TÜİK’in Hanehalkı Yurt İçi Turizm Araştırması Verilerini Hatalı Aktaran Yayınlar Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından yayınlanan istatistiklerin basın organları ve köşe yazarları tarafından doğru şekilde okurlara aktarılamadığına dair nice örneği paylaşmıştık. Bugünkü konumuz vatandaşların yurt içi turistik gezilerine dair yayınlanan veriler. TÜİK tarafından “Hanehalkı Yurt İçi Turizm Araştırması” 2019 yılı…
Görseldeki Kitap Kapaklarının Köy Enstitülerinde Okutulan Ders Kitaplarına Ait Olduğu İddiası Doğru Değil Bahsi Geçen Kitaplar Köy Eğitmen Kursları İçin Hazırlanan Tarım El Kitapları Sosyal medyada ve çeşitli internet sitelerinde Köy Enstitüleri’nde okutulduğu iddiasıyla paylaşılan kitap kapak görsellerinin doğruyu yansıtıp yansıtmadığı yönünde tarafımıza ulaşan taleplere yanıt verelim istedik. 17 Nisan…
Koronavirüs Salgını Sonrasında 20 Milyon Çinlinin Müslüman Olduğu İddiasıyla Paylaşılan Video Kaydı Koronavirüs Salgını Zuhur Etmeden Önce Filipinler’de Çekilmiş Müslüman olmadığı hâlde Müslüman ilân edilen Jay Jay Okocha, Colin Kaepernick, Snoop Dogg, Mel Gibson, Neil Armstrong, Kaptan Kusto, Will Smith, Sunita Williams, Robert Douglas Thomas Pattinson gibi isimlere aşinayız. Ancak halkımız şahısların yerine…
Charlie Chaplin’in 70. Doğum Gününde Okuduğu İddia Edilen Şiir Aslında Kendisine Ait Değil Charlie Chaplin’in 16 Nisan 1959 tarihinde 70. doğum gününde “Kendimi gerçekten sevmeye başladığımda, anladım ki” dizesiyle başlayan şiiri okuduğu iddiası asılsızdır. Chaplin’in söz konusu şiiri okuduğuna dair bir kaynak bulunmamaktadır. Bahse konu şiirin Kim McMillen tarafından kaleme…
Fotoğrafta Yüzünü Kapatan Kişilerin Hitlerin Yani Nazi Almanyasının Hakim ve Savcıları Olduğu İddiası Yargılama esnasında fotoğrafları çekilirken yüzlerini kapayan şahıslar Hitler’in hakim ve savcıları değil, Nazi Almanyasının Schutzstaffel olarak bilinen, kısaca SS olarak adlandırılan özel askeri birlik görevlileridir. Fotoğraf, SS personelinin Treblinka kampında işledikleri suçlar nedeniyle yürütülen Treblinka Davaları adı…
Kaktüsler Radyasyonu Tamamen Emmez ya da Engellemez, Ortamı Radyasyondan Arındırmaz, Radyasyona Karşı Koruyucu Kalkan ya da Ekstra Koruyucu Görevi Görmez, Radyasyon Kaktüs Karşısında Etkisiz Değildir Dikenli çöl bitkisi olarak bilinen ve içinde su biriktirdiğine inanılan kaktüslerin radyasyona karşı emici ya da engelleyici özellik sergilediği iddiası söylentiden ibarettir. Kaktüslerin radyasyonu…
Kur’an-ı Kerim’de Ölünün Arkasından Konuşmaması Gerektiği Yönünde Bir Ayet Yer Aldığı İddiası Doğru Değil Ölünün arkasından konuşulmasının İslâm dini tarafından yasaklandığı, “ölünün arkasından (kötü) konuşulmaz” düsturunun Kur’an ayeti olduğu iddiası doğru değildir. Ölülerin hayırla yad edilmesi yönünde hadis rivayet edilse de, Kuran’a bu yönde bir ayet yer almamaktadır. “Ölünün arkasından…
Endonezya’daki Sinabung Yanardağı Patlamasından Olduğu İddiasıyla Paylaşılan Video Kaydı Aslında Bir Animasyon 2010 yılında tekrar aktif hale gelen Endonezya’nın Sumatra Adası’ndaki Sinabung Yanardağı volkanik aktivitesini endişe edici şekilde sürdürüyor. Yanardağdaki 2014, 2016 ve 2019 yıllarında meydana gelen patlamalar can ve mal kaybına yol açmıştı. Bu süreçte, Sinabung Yanardağı’nın volkanik aktivitesine…
Fotoğrafın Yakalanan Dev Manta Balığını Gösterdiği İddiası Asılsız Fotoğrafta ABD’nin New Jersey eyaletinde 1933 yılında yakalandığı öne sürülen dev manta balığının yer aldığı iddiası doğru değildir. Fotoğrafta görülen ölü bir manta balığı değil, manta balığına ait bir modeldir. ABD’nin New Jersey eyaletinde 1933 yılında yakalandığı öne sürülen dev manta balığına…
Paylaşılan “Korona Virüsünden Korunma Muskası”nın Gerçek Olduğu İddiası Doğru Değil “Korona virüs muskası” iddiasıyla paylaşılan görsel hiciv maksadıyla hazırlanmış. Muska yazımı ya da satışı gerçek değil. Görsel gönderme yapmak kastıyla oluşturulmuş Çin Halk Cumhuriyeti’nin Wuhan kentinden yayılan koronavirüs salgınını hakkında sosyal medyada birçok yanlış görsel paylaşıldı ve asılsız bu…
2. Abdulhamit’in Theodor Herzl’i Kabulüne Ait Olduğu İddiasıyla Paylaşılan Video Kaydı Aslında Bir Sinema Filminden Siyonizmin kurucusu Theodor Herzl’in Padişah 2. Abdulhamit’in huzurunda göründüğü ana ait olduğu iddiasıyla paylaşılan video kaydı aslında “Theodor Herzl” (Theodor Herzl, der Bannerträger des jüdischen Volkes) adlı 1921 yapımı bir siyah beyaz sinema filminden. …
Saadet Partisi Tarafından Erbakan Ödülleri Programında Uğur Dündar’a Ödül Verildiği İddiası Doğru Değil Gazeteci yazar Uğur Dündar’a Saadet Partisi tarafından “Erbakan Ödülü”nün verildiği iddiası doğru değildir. Uğur Dündar, 2018 yılında düzenlenen Erbakan Ödülleri töreninde Ruşen Çakır adına İrfan Boztaş’a basın alanındaki ödülü sunmuştur. Uğur Dündar’a bu programda herhangi bir ödül…
Sosyal Medyada Yabancı Devletlerin Operasyon Hesaplarına Karşı Ne Kadar Dikkatliyiz? Sosyal medyada birçok devlet tarafından sahte hesaplar vasıtasıyla algı operasyonları yürütüldüğü biliniyor. Rusya, İran, Vietnam, Suudi Arabistan, Çin ve Myanmar bu ülkelerin olağan şüphelileri. Sosyal medya platformları da insanları belli hedefler doğrultusunda yanlış yönlendirme amacıyla oluşturulan bu tip profillerle mücadeleyi…
Sözcü Gazetesi Yazarı Emin Çölaşan Sayıştay’ın Savcılığa Başvuru Yapma Hakkının Elinden Alındığını Öne Sürerek Hataya Düşmüş Sözcü Gazetesi yazarı Emin Çölaşan 6 Şubat 2020 tarihli “Sayıştay rezaleti!” başlıklı köşe yazısında Sayıştay’ın savcılığa başvuru hakkının elinden alındığını ileri sürerek okurlarıyla hatalı bilgi paylaşmış: “Yolsuzluk ve usulsüzlük belgelendiğinde, Satıştay Başkanlığı’nın doğrudan savcılığa…
İrade Terbiyesi Kitabının Yazarı Jules Payot Mu? İbrahim Edhem Mi? Tembellik ve isteksizlik gibi özelliklerini değiştirmek isteyenlere tavsiye edilen başucu kitaplarından biri olan İrade Terbiyesi adlı kitabın yazarı hakkında bir karışıklık mevcut. Jules Payot (1859-1939) tarafından 1893 yılında (orijinal adıyla “L’éducation de la Volonté” (İngilizce çevirisiyle “The education…
Soner Yalçın SARS’ın İnsan Yapımı Olduğunda Şüphe Olmadığını Belirterek Hataya Düşmüş Soner Yalçın’ın SARS salgını hakkında “insan yapımı olduğuna şüphe yok” yorumunun doğruluk payı bulunmamaktadır. SARS’ın insan yapımı olduğunun şüphe götürmez gerçek olduğu iddiası asılsızdır. SARS gibi koronavirüslerin ilk kaynağının hayvanlardır. SARS’ın bioterörizmle ilgisi olduğuna dair bir emare olmadığı gibi…
Sözcü Gazetesi Yazarı Yılmaz Özdil Van’ın Bahçesaray İlçesi Hakkında Okurlarına Yanlış Bilgi Sunmuş Yılmaz Özdil’in Kırım’dan gelen Türklerin Bahçesaray’ı kurduğu iddiası asılsız. Kırım’dan göçen Türkler Kırım Hanlığı’nın başkentinden esinlenerek kurdukları Bahçesaray’ı isimlendirmedi. Bahçesaray tarihi Kırım Türklerinin göçünden çok daha öncesine dayanmaktadır. Bahçesaray’ın isimlendirmesi de Kırım Türkleri tarafından yapılmadı. Yerleşim biriminin…
Marmaray Bilet Zammının TCDD Tarafından Yapıldığı İddiası Doğru Değil İstanbul Büyükşehir Belediyesi’nin Toplu Ulaşım Hizmetleri Müdürlüğü değerlendirmesi çerçevesinde belirlenen Marmaray zammı kararı İBB Genel Sekreteri Yavuz Erkut’un başkanlığında UKOME tarafından alınmış ve İBB Başkanı Ekrem İmamoğlu’nun onayıyla yürürlüğe girmiştir. İstanbul’da ulaşıma yapılan son zamlar, siyasi kutuplaşmanın da etkisiyle ülke…
Kokainin Koronavirüsü Öldürdüğüne Yönelik Paylaşılan Haber Kurgudur Kokainin koronavirüsü öldürdüğüne yönelik iddianın doğruluk payı bulunmamaktadır. Kokainin koronavirüse karşı etkili olduğuna yönelik paylaşılan haber görseli, son dakika manşeti oluşturmaya yarayan Breakyourownnews.com adlı internet sitesi vasıtasıyla hazırlanmış. Bu yönde yayımlanmış bir haber yayınına rastlanamamaktadır. Halihazırda koronavirüsün tedavisine yönelik somut bir bulgu ya…
Özkan Sapsağlam TÜİK’in Çocuk Suçlular Araştırması Yaptığını İddia Ederek Hatalı Bilgi Paylaşmış Özkan Sapsağlam, Yenisöz Gazetesinde 27 Eylül 2018 tarihinde yayımlanan “Çocuklar ölürken insanlık en derin uykusundaydı” başlıklı yazısında Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) çocuk suçlular konusunda araştırma yaptığını belirterek hatalı bir istatistikî veri paylaşmış: “Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından her…
