Archive

Haziran 2020

Browsing
Azeri Türkçesinde Pezevenk Kelimesinin Türkçe Karşılığının İş Adamı Ya Da Önder Olduğu İddiası Doğru Değil

Azerbaycan Türkçesinde Pezevenk Kelimesinin Türkçe Karşılığının İş Adamı Ya Da Önder Olduğu İddiası Doğru Değil Azerbaycan Türkçesindeki pezevenk kelimesinin Türkçe karşılığı iş adamı ya da önder değildir. Azerbaycan Türkçesinde “pezevenk” (pəzəvəng) fizikî büyüklüğü aktarmakta olup, Türkçe büyük, iri, iri yarı, kocaman, izbandut, hödük, kazulet, heybetli anlamlarına gelir. Türk Dil…

mustafa necati bey atatürk

Yılmaz Özdil Köşe Yazısında Mustafa Necati Uğural’ın 1919 Yılında İzmir Atatürk Lisesi’nde Öğretmenlik Yaptığını İddia Ederek Hatalı Bilgi Paylaşmış Yılmaz Özdil, Sözcü Gazetesindeki “Kuvayı Milliye’den Kozmik Oda’ya…” başlıklı 18 Haziran 2020 tarihli yazısında Mustafa Necati Bey’in 1919 yılında İzmir Atatürk Lisesi’nde öğretmen olduğunu öne sürmüş: “1919. Takvimler 13 Mayıs’ı…

Uğur Dündar yumruk

Milliyet Gazetesi, Uğur Dündar’ın Halil Bezmen’in Evinde Çalışan Remzi Çelik İle Yumruklaşmasını “Dündar’ın Elindeki Mikrofon Hizmetçi Remzi Çelik’in Burnuna Çarptı” Şeklinde Haberleştirmişti Son günlerde sosyal medyada paylaşılan bir videoda Uğur Dündar’ın geçmiş yıllarda röportaj yapmak istediği bir kişi ile aralarındaki tartışmayı gösteren video dolaşıma girdi. Ünlü gazetecinin yer aldığı…

farklı ırk resimleri

İngilizce “Caucasian” Sözcüğünün Türkçemize Çevrilirken “Beyaz Irk” Manası Sıklıkla Göz Ardı Edilerek “Kafkasyalı” Anlamıyla Sunulduğu Görülüyor Hollywood filmlerinde suçlu tanımı yaparken “caucasian” ifadesini kullanan polisin repliğinin alt yazıda “Kafkasyalı” şeklinde yanlış çevrildiği örneklere mutlaka denk gelmişsinizdir. Bugünkü amacımız, bu yanlış çeviriyi vurgulamak. İngilizce-Türkçe sözlüklerde “caucasian” kelimesini taradığımızda temel olarak 2…

türkçe ezan ne zaman okundu

Türkçe Ezan ve Kamet Ne Zaman Okundu? Ne Zaman Yürürlükten Kaldırıldı? 1932 yılı Ramazan ayı ile birlikte ibadetlerin Türkçe icra edilmesi süreci başlatıldı. Türkçe ezan 1932 yılında Diyanet İşleri Başkanlığı genelgesi ile yürürlüğe kondu. İlk Türkçe ezan 30 Ocak 1932 tarihinde Fatih Camiinde okundu. 1933 Ramazanında ise yurt sathına tamamen…

"Köy" Kelimesinin Kökeninin "Kalkınmada Öncelikli Yer” Tanımının Baş Harflerine Dayandığı İddiası Asılsız

“Köy” Kelimesinin Kökeninin “Kalkınmada Öncelikli Yer” Tanımının Baş Harflerine Dayandığı İddiası Asılsız “Köy” kelimesinin açılımının “kalkınmada öncelikli yer” olduğu iddiası gerçek dışıdır. Köy kelimesi “kalkınma” ve “öncelik” kelimelerinden çok daha önce kullanımdaydı.  Sosyal medyada ve internet forumlarında köy sözcüğünün etimolojik kökenine ilişkin öne sürülen asılsız iddianın birçok kişi tarafından…

Reuters Gazetecilik Enstitüsü’nün 2020 Dijital Haber Raporu

Reuters Gazetecilik Enstitüsü’nün “2020 Dijital Haber Raporu”nda Yer Alan Türkiye İle İlgili Temel Bulgular Reuters Gazetecilik Enstitüsü’nün 2020 Dijital Haber Raporu bugün (16 Haziran 2020) yayımlandı. Raporda Türkiye’de medyanın durumu, basına olan güven, yeni medya trendleri ve okurların habere erişim alışkanlıklarının aktarıldığı bölümde yer alan bulguları Türkçemize çevirerek özetleyelim…

"Biz, Tekrar Tekrar Yaptığımız Şeyleriz. Demek Ki Mükemmellik Bir Eylem Değil, Bir Alışkanlıktır" Sözünün Aristo'ya Ait Olduğu İddiası Doğru Değildir

“Biz, Tekrar Tekrar Yaptığımız Şeyleriz. Demek Ki Mükemmellik Bir Eylem Değil, Bir Alışkanlıktır” Sözünün Aristo’ya Ait Olduğu İddiası Doğru Değil Aristo’nun “biz, tekrar tekrar yaptığımız şeyleriz, demek ki mükemmellik bir eylem değil, bir alışkanlıktır” özlü sözünü dile getirdiğini belirten güvenilir herhangi bir kaynak bulunmamaktadır. Anılan vecizenin ilk izine 1926 yılında Will…

diyalog iletişim

Delilsiz “Dedin” ve “Söyledin” Söylemi Bir İspat Yöntemi Değildir Son dönemde mizahî boyutu ön plana çıksa da kişilere isnat edilen söylemlerin ispatı için “dedin” ve “söyledin” tarzı ifadelerin giderek daha sık kullanılmaya başlandığına şahit oluyoruz. Örnekleri sunmadan evvel, bir iddiaya ilişkin ispat mükellefiyeti hususuna değinmekte fayda var. Müddei iddiasını ispatla…

keçiboynuzu tohumu çekirdeği

Keçiboynuzu Çekirdeklerinin Hepsinin Aynı Ağırlıkta Olduğu İddiası Doğru Değil “İki Dirhem Bir Çekirdek” Deyiminin Kökeninin Satıcının İtibarını Göstermek Adına Fazla Tarttığı Altına Dayandığı İddiası İse Doğrulanamıyor Baklagiller (fabaceae) familyasından keçiboynuzu (ceratonia siliqua) ya da diğer adıyla harnup tohumlarının aynı ağırlığa sahip olduğu ve “iki dirhem bir çekirdek” deyiminin kökeninin…

Vaşington Washington

Türkçe Doğru Yazılışın Washington Şeklinde Olduğu İddiası Doğru Değil Yerleşmiş Dil Kurallarına ve Uygulamaya Göre ABD’nin Başkenti Washington D.C.’nin Türkçe Doğru Yazılışı Washington Değil Vaşington Şeklindedir Washington Nasıl Yazılır? Amerika Birleşik Devletleri’nin (ABD) başkenti Washington D.C. ve kuzey-batısında eyalet Washington gibi yabancı ülke, eyalet ve şehir isimlerinin (yanı sıra…

Lorenz Eğrisi ve Gini Katsayısı

Güngör Uras Gini Katsayısı ve Lorenz Eğrisi Hakkındaki Yazısında Hatalı Bir Yorumda Bulunmuştu Rahmetli Güngör Uras, Milliyet Gazetesinde “Lorenz Eğrisi ve Gini Katsayısı” başlıklı 21 Aralık 2011 tarihli yazısında gelir dağılımını hesaplamakta kullanılan Lorenz Eğrisi ve Gini Katsayısından bahsetmişti. Ancak Uras, tablolarla destekleyerek bu kavramları anlatırken Gini Katsayısı konusunda kendi…

Münir Karaloğlu Çin Kostüm

Diyarbakır Valiliği’ne Atanan Münir Karaloğlu’nu Çin’in Geleneksel Kıyafetleri İçerisinde Tahtta Oturduğunu Gösteren Fotoğrafın Montaj Olduğu İddiası Doğru Değil Vali Münir Karaloğlu’nu Çin kostümlü kıyafetler içerisinde tahtta oturduğunu gösteren fotoğrafın montaj olduğu iddiası gerçek dışı. Söz konusu görsel orijinal. Çin’in Anhui eyaletinin başkenti Hefei’de çekilen fotoğraf Münir Karaloğlu tarafından kendi hesabından…

hayvan pazarı animal sunday çeviri

Afyonkarahisar’da Yer Alan Tabelada “Hayvan Pazarı”nın Çevirisinin “Animal Sunday” Şeklinde Yapıldığı ve Hewlett Packard’ın Logosunun Kullanıldığı İddiası Doğru Değil Afyonkarahisar’da yer alan tabelada “Hayvan Pazarı”nın çevirisinin “Animal Sunday” şeklinde yapıldığı ve HP logosunun kullanıldığı iddiası doğru değil. Söz konusu görsel montajlanmış. Tabelanın aslında “Tarihi Konaklar” (Historical Mansions)” yazıyor. Sosyal…

ankara fırtına video kaydı

Arka Planda Çığlıkların Duyulduğu Bol Gök Gürültülü Fırtınaya Ait Video Kaydın Ankara’dan Olduğu İddiası Doğru Değil, Video Montajla Oluşturulmuş, Kaynağı TikTok, Ankara İle Bir İlgisi Bulunmuyor 11 Haziran 2020 günü akşamı Ankara’da gözlemlenen sağanak yağışın ardından arka planda çığlıkların duyulduğu, bol gök gürültülü fırtına videosunun Ankara’da kaydedildiği iddiasıyla sosyal…

ayasofya minareleri

Ayasofya’nın Minarelerinin Yıkılmasına Yönelik Olarak Mustafa Kemal Atatürk Tarafından Şifahi Bir Emrin Verildiği İddiası Bir Köşe Yazısında Geçen Şifahi Emir İddiasına Dayanmaktadır Ayasofya’nın müze formatından camiye tekrar çevrilmesine yönelik tartışmalar sürerken geçmişte Ayasofya Camii’nin minarelerinin yıkılmasına karar verildiği; ancak, alınan bir rapor nedeniyle bu karardan vazgeçildiği iddiası tekrar dolaşıma…

türkiye amerika bayrakları

“Türkiye Küçük Amerika Olacak” Sözünün Sahibinin Celal Bayar ya da Adnan Menderes Olduğu İddiası Doğru Değil, Bahse Konu Söz İlk Defa Nihad Erim Tarafından Dile Getirilmiş “Türkiye küçük Amerika olacak” söylemi, Türkiye’nin Amerika Birleşik Devletleri (ABD) ile ilişkileri, soğuk savaş sürecinde küresel sisteme entegrasyonu, batı dünyası ile yakınlaşması, kalkınması…

koronavirüs yalan haber

Korona Günlerinde Yalan Haber Koronavirüs (Covid-19) salgını bir yanlış bilgi salgınına da evrildi. Daha önce hiç görmediğimiz bir yoğunlukta yanlış bilgi akışı yaşanıyor. Böyle bir ortamda koronavirüs salgını ile ilgili sosyal medyada ve haber platformlarında son günlerde ön plana çıkan asılsız / yanlış / yalan haber ve iddiaları derleyelim istedik……

Kedi Kapısının Isaac Newton Tarafından İcat Edildiği İddiası Doğru Değil Isaac Newton’un kedi kapısını bulduğu iddiası asılsızdır. Newton’un bir kedi beslediğine dair döneminin kaynaklarında bilgi yer almamaktadır. Newton’dan çok daha önce, evlerin kapılarında hayvanların giriş çıkışı için açılan deliklerin var olduğu bilinmekteydi. Kedilerin eve rahatlıkla girip çıkmasını sağlayan kedi…

arapça farsça harfler

Soner Yalçın İslâmiyetle İlgili Arapça Kelimeleri Farsça Sanmış Güncel olmasa da geçmişten bir köşe yazısında aktarılan köklü bir hatayı fırsat bulmuşken aktaralım istedik. Soner Yalçın’ın 20 Kasım 2018 tarihinde Sözcü Gazetesinde yayınlanan “Farsça oluyor Türkçe olmuyor” başlıklı yazısı ciddi hatalar içiyor. Namaz, Arapça değil, Farsça… Oruç, Arapça değil, Fars­ça… Abdest, Arapça değil, Farsça……