Life Dergisi’nde 1916 Yılında Yayımlanan Haritanın Birinci Dünya Savaşı’nı İttifak Devletlerinin Kazanması Durumunda Florida’nın Turconia Adıyla Osmanlı İmparatorluğu’na Bırakılacağını Gösterdiği İddiası Doğru Değil Sosyal medyada paylaşılan Kuzey Amerika’ya ait bir haritanın Almanya’nın liderlik ettiği İttifak Devletleri grubunun 1. Dünya Savaşı’nı kazanması durumunda ABD’nin Florida eyaletinin Osmanlı İmparatorluğu’na Turconia adıyla…
1994 Yılında Estonya’da Meydana Gelen Feribot Kazasında Yaşananların “Estonya Feribotu Sendromu” Olarak Nitelendiği İddiası Asılsız M/S Estonia adlı geminin 1994 yılında Baltık Denizinde batışı esnasında gemideki 852 kişinin gemi kaptanının “panik yapmayın dünyanın en güçlü feribotundasınız” çağrısına uyarak geminin yan yatıp batmak üzere olmasına rağmen gemiden kaçmaya çalışmayarak hayatını kaybettiği,…
Diyanet İşleri Başkanlığı Din İşleri Yüksek Kurulu’nun Yapay Etin Caiz Olduğuna Yönelik Fetva Verdiği İddiası Doğru Değil Sosyal medyada son günlerde yaygın şekilde paylaşılan bir iddia, Diyanet İşleri Başkanlığı’nın yapay et için “helâl” fetvası verdiği yönündeydi. Diyanet’in yapay et tüketiminin caiz olduğu fetvasını verdiğini sanan sosyal medya paylaşımlarından örnekler…
Videonun Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın Nobel Ödüllü Bilim İnsanı Prof. Dr. Aziz Sancar’ın Elini İndirdiği Anı Yansıttığı İddiası Doğru Değil Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın, 2021 TEKNOFEST Havacılık, Uzay ve Teknoloji Festivali’nde kendisiyle birlikte halkı selamlayan Nobel Ödüllü bilim insanı Prof. Dr. Aziz Sancar’ın elini havaya kaldırıp halkı selamladığı ana…
Milli Eğitim Bakanlığının Liseler İçin Hazırlanan Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Kitabında Porno Site Bağlantısı Verildiği İddiası Doğru Değil Kitapta Kaynakça Bölümünde Verilen İnternet Sitesinin Alan Adı Sonradan Porno Siteye Yönlendirilmiş Birgün’de Mustafa Kömüş imzasıyla 23 Eylül 2021 günü yayımlanan “Din kültürü kitabının kaynakçasında porno sitesi çıktı” başlıklı haberde…
Bu Pilav Daha Çok Su Kaldırır Deyiminin Anlamı “Bu pilav daha çok su kaldırır” deyimi, herhangi bir konu ya da işin sonuçlanmasının cari durum için mümkün olmadığını, bu konuda yorum yapmak için erken olduğunu, mevzunun ilerleyen süreçte daha çok konuşulup tartışılacağını, ilgili konunun ve üzerindeki tartışmanın kısa sürede nihayete…
Evlatlıktan Reddetme X Mirasçılıktan Çıkarma √ “Aile bireylerinden birinin sorumluluğunu üstünden atma, varlığını tanımama, aileden saymama” şeklinde tanımlanan “evlatlıktan ret” eylemi, “hayırsız” görülen çocuklar için bazı ebeveynlerin başvurduğu ya da başvurmayı tasarladığı bir eylem. Ancak bu konu hakkında kökleşmiş bir yanlış algı mevcut. Sosyal medyada sıkça paylaşılan “evlatlıktan ret”…
“Müptezel” Sözcüğü Sıklıkla Yanlış Bir Biçimde “Müptela” Kelimesinin Anlamıyla Kullanılmaktadır “Müptezel” sözcüğü “saygınlığını yitirmiş, çokluğundan dolayı değerini yitiren, değersiz, ayağa düşmüş” anlamına sahipken, “müptela” sözcüğü “bağımlı, tutulmuş, âşık, vurgun” anlamına gelmektedir. Bu farka rağmen “müptezel” kelimesi sıklıkla “bağımlı, keş” anlamını karşılamak üzere “müptela” sözcüğünün yerine yanlış bir biçimde kullanılmaktadır. …
Paylaşılan Aşı Kartının Bebeklere Covid-19 Aşısı Yapıldığını Gösterdiği İddiası Doğru Değil Görseldeki ‘Kavit’ Notu Covid-19 Aşısını Değil, Yenidoğanlara Yapılan K Vitamini Uygulamasını Yansıtıyor Sosyal medyada, bebeklere Covid-19 aşısı yapıldığını yansıttığı iddiasıyla paylaşılan aşı kartı görseli şu şekilde: Bahse konu görseli, bebeklere Covid-19 aşısı yapıldığını yansıttığı iddiasıyla aktaran…
Birlikte Çalışma ve İş Birliği Anlamındaki İfadenin Doğru Yazımı Teşvik-i Mesai Değil, Teşrîk-i Mesâî Şeklindedir Teşrîk-i Mesâî Tamlamasının Anlamı Nedir? Türk Dil Kurumu (TDK), “teşrîk-i mesâî” ifadesini “bir gaye uğruna kurulan çalışma ortaklığı, birlikte çalışma, iş birliği” olarak tanımlamaktadır. Dil Derneği ise teşrîk-i mesâî için “işbirliği” tanımını sunmaktadır. TDK…
Görseldeki Kan Torbalarının Koronavirüs Aşısı Olan ve Olmayan Kişilerin Farklı Renkteki Kanlarını Yansıttığı İddiası Doğru Değil Farklı tonda kan içeren 2 kan torbasının koronavirüs aşısı olan ve aşı olmayan kişilere ait olduğu iddiasıyla sosyal medyada aşı karşıtları tarafından paylaşıldığına şahit oluyoruz. Paylaşılan görsel şu şekilde: Covid-19 aşısı…
Sıklıkla Birbirine Karıştırılan “Mahsun” ve “Mahzun” Kelimeleri “Mahzun” sözcüğü “hüzünlü, üzüntülü” anlamına sahipken, “mahsun” sözcüğü “güvenlik altına alınmış, kuvvetlendirilmiş, istihkâmlı” anlamına gelmektedir. Mahzun Mu? Mahsun Mu? Mahzun-mahsun kelimeleri özellikle gündelik dilde olmak üzere edebi eserlerin içerisinde de bazı durumlarda birbirlerine karıştırılmaktadır. Çoğunlukla gündelik dilde hüzünlü anlamıyla kullanılan bu iki…
CHP Lideri Kemal Kılıçdaroğlu’nun Bir Erkekle Dudak Dudağa Görüldüğü Fotoğraf Montajla Oluşturulmuş Sosyal medyada siyasî liderlere yönelik birçok montaj fotoğraf paylaşılıyor. CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu’na ait olduğu iddiasıyla paylaşılan aşağıdaki montaj kare de bunlardan biri. Montaj fotoğrafı gerçek olduğu algısıyla sunan paylaşımlardan örnekler: “CHP LGBT…
Sıklıkla Birbirine Karıştırılan “Mahsur” ve “Mahzur” Kelimeleri “Mahsur” sözcüğü “muhasara altında, kuşatılmış durumda, çevrilmiş” anlamına sahipken, “mahzur” sözcüğü “sakınca, engel” anlamına gelmektedir. Mahzur Mu? Mahsur Mu? Fonetik olarak birbirine benzeyen mahzur ve mahsur kelimeleri karıştırılıyor olmakla birlikte, özellikle sözcüklerin anlamsal olarak da yakın bir ilişki içerisinde olması bu karışıklığın…
Hugo’da Küfür Eden Çocuk Muamması 90’ların unutulmaz interaktif çocuk programı Hugo’ya telefonla canlı bağlanan bir çocuğun yarışmayı kaybetmesine sinirlenip sunucu ‘Tolga Abi’ye küfrettiği iddiası ülkemizin en köklü şehir efsanelerinden. Kanal 6 adlı televizyon kanalında yayınlanan Hugo’da küfür eden çocuğa ilişkin anlatıların farklı versiyonları mevcut. Ancak, “Hugo’ya küfür eden çocuk…
TRT’nin “Şehitlerimiz Memleketlerine Gönderiliyor” ve “Şehit Cenazeleri Yeni Açılan Kavşak Ve Duble Yollar Sayesinde Artık Daha Kısa Sürede Memleketlerine Ulaştırılıyor” Alt Yazılı Yayın Yaptığı İddiası Doğru Değil Daha önce Malumatfurus.org’da “TV Kanallarının Alt Bantlarına Yapılan Montajlar” başlıklı yazımızda dijital düzenleme ile televizyon kanallarına ait görüntüsüne sokulan ekran görüntülerine ve…
Alo Fatih Kim? Gazeteci, Habertürk gazetesi yazarı ve Teke Tek adlı programın sunucusu Fatih Altaylı’ya sosyal medyada ve internet forumlarında sıklıkla “Alo Fatih” hitabının yöneltildiğine şahit oluyoruz. Sosyal medyadan bazı örnekler: Ekşi Sözlük’ten bazı örnekler: Hatta Altaylı’ya stadyumda futbol maçı izlerken dahi “Alo Fatih” söylemiyle…
Uluslararası finansman ve sınır ötesi bankacılık alanında yanlış anlaşılan temel hususlardan biri “Euro” terimini içeren europiyasa, eurokredi, eurotahvil , eurobond kavramlarıyla ilgili. Sıklıkla bu kavramların barındırdığı “Euro” ifadesinin, piyasanın, kredinin, tahvilin “Euro” cinsi olduğu sanılıyor. Ancak, bu kavramların Euro para birimi cinsinden oldukları algısı isim benzerliğinden kaynaklanıyor. “Euro” ifadesi, ilgili…
Oxford Üniversitesi Araştırma Grubu Tarafından Yayımlanan Makalede Tam Aşılıların Hiç Aşılanmayanlara Kıyasla 251 Kat Daha Fazla Koronavirüs Delta Varyant Yükü Taşıdığının Aktarıldığı İddiası Doğru Değil Aşı karşıtlarının gerçek dışı iddialarını savunma yöntemlerinden biri, yayımlanmış akademik makalelerin içeriğini çarpıtmak yönünde. Halk sağlığını tehdit etmekten imtina etmeyen kişilerin koronavirüs salgını ile…
Uçak Havada Seyir Halindeyken Doğan Bebeğin Dünya Vatandaşı Sayılacağı ve Bütün Ülkelere Vizesiz Girebileceği İddiası Doğru Değil Uçakta doğan bebeklerle ilgili yaygın şekilde dile getirilen iddia yanlış iddia bebeğin dünya vatandaşı olduğu, tüm ülkelere vizesiz seyahat edebileceği ve hayatı boyunca ücretsiz uçuş hakkı kazandığı yönünde. Ancak bu iddialar gerçeği…