Yemen’deki Şii azınlığı Zeydiler’den oluşan silahlı bir grup olan ve Yemen’in geniş kesimlerini kontrol eden isyancı Husiler, 2023 yılı Kasım ayında Kızıldeniz ve Aden Körfezi çevresinde ticari gemilere saldırı düzenlemeye başladı. Husiler, İsrail’in Gazze’deki saldırılarına tepki olarak Hamas ile dayanışma için İsrail’e yardım götüren gemileri hedef aldıklarını ileri sürdü. Ancak Yemenli Husilerin karadan ve denizden yaptıkları saldırılarda İsrail ile bir ilgisi bulunmayan yük gemilerini de hedef aldığı görüldü.
Küresel deniz ticaretinin yaklaşık % 15’ini sağlayan Kızıldeniz’deki gemi trafiği Yemenli Husilerin saldırılarıyla birlikte önemli ölçüde aksadı.
Saldılardan dolayı petrol fiyatlarında yükseliş yaşandı. Ticarî gemiler de Kızıldeniz rotası yerine Afrika’nın güneyinden dolaşmaya başladı.
ABD Merkez Komutanlığı 19 Kasım 2023 tarihinden 11 Ocak 2023 tarihine kadar olan süreçte Husiler tarafından Kızıldeniz’de 26 saldırı gerçekleştirildiğini açıkladı.
Orta Doğu’daki çatışmanın yayılmasını engellemek, Kızıldeniz’de yaşanan gerilimi yatıştırmak ve Husilerin saldırılarını önlemek için ABD öncülüğündeki koalisyon faaliyete geçti.
ABD ve İngiltere savaş gemileri, istedikleri ödünleri almak için Kızıldeniz güzergahını kapatabileceklerini (konteyner gemilerini ele geçirerek) göstermeye çalışan Husilere ait tekneleri vurdu. Husilerin kontrolündeki bölgeden fırlatılan insansız hava araçları düşürüldü. Ayrıca 12 Ocak 2024 günü ise Kızıldeniz’deki ticari gemilere yönelik saldırıları nedeniyle Yemen’deki Husi hedeflerine denizden ve havadan geniş kapsamlı bir saldırı düzenledi.
Amerikan ve İngiliz donanmasının, Kızıldeniz’de gemilere saldırı düzenleme kabiliyetini azaltmak için saldırdığı Husiler ise meydan okumayı sürdürdü.
Geçmiş çatışma dönemlerinde olduğu gibi bu süreçte birçok ilintisiz görüntü Kızıldeniz’de Yemenli Husilerin saldırılarına ait olduğu iddiasıyla servis edildi.
Husilerin Kızıldeniz’de ABD savaş gemilerini ve konteyner gemilerini vurduğu iddiasıyla eski tarihli ilintisiz görüntüler ve bilgisayar oyunlarından alınan videolar dolaşıma sokuldu.
Sosyal medya hesaplarımızda paylaştığımız Kızıldeniz’deki gerilimle bir ilgisi bulunmayan görüntülerden radarımıza yakalananları işbu yazıda derleyelim istedik.
Husilerin 15 Ocak 2024 günü Marshall Adaları bayraklı, ABD tarafından işletilen ve ABD’ye ait “Gibraltar Eagle” adlı konteyner gemisini Kızıldeniz’de seyri esnasında balistik füze ile vurduğu açıklandı.
ABD Merkez Komutanlığı, herhangi bir yaralanma veya ciddi hasarın bildirilmeyen adı geçen geminin yolculuğuna devam ettiğini açıkladı.
“İran destekli Husi militanları, 15 Ocak’ta saat 16.00 civarında (Sana saatiyle) Yemen’in Husi kontrolündeki bölgelerinden gemisavar balistik füze ateşledi ve Marshall Adaları bayraklı, ABD’ye ait M/V Cebelitarık Kartalı’nı vurdu. ve konteyner gemisi işletiyordu. Gemide herhangi bir yaralanma veya ciddi hasar bildirilmedi ve yolculuğuna devam ediyor. Günün erken saatlerinde, saat 14.00 civarında (Sanaa saati), ABD Kuvvetleri, Güney Kızıldeniz ticari nakliye yollarına doğru ateşlenen bir gemisavar balistik füze tespit etti. Füze uçuş sırasında başarısız oldu ve Yemen’e karaya çarptı. Herhangi bir yaralanma veya hasar bildirilmedi.”
On Jan. 15 at approximately 4 p.m. (Sanaa time), Iranian-backed Houthi militants fired an anti-ship ballistic missile from Houthi-controlled areas of Yemen and struck the M/V Gibraltar Eagle, a Marshall Islands-flagged, U.S.-owned and operated container ship. The ship has… pic.twitter.com/gixEMaUiVT
2021 yılında Sri Lanka açıklarında taşıdığı kimyasal maddelerin alev alması yüzünden batan Singapur bandıralı X-Press Pearl adlı geminin yandığı görülen görüntü bu saldırıya ait olduğu sanılarak paylaşıldı.
Saldırıda sınırlı hasar alan Gibraltar Eagle, videodaki geminin aksine belirgin bir kırmızı gövdeye sahip.
Bahsi geçen video:
Video Yemenli Husilerin füzeyle vurduğu gemiye ait değil.
Husilerin 15 Ocak 2024 günü Marshall Adaları bayraklı, ABD tarafından işletilen ve ABD’ye ait ‘Gibraltar Eagle’ konteyner gemisini Kızıldeniz’de seyri esnasında balistik füze ile vurduğu açıklandı.… pic.twitter.com/YctXJKlGfi
ABD ve İngiliz savaş uçaklarının Yemen’de birkaç kentte bazı noktalara yönelik hava saldırılarının hemen ardından Yemenli Husilerin karşılık vererek ABD savaş gemisini balistik füze ile vurduğu iddiasıyla paylaşılan görüntü ARMA 3 adlı bilgisayar oyunundan.
Bahsi geçen görüntü:
ABD ve İngiliz savaş uçaklarının Yemen’de birkaç kentte bazı noktalara yönelik hava saldırılarının hemen ardından Yemenli Husilerin karşılık vererek ABD savaş gemisini balistik füze ile vurduğu iddiasıyla paylaşılan görüntü ARMA 3 adlı bilgisayar oyunundan.… pic.twitter.com/3BDtZMhDu5
ABD’nin USS Bonhomme Richard adlı savaş gemisinin Kızıldeniz’de Yemenli Husiler tarafından saldırıya uğradığı ana ait sanılan görüntü 2020 yılında ABD’nin San Diego kentinde kaydedilmiş. USS Bonhomme Richard’daki yangının ihmâl nedeniyle çıktığı aktarılmış.
ABD’nin USS Bonhomme Richard adlı savaş gemisinin Kızıldeniz’de Yemenli Husiler tarafından saldırıya uğradığı ana ait sanılan görüntü 2020 yılında ABD’nin San Diego kentinde kaydedilmiş.
Kızıldeniz’in güneyinde İsrail bandıralı gemiye Yemenli Husilerin saldırısına ait sanılan görsel güncel değil, 2019 yılında Basra Körfezi’nde Birleşik Arap Emirlikleri’nin Füceyre Emirliği açıklarında gerçekleşen saldırıdan.
Kızıldeniz’de Yemenli Husilerin gemisavar füzesi ile vurduğu Maersk şirketinin İsrail’e sevkiyat yapan gemisine ait olduğu iddiasıyla paylaşılan görselde 7 Mart 2018 günü denizde yanan Mearsk Honam adlı konteyner gemisi görülüyor.
Hatalı paylaşım örneği:
Ali Demirdas (@DrDemirdasEn): “Yemen’li Husiler Bab El-Mendeb Boğazı’nda Maersk yük gemisini vurdu. Doğu Asya-Avrupa/israil arası gemi sigortası tavan yapmış durumda. Haaretz, “İsrail denizden ablukaya alınıyor.” dedi. Biden, gemi rotasını korumak için uluslararası güç oluşturmaya çalışıyor. Şu ana kadar başarısız.”
2018 yılında yanan gemiden görüntü:
Yemenli Husilerin Kızıldeniz’de hedef aldığı belirtilen konteynır gemisinin adı M/V Maersk Gibraltar.
Saldırının ardından Maersk, füze ile hedef alınan adı geçen geminin hasar almadığını aktardı ve Kızıldeniz’i kullanan sevkiyatları askıya aldığını duyurdu.
ABD’nin 14 Ocak 2024 günü Kızıldeniz’deki nakliye gemilerini İsrail’e güvenle ulaşabilmelerini sağlamak için takip sistemlerini kapatmaya zorladığı iddiası doğru değil.
Marine Traffic üzerinden bu haritanın gerçeği yansıtmadığı tespit edilebiliyor.
ABD’nin 14 Ocak 2024 günü Kızıldeniz’deki nakliye gemilerini İsrail’e güvenle ulaşabilmelerini sağlamak için takip sistemlerini kapatmaya zorladığı iddiası doğru değil.https://t.co/Rwz3R5CO6i
Marine Traffic üzerinden bu haritanın gerçeği yansıtmadığı tespit edilebiliyor.… pic.twitter.com/6teAcekEAo
Kızıldeniz’den geçiş yapan gemilerin İsrail’e sevkiyat yapmadıklarını ya da İsrail bandıralı olmadıklarını sisteme “VL No Contact Israel” etiketiyle işlediği görülüyor.
Husiler, Aden Körfezi’nde ‘Rubymar’ adlı yük gemisine saldırı düzenlediklerini, geminin batma riski olduğunu iddia etti.
Belize bandıralı, İngiltere’ye kayıtlı bir kargo gemisinin vurulduktan sonra su almaya başladığı, mürettebatının tahliye edildiği basına yansıdı.
Husilerin 19 Şubat 2024 günü Aden Körfezi’nde İngiliz kargo gemisi Rubymar’ı batırdığı ana ait olduğu iddiasıyla eski tarihli bir görüntü dolaşıma sokuldu.
Paylaşılan videoda Atlantik Denizcilik adına kayıtlı M/V Atlantik Confidence adlı geminin (30 Mart 2013 tarihinde gemide çıkan yangın sonucu su alarak yan yattıktan sonra) 4 Nisan 2013 tarihinde Umman’ın Masirah Adası 138 mil açıklarında batış anı görülüyor.
Husiler, Aden Körfezi’nde ‘Rubymar’ adlı yük gemisine saldırı düzenlediklerini, geminin batma riski olduğunu iddia etti.
Belize bandıralı, İngiltere’ye kayıtlı bir kargo gemisi vurulduktan sonra su almaya başladığı, mürettebatının tahliye edildiği basına yansıdı.
Husilerin dün Aden Körfezi’nde füze saldırısında bulunduğu İngiliz kargo gemisi Robimar’a ait olduğu ileri sürülen videoda Stellar Banner adlı maden taşıyıcı geminin 2020 yılında Brezilya açıklarında kargosuyla birlikte karaya oturmasından sonra kasıtlı olarak batırıldığı an görülüyor.
Stellar-Banner adlı geminin 2020 yılında karaya oturup önemli ölçüde hasar aldıktan sonra batırıldığı ana ait görüntüyü bağlamından koparıp hatalı aktarımla sunan paylaşım:
Haber İsrael (@ShemaNews): “Kızıldeniz: Husiler, dün Aden Körfezi’nde füze saldırısına uğrayan İngiliz kargo gemisi ‘Robimar’ı batırdı, geminin mürettebatı kaçmayı başardı.”
Yemenli Husilerin saldırısında batırılan gemiye ait olduğu iddiasıyla paylaşılan bahsi geçen görüntü:
Husilerin dün Aden Körfezi’nde füze saldırısında bulunduğu İngiliz kargo gemisi Robimar’a ait olduğu ileri sürülen videoda Stellar Banner adlı maden taşıyıcı geminin 2020 yılında Brezilya açıklarında kargosuyla birlikte karaya oturmasından sonra kasıtlı olarak batırıldığı an… pic.twitter.com/QQ8VPXoFN7
15 Mayıs 2024 günü Yemen’deki Husiler’in askeri sözcüsü Yahya Seri, ABD’Nin “Mason” destroyer gemisinin, Kızıldeniz’de gerçekleştirilen askeri operasyon sırasında bir dizi uygun deniz füzesiyle hedef alındığını söyledi.
Söz konusu açıklamanın ardından sosyal medyada ‘Mason’ adlı ABD destroyerinin Kızıldeniz’de tam isabetle vurulduğu ana ait olduğu iddiasıyla 10 yıllık Norveç Deniz Kuvvetlerinin füze testine ait görüntü kullanıldı.
Kızıldeniz’de ‘Mason’ adlı ABD destroyerinin Husiler tarafından tam isabetle vurulduğu ana ait olduğu iddiasıyla 10 yıllık Norveç Deniz Kuvvetlerinin füze testine ait görüntü kullanılmış.https://t.co/LSf5rPuNrxpic.twitter.com/96ZkRXWgqV
Yemen’de İran destekli Husilerin askeri sözcüsü Yahya Seri, grubun 31 Mayıs 2024 günü ABD ve İngiltere’nin hava saldırılarına misilleme olarak Kızıldeniz’deki ABD uçak gemisi Eisenhower’a balistik füze ve insansız hava araçları ile karşı saldırı düzenlediğini ileri sürdü.
ABD’li savunma yetkilileri, uçak gemilerinin iyi durumda olduğunu, saldırı iddiasının gerçeği yansıtmadığınısöyledi.
Sosyal medyada ise yapay zekâ ile hazırlanan vurulmuş uçak gemisi görselleri dolaşıma girdi.
Husilerin balistik füzeyle hasar verdiği ABD’nin USS Eisenhower adlı uçak gemisinin tamir için kıyıya çekildiği iddiasıyla paylaşılan görselde Rusya’nın kuzeybatısındaki Murmansk kentinde limana çekilmiş Admiral Kuznetsov sınıfı uçak gemisi görülüyor.
Husilerin balistik füzeyle hasar verdiği ABD’nin USS Eisenhower adlı uçak gemisinin tamir için kıyıya çekildiği iddiasıyla paylaşılan görselde Rusya’nın kuzeybatısındaki Murmansk kentinde limana çekilmiş Admiral Kuznetsov sınıfı uçak gemisi görülüyor.https://t.co/iHSS3Cnfripic.twitter.com/pidagJ1luc
Kızıldeniz’de Yemenli Husilerin vurduğu İsrail’e malzeme taşıyan geminin batış anına ait olduğu iddiasıyla paylaşılan videoda Nijeryalı bir şirkete ait FPSO Trinity Spirit’in Nijerya açıklarında 2022 yılında yaşanan bir patlama nedeniyle batışı görülüyor.
Kızıldeniz’de Yemenli Husilerin vurduğu İsrail’e malzeme taşıyan geminin batış anına ait olduğu iddiasıyla paylaşılan videoda Nijeryalı bir şirkete ait FPSO Trinity Spirit’in Nijerya açıklarında 2022 yılında yaşanan bir patlama nedeniyle batışı görülüyor.https://t.co/oOaAbNoBmW… pic.twitter.com/v1JAsMPQlm
20 Mayıs 2021 tarihinde çıkan yangının ardından Sri Lanka’nın başkenti Kolombo açıklarında batan X-Press Pearl adlı gemiden görüntü Husilerin saldırısına ait olduğu iddiasıyla kullanılmış.
The X-Press Pearl, a foreign vessel which caught fire off the Colombo Port on May 20 continues to be in flames as the navy continues operations to douse the fire. All 25 crew members onboard saved. pic.twitter.com/lCcqmDc7ie
Sri Lanka’nın Kolombo Limanı açıklarında batan Singapur bandralı MV X-Press Pearl’e ait farklı görüntüler Yemen açıklarındaki Husilerin saldırılarıyla ilişkilendirilmiş.
Yemenli Husiler Kızıldeniz’de gemilere saldırılarını sürdürürken, 2023 yılında Çin’de Yangtze Nehri’nde infilak ederek batan Güney Koreli bir gemiye ait görüntü güncel ve Yemen’denmiş gibi kullanılmış.
Yemenli Husiler Kızıldeniz’de gemilere saldırılarını sürdürürken, 2023 yılında Çin’de Yangtze Nehri’nde infilak ederek batan Güney Koreli bir gemiye ait görüntü güncel ve Yemen’denmiş gibi kullanılmış.https://t.co/d9tvVSe9rvpic.twitter.com/T8zn9iH3mC
Husilerin saldırdığı ABD uçak gemisi USS Abraham Lincoln’e ait olduğu iddiasıyla paylaşılan videoda 12 Temmuz 2020 günü San Diego Deniz Üssü’nde yanarak hizmet dışı kalan amfibi hücum gemisi USS Bonhomme Richard (LHD 6) görülüyor.
Husilerin saldırdığı ABD uçak gemisi USS Abraham Lincoln’e ait olduğu iddiasıyla paylaşılan videoda 12 Temmuz 2020 günü San Diego Deniz Üssü’nde yanarak hizmet dışı kalan amfibi hücum gemisi USS Bonhomme Richard (LHD 6) görülüyor.https://t.co/zvduNLmh3Jhttps://t.co/uIaRX60iBYpic.twitter.com/4XxAyvNc1m
