Gelişmiş ve Daha Odaklı Google Araması İçin Kullanılabilecek Arama Operatörleri
En çok kullanılan arama motoru olan Google’ı daha etkili kullanmak mümkün. Google’ın barındırdığı devasa içerik arasında hedefimiz olan bilgiye daha ulaşmak adına daha spesifik arama yapmak büyük fayda sağlayacaktır. Sonuçları filtrelemek ve aradığımıza daha hızlı şekilde ulaşmak için spesifik ve odaklı tarama yapmaya imkân sağlayan operatörlere arama metninde yer verilmesi gerekiyor.
Google aramasında yer verilen özel anahtar kelime ve işaretleri tanımlayan bu operatörler, özel anlama sahip sorgu yoluyla farklı biçimde arama sonucu sağlamaktadır. Bahse konu operatörler, Google’ın yanı sıra Yandex, Bing, Duckduckgo gibi diğer arama motorlarında da kullanılabilmektedir.
Google’ın arama operatörlerini özelliklerini kısaca özetleyerek ve örnekleyerek aktaralım…
Tam Eşleşme Arama
Google’da arama yaparken belki de en sık kullanılan özellik… Spesifik arama için çift tırnağa (“…”) başvuruyoruz. Arama sonuçlarında bir ifadenin birebir aynısının karşımıza çıkmasını istiyorsak, ilgili ifadenin çift tırnak arasında yazılması gerekiyor. Böylelikle, çift tırnak içerisinde yer alan kelimeler belirtildiği sıra ve şekilde arama sonuçlarında yer alacaktır.
Arama yaparken sonuçlarda yer almasını istemediğiniz kelimenin önüne – karakteri eklenmeli. Böylelikle aramanıza istemediğiniz kelime dahil edilemeyecektir.
Aranılan ifadelerinin arasında İngilizce “ya da” anlamına gelen “OR” sözcüğünün eklenmesi, sorgulanan kelimelerden en az birinin yer aldığı sonucu getirecktir.
Google yanlış yazılan aramaları yaygın ve doğru yazılışı ile sunduğu gibi eksik hatırladığınız aramalarınız için de yardımcı oluyor. Bir film ismini, şarkı sözünü, vecizeyi ya da makale adını hatırlayamadığınızda yıldız / asterisk işareti yardımcı olacaktır. Yapacağınız aramada aklınıza gelebilecek her şeyin sunulmasını istiyorsanız, aranılan ifadenin ilgili yerine * işareti yerleştirebilirsiniz. * karakterini koyduğunuz lokasyona göre Google aramanızı tamamlayan ilgili sonuçları sunacaktır.
Adresini bildiğiniz bir internet sitesi içeriğinde arama yapmak için site operatörüne başvurulabilir. Site operatörü ve ilgili bağlantı adresinin birlikte kullanılmasıyla birlikte arama sunulan etki alanındaki internet sitesiyle sınırlanır ve sadece ilgili bağlantı adresi uzantılı sayfalar getirilir.
İnternet sitelerindeki sayfalarda özel olarak başlık şeklinde etiketlenmiş metinler içinde intitle operatörü yardımıyla arama yapmak mümkün. intitle operatörü ile birlikte sorgu yapılması durumunda Google sonuçları aranılan ifadeleri başlığında içeren sayfalarla sınırlayacaktır.
Bir internet sitesi bağlantısı (URL) içinde arama yapmak için inurl ya da allinurl operatörlerine başvurulabilir. “inurl” operatörüyle “google arama operatörleri” araması yapıldığında işbu yazının bağlantısı https://www.malumatfurus.org/google-gelismis-arama-operatorleri sonuçlar arasında sunulabilecektir. Ya da tüm kelime gruplarının internet bağlantısında yer alması için allinurl operatörü kullanılabilir.
Google’ın endekslediği içerikler sonradan silinmiş olabilir. Özellikle son birkaç gün içerisinde silindiği fark edilen içeriğe internet sitelerinin Google önbelleğine (cache) alınmış sürümü vasıtasıyla erişilebilir. Google’ın önbelleğindeki internet sayfası ya da sosyal medya profiline erişmek için cache operatörü ilgili bağlantı ile birlikte kullanılmalıdır.
İLAVE: Google’dan Danny Sullivan Twitter’dan yaptığı açıklamayla arama motorunun “cache” (“önbellek”) özelliğinin kaldırıldığını duyurdu.
Dosya Tipine Göre Tarama
Aradığınız ifadeyi içeren dosya formatlarına göre sorgu yapmak için (İngilizce dosya tipi anlamına gelen) filetype operatörüne başvurulabilir. Filetype operatörünün yanına pdf, xlx, xlsx, doc, docx, txt, ppt gibi dosya tipi kısaltmaları eklenerek yapılan sorgu ilgili dosya formatına indirgenebilir.
Herhangi iki sayı arasında yer alan bir sayıya ilişkin bir arama gerçekleştirmek için belirlenen sayılar arasına iki nokta koyulmalıdır. İki sayı aralığında arama yapmak için .. karakterinin yerleştirilmesi, içinde belirlediğiniz aralıktaki sayının yer aldığı sonuçları sunacaktır.
Ayrıca bu, belirli yıllar arasından arama yapmak için de faydalı bir yol. Başlangıç ve bitiş yılı arasına iki nokta yerleştirerek ilgili yıl aralığını barındıran sonuçlara erişilebilir.
Bir kelime ya da kelime grubunun çevrim içi kaynaklardaki Türkçe tanımını ya da diğer dillerdeki sözlük karşılığını bulmak için (İngilizce tanımlamak anlamına gelen fiil olan) define operatörüne başvurulabilir.
Bir internet sitesine benzer ya da site ile ilişkili diğer olan siteleri listelemek için related operatörüne başvurulabilir. Bunun için bildiğiniz bir internet sitesinin adresinin önüne “related:” ifadesinin eklenmesi gerekiyor. Bu sorgu alıntılanan internet sitesine benzer web sayfalarının listesini verecektir. Ancak, bu sorgu her internet sitesi için sonuç sunmayabilir.
Sosyal medya platformları üzerinde ilgili ifadeyi aramamak için kelime ya da kelime grubu ilgili sosyal medya platformunun adının önüne @ karakteri eklenerek tarama yapılabilir.
intitle:”cemal süreya” sevda sözleri – sevda ve sözleri kelimelerini metinde geçiren ve sitedeki bir başlıkta “Cemal Süreya” adını geçiren sonuçları getirir
site:hurriyet.com.tr/yazarlar/ahmet-hakan binmeyeceğim – Ahmet Hakan’ın Hürriyet’te yazılarının yayımlandığı bağlantı kök dizini ile binmeyeceğim kelimeleri arandığında Hakan’ın yazılarında “binmeyeceğim” ifadesine yer verdiği yazılarına ulaşılabilir
Daha hassas bir arama için göz önünde bulundurulması gereken hususlar:
Aradığınız kelime ile arama terimi arasına boşluk ya da bir simge koymayın. site: malumatfurus.org araması istediğiniz sonucu vermeyecektir. Doğru arama şekli site:malumatfurus.org gibi arada nokta ya da boşluk içermeyecek şekilde olmalı.
Arama operatörünün parçası olmayan noktalama işaretlerinin göz ardı edileceğini unutmayın.
Arama yaparken yanlış bir yazım kullansanız da yazım denetleyicisi ile Google otomatik olarak ilgili kelimenin en yaygın şekilde kullanılan yazımını kullanacaktır.
Tüm bu operatörleri ezberlemek yerine çoğuna Google’ın Gelişmiş Arama sayfası vasıtasıyla kullanabilirsiniz (Google’ın görsel arama için de ayrı bir Gelişmiş Görsel Arama sayfası mevcut).
Selahattin Duman’la Google’da Arama Yapıyoruz
Hatalı bir Google aramasını daha önce Malumatfuruş’taki bir incelemede konu edinmiştik. Bu vesileyle aktarmış olalım…
"Boşu boşuna Google'a saldırmayın. Google denen sersem arama motoru da şehirli işi olduğundan "yalak" sözcüğünü yazdığınızda, altına mavi bir çizgi atıyor. Bu "ayıplı söz, kaba söz kullandınız" manasına geliyor. Mavi çizgi ısrarcılığından Google'ın bu sözcüğü "yalaka" ile karıştırdığını anlıyoruz."
“Yalaka” sözcüğü için farklı tarayıcılardan Google araması yapmamıza rağmen Selahattin Duman’ın bahsettiği yönde bir sayfa bulunamamakta. Ayrıca, Google kullanıcıları bilir ki, ister ayıplı ister kaba sözcük araması yapın, Google sonuçları Selahattin Bey’in bahsettiği gibi mavi çubuklu filtreye tabi tutmadan size sunar.
