CAMİ Sözcüğünün İslâm Dinine Göre 4 Büyük Meleğin (Cebrail, Azrail, Mikail, İsrafil) Baş Harflerinden Oluştuğu İddiası Asılsız

Câmi kelimesinin Cebrail (جبرائيل), Azrail (عزرائيل), Mikail (ميكائيل)ve İsrafil (إسرافيل) meleklerinin baş harflerini (Türkçe okunuşunda) içerdiği aşikâr. Ancak, kelimenin meleklerin isimlerinin baş harflerinden oluşan bir kısaltma olduğu iddiası gerçek dışıdır. Câmi, kökeni Arapça “toplamak, bir araya getirmek” anlamına gelen “cem” sözcüğüne dayanmakta olup, “topladı” anlamındaki “جمع” (cemea) kökünden (ismi fail kalıbında) türeyen “toplayan, bir araya getiren” anlamına gelen bir sözcüktür. Câmi kelimesi, başlangıçta sadece cuma namazı kılınan büyük mescidler için kullanılan el-mescidü’l-câmi (cemaati toplayan mescid) tamlamasının kısaltılmış şeklidir. Câmi (جامع) sözcüğü Arapça cim, mim ve ayn harflerini içeren “cemea” (جمع) şeklinde okunan 3 harfli bir fiile dayanmaktadır.  Kökeninde 4 harf yoktur. 

Yanlış İddia

 

TDK tanımıyla “Müslümanların ibadet etmek için toplandıkları yer” anlamına gelen Arapça “câmi” sözcüğünün Cebrail, Azrail, Mikail, İsrafil adlı 4 büyük meleğin isimlerinin baş harflerinden oluşan bir kısaltma olduğuna dair bir iddia uzun süredir sosyal medyada dolaşımda (20 yıl önce de dile getirildiğini anımsıyoruz).

Bu yöndeki paylaşımlardan bazıları şöyleydi:

Cami kelimesi 4 büyük meleğin adının baş harfleriymiş şu an itibariyle öğrenmiş bulunmaktayim.

C- Cebrail

A – Azrail

M – Mikail

İ – İsrafil

“Cami nin açılımının Cebrail Azrail Mikail İsrafil olduğunu 4 baş meleğin adından oluştuğunu biliyor muydunuz ?”

“Camide kılınır orada dört meleğin ismi yazar”

 

cami 4 büyük melek
Câmi kelimesinin 4 büyük meleğin baş harflerinden oluştuğu iddiasını içeren paylaşım

 

cami 4 büyük melek
Cami kelimesinin 4 büyük meleğin baş harflerinden oluştuğu iddiasını aktaran paylaşımlar

 

Câminin 4 büyük meleğin (Cebrâîl, Azrail, Mikâil, İsrafil) baş harflerinden oluştuğu iddiasına bazı kitapların ve Wikipedia‘nın yanı sıra internet ansiklopedileri, forumları ve sözlüklerinde dahi rastlayabiliyoruz.

 

CÂMİ Sözcüğünün 4 Büyük Meleğin (Cebrail, Azrail, Mikail, İsrafil) Baş Harflerinden Oluştuğu İddiası Asılsız

Bilindiği üzere Kur’an’da ve hadislerde bazı meleklerin isim veya görevleri aktarılmaktadır. Peygamberlere vahiy getirmekle görevli Cebrail, rızık ve rahmet meleği Mikâil, kıyamet günü sûra üflemekle görevli İsrafil ve can almakla görevli Azrail 4 büyük melek olarak addedilir.

Câmi kelimesinin Cebrail (جبرائيل), Azrail (عزرائيل), Mikail (ميكائيل)ve İsrafil (إسرافيل) meleklerinin baş harflerini (Türkçe okunuşunda) içerdiği aşikâr. Ancak, kelimenin meleklerin isimlerinin baş harflerinden oluşan bir kısaltma olduğu iddiası gerçek dışıdır.

Câmi, kökeni Arapça “toplamak, bir araya getirmek” anlamına gelen “cem” sözcüğüne dayanmakta olup, “topladı” anlamındaki “جمع” (cemea) kökünden (ismi fail kalıbında) türeyen “toplayan, bir araya getiren” anlamına gelen bir sözcüktür.

“Bir imama uyup namaz kılan kişiler”, “bir dinden veya bir soydan topluluk” ve “insan kalabalığı, topluluk” gibi anlamlara gelen “cemaat” (الجماعة) ile İslâmiyet’te büyük değer verilen haftalık toplu ibadetin yapıldığı gün ve o gün ifa edilen ibadet anlamına gelen “cuma” (الجمعة) kelimeleri de aynı kökten türemiştir.

Câmi kelimesi, başlangıçta sadece cuma namazı kılınan büyük mescidler için kullanılan el-mescidü’l-câmi (cemaati toplayan mescid) tamlamasının kısaltılmış şeklidir.  Kur’an’da, hadislerde ve ilk tarihî kaynaklarda “câmi” yerine “mescid” kelimesi geçmektedir. Zaman içerisinde namaz kılınmak için inşa edilen büyük yapılara câmi, küçük olanlara da mescid denilmeye başlanmıştır.

Câmi (جامع) sözcüğü Arapça cim, mim ve ayn harflerini içeren “cemea” (جمع) şeklinde okunan 3 harfli bir fiile dayanmaktadır.  Kökeninde 4 harf yoktur.

Arapça câmi kelimesinin son harfi “ayn” iken İsrafil meleğin ismi Arapça “إسرافيل” olup, “إ” yani “elif” harfinin “i” okunuşuyla başlamaktadır.

Ayrıca belirtmek gerekir ki, Allah’ın dünya hayatıyla ilgili toplama ve düzenleme fiillerini yansıtan isimlerinden (esmâ-i hüsnâ) biri de Câmi‘dir (الجامع).

İlaveten, câmi sözcüğündeki harflerin sıralaması İslâm’a göre 4 büyük melek arasında olduğuna inanılan “Cebrail – İsrafil – Mikail – Azrail” şeklindeki üstünlük sıralamasına da uygun değildir.

Diyanet İşleri eski Başkanı Süleyman Ateş de kendisine 2005 yılında yöneltilen konuya ilişkin bir soruya verdiği yanıtta bu iddianın doğru olmadığını şöyle aktarmıştı:

Okur: “Sayın Hocam, cami kelimesinin temeli Cebrail, Azrail, Mikail, İsrafil meleklerin baş harflerinden mi oluşmuştur ve acaba bu konuda son zamanlarda çokça ifadesini bulan herhangi bir şifre olabilir mi? Kayhan Kuzucu”

Süleyman Ateş: “Cami kelimesi, Arapça cem (cm’) kökünden fail ismidir. Toplayan, bir araya getiren demektir. Yine bu kökten gelen Cum’a kelimesi de toplamak, toplantı, toplu ibadet günüdür. Cami kelimesinin Cebrail, Azrail, Mikail, İsrafil baş harfleriyle hiçbir ilgisi yoktur. Bu tür iddialar yakıştırmadır. Şifrecilik de tamamen safsatadır. “

 

cami 4 büyük melek

 

Câminin 4 Büyük Meleğin Baş Harflerinden Oluştuğu İddiasını Aktaran Yazarlar

Fevzi Saçlı, Bolu Ekspres’teki 11 Ağustos 2014 tarihli ve “Cami ve Müştemilatını Tanıyalım” başlıklı yazısında bu iddiaya şöyle yer vermiş:

"Câmi sözcüğü, aynı zamanda İslam'da Allah'ın 99 isminden biri olup, Câmi "istediğini istediği şekilde, istediği zaman, istediği yerde toplayan" anlamına gelmekle birlikte, kelimenin dört büyük meleğin ("Cebrail, Azrail, Mikail, İsrafil) baş harflerinden oluştuğuna dair iddialar bulunmaktadır."

 

cami dört büyük melek

 

Yorumunuzu yazınız...