Nüfusu, göç ve vefat gibi nedenlerle azalan Avrupa’da farklı ülkelerdeki yerleşim birimlerinin 1 euro gibi düşük bedellerle yaptığı ev satışlarıyla ilgili haberler, yüksek enflasyonun, inşaat maliyetlerinin artışının, düzensiz göçün, yabancıya konut satışının ve arz sorunlarının etkisiyle konut fiyatlarının arşa çıktığı ülkemizde büyük ilgi çekiyor.
Ancak bazıları tık tuzağı niteliğindeki bu tür içeriklerin tek cümle ile sunulması, neredeyse bedavaya satışa sunulan konutlar için koyulan ilave koşulların ve maliyetlerin gözden kaçmasına neden olabiliyor.
Hırvatistan’da 4 Lira 20 Kuruşa Ev Satılmaya Başlandığı İddiası Doğru
Son günlerde Hırvatistan’da bir kasabada 4 lira 20 kuruşa ev satılmaya başlandığıyönündekiaktarımlar sosyal medya platformlarında ilgiyle karşılandı.
Hırvatistan’da bir kasabada nüfusu artırmak için 13 cent’e, yani yaklaşık 4 lira 20 kuruşa ev satıldığı iddiası doğru.
Ancak bu yeni bir haber değil.
Hırvatistan’ın kuzeyinde Macaristan sınırına yakın bir kasaba olan Legrad kasabası 2018 yılından bu yana demografik yapıyı iyileştirmek için çeşitli teşvik politikaları uyguluyor.
Legrad yönetiminin terk edilmiş ya da inşaatı tamamlanmamış 19 evi (Euro’ya geçmeden önceki dönemde Hırvatistan para birimi olan) 1 kuna (yaklaşık 0,16 dolar ya da 4 lira 20 kuruş) bedelle satışa çıkardığı 2021 yılında basına yansıdı (ilgili dönemde $ / kuna kuru 6,1538 idi).
İhaleye katılmak isteyenler için aranan koşullar arasında mali açıdan yeterli durumda olmaları, sabıkalarının bulunmaması 45 yaşın altında olmaları ve kasabada en az 15 yıl kalma taahhüdü yer alıyor. Çocuklu ve evli aileler pozitif ayrımcılığa tabi tutuluyor.
2021 yılında Reuters, 19 evin 17’sinin satıldığını aktardı.
Yarı harabe durumdaki bakımsız, penceresiz, kapısız, duvarları küfle kaplı evleri satın almak isteyenlerin kapsamlı tadilat yaptırması gerekiyor.
Hırvatistan’ın yerel haber sitesi HRT‘ye yansıyan habere göre uzun süredir boş olan bakımsız evlere taşınmak isteyen ailelerin tadilat masraflarına kısmî finansman desteği sunmayı kararlaştırmış.
Belediye gerekli tadilatlar için 25.000 kuna (yaklaşık 3.558 $) ödeyeceğini, özel mülkiyete ait bir ev satın almak isteyen yeni sakinler için onarım maliyesinin %20’sini veya 35.000 kuna’ya (yaklaşık 5.056 dolara) kadar kısmını karşılama teklifinde bulunmuş.
İtalya Başta Olmak Üzere Avrupa’da Farklı Ülkelerde 1 Euro Gibi Bedellerle Yapılan Konut Satışları İlave Yükümlülükler İçeriyor
Geçmişte Avrupa’da farklı kentlerde az nüfuslu terk edilmiş bölgelerde düşük tutarlara ev satışları gündeme geldi.
Örneğin İtalya’da nüfus düşüşü nedeniyle Mussomeli, Sambuca, Bivona, Ollolai, Pratola Peligna, Bisaccia, Cammarata, Castiglione di Sicilia kasabalarının da aralarında bulunduğu birçok yerleşim yeri metruk evleri -kapsamlı onarım ve restorasyon çalışması karşılığında- 1 euro gibi fiyatlarla satmaya başladı.
Nüfus kaybı yaşayan kasabaları yeniden canlandırmak, mimarî mirası korumak ve turizmi teşvik amacıyla düşük tutarlara yapılan konut satışlarının maliyeti ise lanse edildiğinden daha yüksek olabiliyor.
Maliklerin, bakım masraflarını ve vergisini karşılayamadığı evleri ellerinden çıkartmak için sembolik bir rakam belirlediği ilanlar sanılanın aksine ilave koşullar ve zorluklar içerebiliyor.
1 euro gibi düşük tutarlara yapılan satışlar ise sınırlı sayıda ev için geçerliydi. Ayrıca bu evleri alabilmek için 1000-5000 euro aracı depozito yatırmak ve planlanan restorasyon ve bakım çalışmasını yaptırmak koşulu vardı. Belirlenen süre içerisinde yenileme işlemlerini tamamlamayanlar, ödedikleri depozitolarını kaybetme riski ile karşılaşıyordu. Evi satın alanlar gerekli tadilatı yaptırdıktan sonra ödenen depozito geri veriliyordu. Ayrıca belirlenen onarım işlemlerinin maliyeti de göreceli olarak yüksek gerçekleşebiliyordu.
Örnek verecek olursak…
Sicilya adasındaki Bivona kasabası terk edilmiş evleri, tadilat taahhütü karşılığında 1 euroya satışa çıkardı. 1 euroluk evleri satın alabilmek için 2500 euro depozito yatırmak, ayrıca kapsamlı bir onarım ve restorasyon çalışması yaptırmak gerekiyordu. Nispeten daha iyi durumda olan bazı evler için ise 1000-5000 euro arası fiyatlar biçildi.
İtalya’nın Sicilya adasındaki Agrigento kentine bağlı Sambuca Belediyesi ise konut satışını 1 euro taban bedeliyle açılan, 5000 euro depozito ile girilebilen, 3 yıl içinde en az 15 bin euro değerinde tadilat yapma taahhüdünü gerektiren ihale ile açık artırma yoluyla düzenledi.
Napoli yakınlarındaki Ortaçağ kasabası, 1 euroya satışa koyduğu terk edilmiş evleri isteyenlerden satıştan sonra restorasyon ve ikamet taahhüdü istedi.
Zungoli Belediyesi ise “1 Euroya Ev” projesi kapsamında çoğu internet, telefon ve e-posta yoluyla gerçekleştirebilinen satın alma işlemleri için 2000 euro depozito ve tamir taahhüdü zorunluluğu koydu.
CNBC ise konuyla ilgili hazırladığı içerikte İtalya’da kahve ücretine satışa sunulan evlerin yenileme çalışmalarının toplam maliyetinin 133.000 euroya kadar çıkabildiğini aktardı.
Sardunya Adası’ndaki Ollolai Köyü’nde 1 euro bedelle satışa çıkarılan terk edilmiş taş evlerin 3 sene içerisinde yaptırılması istenen bakım ve onarımın tahmini masrafının 30 bin euro civarında olduğu açıklandı.
2019 yılında Sicilya adasındaki Mussomeli kasabasında uygun fiyatlı evlerden 3’ünü satın alan Rubia Daniels, alıcıların 5000 euro depozitoyu ödedikten sonra 3 yıl içinde evi yenilemesi gerektiğini, 11-190 metrekare arasında değişlik gösteren evler için yenileme fiyatlarının metrekare başına 100-700 euro arasında değiştiğini, satın aldığı ev için yenileme maliyetinin işçilik ve malzeme dahil 20.000 dolar olmasını beklediğini belirtti.
2020 yılında Londra’dan İtalya’ya taşındıktan sonra Sicilya, Mussomeli’de sadece 1 Euro’ya yıkık bir ev satın alan 58 yaşındaki Danny McCubbin İtalyan hükümetinin yenileme faaliyetleri amacıyla yeni vergi indirimlerinden kaynaklanan inşaatçı sıkıntısından dolayı satın aldığı evi terk etmek zorunda kaldı.
“Yeni Başlayanlar İçin İtalya” adlı internet günlüğünün sahibi Zehra Bural “İtalya’da 1 Euro’ya ev almak gerçekten mümkün mü?” sorusuna şöyle yanıt verdi:
“Günümüzün konusu, İtalya’da 1 Euro’ya satılan evler. Yalan haber mi yoksa gerçekten 1 Euro’ya satılık ev var mı? Bir ön bilgi ile başlayalım, İtalyan Devleti İtalya’da ev alan yabancılara KESİNLİKLE oturum izni vermiyor. Evinin bakım masraflarını, vergisini vs ödeyemeyen insanlar bu evleri ellerinden çıkartmak için, bulunduğu köyün belediyesi ile birlikte evlerini 1 eur gibi sembolik bir ücretten satışa çıkartıyorlar. Önce Sicilya’da başladı, sonra İtalya’da bir çok köye yayıldı. İtalyanlar da çok zeki, bence müthiş bir pazarlama taktiği. Evlere bakmak için o köylere turizm başladı. Sistem şöyle işliyor, başvurudan sonra eğer siz seçildiyseniz evi aldıktan sonra 1 sene içinde tadilat işlerini tamamlamanız gerekiyor. Genellikle 30K Euro kadar bir tadilat masrafı oluyormuş. Evi satın aldığınızda belediye sizden 5K Euro alıyor. 3 sene sonunda, her şey kontrata uygun gitmişse iade ediyor. Bir de tadilata evi satın aldıktan en geç 2 ay içinde başlamak lazım. Burada sıkıntı İtalyan bürokrasisi. İtalya’da bir evin tadilatı için izin almak, yani deve Mars’a gidip orada hendekten atlar ama İtalya’da izin alamazsınız. Fakat, belediyeler buna da çözüm bulmuş. Teknik ekipler kurulmuş, evi alma hakkını kazanırsanız size destek sunuyorlar. Evin devir işlemleri falan hep alan kişi tarafından ödeniyor. Burada ulaşamadığım bilgi ise evin vergi borcu varsa bunu hangi taraf ödeyecek? Bazı yerlerde bu sadece İtalyanlara açık bir teklifken bazı yerlerde yabancıların da faydanalanabileceği söyleniyor. Vallaha benden size tavsiye, İtalya’da ev alacaksanız tadilatı bitmiş, anahtar teslim ev alın. Vallaha ustası, tesisatçısı, boyacısı ömür törpüsü. Ha böyle bir yola gidecekseniz de, önce marangozluk, tesisatçılık ve elektrikçilik eğitimlerini alın ve evinizi kendiniz tamir edin. Hele hele Sicilya, Sardunya falan, rahat ada insanının yerleri, sizin ev 365 gün içinde bitmesi lazım, hayatta popolingolarını sıkmazlar, o ev elinizde patlar, bir de 5K Euro’nuz elinizden gider. İtalya zaten yılın 200 günü resmi olur, milli olur, dini olur, yerel olur tatil, o iş hayatta 365 günde bitmez! Yani bana teklif etseler hayır derdim, o harabelerin inşaatı 365 gün içinde bitmez…”
Italy Mamma Mia adlı internet sitesi ise 1 euro gibi bedellere satışa sunulan evlerin dezavantajlarını şöyle sıraladı:
Bu mülklerin birçoğu antik kent merkezlerinde bulunuyordu, dolayısıyla bu şehir merkezlerinde yürümek ve yaşlandıkça yıkılmaya başlayan birçok terk edilmiş binayı görmek hiç de alışılmadık bir durum değil ve çoğunlukla normaldir.
Ve ne yazık ki bu köylerin çoğu biraz hayalet gibi görünmeye başlıyor. Onları umutsuzca seven insanlar, onları yeniden çoğaltmak ve onlara yeni bir hayat vermek istiyor. Eşimle birlikte Calabria’da yer aldığımız yıllarda, yabancıların şehir merkezlerinde ev satın alması ve yenilemesi yönünde pek çok teşvik oldu. Örneğin Grisolia belediye başkanı, kendi kasabasında bir mülk satın almanız durumunda emlak vergisinden on yıl süreyle muafiyet sağladı.
Böylece bu 1 avroluk İtalyan evleri her yerde ortaya çıkmaya başlayınca birçok kasaba ve köy bu kervana katıldı.
“1 euroya satıldığını gördüğüm evlerin çoğu tarihi şehir merkezlerinde. Bunlar 100 yılı aşkın bir süredir terk edilmiş durumda ve gerçekten de çöküyorlar. Birçoğunun yeni çatılara, yeni tavanlara, hatta yeni duvarlara ve zeminlere ihtiyacı var ve ben fayans veya halıdan bahsetmiyorum; Birçoğunun üzerinde yürünemeyecek kadar tehlikeli olması nedeniyle gerçek zemin yapısından bahsediyorum; onların içinden düşebilirsin.
Köyümüzde birisi bir harabe satın aldı ve akan suyun olmamasına şaşırdı. Ayrıca duvarlar yıkılıyordu ve yıkılıp yeniden inşa edilmesi gerekiyordu. Araştırmasını yapmış olsaydı veya yapılmış bir şeyi satın alsaydı, pahalı tadilatlardan kaçınabilirdi.
Bu evlerin terk edildiği dönemdeki yaşam biçiminin, bugün doğal karşıladığımız pek çok şeyi içermediğini anlayın. Ayrıca tarihi merkezlerdeki bu petek evlerde odaların küçük olabileceğini ve tüm düzenin bir tavşan yuvasına benzeyebileceğini de unutmayın.
İşte akan bir ev bulmak için bir ipucu: Büyük tarihi evlerin çoğu ayrı dairelere dönüştürüldü. Bunlar daha geniş koridorlara ve daha büyük odalara sahip olma eğilimindedir; bu da Amerikan tarzı açık plan düzenine daha çok katkıda bulunur. Eğer istediğin buysa, bu evlerden birini ara.
Satın almak ve yenilemek için harabe ararken başka bir ipucu: Eğer çatı bir süre önce çökmüşse, duvarların içine su girmesi nedeniyle duvarlar yapısal olarak sağlam olmayabilir ve bunlar tuğla, kum ve olabilecek herhangi bir şeyden yapılmış olabilir. duvarlar inşa etmeyi bulursanız yıkılırlar. Bir mülk satın alırsanız, satın almadan önce çatısının uzun süre kapalı olmadığından ve duvarların yapısal olarak sağlam olduğundan emin olun.
Duvarların yeniden inşa edilmesi gerekiyorsa, eviniz için bir teklifte bulunmadan önce bir tahmin alın, ardından nihai ürün için emlak piyasasının katlanacağı duruma göre teklif fiyatını buna göre ayarlayın.
Satıcıların ortaya koyduğu fiyatların çoğunun piyasa koşullarıyla sıfır ilgisi olduğunu unutmayın . Geçenlerde Calabria’daki emlak piyasasını izledim ve bir yıldır piyasada olan ve 60 bin avroya satılmayan dairelerin fiyatının 65 bin avroya çıkarıldığını gördüm!
Bunun neye dayandığını kim bilebilir? Gayrimenkulde bir şey aylarca piyasada kalırsa fiyatı düşürürsünüz. Bu acentelerin ve satıcıların ne düşündüğü hakkında hiçbir fikrim yok. Bu nedenle, bir mülke büyük miktarda para yatırmadan önce kendi araştırmanızı yapın ve gerçekte neyin ne kadara satıldığını görün.
Ayrıca evi satın almadan önce yazılı olarak onarımlarla ilgili ayrıntılı bir tahmin aldığınızdan emin olun .”
“Yine bu evlerin 100 yıldır terk edilmiş olması muhtemeldir. Onlarda pek çok yanlış olabilir . Ayrıca bu kasaba ve köylerdeki emlak piyasaları çoğu zaman oradaki bir eve tonlarca para pompalamayı desteklemiyor.
1 Euro’ya ev alıp tadilatı için 250 bin harcayanların olduğunu duydum . Eğer satmaya karar verirlerse paralarını geri almaları mümkün değil çünkü oradaki mülkler bunun karşılığında satılmıyor. Bir düşünün: Eğer kasaba 1 euroya ev satmak zorundaysa, satıcı piyasasına yakın bir şey yapamazlar.
Alternatif olarak, bu insanlar güzelce yenilenmiş evleri çok daha ucuza seçebilir ve eğer satmaya karar verirlerse paralarını geri alma şansları çok daha yüksek olabilir.“
“Bir inşaatçı arkadaşının büyük miktarda para karşılığında dolandırıldığı bir durum vardı. Ona neden dava açmadığını sordum ve bana, İtalya’daki hukuk sisteminin çok yavaş olduğunu ve bürokrasinin çok yoğun olduğunu, bu nedenle avukatlık ücretleri için alacağınız her ödülü harcayabileceğinizi ve yine de boşlukta kalacağınızı söyledi.
Dolayısıyla, istediğinizi alamamanız durumunda yasal çareler gerçekten geçerli değildir. İşin püf noktası riski en aza indirmek ve satın almak istediğiniz bölgedeki gerçek emlak piyasasına uygun bir şey yaratmaktır.“
Hülasa, “bedava peynir – fare kapanı” ilişkisi söz konusu…
