Kış aylarında soğuyan hava ve yoğun kar yağışıyla birlikte bazı haber sitelerinde ve sosyal medyada yer alan bazı yanlış aktarımlara değinelim istedik…
“X’e Y yıldan bu yana ilk kez kar yağdı”
Akdeniz kıyısındaki illerimize kar yağışı olağan bir durum değil. Antalya, Adana, Muğla ve Mersin gibi illerimize yağan karın kronolojisi ile ilgili hatalı bilgi sunulabiliyor.
Örneğin, Antalya’ya (1993 yılı Ocak ayından bu yana) 29 yıllık aradan sonra ilk kez kar yağdığına dair haberler basına yansısa da Antalya kent merkezine 2008 ve 2016 yıllarında da kar yağmıştı.
Kar kalınlığının ulaştığı seviyeyi aktarırken ifrata kaçan yahut sözelciliğin etkisiyle çevrim yapamayanlar da var.
Örneğin, “Uludağ’da kar kalınlığı 83 santimetreye ulaştı” haberini “kar kalınlığı 83 metreye ulaştı” başlığıyla girenlere rastlanabiliyor…
“Termometreler – X Dereceyi Gösterdi”
Sıcaklık birimi olarak Fahrenheit kullanan ABD gibi ülkelerden verilerin geleneksel şekilde sıcaklık için Celcius’u birim olarak kullanan ülkemizde, herhangi bir çevrim yapmadan kullanıldığına şahit oluyoruz.
Örneğin Karar Haber, ABD’de termometrelerin -78 dereceyi gösterdiği yönündeki haberinde Fahrenheit – Celcius çevrimi yapmaktan imtina etmiş.
Kar yağışlı soğuk kış günlerinde 1954’te İstanbul Boğazı’nın donduğu anı yansıttığı iddiasıyla bazı fotoğrafların paylaşıldığı görülüyor. Halbuki, İstanbul’da 1954 yılı Şubat ayında yaşanan soğuk nedeniyle Boğaz’ın tamamı donmadı; Tuna Nehri’nden akıntıyla sürüklenen buz kütlelerinin Boğaz’da birikmesiyle Boğaz buzla kaplandı ve akabinde bazı bölgelerde tamamen don oluştu.
Mısır’daki piramitlere kar yağdığı anı resmettiği iddiasıyla paylaşılan bazı fotoğraflar filtre içeriyor. Sosyal medyada paylaşılan bazı görseller, piramitlere 122 yıl sonra ilk kez kar yağdığı ana ait olduğu iddiasıyla birçok haber sitesi tarafından kullanılmıştı.
Haber kuruluşlarınca aktarılan Karayolları Genel Müdürlüğü tarafından kış mevsimi boyunca açılan toplam yol uzunluğuna dair verilerin tek seferlik olduğu zannıyla yorumlandığı görülüyor.
Örneğin, Ağrı’da 30000 kmlik yolun ulaşıma açıldığı yönündeki haber, Dünya’nın çevresi (40075 km) ve Türkiye’nin toplam karayolu ağı (68231 km) ile kıyaslanarak eleştirilmişti (Paylaşılan verinin kış mevsimi boyunca açılan tüm yolları içerdiği gerçeğini atlamış bazı sosyal medya kullanıcıları).
“X Virüsüne Dikkat”
Kış aylarında soğukla birlikte sağlık uyarısı yapan bazı basın organlarında aslında gerçekte var olmayan hastalıkların uydurularak paylaşıldığı görülebiliyor.
Örneğin, “gergedan” olarak tanımlanmış ve bu şekilde isimlendirilmiş bir virüs ya da hastalık yoktu.
