Archive

Şubat 2025

Browsing
ataturk-yarim-ilahtir

Cumhuriyet gazetesinde 5 Ağustos 1935 tarihinde yayımlanan “Atatürk yarım bir ilâhtır Türklerin babasıdır” başlıklı haberde Fransız gazeteci Marcel Sauvage’ın L’Intransigeant’ta 2 Ağustos 1935 günü yayımlanan “La Turquoi dévoilée” başlıklı yazısında kullandığı ifadelere yer verilmiş. Çeşitli haber sitelerinde ve sosyal medya platformlarında Cumhuriyet gazetesinin 5 Ağustos 1935 tarihinde “‘Peçesini…

Paylaşılan Görselin Dünyanın İlk ya da İkinci Fotoğraf Makinesine / Kamerasına Ait Olduğu İddiası Doğru Değil Her yıl 19 Ağustos günü, Dünya Fotoğrafçılık Günü olarak kutlanıyor. Günün anlam ve önemine binaen, bir iddiayı ele alalım istedik: Dünyanın ilk kamerasına ait sanılarak paylaşılan görseli… Yukarıdaki fotoğrafın dünyanın ilk fotoğraf…

Sukru-Saracoglu

Eski Başbakan Şükrü Saraçoğlu’nun TBMM’de yaptığı bir konuşmada “Din zehirdir. Türkiye’den dini tamamen atabilmek için bize 30 sene daha lazım.” cümlelerini kullandığını ortaya koyan bir kaynağa rastlanamıyor. İddianın kökeninin eski Başbakan Recep Peker’in TBMM’de 24 Aralık 1946 tarihli oturumda yaptığı konuşmasına dayandığı anlaşılıyor. Peker, komünizmi ve şeriatı zehir olarak nitelediği…

kim oldugun

“Kim Olduğun O Kadar Bağırıyor Ki, Ne Dediğini Duyamıyorum” Sözünün Doğan Cüceloğlu’na Ait Olduğu İddiası Doğru Değil “Kim olduğun o kadar bağırıyor ki, ne dediğini duyamıyorum.” sözünün sahipliğinin psikolog, akademisyen ve yazar Doğan Cüceloğlu’na (1938 – 16 Şubat 2021) Savaşçı adlı kitabında geçtiği belirtilerek paylaşıldığı görülüyor. Hatalı aktarım içeren…

mcdonalds prezervatif

2010 Yılında McDonald’s’ın Hatayla Oyuncak Yerine 5000 Renkli Prezervatif Dağıttığı İddiası Kurgu Bugün 13 Şubat Dünya Kondom Günü (International Condom Day). Prezervatif söz konusu olduğunda akla McDonald’s tarafından yanlışlıkla çocuk oyuncağı yerine prezervatif dağıtıldığı yönündeki şehir efsanesi geliyor. McDonald’s tarafından 2010 yılında hatayla oyuncak yerine 5000 renkli prezervatif dağıtıldığı…

nato-genislemesi

Bugünkü konumuz, NATO’nun genişlemesi ile ilgili. Rusya yanlısı kaynaklar tarafından sıklıkla gündeme getirilen ve uluslararası ilişkilerde tartışmaya yol açan bir konu olan, Sovyetler Birliği’nin dağılması sürecinde NATO’nun doğuya doğru genişlemeyeceği yönünde bir söz verildiği iddiasını ele alacağız. Ancak öncelikle, NATO’yu ve NATO’nun genişleme sürecini özetleyelim… NATO Nedir?…

mezara cicek

“Ölüler Yaşayanlardan Daha Çok Çiçek Alır, Çünkü Pişmanlık Minnetten Daha Güçlüdür” Sözü Ne Anne Frank’e Ne Nilgün Bodur’a Ait Bugün, henüz küçük bir çocukken İkinci Dünya Savaşı’nın acı gerçekleriyle yüzleşmek zorunda kalan, Hollanda’da bir evde Nazilerden saklandığı süreçte, 13. yaş gününde kendisine hediye edilen deftere 12 Haziran 1942  -…

el-sikismama

Ülke liderlerinin bir araya geldikleri etkinliklerde bazı devlet başkanlarının diğer ülke temsilcilerini görmezden geldiği ya da elini sıkmadığı iddiasıyla çeşitli görüntülerin sosyal medya platformlarında dolaşıma sokulduğuna şahit oluyoruz. Siyasetçilerin konuşmalarının kırpılarak bağlamından kopartılarak sunulduğu örneklere değindiğimiz “Makaslanarak Bağlamından Kopartılan Söylemler” başlıklı yazımızın, video manipülasyon türlerini ele aldığımız “Video…

bulut-gokkusagi-renkleri

Başlangıçta özet geçelim: Hayır. Gökkuşağının üzerinden uçamazsınız. Gökkuşağının sonuna asla ulaşamazsınız. Bu fizik kurallarına aykırıdır. Gökkuşağı bir nesne değildir ve fiziksel olarak yaklaşılamaz. Sosyal medya platformlarında bazı kullanıcıların gökkuşağının üzerinden geçerken kaydedildiğini sanarak bazı fotoğrafları paylaştığı görülüyor. Bazı sosyal medya kullanıcıları da gökkuşağının üzerinde çekildiği iddiasıyla paylaşılan bu…

karisinin-ayaklarina-surup-yememis

Yapay zekâ destekli uygulamalar mizahî kurgularda da yaygın hâle gelmeye başladı. Son dönemde bu yöndeki en popüler mizahî kurgu, sosyal medyada sıklıkla adına atarlı giderli sözler uydurulan/yakıştırılan Nejat İşler’e atfedilen “adam mutlu bir evliliğim var” çıkışıydı. Sosyal medyada yayılan “Adam mutlu bir evliliğim var diyor ama sorsan, tarım kredi…

Göz Yanılması Nedir? Göz yanıl(sa)ması, görülen yanıltıcı olguların gerçekle uyumsuz şekilde yorumlandığı durumları ifade eder. Göz yanılsamaları, optik, nörolojik veya bilişsel faktörlerden kaynaklanabilir ve insanların nesneleri veya desenleri farklı şekillerde algılamasına neden olabilir. Yanıltıcı yapısı normal bir durum olan göz yanılsamaları, şu başlıklarda tasnif edilebilir: – Optik…

Suloszowa-koyu

Polonya’nın en düzenli ve ilginç köylerinden biri olan Sułoszowa, tek bir uzun sokak etrafında sıralanan evleriyle tanınıyor. 6 km uzunluğundaki tek bir sokak boyunca yerleşen yaklaşık 6.000 sakinin yaşadığı 1.500 evin ve hemen ardındaki geniş tarım arazilerinin düz ve kesintisiz bir yerleşim şeridi gibi göründüğü Sułoszowa, Polonya’nın güneyindeki Malopolska…

long vehicle

Kamyon ve tır gibi taşıtların arkasında yazan “uzun araç” anlamındaki İngilizce “long vehicle” uyarı tabelasına dair kurgulanan bir hikâyeye değineceğiz. “Long Vehicle” uyarısının aslında Long ve Hicle adlı kavuşamayan iki sevgilinin aşkına atfen araçlarda kullanıldığını aktaran hikâyenin özeti şöyle sunulabilir: Long, İsveç Alplerinden, ekmek parasını kazanmak için uzun yollara…

kavsak-trafik

Trafik keşmekeşi içerisinde bir kavşaktan hızlandırılmış görüntünün sosyal medya platformlarında uzun yıllardır paylaşıldığı ve büyük ilgi çektiği görülüyor. Bir kavşakta her yönden araç ve yaya geçişinin trafik ışığı ya da polisi yönlendirmesi olmaksızın görüntülendiği video şöyle: Etiyopya’nın başkenti Addis Ababa’nın merkezindeki Meskel Meydanı’nın eski kaotik trafiği: pic.twitter.com/dnjgfegwbD — Malumatfuruş…

ronaldonun kızı

Ünlü futbolcu Cristiano Ronaldo’nun kızı Bella’nın babasıyla daha fazla zaman geçirmek için bir saatlik kazancını kendi kumbarasından karşıladığı uydurularak paylaşılan anlatıya değineceğiz… Portekizli yıldızın hayat arkadaşı Georgina Rodriguez’in ağzından paylaşılan anlatı şöyle: “Bir gün Ronaldo uzun bir antrenman gününden sonra eve geldi. Dinlenmek için oturduğunda, en küçük kızımız…

israil-askeri-ampute

Videoda Gazze’deki Filistinlilerin yıkılan evleri ile alay eden üniformalı İsrail askeri ile protez bacaklarıyla yürümeye çalışan ampute kişi aynı şahıs değil 7 Ekim 2023 tarihinde Hamas’ın silahlı kanadı İzzeddin el-Kassam Tugayları’nın, İsrail geneline geniş çaplı saldırısı ile başlayan Gazze işgalinde İsrail saldırılarında  yaklaşık 17 bin 841’i çocuk, 12…

napolyon abdulhamit

2. Abdülhamid İçin Napolyon’un “Benden Sonra En Büyük Zengin Odur” Dediği İddiası Doğru Değil 1821’de ölen Napolyon Bonapart’ın 1842’de doğan 2. Abdülhamid İçin “Benden Sonra İkinci Zengin Odur” demiş olması zaman uyumsuzluğu nedeniyle mümkün değildir. Napolyon Bonapart’ın yaşadığı dönemde 2. Abdülhamid henüz doğmamıştı. Malumatfuruş’ta daha önce anakronizm içeren…

claudia-sheinbaum-donald-trump

Meksika Cumhurbaşkanı Claudia Sheinbaum’un ABD Başkanı Donald Trump’a sınır duvarı ve gümrük vergileri konularında sert çıktığı iddiasıyla paylaşılan metin kendisine ait değil ABD Başkanı Donald Trump, göreve başlamasının hemen sonrasında, seçim döneminde taahhüt ettiği, Amerika’nın en büyük üç ticaret ortağı olan Çin, Meksika ve Kanada’dan ithal edilen tüm mallara…

yikilan-okul

Oyuncu Çağlar Ertuğrul’un ilkokul hocaları kendisini dövdüğü için okulu satın alıp yıktırdığı iddiası doğru değil Dizi, sinema ve tiyatro oyuncusu Çağlar Ertuğrul’un ilkokulda yaşadığı öğretmen şiddeti nedeniyle okulunu satın alıp yıktırdığını “İlkokul hocalarım beni hep döverdi. Ben de okulu komple alıp yıktırdım. Yerine bir şey de yaptırmayacağım. Molozlaşan…

haluk levent elfida

Ahbap Derneği’nin kurucusu, Anadolu Rock’ın ünlü ismi Haluk Levent’in “Elfida” adlı parçası, birçok kişi tarafından karşı cinse yönelik bir “aşk” ile ilgili sanılsa da, aslında kanser nedeniyle 9 yaşında hayatını kaybeden Beyzanur adlı bir kız çocuğuna yazılmıştır. Detay sunmadan önce şarkının sözlerini ve Haluk Levent’in yorumunu hatırlatalım: Yüzün…