Delilsiz “Dedin” ve “Söyledin” Söylemi Bir İspat Yöntemi Değildir
Son dönemde mizahî boyutu ön plana çıksa da kişilere isnat edilen söylemlerin ispatı için “dedin” ve “söyledin” tarzı ifadelerin giderek daha sık kullanılmaya başlandığına şahit oluyoruz.
Örnekleri sunmadan evvel, bir iddiaya ilişkin ispat mükellefiyeti hususuna değinmekte fayda var. Müddei iddiasını ispatla mükelleftir. Bir şahsa atfedilen ifadeler bizzat ilgili kişi tarafından tekzip edilmişse ispat külfeti iddiayı atan kişinin üzerindedir. İlgili şahsın reddinin ardından “dedin”, “söyledin” gibi söylemler ispat için yeterli değildir. Öne sürülen ifadelerin ilgili kişi tarafından dile getirildiğinin iddia sahibi tarafından ortaya deliliyle birlikte koyulması gerekmektedir. Bu delil, bir kayıt ya da güvenilirlik konusunda sicilinde sorun olmayan kişilerin tanıklığı olabilir.
Şimdi ise son dönemden popüler bazı örnekleri aktaralım…
Erbatur Ergenekon, “Beşiktaş’a Bayern Münih çıktı diye dalga geçenler önce tuttukları takımların elendiği takımlara bir baksınlar” ifadelerini kullanmadığını belirttiğinde “söyledin” söylemiyle karşılaşmıştı.
Bu etkileşim, “söyledin” yanıtını popüler hâle getirmiş oldu.
Erbatur Ergenekon, ardından kendisine yöneltilen benzer spor yorumlarının kendisine ait olmadığını çeşitli defa dile getirmişti.
Eda Ece de kendisine atfedilen “Türkiye’de ünlü olmak gerçekten çok zor. İnsan ilgiden bunalıyor” cümlesini hiç kurmadığını dile getirdiğinde “dedin!” yanıtıyla muhatap olmuştu.
Olcan Adın da kendisine atfedilen bir ifadeyi reddettiğinde “dedin” itirazıyla karşılaşmıştı.
Contra1967: “Olcan Adın Futbolu Bıraktı Şu Açıklamayı Yaptı; ” Keşke Trabzonspor’dan Ayrılmasaydım Şimdi Yaptığım Hatanın Bedelini Ödüyorum. “”
Olcan Adın: “Cidden demişmiyim benim haberim yokta”
Contra1967: “Dedin”
Kaan Kural da “demedim” feryadında birçok defa bulunanlardan olmuştu.
Cem Yılmaz da kendisine “Bu ülkenin en büyük sorunu 2 duble rakı içeni kafir, 2 rekat namaz kılanı da müslüman zannetmek” sözünün isnat edilmesine “Bu ülkenin en büyük sorunu bişeyler geveleyip altına bi isim yazmak olsa gerek ! Bi bitmediniz be Nerede söylemişim bunu ? Rüyanda mı ?” şeklinde tepki göstermişti.
Mehmet Demirkol da “Fenerbahçe futbolla Beşiktaş’ı yenemezdi, onlar da bunu biliyordu bu yüzden kavga etmeyi seçtiler” ifadelerinin kendisine ait olduğu iddiasına “Ben böyle bir şey söylemedim” tekzibini geçmişti.
“Benim böyle bir sözüm yok” tekziplerine artık mizahen benzer yanıtların sunulduğu örneklere de şahit oluyoruz.
Ataol Behramoğlu’na Atfedilen “Öğrendim Ki” Temalı Vecizeler
Kayserispor’un Brezilyalı futbolcusu Pedro Henrique de Hürriyet’in kendisine atfettiği “Paok, Beşiktaş’ı Eler” sözlerinin kendisine ait olmadığını beyan etmişti.
Elbette bu noktada Mehmet Ali Birand’ın sunduğu 32. Gün adlı programda Doğu Perinçek, Ertuğrul Kürkçü ve Bülent Uluer arasında yaşanan “Sen Abdülhamiti Savundun!” sözüyle hafızalarda yer edinen tartışmaya değinmemek olmaz. Delil ve kaynak talebi konusunda Ertuğrul Kürkçü’nün “çıkar göster” söylemi -üsluptan bağımsız- izlenmesi tavsiye edilen yoldur.
Doğu Perinçek: “Sen Abdülhamit’i savundun Menderesleri savundun”
Ertuğrul Kürkçü: “Savunmadım”
Doğu Perinçek: “Sen savundun”
Ertuğrul Kürkçü: “Terbiyesiz savunmadım çıkar göster”
Doğu Perinçek: “Ver göstericem”
Yeri gelmişken, Kamusal Mizah’ın “Ben Öyle Bir Şey Demedim” temalı skeciyle noktalayalım…
İLAVE:
“Dedin” söyleminin gerçeği yansıttığı anlar yok değil…
Beşiktaş Teknik Direktörü Sergen Yalçın ile A Spor muhabiri Sercan Dikme arasında geçen diyalog bunlardan biri.
Sercan Dikme’nin “çocukken hayalinizde çizdiğiniz resimde bütün golleri öyle attınız çizdiğiniz golleri” sözüne Sergen Yalçın “kim anlatıyor bunları sana” yanıtını vermişti. Dikme ise “siz de söylemiştiniz hocam” demişti. Ancak Sergen Yalçın, kariyeri boyunca attığı (birbirinden güzel) golleri daha önce kafasında ve kâğıda çizdiğini daha önce farklı yayınlarda dile getirmişti.
İLAVE 2:
“İstifa etmedim” – “Hayır ettin” tartışmasına da şahit olduk.
Boğaziçi Üniversitesi rektörü Melih Bulu, (Ali Tarakçı’nın ve Gerçek Gazete’nin paylaştığı) istifa ettiği iddiasını tekzip etmişti. Ancak bu açıklamaya rağmen, Bulu’nun “istifasından haberdar olmadığı” söylemiyle iddianın sürdürüldüğü görülüyor.
Kapak Görseli: Freepik