Basının hâl-i pürmelâlini aktarmak için sıklıkla kullanılan “BANA VİCDANSIZ BİR MEDYA VERİN, SİZE BİLİNÇSİZ BİR HALK SUNAYIM” sözünün (her ne kadar uygulamaları bu doğrultuda olsa da) Joseph Goebbels’e ait olduğuna dair bir bulguya erişilemiyor.
Nazi Almanyasının 1930lu yıllarda uyguladığı taktiklerin 2000’li yıllarda ülkemizde vücut bulduğunu vurgulamak ve karşı mahalle basınına yüklenmek için her kesimden birçok ismin sıklıkla başvurduğu bir sözü konu edineceğiz.
Nazi Almanyasının lideri Adolf Hitler’in yakın arkadaşı, Nasyonal Sosyalist Alman İşçi Partisi kurucularından, 1933-1945 yılları arasında Nazi Almanyasının Halkı Aydınlatma ve Propaganda Bakanlığı görevini üstlenen Joseph Goebbels’e (1897-1945) atfedilen en ünlü sözlerden biri “bana vicdansız bir medya verin, size bilinçsiz bir halk sunayım” şeklindedir.
Anılan sözün “Bana satılmış bir medya verin, size cahil bir toplum sunayım.” şeklinde de paylaşıldığına şahit oluyoruz.
Goebbels’in bu sözü söylediği tarih ve kaynağa ilişkin herhangi bir detay paylaşılmadığı görülüyor.
Joseph Goebbels’in propaganda taktikleri listesinde basının hakimiyet altına alınması şüphesiz en başta gelmekteydi. Ancak, her ne kadar uygulamadaki karşılığı bulunsa ve taşıdığı mana olarak doğruyu yansıtsa da “bana vicdansız bir medya verin, size bilinçsiz bir halk sunayım” sözünün Joseph Goebbels’e ait olduğuna dair bir delil bulunmuyor.
İletişim Sanatları ve Bilimleri Profesörü Randall Bytwerk tarafından oluşturulan Nazilerin propaganda içeriklerinin derlendiği “Alman Propaganda Arşivi” (“German Propaganda Archive“) tarandığında bu yönde bir sözün izine rastlanamıyor.
Sözün İngilizce taraması yapıldığında karşımıza “medyayı kontrol etmeme izin verin, her ulusu domuz sürüsüne çevireceğim” (“let me control the media and I will turn any nation into a herd of pigs.”) şeklinde aktarımı çıkıyor. “Medyayı kontrol etmeme izin verin, her ulusu domuz sürüsüne çevireceğim” sözünün “domuz sürüsü” atfının değiştirilerek Türkçe paylaşıldığı anlaşılıyor.
Yukarıda bahsi geçen propaganda arşivini oluşturan Randall Bytwerk, “medyayı kontrol etmeme izin verin, her ulusu domuz sürüsüne çevireceğim” sözünün Goebbels’e ait olmadığını, medya sözcüğünün Nazi Almanyası dönemi için modern kaçtığını, Goebbels’in bu sözü söylediğine dair bir atfa rastlamadığını, kesinlikle uydurulduğunu ve malum sebeplerle Goebbels’e atfedildiğini belirtmiştir.
Cambridge Üniversitesinden Profesör Richard J. Evans ve Yale Üniversitesinden Timothy Snyder da Reuters’a yaptığı açıklamalarda, Goebbels’in “medya” sözcüğünü kullanmasının ve kendi milletini “domuz sürüsü” atfıyla aşağılamasının olası olmadığını düşündüğünü aktarmıştır.
“Bana Vicdansız Bir Medya Verin, Size Bilinçsiz Bir Halk Sunayım” Sözünün Joseph Goebbels’e Ait Olduğunu Sanan Yazarlar
- Ongunhaber.com’daki “Yalan Ne Kadar Büyük Olur ve Ne Kadar Sık Tekrarlanırsa…” başlıklı yazısıyla (10 Aralık 2019) Cüneyt Diler
- TR724’teki “Burada artık bir gaz sıkışması var” başlıklı yazısıyla (16 Ekim 2020) Tarık Toros
- Evrensel’deki “Kulağını çok çınlattık: Goebbels” başlıklı yazısıyla (9 Şubat 2020) Ayşen Şahin
- Sözcü’deki “Gestapo kimdir?” başlıklı yazısıyla (10 Şubat 2019) Hüsnü Mahalli
- Cumhuriyet’teki “‘Gençliğe Sesleniş’teki Koşullar mı Oluştu?” başlıklı yazısıyla (7 Şubat 2014) Meriç Velidedeoğlu
- Bursa Hakimiyet’teki “PR mı? Teammüden yalan mı? (2)” başlıklı yazısıyla (29 Mayıs 2020) Hayrettin Çakmak
- İleri Haber’deki “Bana vicdansız bir medya verin” başlıklı yazısıyla (2 Eylül 2020) M. Nergis Tekin
- Netgaste.com’daki “Yalan, algı ve manipülasyon ahlaksızlığı” başlıklı yazısıyla (8 Nisan 2020) Osman Karagüzel
- Sözcü’deki “Sözcü’nün Yeminli Karşıtları Bile Pes Artık Dedi” başlıklı 12 Aralık 2018 tarihli yazısıyla Ümit Zileli
- Karar’daki “Faşizan zümrenin dinle bir alakası olabilir mi?” başlıklı yazısıyla (20 Mayıs 2020) Mehmet Ocaktan
- Yeniçağ’daki “Mağdurlar dava açmayacaklar mı?” başlıklı yazısıyla (2 Aralık 2018) Orhan Uğuroğlu
- Mersin İmece Haber’deki “Goebbels’in Propaganda İlkeleri !..” başlıklı yazısıyla (26 Kasım 2014) Erdal Akalın
- 6 Mart 2020 tarihli paylaşımıyla Said Sefa
- 25 Aralık 2018 tarihli paylaşımıyla Orhan Aydın