Cumhuriyet gazetesinde 5 Ağustos 1935 tarihinde yayımlanan “Atatürk yarım bir ilâhtır Türklerin babasıdır” başlıklı haberde Fransız gazeteci Marcel Sauvage’ın L’Intransigeant’ta 2 Ağustos 1935 günü yayımlanan “La Turquoi dévoilée” başlıklı yazısında kullandığı ifadelere yer verilmiş.
Çeşitli haber sitelerinde ve sosyal medya platformlarında Cumhuriyet gazetesinin 5 Ağustos 1935 tarihinde “‘Peçesini atan Türkiye’ Atatürk yarım bir ilâhtır Türklerin babasıdır” manşetiyle çıktığı iddiasıyla paylaşılan görsel şu şekilde:
Bahsi geçen görseli Cumhuriyet’in “Atatürk’ün yarım ilâh” olduğunu ileri sürdüğü iddiasıyla kullanan sosyal medya paylaşımlarından örnekler şöyle sunulabilir:
5 Ağustos 1935 tarihli Cumhuriyet gazetesinde “Atatürk yarım bir ilahtır; Türkler’in babasıdır” başlıklı bir haber yayımlandığı doğru. Ancak bahsi geçen ifadeler Fransız gazeteci Marcel Sauvage’ın Türkiye’de Mustafa Kemal Atatürk’e yönelik yaklaşım hakkındaki yorumunu yansıtıyor.
Sosyal medyada ve haber sitelerinde tahrif olmuş ya da bulanıklaşmış versiyonu paylaşılan ilgili kupürün çözünürlüğü normal hâli şöyle:
“Bir Fransız muharririnin yarım ilâh ve Türk ulusunun babası olduğunu yazdığı Büyük Önder Atatürk” açıklamasıyla Atatürk’ün fotoğrafına yer verilen bahsi geçen içeriğin Cumhuriyet’in ilk sayfasında yayımlanan metni şu şekilde:
“Hiçbir devlet şefi için hayatında bu kadar heykel dikilmemiştir; ne Mussolini’nin ne Hitler’in, ne de Lenin’in anıtları onunkilerle ölçülemez.
(Fransız muharriri Marsel Sova (Marcel Sauvage)ın Türkiyeye dair Pariste İntransigeart gazetesinde çıkan makalelerini neşre devam ediyoruz.)
Ankaranın muhtelif mahalleleri arasında, rüzgar gibi uçan küçük otobüsler işler. Pratik şeyler! Fakat insan bunların içinden çıktığı zaman bir alaturka kahve değirmeninden çıkmış gibi oluyor. Benim bindiğim otobüs beni Çankayada bıraktı.
Oradan elçilikler mahallesinin inşaatı bitmekte olan Bakanlıklar mahallesinin ve bütün Yenişehirin gördüğü en yüksek noktaya kadar yaya olarak yürüdüm.
Solda Anadolu ovasının büyük bir parçası, sağda, ufukta, karla örülü İdris dağı. Emsalsiz bir vaziyet, ideal bir manzara.
Cumhurreisi, ikametgâhını burada kurmuştur.
Arkası 5inci sahifede …”
Cumhuriyet’te yayımlanan Atatürk’ün Türklerin babası ve yarım ilâh olduğu yönündeki ifadeler, yukarıda alıntılanan metinde belirtildiği üzere, Fransız gazeteci Marcel Sauvage’ın yazısından alıntı.
Marcel Sauvage, L’Intransigeant adlı Fransızca gazetede 1935 yılı Temmuz ve Ağustos aylarında yayımlanan “La Turquoi dévoilée” (“Türkiye ortaya çıktı”) başlıklı yazı serisinde ülkemizi ziyaretinden tespitlerini aktarmış.
Türkiye’de Atatürk için bir kişi kültü yaratıldığını, soyadı kanunu ile Meclis’in kendisini Türklerin babası olarak nitelediğini, ülkenin farklı yerlerine çok sayıda heykelinin dikildiğini belirten Fransız gazeteci, diktatör olarak tanımladığı Atatürk için “yarı tanrı” Türklerin babası” gibi ifadeler kullanmış.
Marcel Sauvage’ın L’Intransigeant’ta 2 Ağustos 1935 günü yayımlanan “Atatürk Türkiyesini” yorumladığı yazısının orijinali şu şekilde:
Kupür görseli: X / uldiz_beg
Marcel Sauvage’ın yukarıda alıntılanan yazısında bahsi geçen 24 Kasım 1934 tarihli ve 2587 sayılı kanun ile Cumhurbaşkanı Mustafa Kemal’e “Atatürk” soyadı verilmişti.
Soyadı Kanunu’nun kabulünün 5 ay akabinde TBMM tarafından oybirliği ile kabul edilen kanun metni şöyleydi:
Mustafa Kemal’e Atatürk soyadının verilişine dair 24 Kasım 1934 tarihli ve 2587 sayılı kanun
1 Yorum
Tespitler eksiksiz, ‘Yarım’ı fazla emperyâlist dostum!!!