Archive

Mayıs 2019

Browsing

Fenerbahçe Spor Kulübü’nün Şükrü Saraçoğlu Tarafından Kurulduğu, Şükrü Saraçoğlu’nun Ermeni Asıllı Olduğu, Fenerbahçe Ambleminde Nemrutun Çiçeğinin ve Ermenistan Bayrağının Renklerinin Yer Aldığı İddiaları Uydurmadır Şehir efsanesi üretmeye bayılan siyasi tarafgirlikle zihni kirlenmiş sosyal medya kullanıcılarından birinin son uydurması şu şekilde (23 Haziran 2019 tarihinde gerçekleşecek İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanlığı Seçimi…

bayezid

Bayezid/Beyazıt isminin kökeninin Yezid’in Babası, Ebu Yezid b. Ebu Sufyan’a yani Muaviye’ye dayandığı iddiası doğru değil Osmanlı Padişahları tarafından kullanılan, günümüzde yeni doğan bebeklere de verilen Beyazıt isminin kökeninin Emevi Hanedanı’nın kurucusu Muaviye’ye dayandığı iddiasına değineceğiz. Öncelikle, bu iddiayı içeren aktarımlardan örnekler sunacak olursak: “Bayezid (Beyazıt) ismi…

Mustafa Kemal Atatürk’ün Cumhurbaşkanı Olduğu Dönemde 19 Mayıs’ın Bayram Olmadığı İddiası Doğru Değil Mustafa Kemal Atatürk’ün yaşamında 19 Mayıs’ın bayram olmadığı iddiası doğru değil. 19 Mayıs, 3466 sayılı 20 Haziran 1938 tarihli “Ulusal Bayram ve Genel Tatiller Hakkındaki 2739 Sayılı Kanuna Ek Kanun” ile millî bayram ilân edilmiştir. Bu tarih…

Ekrem İmamoğlu’nun FETÖ ve PKK’ya “Gelin Ülkeyi Birlikte Yönetelim” Dediği İddiası Doğru Değil “PKK’ya, FETÖ’ye ve yabancı basına bir mesajınız var mı?” sorusuna Ekrem İmamoğlu’nun “Ne diyebilirim ki, gelin Türkiye’yi hep beraber yönetelim”  dediği iddiası, montajlanmış video vasıtasıyla İmamoğlu’nun sözlerinin bağlamından koparılmasına dayanıyor. 23 Haziran günü gerçekleşecek İstanbul Büyükşehir…

“Bu Oruç Ne Garip Bir Şey, Bir Lokma Ekmek Yiyorsun Bozuluyor, Milyonların Hakkını Yiyorsun Bozulmuyor” Sözünün İlber Ortaylı’ya Ait Olduğu İddiası Doğru Değil “Bu oruç ne garip bir şey, bir lokma ekmek yiyorsun bozuluyor, milyonların hakkını yiyorsun bozulmuyor” sözü İlber Ortaylı’ya ait değil. İlber Ortaylı’ya ait sanılan bir parodi hesaptan…

Görselin Kadir Mısıroğlu’nun AIDS Nedeniyle Öldüğünü Aktaran Rapora Ait Olduğu İddiası Doğru Değil Sosyal medyada paylaşılan raporun Atatürk düşmanlığı ile tanınan Kadir Mısıroğlu’nun ölüm nedenini AIDS olarak gösterdiği iddiası asılsızdır. Söz konusu rapor AIDS raporu değildir, başkası için hazırlanmış raporun montajlanmış versiyonudur. AIDS ibaresi sonradan farklı yazı tipiyle eklenmiştir ve…

Fransa Kralı 16. Louis’in Fransız Devriminde Günlüğüne “Bugün Kayda Değer Bir Şey Yok” Yazdığı İddiası Doğru Değildir ve Yanlış Anlaşılmaktadır Fransa Kralı XVI. Louis’in Fransız Devrimi patlak verdiğinde günlüğüne “bugün kayda değer bir şey yok” yazmamıştır. XVI. Louis, Bastille Baskınının gerçekleştiği 14 Temmuz 1789 günü günlüğüne Fransızca “rien” yani “hiçbir…

Kurtköy’deki Formula 1 Pistinin 2012 Yılından Bu Yana Otopark Olarak Kullanıldığı İddiası Gerçeği Yansıtmıyor 2 milyon 215 bin m2 alan üzerine kurulu toplam uzunluğu 5 bin 338 metre olan İstanbul Kurtköy’deki yarış pisti İstanbul Park’ın yatırım bedelinin 300 milyon TL (yapıldığı dönemin kurlarıyla 205 milyon dolar) olduğu belirtilmektedir. 2003 yılında…

2. abdulhamit dönemi toprak kaybı

“II. Abdülhamid Döneminde Tek Karış Toprak Kaybedilmedi” İddiası Doğru Değil Osmanlı Padişahı 2. Abdülhamid’in 33 yıl Osmanlı Devleti’ni savaşa sokmayıp, hiç toprak kaybı yaşatmadığı iddiası doğruyu yansıtmıyor. Osmanlı İmparatorluğu, 2. Abdülhamid’in 33 yıllık idaresi süresince Tunus, Girit, Mısır, Kıbrıs, Sırbistan, Karadağ, Romanya, Bulgaristan, Bosna Hersek, Niş, Teselya, Kars, Batum, Ardahan’ı…

Yüksek Seçim Kurulu’nun 6 Mayıs’ta İptal Ettiği İstanbul Büyükşehir Belediye  Başkanlığı Seçimlerinin Gerekçeli Kararında Oyların Çalındığının Belirtildiği İddiası Doğru Değil Yüksek Seçim Kurulu’nun (YSK) 31 Mart 2019 tarihinde yapılan İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanlığı seçiminin iptaline ve seçimin yenilenmesine ilişkin 6 Mayıs 2019 tarihinde verdiği kararın gerekçesinde İstanbul seçimlerinde oyların çalındığına…

Yalan Haberle Mücadele, Doğrulama ve Malumatfuruş Hakkında Söyleşimiz

Türkiye’deki doğrulama sitelerini tanıtmak ve çalışma pratiklerini saptamak amacıyla yürütülen bir projeye sunduğumuz Malumatfuruş hakkında detaylı bilgi sunan söyleşi metni: Türkiye’de ve Dünyada Doğrulama Pratiklerine İlişkin Görüşler Sizce dijital çağda neden yalan/yanlı haberlerin sayısı arttı? Klasik yanıt elbette kişiler arası etkileşim teknolojilerinin ilerlemesiyle birlikte kamuoyunun habere erişimin artması, kamuoyunun…

elmalili hamdi yazir hak dini kuran dili meali

Atatürk’ün Kendi Cebinden Parasını Vererek Elmalılı M. Hamdi Yazır’a Kur’an-ı Kerim’i Tefsir Ettirdiği İddiası Doğru Değil Atatürk Kur’an meal ve tefsirinin hazırlatılmasını teşvik etmiş olsa da Kur’an tercüme ve tefsirinin hazırlatılması için gerekli parayı kendi cebinden ödememiştir.  Mustafa Kemal Atatürk’ü din düşmanı gibi göstermeye çalışan ve aksini ispatlamaya çalışan…

Thomas Edison’un Elektriği Keşfettiği İddiası Doğru Değil Elektriğin varlığı Thomas Alva Edison (1847-1931) daha doğmadan 12-13 yüzyıl önce bilinmekteydi. Edison ne elektriğin ne de ampulün mucididir.  Elektriğin Benjamin Franklin tarafından uçurtma deneyi ile keşfedilmediğini ve Thomas Edison’un ampulün mucidi olmadığını daha önce aktarmıştık. Bu yanlış iddialara benzer şekilde bazı…

Romanya’daki Adakale’nin ve 12 Adanın İsmet İnönü Döneminde Kaybedildiği İddiası Doğruyu Yansıtmıyor Adakale ve 12 Ada, İsmet İnönü Dönemi olarak nitelenen ve İnönü’nün Cumhurbaşkanlık görevini üstlendiği 1938-1950 yılları arasında kaybedildiği iddiası doğru değildir. 12 Ada, Lozan Antlaşması’nın çok öncesinde kaybedilmişti. Adakale ise İsmet İnönü’nün heyet başkanı olarak katılım sağladığı Lozan…

steve jobs

Paylaşılan Metnin Steve Jobs’ın Ölmeden Önceki Son Yazısı, Vasiyeti ya da Konuşması Olduğu İddiası Doğru Değil Steve Jobs’ın ölmeden önceki son yazısı olduğu iddiasıyla paylaşılan metin, kurmaca eseridir. Aktarılan sözleri içeren metnin bir internet günlüğü üzerinden Steve Jobs’ın vefatından 4 yıl kadar sonra yayıldığı anlaşılmaktadır. Steve Jobs’ın böyle bir metni…

vahdettin istanbulun anahtarını

Videonun Padişah Vahdettin’i İstanbul’un Anahtarını Karşısında Selam Durduğu İngiliz Komutana Teslim Ederken Gösterdiği İddiası Doğru Değil Video kaydı Padişah Vahdettin’in İngiliz Komutana İstanbul’un anahtarını teslim ettiği anı göstermemektedir. Son Osmanlı Padişahı VI. Mehmet’in (Vahdettin) İstanbul’un anahtarını karşısında selam durduğu İngiliz Komutana teslim ettiğine dair video kaydı olduğu iddiası 2014 yılında…

Bursalı Genç Ferit Borku’nun “Yerli ve Milli” Anakart Ürettiği İddiası Doğru Değil, Paylaşılan Anakartın “Çakma” Olduğu Ortaya Çıkmıştı Yerli ve milli üretim gayesini bileğinin hakkıyla değil de şark kurnazlığı soslu sahtekârlıkla gerçekleştirmeye çalışan ve bunu yaparken ülkemizin basınını ve bürokratlarını aldatmayı beceren bir ismi konuk ediyoruz: Ferit Borku 2018…

Atatürk’ün “Trabzon’un Etrafını Telle Çevirin” Dediği İddiası Bir Sosyal Medya Trolü Tarafından Uydurulmuş Mustafa Kemal Atatürk tarafından söylenmemiş olduğu oldukça bariz olduğu için normalde Malumatfuruş’ta ele almayacak olsak da, daha da fazla yayılması ihtimaline binaen bu saçma iddia hakkında sanal arşivde iz bırakalım istedik. Twitter’da şafak adlı @joumelanin uzantılı…

“Arkası Kuşlu Ayna” Mı “Arkası Puslu Ayna” Mı? Daha önce Barış Manço’nun “Gamzedeyim Devam Bulmam” şarkısının yanlış yorumuna dair bir yazı paylaşmıştık. Bu kez, Kurtalan Ekspres’in bir diğer ismi Cem Karaca’nın “Tamirci Çırağı” adlı şarkısını konu ediniyoruz. Anadolu Rock’ın efsane ismi Cem Karaca’nın 1975 yılında çıkan “Resimdeki Gözyaşları” albümünde yer…

Yalçın Bayer “Erbakan’ın Cemaat Kehaneti” Kandırmacasına Düşmüştü Yalçın Bayer, Hürriyet Gazetesi’nde “N’oluyor bize, iktidar Uhud Savaşı’na mı hazırlanıyor” başlığıyla 27 Aralık 2013 tarihinde yayınlanan köşe yazısında Milli Görüş lideri eski Başbakan Prof. Dr. Necmettin Erbakan’ın dönemin “Cemaat”i bugünün “FETÖ”sü ile ilgili 2004 yılından kehanetvari sözlerini köşesine taşırken trollenmişti: Be hey…