Dünya, Venüs ve Jüpiter’in Mars’tan Görünüşüne Ait Sanılan Görsel

Fotoğrafın Dünya, Venüs ve Jüpiter’in Sıralandığı Anda Mars’ta Kaydedildiği İddiası Doğru Değil

Paylaşılan Görsel Aslında Bir Dijital İllüstrasyon, NASA Tarafından Yayımlanan Gerçek Bir Fotoğraf Değil

Sosyal medyada “Dünya, Venüs ve Jüpiter’in Mars’tan görünüşü” ya da “Dünya, Jüpiter ve Venüs’ün Mars’tan çekilmiş fotoğrafı” gibi notlarla paylaşılan ve NASA’nın Curiosity adlı uzay aracı kaynak gösterilen görseli konu edineceğiz.

Görselle ilgili hatalı söylem/yorum içeren örnek paylaşımlar:

Dünya, Venüs ve Jüpiter’in sıralandığı anın Mars’tan görünümü olduğu iddiasıyla paylaşılan fotoğraf aslında ne Mars yüzeyinden çekilmiş ne de NASA tarafından paylaşılmış.

Bahse konu aslında bir dijital illüstrasyon.

Görselin sol alt köşesinde görünen “Kuzey Doğu” (“North East”) yönünü temsil eden “NE” harfleri, görüntünün diğer gezegenlerden gökyüzünü görüntülemek için kullanılan Starry Night veya SkySafari gibi planetaryum yazılımları kullanılarak oluşturulmuş olduğunu işaret etmektedir. 

Görsel, Louise Riofrio tarafından oluşturulmuş ve 2010 yılında internet günlüğünde yayımlanmış.

Reuters ve Snopes gibi kaynaklar da yayımladıkları incelemelerde söz konusu görselin gerçek mahiyetini aktarmıştı.

Astronom Phil Plait ise Slate.com‘da 2012 yılında yayımlanan incelemesinde manzaranın çok doygun olması, gökyüzünün çok fazla bulut içermesi, göğün yanlış renge sahip olması ve “yazılımla oluşturulmuş” görünüme sahip olmasıyla görüntünün sahte olabileceğine dikkat çekmişti.

NASA’nın yayımladığı Mars’tan Dünya, Dünya ve Ay, Dünya ve Venüs‘ün görünümüne ait fotoğraflara göz atıldığında da paylaşılan görselle ilgili iddianın gerçeği yansıtmadığı daha net anlaşılabilir.

Görülebileceği üzere NASA tarafından yayınlanan, Mars’tan ufuk çizgisini gösteren gerçek fotoğraflar, iddiadaki fotoğraftan farklı görünüyor.

2013 yılından bu yana sosyal medyada hatalı söylemle birlikte paylaşılan görsel, NASA tarafından yaşam izlerini araştırmak üzere Mars’a gönderilen uzay aracı Perseverance’ın 18 Şubat 2021 Perşembe günü kızıl gezegene başarılı şekilde iniş yapmasının ardından tekrar popüler hâle gelmiş…