ne Çin ne de Hindistan
Ne seyyareler ne de yıldızlar
Geceleri ışıldayan
En uzak mesafe
iki kafa arasındaki mesafedir
birbirini anlamayan.”
“En Uzak Mesafe” şiirinin Can Yücel’e ait olduğuna dair yanlış aktarım, sosyal medyada kendisine geniş yer bulmuş görünüyor.
En uzak mesafe ne Afrika’dır
Ne Çin
Ne Hindistan
Ne seyyareler
Ne de yıldızlar geceleri ışıldayan
En uzak mesafe iki kafa arasındaki mesafedir
Birbirini anlamayan
En uzak mesafe ne Afrika’dır
Ne Çin
Ne Hindistan
Ne seyyareler
Ne de yıldızlar geceleri ışıldayan
En uzak mesafe iki kafa arasındaki mesafedir
Birbirini anlamayan
Sanal platformlarla sınırlı kalmayan iddiaya; şairin yaşamının son yıllarını geçirdiği ve adeta adıyla özdeşleşen Datça’da, Can Yücel Sokak’ta da rastlıyoruz.
Can Yücel’in yakın dostu Orhan Karadağlı ile birlikte levhasını bizzat astığı oldukça hoş ve hüzünlü bir hikâyesi bulunan sokağın, hemen yanındaki tabelada yer alan ve şairin kendisine ait olmayan bu dizeler, yapılan uyarı ve şikayetler sonucu kaldırılmış durumda.
Semih Çelenk: “datça’da can yücel sokağının başında, aslında herman amato’ya ait ama can yücel imzası atılan “en uzak mesafe ne afrika’dır ne çin… ” diye başlayan şiir bugün silinmiş… ısrarlı takibimiz sonuç vermiş… “
datça’da can yücel sokağının başında, aslında herman amato’ya ait ama can yücel imzası atılan “en uzak mesafe ne afrika’dır ne çin… ” diye başlayan şiir bugün silinmiş… ısrarlı takibimiz sonuç vermiş… #CanYuecelpic.twitter.com/JtBG65zR3E
İddialar Can Yücel’i işaret etse de “En Uzak Mesafe” isimli şiir kendisine ait değil.
Şairin tüm yapıtlarında yaptığımız taramalarda dizelere dair bir bulguya rastlamadık.
“En Uzak Mesafe” şiirinin sahibi, Herman Amato.
Kimi kaynaklarda, şiirin Can Yücel tarafından tercümeedildiğiaktarılsa da dizeler tercüme de değil (Can Yücel’in kendine özgü üslubuyla çevirdiği -ya da kendi deyişiyle “Türkçe söylediği”- şiirlerden oluşan Her Boydan isimli yapıtında, “En Uzak Mesafe” şiirinin yer almadığını not düşelim).
Herman Amato tarafından Türkçe olarak kaleme alınan dizeler, Amato’nun 1972 – Gündüz Yayınları baskılı Alis Karar Veriyor isimli yapıtında yer alıyor.
Kriter adlı derginin 1976 yılı Temmuz ayında çıkan 3. sayısında da Herman Amato’nun “En Uzak Mesafe” adlı şiiri yayımlanmış.
Herman Amato’nun yeğeni Çetin Amato, Can Yücel imzasıyla paylaşılan dizelerin asıl sahibinin amcası olduğunu ifade ederek hatalı iddiaya dair düzeltmelerde bulunmuştu.
Çetin Amato: “@lafdunyasi o şiir Herman Amato’ya aittir. Can Yücel’e değil.”
@lafdunyasi o şiir Herman Amato’ya aittir. Can Yücel’e değil.
Çetin Amato: “@KulturSanat @Hurriyet “En Uzak Mesafe” isimli şiiir de rahmetli Can Yücel’e değil amcam Herman Amato’ya aittir, RT yaparsanız sevinirim”
@KulturSanat@Hurriyet “En Uzak Mesafe” isimli şiiir de rahmetli Can Yücel’e değil amcam Herman Amato’ya aittir, RT yaparsanız sevinirim
Hem yaptığı paylaşımlarla hem de Can Yücel’e ait olmayıp ismine atfedilen şiirleri bir araya getirdiği derleme ile mevzubahis mezenformasyona dikkat çeken Semih Çelenk, “En Uzak Mesafe” şiirine de değinmiş ve dizelerin Can Yücel’e değil, Herman Amato’ya ait olduğunu aktarmıştı.
Semih Çelenk: “”en uzak mesafe*diye başlayan şiir can yücel’e değil,izmirli seferad yazar dr.herman amato’ya aittir ve 1972 basımı “alis karar veriyor” kitabında yer almaktadır. şiir çeviri değildir. amato türkçe yazan bir yazardır. korkunç olan sahte şiirlerin onun sokağına kadar girmesidir.”
“en uzak mesafe*diye başlayan şiir can yücel’e değil,izmirli seferad yazar dr.herman amato’ya aittir ve 1972 basımı “alis karar veriyor” kitabında yer almaktadır. şiir çeviri değildir. amato türkçe yazan bir yazardır. korkunç olan sahte şiirlerin onun sokağına kadar girmesidir. pic.twitter.com/n6yy3otDGR
İnsanlar arasındaki uçurumun fiziksel sınırların ötesinde olduğunu yalınlıkla aktaran dizelerin Can Yücel’e izafe ediliş serüveni hayli eski.
İddiayla ilgili tespit edebildiğimiz ilk aktarım 2002 yılına ait (Tespit edebildiğimiz ilk düzeltme de Ekşi Sözlük’ten).
Ancak Çetin Amato’nun paylaşımından hareketle -Herman Amato’nun 2000 yılında vefat ettiği ve dolayısıyla iddiadan haberdar olduğu göz önüne alındığında- mezkur iddianın çok daha eskiye dayandığını söyleyebiliriz.
Çetin Amato: “@MuammerBaskan35 @KulturSanat @Hurriyet rahmetli mutevazi idi,”Can baba’nın ismiyle anılırsa daha çok kişi okur” derdi. Ben yine de üzülürüm”
