“Onlar Ki Verir Lâf İle Dünyaya Nizâmât Bin Türlü Teseyyüp Bulunur Hânelerinde” Veciz Sözü Hakkında Yanlışlar Ziya Paşa’nın ünlü “Terkib-i Bend” adlı eserinde yer alan dizenin doğrusu “laf ile verirler aleme binlerce nizamat, bin seyyie bulunur hanelerinde” değil “onlar ki verir lâf ile dünyaya nizâmât bin türlü teseyyüp bulunur hânelerinde”dir. …
25. Kare Deneyi İle Subliminal Mesaj Verildiği İddiası Asılsız Baştan “sonucu” işaret edelim: “25. kare deneyi diye bir şey yoktur”. 25. kare deneyi sanal alemde sıklıkla dile getirilen bir şehir efsanesidir. 25. kare deneyi diye bir şey yoktur; fakat, subliminal mesajları içerisinde barındıran görüntüler mevcuttur. 25. Kare Nedir? 25.…
“Uğruna Ölmekse Seni Yaşatmak Bin Kere Ölürüm De Adına Leke Sürdürmem, Gururdur Namustur Bayrak Ve Sancak, Aksa Da Kanım Zalimi Güldürmem!” Sözünün Necip Fazıl Kısakürek’e Ait Olduğu İddiası Doğru Değil Gün geçmiyor ki uydurulmuş bir vecize toplumda ön plana çıkmış bir şahsiyetin ağzından çıkmış gibi lanse edilmesin. Necip Fazıl…
Taburcu Kelimesinin Çanakkale Savaşıyla Ortaya Çıktığı İddiası Doğru Değil Taburcu sözcüğünün Çanakkale Savaşı ile birlikte Türkçemize girdiği iddiası doğru değildir. Askeri hastanelerde tedavilerinin tamamlanmasının ardından tekrar birliğine (taburuna) geri gönderilecek askerleri tanımlayan taburcu kelimesi Çanakkale Savaşı’ndan önce de kullanımdaydı. TDK tanımlamasıyla “Hastaneden çıkması kararlaştırılmış (hasta)” anlamına gelen “taburcu” sözcüğünün…
Osmanlı Devleti Tarafından İmzalanan Anlaşmalarda “Osmanlı” İbaresinin Hiç Geçmediği İddiası Doğru Değil Osmanlı Devletinin imzaladığı hiçbir antlaşmada devletin resmi adının “Osmanlı” şeklinde yer almadığı, “Devlet-i Aliye” şeklinde geçtiği iddia edilir. Bu iddiayı savuran isimlerin ön plana çıkanlarından biri Habertürk Gazetesi köşe yazarı Murat Bardakçı’dır. Murat Bardakçı bu iddiayı Habertürk Gazetesi’nde…
İstanbul Havalimanının Dünyanın En Büyüğü Olduğu İddiası Doğru Değil İstanbul Havalimanı, mevcut yüz ölçümü, yolcu kapasitesi ve kargo kapasitesi ile dünyanın en büyüğü değildir. İstanbul Havalimanı tamamlandığında yine yüz ölçümüne göre dünyanın en büyüğü olamayacaktır. İstanbul Havalimanı tamamlandığında yolcu kapasitesine göre dünyanın en büyüğü olması, başta Dubai’deki El Maktum Havalimanının…
“Mevlâ Görelim Neyler, Neylerse Güzel Eyler” Beytinin Anonim Olduğu İddiası Doğru Değil “Mevlâ Görelim Neyler, Neylerse Güzel Eyler” beyti anonim değildir. Bahse konu beyit, Erzurumlu İbrahim Hakkı’nın Marifetnâme adlı eserinde yer alan Tefviznâme adlı şiirde yer almaktadır. Hakk’a tevekkül, teslim, sabır, rıza, şükür gibi didaktik söylemlere eşlik eden kilit…
Atatürk’ün “Filistin’e El Sürülemez” Dediği İddiası Asılsız Filistin’de yaşanan zulüm gündeme geldiği günlerde Mustafa Kemal Atatürk’ün “Filistin’e El Sürülemez” dediği iddiasının tekrar zuhur ettiği görülüyor. Atatürk’ün “Filistin’e El Sürülemez” sözünü söylediğine dair iddia, Bombay Chronicle gazetesinin TBMM’de Atatürk’ün bu sözü söylediğine dair Hakimiyet-i Milliye Gazetesi’nin haberini kaynak göstererek yayımladığı…
Resimdeki Şahıs Mevlânâ Celaleddin Rumî’yi Temsil Etmemektedir Mevlânâ Celaleddin Rumî denince akla ilk gelen Mevlânâ’yı oturur şekilde gösteren resmin kendisine ait olduğu ya da kendisini temsil ettiği iddiasının doğruluk payı bulunmamaktadır. Paylaşılan görselin kökeni İran’da 1960’lı yıllarda düzenlenen Mevlânâ konulu minyatür ve resim yarışmasına dayanmaktadır. Dönemin Mevlânâ Müzesi Müdürü Mehmet…
Harf Devrimi Hakkında Eleştirel İfadeler İçeren Sözlerin İsmet İnönü’ye Ait Olduğu İddiası Doğru Değil Harf İnkılâbından hazzetmeyen kitleler tarafından gerçek kabul edilip paylaşılsa da, bu söz İsmet İnönü’ye ait değildir. Anılan sözlere ilişkin kaynak olarak İsmet İnönü’nün Hatıralar adlı kitabının 2. cildinin 223. sayfası gösterilmiş. İsmet İnönü’nün hatıratını oluşturan bu kitap,…
“Mazlumun Ahı, İndirir Şahı, Her Şeyin Bir Vakti Vardır” Şiirinin Yunus Emre’ye Ait Olduğu İddiası Doğru Değil “Olsun be aldırma Yaradan yardır / Sanma ki zalimin ettiği kârdır / Mazlumun ahı, indirir şahı / Her şeyin bir vakti vardır” dizelerinin Yunus Emre’ye ait olduğu iddiası doğru değildir. Bahse konu satırlar…
“Şeb-i Arûs” ve “Şeb-i Aruz” Farkı Farsça “gece” anlamına gelen “şeb” ile Arapça “düğün” anlamına gelen “arus” kelimeleri üzerinden türetilen “Şeb-i Arûs” Türkçe “Düğün Gecesi” anlamına gelmektedir. Mevlânâ Celaleddin-i Rumi, ölümü Rabb’ine, yani sevgiliye kavuşma fırsatı (“Hakk’a vuslat” yani “Yaradana Kavuşma”) olarak gördüğü için vefat ettiği gece “Düğün Gecesi”, yani “Şeb-i…
Poinsettia Çiçeğine Atatürk Çiçeği İsminin Verildiği İddiası Doğru Değil Poinsettia bitkisinin ismini Atatürk’ten aldığı ve tüm dünyada bu şekilde bilindiği iddiası gerçeği yansıtmıyor. Bahse konu çiçek sadece ülkemizde Atatürk Çiçeği ismi ile biliniyor ve iddia edildiği gibi geliştirilip tüm dünyada kabul edilecek şekilde “Atatürk Çiçeği” olarak adlandırılmamıştır. Öncelikle “Atatürk…
Kasırgalara Hep Kadın İsimlerinin Verildiği İddiası Doğru Değil Kasırgalara “yıkıcılık, aniden şiddetlenmeri, öngörülemez olma ve zarar vericilik” özellikleri nedeniyle “hep” kadın ismi verildiği iddiası doğruyu yansıtmıyor. Kasırgaların kişi isimleri ile isimlendirilmesi geleneği 19. yy. sonlarına doğru Avustralyalı meteorolog Clement Wragge’in tropik siklonlara kadın isimleri vermeye başlamasına dayanır. ABD’de kasırgaları takip…
Aşık Daimi Tarafından “Ne Ağlarsın Benim Zülfü Siyahım” Türküsünün Oğlunun Ölümü Üzerine Eşine Yazıldığı İddiası Doğru Değil “Ne Ağlarsın Benim Zülfü Siyahım” türküsü, söz yazarı Aşık Daimi (İsmail Aydın) tarafından oğlu Kâzım Aydın’ın ölümü üzerine eşine yazılmamıştır. Türkü, Aşık Daimi tarafından 1965 yılında, oğulunun ölümünden yıllar önce kaleme alınmıştır. “Ne…
Norveç’te ‘Atatürk Gibi Düşünmek’ Şeklinde Bir Deyim Ya Da Atasözü Yoktur Norveççede “Atatürk gibi düşünmek”, “çaresiz kaldığında Atatürk gibi düşün” ya da “eğer zorda kalırsan, içinden çıkılamaz bir durumdaysan, Atatürk gibi düşün” şeklinde paylaşılan bir deyimin bulunduğu iddiası bir şehir efsanesi. “Atatürk gibi düşün” ifadesinin karşılığını oluşturan “å være som…
“Azrailine Aşık Olmuşsa Bir Millet” Dörtlüğünü Ömer Hayyam’a Ait Değil, Yusuf Şahin Ceritli’ye Aittir “Azrailine Aşık Olmuşsa Bir Millet” ya da “Celladına Aşık Olmuşsa Bir Millet” şeklinde paylaşılan söz iddia edilenin aksine Ömer Hayyam’a ait değildir. Bahse konu dörtlük Yusuf Şahin Ceritli’nindir. Sosyal medyada sıklıkla paylaşılan bir dörtlük var,…
“Çanakkale’de Kaybolan İngiliz Taburu” İddiası Hurafedir Çanakkale Savaşı’na katılan İngiliz Kraliyet Ordusu’na bağlı 4. Norfolk Taburu’nun, 12 Ağustos 1915 tarihinde Anzak Koyu mevkiindeki 60. Tepede büyük bir bulut kütlesinin içinde kaybolduğu iddiası dayanaktan yoksun bir yanlış iddiadır Gelibolu Yarımadası’ndaki savaşa katılan İngiliz Kraliyet Ordusu’na ait 4. Norfolk Taburu’nun, 12…
“No Woman No Cry” Şarkısının Anlamının “Kadın Yok Ağlamak Yok” Olduğu İddiası Doğru Değil “No Woman No Cry” ifadesinin Türkçe anlamı “Kadın yok, ağlamak yok” şeklinde değildir. “Hayır Kadın, Ağlama” anlamında kullanılmaktadır. “No Woman No Cry” = “Hayır Kadın, Ağlama” “No Woman No Cry” ≠ “Kadın Yok, Ağlamak Yok” Bob…
“Çanakkale Yemek Listesi” Olduğu İddiasıyla Paylaşılan Aşağıdaki Menü, Çanakkale Savaşı’na Değil Irak Cephesine Ait Çanakkale Savaşı’nda 43. Alay 1. Piyade Taburu 1. Bölük, 1917 Yılı Yemek Listesi olarak paylaşılan iaşe cetveli aslında Irak Cephesi’nde görev alan 52. Tümen 43. Alay 1. Tabur’a aittir. Sebepler kısaca şu şekilde: Listenin ilk kez…
