Basının hâl-i pürmelâlini aktarmak için sıklıkla kullanılan “BANA VİCDANSIZ BİR MEDYA VERİN, SİZE BİLİNÇSİZ BİR HALK SUNAYIM” sözünün (her ne kadar uygulamaları bu doğrultuda olsa da) Joseph Goebbels’e ait olduğuna dair bir bulguya erişilemiyor. Nazi Almanyasının 1930lu yıllarda uyguladığı taktiklerin 2000’li yıllarda ülkemizde vücut bulduğunu vurgulamak ve karşı mahalle…
ABD’de Bir Müze Bekçisi Tarafından 2500 Yıllık Mumyaya Tecavüz Edildiği İddiası Doğru Değil İstanbul’da bir hayvanat bahçesindeki timsaha tecavüz edildiği yönündeki absürt iddianın Kirpice.com adlı internet sitesinde yayımlanan parodi aktarıma dayandığını daha önce aktarmıştık. Bugünkü konumuz da yine gerçek sanılan “tecavüz” temalı bir diğer parodi içerik. Ancak bu defa…
Paylaşılan Fotoğrafın Viyana’da Gerçekleşen Aşı Karşıtı Mitinge Ait Olduğu İddiası Doğru Değil Fotoğraf, 1991 Yılında Rusya’da Gerçekleştirilen Mitingden Geçtiğimiz gün Malumatfurus.org’da “Avusturya’da Covid-19 Kısıtlamalarına Karşı Gerçekleştirilen Protestoya Ait Sanılan Video” başlıklı yazımızda Avusturya’da Covid-19 vakalarındaki artış karşısında alınan kısıtlama kararlarına karşı gerçekleştirilen protesto eylemlerinden olduğu iddiasıyla paylaşılan videonun aslında…
Fotoğrafın Marilyn Monroe ve John F. Kennedy’e Ait Olduğu İddiası Doğru Değil, Alison Jackson Adlı Sanatçının Benzer Modeller Kullandığı Fotoğraf Koleksiyonundan Amerika Birleşik Devletleri’nin (ABD) 35. Başkanı John Fitzgerald Kennedy (29 Mayıs 1917-22 Kasım 1963) ile ünlü ABD’li oyuncu ve model Marilyn Monroe’nun (Norma Jeane Mortenson) (1 Haziran 1926-4…
Yılmaz Özdil’in Atatürk Adlı Kitabında “Atam Cuma Günü Kalabalık Oluyor Diye… Cuma Namazını Perşembeden Kılardı…” İfadesinin Geçtiği İddiası Doğru Değil Yılmaz Özdil’in Mustafa Kemal adlı kitabının 2.500,00 TL karşılığı satışa sunulmasıyla birlikte yöneltilen eleştirilerin ardından Atatürk karşıtı trollerin sosyal medyada “Yılmaz Özdil’in Atatürk kitabından bir sayfa” olduğu iddiasıyla üzerinde “Atam…
Videonun Anne Tilkinin Avustralya’daki Yangında Annelerini Kaybederek Öksüz Kalan Yavru Koalaları Sütüyle Beslediği Anı Yansıttığı İddiası Doğru Değil Avustralya’da 2019 yılı Haziran ayında başlayarak 240 gün süren orman yangınlarının akabinde sosyal medyada dolaşıma giren asılsız iddialardan biri dişi tilkinin anneleri yangında yaşamını yitiren koalaları emzirdiği anı yansıttığı sanılan…
Videonun Avusturya’da Covid-19 Aşısı Olmayan Kişilere Getirilen Sokağa Çıkma Yasağını Protesto Eden Kitleyi Gösterdiği İddiası Doğru Değil Covid-19 vaka sayısında rekor seviye gözlemlenen ve nüfusunun hâlihazırda % 65’i aşılanabilen Avusturya’da aşı olmayan kişilere yönelik (10 gün süreli bazı zorunlu haller dışında) sokağa çıkma kısıtlaması uygulamaya koyuldu. Bu uygulama başladıktan…
Dünyada İlk Çocuk Hakları Bildirgesinin 1930 Yılında Taksim Meydanında Öğretmen Nakiye Elgün Tarafından Okunduğu İddiası Doğru Değil Bugün 20 Kasım… Dünya Çocuk Günü kutlu olsun! UNICEF’in her yıl 20 Kasım’da kutladığı Dünya Çocuk Günü, aynı zamanda Çocuk Haklarına dair Sözleşme’nin kabul edildiği tarih… Günün anlam ve öneminden hareketle dünyanın…
Fotoğraftaki Mısırlı Gencin Bütün Dişlerini Çektirip Kolye Yaptırıp Sevgilisine Hediye Ettiği İddiası Doğru Değil Mısırlı bir gencin sevgilisine hediye etmek üzere tüm dişlerini çektirip kolye yaptırdığı iddiası geçtiğimiz günlerde sosyal medyada dolaşıma girmişti. Bu hatalı aktarımı içeren paylaşımlardan örnekler şöyle sunulabilir: “Cidden aptal bu: Mısırlı genç…
Okul Öncesi Öğretmenliği, Simültane Tercümanlık, Çağrı Merkezi Görevlisi, Yoğun Bakım Hemşireliği Gibi Mesleklerde Belirli Sürenin Üzerinde Çalışan Kişilerin Mahkemede Şahitlik Yapamayacağı İddiası Doğru Değil Ülkemizin yaygın şehir efsanelerinden biri, belirli bir yılın üzerinde mesai yapan meslek erbaplarının şahitliğinin kabul olmayacağı yönünde. Yıpratıcı olması nedeniyle uzun süre çalışılması durumunda mahkemelerde…
“Anlamak Masraflı İştir; Emek İster, Gayret İster, Samimiyet İster. Yanlış Anlamak Kolaydır Oysa. Biraz Kötü Niyet, Biraz Da Yetersizlik Kâfidir” Sözünün Sezai Karakoç’a Ait Olduğu İddiası Doğru Değil Şair ve yazar Sezai Karakoç’un (22 Ocak 1933 – 16 Kasım 2021) vefatının ardından “Anlamak masraflı iştir; emek ister, gayret ister, samimiyet…
Fotoğrafın Uluslararası Uzay İstasyonu’ndan Dünya’da Gün Batımını Yansıttığı İddiası Doğru Değil Uluslararası Uzay İstasyonu’nda NASA tarafından kaydedildiği sanılan görseli konu edineceğiz… Söz konusu görsel, Uluslararası Uzay İstasyonu’ndan Dünya’da gün batımının görüntülendiği iddiasıyla sosyal medyada yaygın şekilde paylaşılmıştı. Evreni Merak Ediyoruz: “Uluslararası Uzay İstasyonu’ndan görüntülenen Dünya’da harika…
Dünya Ekonomik Forumu Kurucusu Klaus Schwab’ın Tutuklandığı İddiası Doğru Değil Sosyal medyada dolaşıma giren asılsız “tutuklanma” & “gözaltı” haberlerinden bir diğerini ele alacağız. Dünya Ekonomik Forumu (World Economic Forum) kurucusu İsviçreli iş insanı Klaus Schwab’ın İsviçre’nin Köln şehrinde dolandırıcılık suçlamasıyla tutuklandığı iddiası ileri sürülmüştü. Bu asılsız iddiayı aktaran paylaşımlardan…
Profilo Beyaz Eşyanın İflasının Açıklandığı İddiası Doğru Değil Geçmişte Profilo Grubu şirketlerinin avukatlığını üstlenen avukat Sümer Altay’ın vekâlet ücreti için açtığı İstanbul 1. Asliye Ticaret Mahkemesi’nde görülen bir davada Profilo Holding AŞ ve Profilo Sanayi AŞ için iflas kararının alındığı basına yansımıştı. Bazı basın kuruluşlarının yayımladığı haberlerde 1995 yılında…
Sıfır Karbon Çözümü Mottosuyla Bill Gates’in Aşılama Yoluyla Nüfusu Azaltmayı Hedeflediği İddiası Doğru Değil Bill Gates’in aşılar yoluyla Dünya nüfusunu azaltmayı amaçladığı iddiasıyla sosyal medyada aşağıdaki metni içeren görselin paylaşıldığına şahit olunuyor: “Sene 2011 bu makale hiçbir yerde bulunamıyor şimdi! Bu harika bayan bunu yıllarca sakladı. Gazete başlığının tercümesi:…
Orhan Veli Kanık’ın Vefatına Dair Aktarımlarda Yanlış Hususlar Mevcut Ünlü şairimiz Orhan Veli Kanık’ın (13 Nisan 1914 – 14 Kasım 1950) vefatı ile ilgili yaygın şekilde paylaşılan yanlış aktarımları konu edineceğiz. Öncelikle, hatalı aktarım içeren sosyal medya paylaşımlarından örnekler sunalım: “Orhan Veli İstanbul Belediyesinin açtığı engel koymadığı çukura…
Orhan Veli Kanık’ın “Oysa Kahve İçmişliğimiz De Vardı. ‘Bu Ne Hatır Gönül Bilmezlik’ Diyemedim.” Sözünün Sahibi Olduğu İddiası Doğru Değil Söz Mehmet Ercan’a Ait Malumatfurus.org’da daha önce Orhan Veli Kanık’a (1914-1950) hatalı şekilde izafe edilen bazı şiirleri ele almıştık. “Öyle Bir Zamanda Gel Ki”, “Sarı Lira Gibi Ömrümüz” ve “Beni…
Koronavirüs Aşısı Olanların MR Çektirmesine İzin Verilmediği İddiası Doğru Değil Aşı karşıtlarının sosyal medyada yaydığı bir diğer yanlış iddia da Covid-19 aşısı olan kişilerin manyetik rezonans görüntüleme (Magnetic Resonance Imaging – MRI) uygulamasına (MR çektirmesine) izin verilmediği yönünde. Hatalı aktarım içeren sosyal medya paylaşımları şöyle örneklenebilir: Hüseyin Yılmaz:…
Sosyal medyada ve internet forumlarında paylaşılan Anıtkabir’e nasıl gidilmesi gerektiğine dair talimatlar içeren metin sanılanın aksine Ankara Büyükşehir Belediye Başkanı Mansur Yavaş tarafından gönderilmiş değil… Mansur Yavaş’a ait sanılarak “Anıtkabir’e Nasıl Gidilir?” ya da “Anıtkabir’e Öyle Gidilmez” gibi başlıklarla paylaşılan metin şu şekilde: “ANITKABİR’e öyle Bayraklı Sahiline mangal…
Ağzında Musluk Bulunan Heykelin Almanya’ya Kaçırılan Bergama Zeus Tapınağı’nın Türkiye’de Kalan Bir Parçası Olduğu İddiası Doğru Değil Tarihî eserlerin gerektirdiği şekilde korunamaması ya da skandal ölçüde başarısız şekilde gerçekleştirilen restorasyon çalışmaları ardından sosyal medyada yaygın şekilde paylaşılan bir iddiayı konu edineceğiz. Berlin’de bulunan Bergama Zeus Tapınağı’nın Türkiye’de kalan parçası…
