Finlandiya’da Son Kullanım Tarihine 10 Günden Az Kalan Ürünlerin Bedava Dağıtıldığı İddiası Asılsız
Finlandiya’da son kullanma tarihine 10 günden az kalan ürünlerin bedava dağıtılması gibi genele yayılmış bir uygulama bulunmuyor. Görseldeki indirim, sadece süt ürünleri için sadece bir mağazada geçerli olabilir. İndirimin diğer ürünler için diğer mağazalarda geçerli olduğuna dair bir kanıt yok. Finlandiya’da yaşayanlar böyle bir durumun geçerli olmadığını belirtiyor.
Sosyal medyada ve çeşitli internet sitelerinde Finlandiya’da son kullanma tarihi yaklaşan ürünlerin marketlerde bedava dağıtıldığı yönündeki gerçek dışı iddia sosyal medyada bir hayli yankı uyandırmıştı.
Geçtiğimiz günlerde bu iddia “Finlandiya’da marketlerde son kullanma tarihi yaklaşan ürünler 0 €’ya satılır” notuyla tekrar dolaşıma girmiş görünüyor:
“Finlandiya’da marketlerde son kullanma tarihi olan ürünler, son kullanma tarihi geldiğinde ücretsiz verilir” notuyla aktarılan bu asılsız iddianın Türkçe kaynaklarda ilk izine yine tuhaf ama gerçek bilgiler paylaştığını öne süren ancak yığınla yanlış bilgiyi sosyal medyaya salan bir hesapta rastlıyoruz.
Finlandiya’daki marketlerde son kullanım tarihi yaklaşan ürünlerin ücretsiz dağıtıldığı iddiasına mesnet olarak sunulan görseli incelediğimizde, orijinal olduğu ve üzerinde oynama yapılmadığını görüyoruz.
Fotoğrafta yer alan Fince açıklamaların Türkçe karşılığı ise şu şekilde (Çeviriler için Twitter’dan Fin Kültürü ve Ahlâk Bilgisi‘ne teşekkür ederiz):
- Tarjous: Öneri (fırsat, indirim anlamında kullanılır)
- Pirkka: Marka adı (Süpermarketin kendi markası, Migros marka ürün gibi)
- Suomalainen: Fin
- Kevytmaito: Yarım yağlı süt
- Rasvaton maito: Yağsız süt
- HUOM PÄIVÄYS: Son kullanma tarihine dikkat
Fotoğrafta Pirrka adlı marka sütün son kullanma tarihine dikkat edilmesi uyarısıyla herhangi bir fiyat biçilmeksizin müşterilere sunulduğu görülüyor. Ancak, Finlandiya’da son kullanma tarihine 10 günden az kalan ürünlerin bedava dağıtılması gibi genele yayılmış bir uygulama bulunmuyor. Paylaşılan görseldeki indirimin diğer ürünlerde yahut diğer mağazalarda da uygulandığına dair herhangi bir delil yok.
Bu iddianın kökeninin 9gag adlı sitede yapılan bir paylaşım olduğu anlaşılıyor. 9gag’de yayınlanmasının ardından bu yanlış iddianın ülkemizin yanı sıra İtalya ve Rusya’da da yayıldığı, İtalyanca ve Rusça yayın yapan bazı internet sitelerinde bu iddianın doğruluk payının bulunmadığının aktarıldığı görülüyor. Finlandiya merkezli internet sitelerinde de bu iddianın asılsız olduğu belirtiliyor.
Finlandiya’daki alışveriş merkezlerinde süt ürünleri gibi bedava ürün sunumunun bir pazarlama yöntemi olarak kullanıldığı çeşitli kaynaklarda aktarılmaktadır. Kullanım tarihi yaklaşan ürünlerin bir pazarlama hamlesi olarak ücretsiz sunulduğuna dair perakende odaklı Türkçe internet sitesinde şöyle bir açıklama yapıldığı gözlemlenmiştir:
“Finlandiya’da her markette olmasa da,ülkede hizmet veren gıda perakendecilerinin çoğunda oldukça yaygın bir promosyon yapılıyor.Bu promosyon kampanyasında perakendeciler “son kullanma tarihi” yaklaşan belirli şartlar karşılığında müşterilerine ücretsiz bir şekilde veriyor. Yanlış okumadınız kullanım tarihi yakın ürünler hiç bir ücret alınmadan müşterilere veriliyor.Tabi ki perakendeciler bu kampanyayı adil kılmak için kendince şartlar belirleyebiliyor. Finlandiya belirlenen şartlar ise; Alışveriş tutarının belirli bir limite ulaşması Müşterinin o firmanın sadakat kartına en az 2 yıl sahip olması Aynı ürünün daha uzun tarihlisi bir tanesini alması”
Finlandiya’da yaşayan birçok kişinin sosyal medyada bu iddianın gerçek dışı olduğunu aktardığına da şahit olduk.
Doğru bir haber mi diye, Finlandiya 'da oturan oğlumla paylaştım haberi. Son kullanım tarihi yaklaşanlarda indirime gidiliyormuş diye yanıt aldım. Bedava diye bir şey yokmuş.
— Füsun Ayanoğlu (@fusunayanoglu) October 2, 2018
Finlandiya’da yaşayan Fin Kültürü ve Ahlâk Bilgisi de bu iddianın gerçek dışı olduğunu şöyle aktarmıştı:
“Son kullanma tarihinden önceki 10 gün içinde ürünlerin
#Finlandiya’da bedava dağıtıldığı doğru değil. Belki birkaç defa olmuştur ama 9 yıldır bana hiç denk gelmedi! Son 1-2 gününde, raftan özellikle o son kullanma tarihi yaklaşanlar alınsın diye %30-40 indirim yapılır. O kadar.”
Son kullanma tarihinden önceki 10 gün içinde ürünlerin #Finlandiya'da bedava dağıtıldığı doğru değil. Belki birkaç defa olmuştur ama 9 yıldır bana hiç denk gelmedi! Son 1-2 gününde, raftan özellikle o son kullanma tarihi yaklaşanlar alınsın diye %30-40 indirim yapılır. O kadar.
— Fin Kültürü ve Ahlâk Bilgisi (@finli_degil_Fin) February 3, 2019
Finlandiya’da Son Kullanım Tarihine 10 Günden Az Kalan Ürünlerin Ücretsiz Dağıtıldığına İnanan Yazarlar
Bursa Hakimiyet Gazetesindeki “Kedi köpeğe şefkat, ‘insanlar’a nefret!..” başlıklı 4 Ekim 2018 tarihli yazısında Adnan Baştopçu bu iddiaya kananlardan olmuş:
"Yukarıdaki yazıyı yazdım, geçtim 'net'te sörf yapıyordum ki, şu haber gözüme takıldı: 'Finlandiya'da son kullanma tarihine 10 günden az kalan ürünler bedava dağıtılıyormuş, alım gücü olmayan insanlara"