Che Guevara’nın Babasına Yazdığı Mektuplarda “Şu Anda Öldürmeyi Gerçekten Sevdiğimi Keşfettim” Sözüne Yer Verdiği İddiası Doğru Değil
Ernesto Che Guevara’ya (14 Haziran 1928 – 9 Ekim 1967) sahipliği izafe edilen “İtiraf etmek isterim ki Baba, şu anda öldürmeyi gerçekten sevdiğimi keşfettim.” (“I’d like to confess, papa’, at that moment I discovered that I really like killing.”) cümlesini ele alacağız…
“Solcu ama Che’nin hayatı konusunda dürüst bir aydın olan Jon Lee Anderson’un kitabından doğrudan alıntıladığım, bizzat Guevara’nın kaleminden çarpıcı bir kaç bölüm koyuyorum. Buyrun Best of Guevara:
‘Barut ve kanın keskin kokusunun zevkini aldığımda burun deliklerim genişliyor. İtiraf etmek isterim ki Baba, şu anda öldürmeyi gerçekten sevdiğimi keşfettim.'”
“‘Barut ve kanın keskin kokusunun zevkini aldığımda burun deliklerim genişliyor. İtiraf etmek isterim ki Baba, şu anda öldürmeyi gerçekten sevdiğimi keşfettim’ diye cinayetleriyle gurur duyan Ernesto Che Guevara’nın bu faşist psikopatlardan ne farkı vardır?”
Yazıdaki İngilizce “‘My nostrils dilate while savoring the acrid odor of gunpowder and blood.’ ‘I’d like to confess, Papa, at that moment I discovered that I really like killing.‘ cümleleri Türkçemize “‘Barut ve kanın keskin kokusunun zevkini aldığımda burun deliklerim genişliyor.’ ‘İtiraf etmek isterim ki Baba, şu anda öldürmeyi gerçekten sevdiğimi keşfettim.‘ şeklinde çevrilmiş.
Sözün Che’ye ait olduğuna dair Humberto Fontova’nın “Exposing the Real Che Guevara: And the Useful Idiots Who Idolize Him” (2007. Sentinel. Chicago) adlı kitabındaki Marcos Bravo’nun “La Otra Cara del Che” (Bogota. Columbia. Editorial Solar. 2004. Sf: 97) adlı kitabına atfı kaynak olarak gösterildiği görülüyor (Küba kökenli ABD’li yazar Humberto Fontova‘nın adı geçen kitabındaki aktarımlarının güvenilir olmadığına yönelik yorumları da not etmiş olalım).
Alıntılanan 2 cümlenin ilk kısmının babasına mektupları arasında geçtiği görülse de, ikinci cümledeki Che’nin öldürmeyi sevdiğini keşfettiği ifadelerine babasına yazdığı mektuplarda rastlanamıyor.
Ernesto Che Guevara’nın Küba’da tanışıp evlendiği ikinci eşi olan Aleida March de la Torre tarafından derlenen Havana’daki kişisel arşivinden aktarılan gezi günlüklerini içeren “Motosiklet Günlükleri” adlı kitapta “Burun deliklerimin açıldığını, barutun ve kanın, düşmanın ölümünün acı kokusunu aldığını hissediyorum.” (“My nostrils dilate while savoring the acrid odor of gunpowder and blood.“) cümlesi geçiyor.
Kitaptan Che’nin kaleme aldığı bölümü içeren ilgili kısım şu şekilde (Mosotiklet Günlükleri Güney Amerika Yolculuğu. Çev: Osman Akınhay & Adil Baktıaya. Everest Yayınları. 5. Basım. Mart 2011. Sf: 185):
“Derken, sonsuz bir yorgunluk adeta biraz önceki heyecanımı yok ediverdi; kendimin, dudaklarımdan mea culpa sözcükleri dökülerek, her türlü bireysel iradenin büyük düzleyicisi olan gerçek devrime kurban düştüğü nü gördüm. Şimdiden burun deliklerimin açıldığını, barutun ve kanın, düşmanın ölümünün acı kokusunu aldığını hissediyorum. Bedenimi savaşa hazırlıyorum; varlığımı, muzaffer proletaryanın canavarca uğultusu yeni bir kuvvet ve yeni bir umutla yankılansın diye kutsal bir tapınağa çevireceğim.”
Benzer şekilde, yine “İnsanları idam mangasına göndermek için hukukî delil gereksizdir … Bu prosedürler modası geçmiş burjuvazi detaylarıdır. Bu bir devrim!” (“To send men to the firing squad, judicial proof is unnecessary. These procedures are an archaic bourgeois detail. This is a revolution! And a revolutionary must become a cold killing machine motivated by pure hate.“) sözünün de Che tarafından dile getirildiğine dair delil bulunmuyor.
2004 yılı öncesinde izine rastlanamayan bu sözlerin güvenilir bir kaynak atfı sunulmaksızın dolaşıma girdiği anlaşılıyor.
Ernesto Che Guevara
Motorsiklet Günlükleri’nde geçen yukarıda alıntılanan söz gibi ifadelerin, Che’nin kana susamış yapıya sahip olduğunu ifşa ettiği vurgusuyla aktarıldığına şahit olunuyor.
Che’nin “acımasız düşmana” karşı şiddet ve nefreti kullanma çağrısında bulunduğu biliniyor (Che’ye ait sözlerin bağlamıyla birlikte değerlendirilmesi gerektiği vurgusuyla savunulduğu da görülüyor).
“Hatred as an element of the struggle; a relentless hatred of the enemy, impelling us over and beyond the natural limitations that man is heir to and transforming him into an effective, violent, selective and cold killing machine. Our soldiers must be thus; a people without hatred cannot vanquish a brutal enemy.”
“Mücadelenin bir öğesi olarak nefret; düşmana karşı insafsız bir nefret, bizi insanın insanın mirasçısı olduğu doğal sınırlamaların üstüne ve ötesine yönlendirerek etkili, şiddetli, seçici ve soğuk bir ölüm makinesine dönüştürür. Bizim askerlerimiz böyle olmalıdır; nefreti olmayan bir halk vahşi bir düşmanın hakkından gelemez.”
8 Ekim 1967 tarihinde Bolivya’da yakalanan Che Guevara
Ernesto Che Guevara, Guetamala’daki iç savaşta doktor olarak görev yaparken tanıştığı Kübalı devrimcilerle Küba diktatörü Batista’ya karşı yürütülen gerilla savaşına katılmış ve Küba sosyalizminin yapılanmasında önemli görevler üstlenmişti. Küba Ulusal Bankası Başkanı ve Sanayi Bakanı görevlerinde bulunan Che, 1965 yılında bu görevlerden istifa ederek, emperyalizme karşı mücadeleyi yaygınlaştırmak amacıyla önce Kongo’ya, daha sonra Bolivya’ya gitmişti. 9 Ekim 1967 tarihinde Bolivya ordusu tarafından yakalanarak öldürülmüştü.
Che Guevara’nın İnsanları İnfaz Ederken Görüntülendiği Sanılan Görsel
Che Guevara’nın 2 kadına silah doğrulttuğu anda kaydedilen bir fotoğraf olduğu sanılarak paylaşılan görsel ABD’nin Atlanta eyaletinin Georgia kentinde 1989 yılında sergilenen bir performansa ait.
* İstifade edilen tespit: Emre Adıyaman‘ın aktarımları
