Sezai Karakoç’un “Mona Roza’dan Ayrıldıktan Sonra Şiir Yazmayı Neden Bıraktınız?” Sorusuna “Hayatın Öznesini Kaybedince Devrik Olur Tüm Cümlelerin” Yanıtını Verdiği İddiası Doğru Değil Daha önce Malumatfurus.org’da Cemal Süreya’nın soyadındaki ikinci “y” harfini Sezai Karakoç’la Muazzez Akkaya üzerine girdiği iddiayı kaybetmesi nedeniyle attığı, Cemal Süreyya yerine Cemal Süreya şeklinde ad soyadını…
Fotoğrafta CHP’lilerin 1943 Yılında Vatandaşların Bıyıklarını Ölçtüğü İddiası Doğru Değil CHP’lilerin erkek vatandaşların bıyıklarının belirlenen standartlara uygun olup olmadığını belirlemek amacıyla “bıyık” ölçümü yaptığı sanılan fotoğraf aslında 1941 yılında Nazi Almanyasında ırk belirleme amacıyla yapılan “burun” ölçümlerine ait. Cumhuriyet Halk Partisi’nden (CHP) görevlilerin 1940’lı yıllarda vatandaşlara bıyık ölçümü yaptığını…
Life Dergisi’nde 1916 Yılında Yayımlanan Haritanın Birinci Dünya Savaşı’nı İttifak Devletlerinin Kazanması Durumunda Florida’nın Turconia Adıyla Osmanlı İmparatorluğu’na Bırakılacağını Gösterdiği İddiası Doğru Değil Sosyal medyada paylaşılan Kuzey Amerika’ya ait bir haritanın Almanya’nın liderlik ettiği İttifak Devletleri grubunun 1. Dünya Savaşı’nı kazanması durumunda ABD’nin Florida eyaletinin Osmanlı İmparatorluğu’na Turconia adıyla…
1994 Yılında Estonya’da Meydana Gelen Feribot Kazasında Yaşananların “Estonya Feribotu Sendromu” Olarak Nitelendiği İddiası Asılsız M/S Estonia adlı geminin 1994 yılında Baltık Denizinde batışı esnasında gemideki 852 kişinin gemi kaptanının “panik yapmayın dünyanın en güçlü feribotundasınız” çağrısına uyarak geminin yan yatıp batmak üzere olmasına rağmen gemiden kaçmaya çalışmayarak hayatını kaybettiği,…
Sosyal medya platformlarında aşı karşıtlarının en sık kullandığı söylemlerden bazıları “Eğer aşı koruyorsa kendiniz olup korunun, bizden size ne?” minvalinde karşımıza çıkmaktadır. Bu yazımızda böylesi bir yaklaşımın yanlışlığına değinerek toplumda çoğunluğun aşı olmasının pandemi ile mücadelede neden ve nasıl bir gereklilik olduğunu açıklamaya çalışacağız. Yazımızın ilk satırlarında belirttiğimiz tarzda…
Diyanet İşleri Başkanlığı Din İşleri Yüksek Kurulu’nun Yapay Etin Caiz Olduğuna Yönelik Fetva Verdiği İddiası Doğru Değil Sosyal medyada son günlerde yaygın şekilde paylaşılan bir iddia, Diyanet İşleri Başkanlığı’nın yapay et için “helâl” fetvası verdiği yönündeydi. Diyanet’in yapay et tüketiminin caiz olduğu fetvasını verdiğini sanan sosyal medya paylaşımlarından örnekler…
Videonun Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın Nobel Ödüllü Bilim İnsanı Prof. Dr. Aziz Sancar’ın Elini İndirdiği Anı Yansıttığı İddiası Doğru Değil Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın, 2021 TEKNOFEST Havacılık, Uzay ve Teknoloji Festivali’nde kendisiyle birlikte halkı selamlayan Nobel Ödüllü bilim insanı Prof. Dr. Aziz Sancar’ın elini havaya kaldırıp halkı selamladığı ana…
Milli Eğitim Bakanlığının Liseler İçin Hazırlanan Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Kitabında Porno Site Bağlantısı Verildiği İddiası Doğru Değil Kitapta Kaynakça Bölümünde Verilen İnternet Sitesinin Alan Adı Sonradan Porno Siteye Yönlendirilmiş Birgün’de Mustafa Kömüş imzasıyla 23 Eylül 2021 günü yayımlanan “Din kültürü kitabının kaynakçasında porno sitesi çıktı” başlıklı haberde…
Koronavirüse Karşı Geliştirilen mRNA Aşılarının İnsan Vücudunda Üretilmesini Sağladığı Spike Proteinlerinin Sitotoksik Etkilere Neden Olduğu İddiası Doğru Değil Bu yazımızda, mRNA teknolojisi ile geliştirilen COVID-19 aşılarının vücutta üretilmesini sağladığı spike proteinlerinin, sitotoksik (hücrelerin yapı ve işleyişinde hasara veya hücre ölümüne sebep olan) etkilere yol açtığı iddiasını ele alacağız. İddiayı…
Koronavirüs Aşılarının Yan Etkilerinin Uzun Vadede Görüle(bile)ceği İddiası Bu yazımızda “COVID-19 aşıları yeni olduğundan ötürü uzun vadede çıkacak yan etkilerin bilinemeyeceği, dolayısıyla uzun yıllar beklenmesi gerektiği” yönündeki iddiaları inceleyerek aşıların yan etkileri hakkında bilinenleri aktaracağız. İddianın aşı karşıtları tarafından aşıların gündeme geldiği ilk zamanlardan bu yana sıkça dile getirildiğini…
Bu Pilav Daha Çok Su Kaldırır Deyiminin Anlamı “Bu pilav daha çok su kaldırır” deyimi, herhangi bir konu ya da işin sonuçlanmasının cari durum için mümkün olmadığını, bu konuda yorum yapmak için erken olduğunu, mevzunun ilerleyen süreçte daha çok konuşulup tartışılacağını, ilgili konunun ve üzerindeki tartışmanın kısa sürede nihayete…
Evlatlıktan Reddetme X Mirasçılıktan Çıkarma √ “Aile bireylerinden birinin sorumluluğunu üstünden atma, varlığını tanımama, aileden saymama” şeklinde tanımlanan “evlatlıktan ret” eylemi, “hayırsız” görülen çocuklar için bazı ebeveynlerin başvurduğu ya da başvurmayı tasarladığı bir eylem. Ancak bu konu hakkında kökleşmiş bir yanlış algı mevcut. Sosyal medyada sıkça paylaşılan “evlatlıktan ret”…
“Müptezel” Sözcüğü Sıklıkla Yanlış Bir Biçimde “Müptela” Kelimesinin Anlamıyla Kullanılmaktadır “Müptezel” sözcüğü “saygınlığını yitirmiş, çokluğundan dolayı değerini yitiren, değersiz, ayağa düşmüş” anlamına sahipken, “müptela” sözcüğü “bağımlı, tutulmuş, âşık, vurgun” anlamına gelmektedir. Bu farka rağmen “müptezel” kelimesi sıklıkla “bağımlı, keş” anlamını karşılamak üzere “müptela” sözcüğünün yerine yanlış bir biçimde kullanılmaktadır. …
Paylaşılan Aşı Kartının Bebeklere Covid-19 Aşısı Yapıldığını Gösterdiği İddiası Doğru Değil Görseldeki ‘Kavit’ Notu Covid-19 Aşısını Değil, Yenidoğanlara Yapılan K Vitamini Uygulamasını Yansıtıyor Sosyal medyada, bebeklere Covid-19 aşısı yapıldığını yansıttığı iddiasıyla paylaşılan aşı kartı görseli şu şekilde: Bahse konu görseli, bebeklere Covid-19 aşısı yapıldığını yansıttığı iddiasıyla aktaran…
Birlikte Çalışma ve İş Birliği Anlamındaki İfadenin Doğru Yazımı Teşvik-i Mesai Değil, Teşrîk-i Mesâî Şeklindedir Teşrîk-i Mesâî Tamlamasının Anlamı Nedir? Türk Dil Kurumu (TDK), “teşrîk-i mesâî” ifadesini “bir gaye uğruna kurulan çalışma ortaklığı, birlikte çalışma, iş birliği” olarak tanımlamaktadır. Dil Derneği ise teşrîk-i mesâî için “işbirliği” tanımını sunmaktadır. TDK…
Görseldeki Kan Torbalarının Koronavirüs Aşısı Olan ve Olmayan Kişilerin Farklı Renkteki Kanlarını Yansıttığı İddiası Doğru Değil Farklı tonda kan içeren 2 kan torbasının koronavirüs aşısı olan ve aşı olmayan kişilere ait olduğu iddiasıyla sosyal medyada aşı karşıtları tarafından paylaşıldığına şahit oluyoruz. Paylaşılan görsel şu şekilde: Covid-19 aşısı…
Sıklıkla Birbirine Karıştırılan “Mahsun” ve “Mahzun” Kelimeleri “Mahzun” sözcüğü “hüzünlü, üzüntülü” anlamına sahipken, “mahsun” sözcüğü “güvenlik altına alınmış, kuvvetlendirilmiş, istihkâmlı” anlamına gelmektedir. Mahzun Mu? Mahsun Mu? Mahzun-mahsun kelimeleri özellikle gündelik dilde olmak üzere edebi eserlerin içerisinde de bazı durumlarda birbirlerine karıştırılmaktadır. Çoğunlukla gündelik dilde hüzünlü anlamıyla kullanılan bu iki…
CHP Lideri Kemal Kılıçdaroğlu’nun Bir Erkekle Dudak Dudağa Görüldüğü Fotoğraf Montajla Oluşturulmuş Sosyal medyada siyasî liderlere yönelik birçok montaj fotoğraf paylaşılıyor. CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu’na ait olduğu iddiasıyla paylaşılan aşağıdaki montaj kare de bunlardan biri. Montaj fotoğrafı gerçek olduğu algısıyla sunan paylaşımlardan örnekler: “CHP LGBT…
Koronavirüse Karşı Aşı Geliştiren BioNTech Şirketinin Kurucuları Uğur Şahin ve Özlem Türeci’nin Tıp Doktoru Olmadığı İddiası Doğru Değil Bu yazımızda BioNTech şirketinin kurucuları Uğur Şahin ve Özlem Türeci’nin tıp doktoru olmadığı iddiasını inceleyeceğiz. İddianın sosyal medyada karşımıza çıkan birkaç örneğine göz atalım: “Her gün televizyon kanallarına çıkıp büyük fedakarlıklar…
Sıklıkla Birbirine Karıştırılan “Mahsur” ve “Mahzur” Kelimeleri “Mahsur” sözcüğü “muhasara altında, kuşatılmış durumda, çevrilmiş” anlamına sahipken, “mahzur” sözcüğü “sakınca, engel” anlamına gelmektedir. Mahzur Mu? Mahsur Mu? Fonetik olarak birbirine benzeyen mahzur ve mahsur kelimeleri karıştırılıyor olmakla birlikte, özellikle sözcüklerin anlamsal olarak da yakın bir ilişki içerisinde olması bu karışıklığın…
