Halis Kelimesinin “Gerçek” ya da “Halüsinasyon” Manasında Kullanılmasına Dair Sözlüklerde “Saf, arı, duru, katışıksız, hilesiz, katıksız, temiz, samimi, eksiksiz, tam, öz” anlamlarına yer verilen Arapça kökenli “halis” sözcüğünün dilimizde “gerçek” ya da “halüsinasyon” manası bulunmuyor. Sosyal medyada ortaya çıkan bu kullanımların son dönemde bilhassa Z kuşağı arasında yaygınlaştığını görmekteyiz.…
“Galat”, “hata; “fasih” ise “anlaşılır, açık, düzgün” anlamını taşımaktadır. “Galat-ı meşhûr lugat-ı fasîhten evlâdır” (ya da Galat-ı meşhûr fasîh-i mehcurdan evlâdır” ve Latince karşılığı olarak addedilebilecek “communis error facit jus”) sözü herkesin yanlış kullandığı bir ifadenin, doğru olup da kullanılmayandan daha iyi / yerinde olduğu anlamını taşımaktadır. Çok bilinen,…
SOSYAL MEDYANIN GİZLİ SÖMÜRÜLENİ: İLHAN BERK Bugün, Memet Fuat’ın tabiriyle “Elini sürdüğü her şeyi şiire dönüştüren” İlhan Berk’in (1918-2008); 1935’ten 2008’e değin süren 75 yıllık şiir yaşamı bir kenara bırakılarak adıyla dijital medyada dolaşan ve sanat anlayışıyla bağdaşmayan sözlere odaklanacağız. Sosyal medya paylaşımlarını taramamız neticesinde İlhan Berk…
YAZARLARIN ADLARININ & SOYADLARININ YAZIMINDA DOĞRU SANILAN YANLIŞLAR Sosyal medya paylaşımlarında, bir okulun tabelasında, bir kitabın kapağında, bir derginin sayfasında, televizyon ekranında karşımıza çıkan yazar ve şairlerin isimlerinin bize sunulandan farklı olduğunu düşündünüz mü hiç? Bugünkü yazımızda isimleri yaygın olarak yanlış yazılan sanatçılarımıza değineceğiz. Kanaatimiz: İsimlerin hatalı yazılmasının…
“Düzenim Bozulur, Hayatımın Altı Üstüne Gelir, Diye Endişe Etme. Nereden Biliyorsun Hayatın Altının Üstünden Daha İyi Olmayacağını?” Sözünü İçeren “Aşkın Kırk Kuralı” Metni Şems-i Tebrîzî’ye Ait Değil “Düzenim bozulur, hayatımın altı üstüne gelir, diye endişe etme. Nereden biliyorsun hayatın altının üstünden daha iyi olmayacağını?” sözü, Elif Şafak’ın Aşk adlı romanında roman…
“Sevdiceğim” Kelimesinin “Sevdiğim” ve “Seveceğim” Kelimelerinin Birleşimiyle Oluştuğu İddiası Doğru Değil Türkçe sondan eklemeli bir dil olduğundan kelimeler türetme yoluyla oluşturulur. Sevdiceğim sözcüğünde de fiil köküne getirilen partisip (-dik) ve küçültme (+cAK) ekleriyle yeni bir kelime türetilmiştir. Kelimenin “sevdiğim” ve “seveceğim” sözcüklerinin birleşimi olmasıyla bir ilgisi bulunmuyor. Bugünkü yazımızda…
Oğuz Atay’ın Sevdiği Kadına Yakın Olabilmek Uğruna Karısından Boşandığı ve Evlerine Daha Sık Gidebilmek İçin Sevdiği Kadının Kocasıyla Arkadaş Olduğu İddiası Doğru Değil Oğuz Atay, sevdiği kadına yakın olmak için eşinden boşanmamıştır. Atay, yürütemediği evliliğini 1967 yılında sonlandırmıştı. Evlerine daha sık gidebilmek için sevdiği kadının kocasıyla arkadaş olduğu da gerçeği…
“Öyle Güzelsin Ki Kuş Koysunlar Yoluna” Dizesi Sanılanın Aksine Aslında Nilgün Marmara’ya Ait Değil Şair, Tırnak İçine Aldığı Anonim Sözü “Bir Çocuk Demiş” Notunu Düşerek Şiirinin Son Dizesinde Kullanmıştır Haydar Ergülen’in tanımıyla “dünyayla yaralı” bir şair olarak henüz 29 yaşında beşinci kattaki evinin balkonundan ölüme atlayan Nilgün Marmara’yla (13…
Tezer Özlü’nün Yaşamın Ucuna Yolculuk Adlı Eserinde Cesare Pavese’ye Ait Olduğu Belirtilmesine Rağmen Yazar Erozyonuna Uğratılan Sözler Türk edebiyatının “lirik, gamlı, nostaljik prensesi” şeklinde takdim edilmesine rağmen, edebiyatımızın cesur ve gözü kara yazarları arasında gösterilen Tezer Özlü (10 Eylül 1942 – 18 Şubat 1986), zamansız ölümü ve ardında bıraktığı…
İstemem Adıyla Bilinen Şiirin Fatih Sultan Mehmet Tarafından Kaleme Alındığı İddiası Doğru Değil Bugünkü yazımızda Fatih Sultan Mehmet’e (1432-1481) ait olduğu iddiasıyla her platformda yaygın olarak paylaşılan “İstemem” şiirine değineceğiz. İSTEMEM Sen kokmayan gülü neyleyim, Neyleyim sensiz baharı? Sen doğmayan günü neyleyim, Neyleyim sensiz ben dünyayı? …
Suat, Deniz, İsmet, Ayhan, Uğur, Bilge, Aycan, Tansu, Işın, Şükran, Armağan, Derya, Nihal, Mutlu, Engin, Ömür, Doğa, Evren, Özen, Çağdaş, Ege, Derin, Özgün, Özgür, Fikret, Burçin, Saffet, Tuna, Özgü, Seyhan, Umut, Ümit, Çağlar, Anıl, Aşkın, Görkem, Toprak, Başak, Cihan ve daha nicesi… Her iki cins tarafından kullanılan bu (unisex) isimler…
OĞUZ ATAY, MEMET KEREM MÜSTEARIYLA KİTAP ÇEVİRİLERİ YAPTI MI? Matematik profesörü ve koleksiyoncu Haluk Oral 2008 yılında Türkiye İş Bankası Yayınları tarafından basılan Şiir Hikâyeleri adlı kitabında Oğuz Atay’la ilgili bir iddiasına yer vermişti. Bu iddiaya göre 1967 yılında Eros Yayınları’ndan çıkan Georges Courteline’a ait Arkadaş Karıları ve…
Oğuz Atay’a Ait Sanılarak Paylaşılan Ancak Tehlikeli Oyunlar Adlı Romanında Yer Almayan “Albayım” Temalı Sözler İnternette Oğuz Atay imzasıyla yaygın şekilde paylaşılan; ancak, Tutunamayanlar’da geçmeyen Olric’li asılsız sözlere değindiğimiz yazımızın ardından bu defa sıra “albayım”lı sözlerde… Oğuz Atay, “Kelimeler, albayım, bazı anlamlara gelmiyor” diyor Tehlikeli Oyunlar’da. Bazı anlamlardan da…
“Ben Babamın Yuvarladığı Çığın Altında Kaldım” Sözünün Nilgün Marmara’ya Ait Olduğu İddiası Doğru Değil Sosyal medyada Nilgün Marmara (1958-1987) imzasıyla paylaşıldığına şahit olduğumuz “ben babamın yuvarladığı çığın altında kaldım” sözü, şairin “Kan Atlası” adlı şiirinde ayrı olarak ve tırnak içinde yer almış olup, aslında Avusturyalı yazar Ingeborg Bachmann’a aittir ve…
“Bana Gururlu Şeyler Söyle / Mutlu Hikâyeler / Huzurlu Güzellikler / Umudu Anlat / İnancı” Dizelerinin Füruğ Ferruhzâd’a Ait Değil Bugünkü yazımızda, sosyal medyada sıklıkla ünlü şair Füruğ Ferruhzâd (1935-1967) imzasıyla paylaşıldığına şahit olduğumuz “Bana gururlu şeyler söyle / Mutlu hikayeler / Huzurlu güzellikler / Bilirsin işte öyle şeyler…
BİR KURGU KARAKTERİN SOSYAL MEDYADA YENİDEN YARATILMASININ ÖRNEĞİ OLARAK “OLRİC” – TUTTURAMAYANLAR – Oğuz Atay’ın Tutunamayanlar romanı “Olay, XX. yüzyılın ikinci yarısında, bir gece, Turgut’un evinde başlamıştı. O zamanlar daha Olric yoktu, daha o zamanlar Turgut’un kafası bu kadar karışık değildi.” cümlesiyle açılır. Turgut’un dillendirdiği şekliyle “ne olurdu sen…
“Çok Oturgaçlı Götürgeç”, “Tavuksal Fırtlangaç”, Ulusal Düttürü”, “Gök Götürü Konuksal Avrat”, “Çatal Batmaz Kaydırgaç” Gibi İfadelerin Türk Dil Kurumu Tarafından Dilimize Yerleşmiş Kelimelere Karşılık Olarak Üretildiği İddiası Köklü Bir Şehir Efsanesidir “Ülkesini, yüksek istiklâlini korumasını bilen Türk milleti, dilini de yabancı diller boyunduruğundan kurtarmalıdır.” M. Kemal Atatürk (2 Eylül…
“Bir Gün Benden Şikayet Ettiğin Ne Varsa Özleyeceksin” Dizesinin Özdemir Asaf’a Ait Olduğu İddiası Doğru Değil Mezkûr Söz, Ravi İncigöz’ün “Kalp Kırılsa da Sever” Adlı Güftesinden Gün geçmiyor ki sosyal medyada sanat, edebiyat ya da tarihte iz bırakmış kişilere izafe edilerek paylaşılmış, yaygınlık kazanmış sözlere rastlamayalım. Şüpheci yaklaşımla sözlerin peşine…
Mehmet Âkif Ersoy’un Eskimiş Ayakkabısıyla Bir Bank Üzerinde Düşünürken Görüntülendiği Fotoğrafın 1921 Yılında Bayburt’ta Çekildiği İddiası Doğru Değil Fotoğraf Mısır’ın Başkenti Kahire’nin Güneyindeki Hilvan’da Kaydedilmiş İstiklâl Marşı’nın kabulünün 100. yılı olması dolayısıyla 2021 yılının “Mehmet Âkif Ersoy ve İstiklâl Marşı Yılı” olarak kutlanmasına dair bir genelge yayımlandı. Mart ayından…
“Kimin, Nasıl Bir Anısı Haline Geleceğimizi Hiçbirimiz Bilemeyiz” Sözünün Turgut Uyar’a Ait Olduğu İddiası Doğru Değil Mezkur İfade Bilge Karasu’ya Aittir; Yazarın Narla İncire Gazel Adlı Kitabında Geçer Bugün Bilge Karasu’nun kaleminden neş’et etmiş ama gelin görün ki hiç de yadırgamadığımız bir biçimde Turgut Uyar’a izafe edilerek yaygınlaşmış bir…
