İngiliz aşçı ve televizyon programcısı Jamie Oliver’ın, McDonald’s hamburgerlerinin içindeki “et”in, hayvansal yağ hamuru ve amonyaktan oluştuğu iddiasıyla firmaya açtığı davayı kazandığı aktarımı fasılalar hâlinde yıllardır ülkemizde gündeme geliyor. Son günlerden sosyal medyaya yansıyan bu yönde bir örnek: İngiliz aşçı dava açtı: McDonald’s hamburgerlerinde et kullanılmadığı kanıtlandı…
Eyfel Kulesi’nin Sarı – Yeşil – Kırmızı Renklerde Işıklandırıldığı İddiasıyla Paylaşılan Görsel Dijital Düzenleme İçeriyor Fransa’nın başkenti Paris’te 23 Aralık 2022 Cuma günü Ahmet Kaya Kürt Kültür Merkezi yakınlarında Rue d’Enghien’de düzenlenen silahlı saldırıda 3 kişi hayatını kaybetmiş ve 3 kişi de yaralanmıştı (Saldırıyı gerçekleştiren kişinin William Mehmet adlı bir Türk…
Meksika’da “El Chapo” lakaplı uyuşturucu baronu Joaquin Guzman’ın oğullarından Ovidio Guzman Lopez’in gözaltına alınması üzerine çıkan çatışmaya ait olduğu sanılarak paylaşılan görüntü bir dizi çekiminden Meksika’da “El Chapo” lakaplı uyuşturucu baronu Joaquin Guzman’ın oğullarından Ovidio Guzman Lopez’in gözaltına alınması üzerine çıkan çatışmaya ait görüntü olduğu iddiasıyla paylaşılan video şöyle:…
“Bunca yılımı insanlığa hizmet etmek faydalı olmak için harcadım. Ancak bu bana hakaret ve küçümsenmeden başka bir şey getirmedi.” sitemini içeren metin Nikola Tesla’nın annesine yazdığı bir mektuba ait değil Ünlü mucit Nikola Tesla (1856-1943) tarafından annesi Đuka Tesla’ya (1822-1892) yazdığı bir mektupta insanlığa yönelik sitemle “Bunca yılımı insanlığa hizmet etmek, faydalı…
A101 Yeni Mağazacılık A.Ş. Tarafından Verilen İş İlânı Üzerinde Değişiklik Yapılarak “En Az 12 Saat Çalışma, Fazla Mesai Ücreti Almama, Mola Yapmama, Çok İş – Az İşçi Uygulamasına Uyum” İfadeleri Eklenmiş A101 Yeni Mağazacılık A.Ş.’nin bir mağazasına asılan “bizimle çalışmak ister misiniz?” başlıklı iş ilânında “en az 12 saat…
Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in 11 Haziran 2021 Tarihinde NBC News’ten Keir Simmons’a Verdiği Röportajda Dünyanın En İyi Liderleri Arasında Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ı Gösterdiği İddiası Doğru Değil Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in bir basın mensubuna verdiği demeçte dünyanın en iyi liderlerinin kim olduğu sorusunu yanıtlarken Cumhurbaşkanı Erdoğan’ı işaret…
Fotoğrafın Pakistan’da Şeriat Kurallarını Çiğnediği Gerekçesiyle Kadınların Kadın Kolluklar Tarafından Dövüldüğü Anı Yansıttığı İddiası Doğru Değil “Yer: Pakistan. Şeriat kurallarını çiğnedi diye sokak ortasında kadın, kadını dövüyor Bana gelmez deme. Cumhuriyetine sahip çık!” notuyla sosyal medyada paylaşılan fotoğraf şu şekilde: Halbuki ne fotoğraf Pakistan’dan ne de fotoğrafta…
Türkiye’de Satılan Oreo Marka Ürünlerin Domuz Yağı ve Sütü İçerdiği ve Bu Nedenle Helâl Olmadığı İddiası Doğru Değil Oreo marka bisküvilerin domuz yağı ve sütü içerdiği ve bu nedenden ötürü helâl olmadığı iddiası bir süredir dile getiriliyor. Bu yöndeki aktarımlar şöyle örneklenebilir: gzt.com/jurnalist: “Oreo bisküvileri helal değil:…
Antalya ya da Denizli’de Kadınlar Hamamında Ud Çalan Kör Niyazi Adlı Şahsın Aslında Görme Engelli Olmadığının Ortaya Çıktığı ve Soruşturma Kapsamında Verdiği İfadede “Ben Göreceğimi Gördüm” Dediği İddiası KURGU Antalya ya da Denizli’de (“Merkez”) kadınlar hamamında ud çalan görme engelli Kör Niyazi adlı şahsın yıllar sonra aslında görme engelli…
Dinozor Yavrularına Ait Olduğu İddiasıyla Paylaşılan; Aslında Rakun Benzeri Memeli Bir Hayvan Olan Koatilerin Görüldüğü Video Tersten Oynatılmış Meksika’da yumurtalarından çıkan dinozor yavrularının görüntülendiği kayıt olduğu iddiasını içeren sosyal medya paylaşım(lar)ı şu şekilde: denboyo (@BoyogluDeniz) & Planet Doğa: “Meksika’da binlerce yıl öncesinden kalan dinazor yumurtaları üzerinde yapılan çalışmalar…
Fotoğrafın NASA’da Çalışan Bilim İnsanlarının 1961 Yılında Kara Tahtada Hazırladığı Sunumu Yansıttığı İddiası Doğru Değil “Hesaplamalarıyla poz veren NASA’de görevli bilim adamları, 1961.”, “Bilgisayarlardan önce NASA. 1960’lar.” ya da “NASA fizikçileri kara tahta üzerinde hesaplamalar yapıyor.” gibi notlarla internet sitelerinde, forumlarda ve sosyal medyada paylaşılan görsel şu şekilde: …
“Onu o kadar seviyorum ki emretsin 12 yıllık yuvamı yıkar 3 çocuğumun gözünün yaşına bakmam” sözü Mehtap Yılmaz’a ait değil Yeni Akit gazetesi eski köşe yazarı Mehtap Yılmaz’ın bir köşe yazısında Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan için “Onu o kadar seviyorum ki emretsin 12 yıllık yuvamı yıkar 3 çocuğumun gözünün…
1 Ocak 2023 Tarihinde Suudi Arabistan’ın Mekke Kentinde Bulunan Kâbe’ye Kar Yağdığı Anda Kaydedildiği İddiasıyla Paylaşılan Video Görsel Efekt İçeriyor 2023 yılının ilk gününde umre yapan kişiler etrafında tavaf ederken Kâbe’ye kar yağdığı anın görüntülendiği iddiasıyla sosyal medyada paylaşılan video efektle oluşturulmuş. Kabe’de kar yağışı altında tavaf yapıldığı iddiasıyla…
Ekstruder makineleri ile granül plastik üretimine, plastik geri dönüşümüne ya da farklı besin maddeleriyle pirinç üretimine ait videoların sıklıkla plastikten sahte pirinç üretimini yansıttığı iddiasıyla paylaşıldığı görülüyor. Sosyal medyada Çin Halk Cumhuriyeti’nde ya da ülkemizde plastik kullanılarak yapay pirinç üretimi yapılan tesiste kaydedildiği iddiasıyla paylaşılan videolara değineceğiz… Toz plastikten…
Yeni Yılın Gelişiyle Birlikte 1 Ocak 2023 Tarihi İtibarıyla Köprü ve Otoyollara Yüzde 123 Zam Yapıldığı İddiası Gerçeği Yansıtmıyor 2023 yılının ilk gününde basına ve sosyal medyaya köprü ve otoyol geçiş ücretlerine % 123 zam yapıldığı iddiası yansıdı. Yeniçağ’ın haberi ile hatalı aktarımı örnekleyelim: Asgari ücretin açıklanmasının ardından Özel…
Eski profesyonel kick boks sporcusu Andrew Tate’in Romanya’da tutuklanmasını iklim aktivisti Greta Thunberg’e yanıt videosundaki pizza kutusunun sağladığı iddiası gerçeği yansıtmıyor Eski profesyonel kick boks sporcusu Andrew Tate’in iklim aktivisti Greta Thunberg’e Twitter üzerinden sataşmasının ardından Romanya’da göz altına alınmasını, yerinin Thunberg için çektiği videoda görülen pizza kutuları vasıtasıyla…
Soğuk Hava Koşulları Nedeniyle Donmakta Olan Karacanın Kurtarıldığı Video ABD ya da Kanada’da Değil Kazakistan’ın Kuzeyinde Çekilmiş 2022 yılının son günlerinde ABD ve Kanada’da gözlemlenen hava koşulları, insanlar ve hayvanlar için hayatî tehlike teşkil eder vaziyette. Bu iki ülkede karşılaşılan dondurucu ve sert hava koşullarının bir eseri olduğu iddiasıyla…
Anadolu Ajansı’nın 2013 yılında 1 Nisan şakası olarak yayımladığı Taksim’de doğal gaz bulunduğu haberi gerçek sanılmış Geçmişte, Gerçek Sanılan 1 Nisan Şakaları başlıklı derlememizde Taksim’de doğal gaz bulunduğu şakasına değinmiştik. Sosyal medyada bu iddianın gerçek sanılarak paylaşılmasının ardından ayrı bir içerik hazırlamanın yerinde olacağı kanaati hasıl oldu. …
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası, Altın Rezervine Göre Dünyada 11. Sırada Yer Alıyor Daha önce Malumatfurus.org’da uluslararası rezervlere, altının uluslararası para sistemindeki yerine, merkez bankası rezervlerinin nasıl hesaplanabileceğine ve TCMB’nin Londra’daki altın rezervlerinin satıldığı iddiasına değinmiştik. Bugünkü konumuz, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankasının (TCMB) altın rezervi açısından diğer merkez bankaları arasındaki…
Fotoğrafın İzlanda’da Bulunan Fil Şeklinde Kayaya Ait Olduğu İddiası Doğru Değil İzlanda ya da Hindistan’daki fil şeklinde kayayı yansıttığı iddiasıyla paylaşılan görsel aslında Marcel Laverdet tarafından Çin Halk Cumhuriyeti’nden bir stok görsel kullanılarak dijital müdahale ile oluşturulmuş. “Rive gauche” (“nehrin sol yakası”) adıyla söz konusu görsel, Marcel Laverdet…
