Fotoğrafta Mustafa Kemal Atatürk’ün Yanında Görülen Kişi Hüseyin Nihâl Atsız Değil İbrahim Necmi Dilmen
Mustafa Kemal Atatürk’le birlikte Türk milliyetçisi, yazar, şair, öğretmen ve tarihçi Hüseyin Nihâl Atsız’ın (12 Ocak 1905 – 11 Aralık 1975) aynı masada görüntülendiği sanılarak aşağıdaki fotoğrafın sosyal medya platformlarında paylaşıldığına şahit oluyoruz.
Söz konusu fotoğrafın, fikirleriyle ve kalemiyle özellikle Türk milliyetçiliği üzerinde büyük etkiye sahip Nihal Atsız’ın Yücel Hacaloğlu’na 1973 Eylül ayında gönderdiği mektupta geçen “Bu gidişle korkarım ki, bu Türkiye’de Atatürk’ü savunan bir ben kalacağım. Çok aşırı ve haksız bir Atatürk düşmânlığı propagandası yapılıyor.” cümlesiyle birlikte paylaşıldığı da görülüyor.
Söz konusu fotoğrafta Mustafa Kemal Atatürk’ün yanında görülen kişi Nihal Atsız değil, Türk dil bilimci ve edebiyat tarihçisi İbrahim Necmi Dilmen’dir.
Fotoğraf, Mustafa Kemal Atatürk’ün sağlığında (24-31 Ağustos 1936 tarihleri arasında Dolmabahçe Sarayı’nda) düzenlenen son Dil Kurultayı olan 3. Türk Dili Kurultayı esnasında İbrahim Necmi Dilmen’in 26 Ağustos 1936 günü Atatürk’e bir TDK raporunu sunarken çekilmiş.
Söz konusu fotoğraf 27 Ağustos 1936 tarihli Cumhuriyet gazetesinde “Ulu Önder, Kurultayın iki celsesi arasında Dil Kurumu Genel Sekreterinden bir tez hakkında izahat alırken” alt yazısıyla aktarılmış.
İbrahim Necmi Dilmen (14 Ekim 1887 – 5 Mart 1945), Türk dilinin yapısı, dilbilgisi kuralları ve Türk edebiyatının gelişimi üzerine yaptığı araştırmalarıyla tanınmaktadır. Türk dilinin gramerini, dilbilgisi kurallarını ve dilin tarihsel gelişimini inceleyen, Türk edebiyatının tarihini ve evrimini, farklı dönemlerdeki edebi akımları ve yazarları analiz eden İbrahim Necmi Dilmen, Harf İnkılâbı’nın hayata geçirilmesinde önemli rol oynamıştır. Harf Devrimi hazırlık sürecinde Dolmabahçe Sarayı’nda konferanslar veren Dilmen Türk Dil Kurumu kurucuları arasında yer almıştır. Türk Dili Tetkik Cemiyeti (Türk Dil Kurumu) Genel Sekreteri (Umûmî Kâtibi) görevini üstlenen İbrahim Necmi Dilmen, Güneş-Dil Teorisi üzerine çalışmıştır. Ankara Dil ve Tarih Coğrafya Fakültesi’nde Türk dil bilimi ve Türk edebiyatı alanında dersler veren Dilmen, TBMM V., VI. ve VII. Dönem Burdur Milletvekilliği yapmıştır. Dil üzerine çalışmalarından hareket İbrahim Necmi Bey’e Dilmen soyadı Atatürk tarafından verilmiştir.
TBMM Albümü‘nde İbrahim Necmi Dilmen için şu kısa özgeçmiş sunulmuş:
İbrahim Necmi DİLMEN
Selanik – 1887, Mehmet – Emine – İstanbul Hukuk Mektebi – Fransızca – Dil, Tarih, Edebiyat, Hukuk, Gazetecilik – Selanik Hukuk Mektebi, Hukuku Husûsiyei Dürel Öğretmeni, Vefa ve Davutpaşa Sultânîsi Edebiyat ve Felsefe Öğretmeni, Daru’l-Fünûn Edebiyat Şubesi Ural-Altay Dersi Muavini, Daru’l-Fünûn Nazariyatı Edebiyye Müderris Muavini, Galatasaray Lisesi, İstanbul Erkek Muallim Mektebi Edebiyat Öğretmeni, Çeşitli gazetelerde yazı işleri görevlisi, Milliyet gazetesi yazarı, Gazi Eğitim Enstitüsü Edebiyat Öğretmeni, Alfabe Komisyonu Üyesi, Türk Dili Tetkik Cemiyeti Kurucu Üyesi ve Genel Yazmanı, Maârif Vekâleti 3. Sınıf Müfettişi, Yazar – V. Dönem Burdur Milletvekili – Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Türk Dili Dersleri Hocası – Evli, 3 Çocuk.
Ölüm Tarihi: 05.03.1945
İbrahim Necmi Dilmen’in Atatürk’ün dil ile ilgili toplantılarına iştirak ettiği biliniyor.
Atatürk’ün başkanlık ettiği 4 Ocak 1933 tarihli Türk Dil Kurumu toplantısından fotoğrafta da İbrahim Necmi Dilmen görülebiliyor.
İbrahim Necmi Dilmen, 27 Ağustos 1936 tarihinde Dolmabahçe Sarayı’nda düzenlenen 3. Türk Dili Kurultayı’nda oturum arasında Atatürk, Saffet Arıkan, Abdülhak Hamit Tarhan ve Recep Peker’le birlikte görüntülenmişti.
Atatürk, İbrahim Necmi Dilmen’in Dil Bayramını kutlama telyazısına 29 Eylül 1936 tarihinde çektiği telyazısıyla şu yanıtı göndermişti:
“Dil Bayramını çalışma arkadaşlarınızla birlikte kutluladığınızı bildiren telyazıyı teşekkürle aldım. Ben de sizi kutlar ve Türk Dil Kurumuna bundan sonraki çalışmalarında da başarılar dilerim.”
İbrahim Necmi Dilmen ile Nihâl Atsız’ın fizikî görünüşlerinin benzer olduğu söylenebilir.
Bahsi geçmişken, Nihâl Atsız’ın Atatürk dönemi Türkiyesi ile ilgili 1 Aralık 1950 tarihinde Orkun dergisinde yayımlanan “Kurucular Meclisi” başlıklı yazısında yer verdiği yorumunu da alıntılayalım:
“Türkiye cumhuriyeti 1950 Mayısında kurulmuştur. Ondan önceki 1923-1950 çağı gayrı meşru ve müstebit bir diktatörlük zamanıdır. Diktatörlüğü yapan Halk Partisi, bilhassa onun ileri gelenleridir.”