• Anasayfa
  • Hakkında
  • Tüm Yazılar
  • Köşe Yazarları
  • Köşe Yazarlığı
  • Şehir Efsaneleri
  • Yöntem
  • İletişim
Malumatfuruş
  • Doğrulama / Yanlışlama
  • İnceleme
  • Doğrulama Teknikleri
  • Bizden
Doğrulama / Yanlışlama

Baltacı Mehmet Paşa İle Rus Çariçesi Katerina Arasında İlişki Olduğu İddiası

Yazar: malumatfurusorg 25 Haziran 2018
Yazar: malumatfurusorg 25 Haziran 2018 0 yorum

Baltacı Mehmet Paşa’nın Rus Çariçe Katerina Yüzünden Rus Ordusunu İmhadan Vazgeçtiği, İkili Arasında İlişki Yaşandığı İddiası Asılsız

Yanlış İddia

 

Türk tarihinin en meşhur dedikodularından biridir, Osmanlı Sadrazamı Baltacı Mehmet Paşa’nın Prut bataklıklarında sıkıştırdığı Rus ordusunu imha etmekten vazgeçiren hadisenin Rus Çariçesi Katerina’nın çadırına yaptığı bir ziyaretin sebep olduğu iddiası. Tabiki, Baltacı Mehmet Paşa ile Çariçe Katerina arasındaki çadır kaçamağı iddiası asılsız bir söylentiden ibaret. Bu ikili arasında sanıldığı gibi bir ilişki yoktu ve Katerina Baltacı’nın çadırını hiç ziyaret etmedi. Baltacı ile Katerina arasında Prut’ta 1711 yılında hiçbir şey yaşanmadı.

Halbuki, savaş meydanında kazanıp yatakta, pardon kâğıt üzerinde kaybettiğimiz bu hayal ürünü iddianın aksine gerçekte tarihi süreç şöyle işlemişti:

  • Osmanlı İmparatorluğu, Demirbaş Şarl ve Kırım Hanı Devlet Giray’ın etkisiyle kızışan ilişkiler sonucunda 9 Nisan 1711’de Çarlık Rusyasına savaş ilân eder.
  • Sadrazam ve Serdar-ı Ekrem Baltacı Mehmet Paşa komutasındaki Osmanlı Birlikleri, Kırım Hanı Devlet Giray’ın birliklerinin desteğiyle Rus Çarı Petro’yu 60 bin kişilik ordusuyla Prut bataklıkları ile nehir arasında sıkıştırır.
  • Türk ordusu tam imha harekatına girişmeden önce Rus tarafı barış talep eder.
  • Rus ordugâhında toplanan 7 araba dolusu hediye Osmanlı ordugâhına gönderilir. Bu hediyeler Sadrazam Baltacı Mehmed Paşa, Sadaret Kethüdası Osman Ağa ile Sadaret Mektupçusu Ömer Efendi tarafından paylaşılır.
  • Barış talebi kabul edilerek anlaşma imzalanır ve Rus ordusunun etrafındaki kuşatma kaldırılır.
  • Prut’tan döndükten sonra 3. Ahmet, Rus ordusu yok edilmeyerek yapılan barış anlaşmasını yetersiz bularak Baltacı’yı azleder ve sürgüne gönderir (Baltacı Prut’tan dönerken rüşvet aldığı ve Katerina ile ilişki yaşadığı söylentileri İstanbul’da yayılır). Osman Ağa ve Ömer Efendi idam edilir.

Gerçekler bu şekilde iken, Katerina’nın Türk ordugâhına gelip Paşa’nın çadırına girdiği söylentisi çıkar ve Baltacı-Katerina ilişkisi efsanesi doğar. Bu çapkınlık hikayesinin gerçeği neden yansıtmadığını sebepleriyle aktaralım:

  • Katerina, Baltacı Mehmet Paşa’nın çadırına hiç gelmemiştir. Baltacı Mehmet, Katerina’nın yüzünü bile görmemiştir.
  • Prut Savaşı’nı detaylı şekilde aktaran savaş günlüklerinde (ruznâme) Katerina’nın ziyaretinin izine rastlanmaz. Dönemin vakanüvisi Raşid Efendi’nin Tarih-i Raşid adlı eseri, Osmanlı ya da Rus arşiv kaynakları ya da tanıklıklar bu yönde bir vakaya değinmemekte.
  • Mücevherlerin hediye bâbında gönderildiği ve bunların da kayda geçirilerek devlet hesabına alındığına dair bilgiler mevcuttur.
  • Katerina, Prut Savaşı esnasında Rus Çarı Petro’nun metresiydi, karısı değildi. Katerina ile Petro, savaştan bir yıl sonra evlendi. Yani, zina yapan ve çadırına ziyarette bulunulan şahıs Baltacı Mehmet Paşa değil Rus Çarıydı bizatihi. Haliyle, Rus Çarının karısını Osmanlı Ordusunun başındaki kumandana gönderdiği fantezisi gerçeği yansıtmamaktadır.
  • 1662 doğumlu Baltacı, Prut Savaşı esnasında 60 yaşındaydı. Haliyle, sanıldığı gibi pek uçkuru peşinde koşacak biri değildi.
  • Baltacı, barış kararını istişarede bulunduğu savaş heyetiyle birlikte verir. Savaş ve barış kararları tek başına alınamazdı.
  • Rus Devlet Başkanı Putin ise verdiği bir demeçte “Baltacı ile Katerina hadisesi bizde başka türlü bilinir” diyerek Prut’taki durumun “rüşvet” yoluyla çözüldüğünü aktarmıştı.
  • Rus kaynakları, Rus ordusunun imhadan kurtulmasını sağlayanın Rus Sefiri Baron Peter Şafirov’un olduğu belirtilir. Barış görüşmeleri Baltacı ile Katerina arasında yatakta değil, Şafirov ile Osman Ağa arasında yapılır.
  • Voltaire’in XII. Şarl’ın Tarihi adlı kitabında, gençliğinde Londra’dayken Prut Savaşı’na katılan Rus generallerden aktardığına göre, Rus ordusu Prut’ta sıkıştığında Rus geleneklerine göre ordu içinde kadın bulunması ve çarın çadırına girmedi dahi yasakken, generalleri ikna edip Çar’ın odasına girip onu yatıştırıp, kendi mücevherleri ve kürkleriyle birlikte toplanan yüklüce miktarı barış görüşmecileriyle Baltacı’ya gönderir (Cahillikler Kitabı’ndan alıntılanmıştır).

Hürriyet Tarih Dergisi’nin 25 Aralık 2002 tarihli sayısında Erhan Afyoncu’nun “Baltacı efsanesi meğer masalmış” başlıklı yazısında bu çapkınlık efsanesinin asılsız olduğu detaylarıyla ortaya koyulmuştu. Konuya ilişkin detaylar hakkında Afyoncu’nun “Baltacı ve Katerina” adlı kitabı incelenebilir (Yeditepe Yay., İstanbul, 2015).

Necdet Sakaoğlu, Prut bataklıklarında yaşananları şöyle özetlemişti (NTV Tarih, Nisan 2009):

“Türklerin Ruslarla ilk büyük savaşının nedeni, İsveç Kralı 12. Karl’ın, 1709’da Poltava’da Çar Petro’ya yenilip Osmanlı topraklarına sığınması ve onu kovalayan Rus birliklerinin sınırı geçmeleriydi. Sorunu diplomatik yoldan çözmek yerine, Sadrazam Baltacı Mehmet Paşa orduyla Boğdan’a gitti. 18 Temmuz 1711 günü Prut ırmağı vadisindeki Kartal sahrasında ordugah kuruldu. Karşı yakada da Rus ordusu vardı. 19 Temmuz’da, General Petroviç Şeremetof, Türk birliklerinin köprülerden geçişini önleyemediği gibi, yenilip çekildi. Ertesi gün Baltacı Paşa bütün birliklerle karşıya geçerken, Kırım Hanı Devlet Giray da Rus ordugahını arkadan çevirdi. Petro saçını başını yolacağı bir tuzağa düşürülmüştü. Karşısında Türk Ordusu, arkasında Kırım süvarileri, bir yanı ırmak, öbür yanı bataklık! Önden ve arkadan yoğun ateş altında çılgına dönen Petro’nun imdadına, ordugahta bulunmaması gereken ama her nasılsa yasağı delmiş olan Marthe Rabe (Katerina) yetişti. Önce generalleri ikna etti. Kendi mücevherleri de dahil epeyce bir dünyalık toplayıp “Petro’nun çadırına” gitti ve sara nöbetleri geçiren çarı yatıştırdı. 21 Temmuz günü Baron Pyotr Şafirof’u, barış görüşmesi için 200 bin rublelik bir kurtuluş akçesi, kürkler ve mücevherlerle Mehmet Paşa’ya gönderdi. Baltacı’yı barışa razı edemeyen Şafirof, Sadaret Kethüdası Osman Ağa’yla anlaştı.”

 

İlber Ortaylı’dan dinleyecek olursak:

 

 

Baltacı Mehmet Paşa İle Rus Çariçesi Katerina Arasında İlişki Olduğunu Sanan Yazarlar

Baltacı ile Katerina efsanesine kanarak köşesinde yer veren yazarları paylaşalım:

Levent Tüzemen’in Sabah Gazetesi’ndeki “Akıl tutulmaları” başlıklı (3 Mayıs 2014) yazısından:

"Ruslar'ın bir hamlelik canı kalmıştı. Bir anda sahneye ünlü Çarice 1'inci Katerina çıktı. Katerina alımlı ve güzel bir kadındı. Bu zerafet karşısında başı dönen Baltacı, Katerina'nın isteklerine boyun eğip Ruslar'ı imha etmedi ve 21 Temmuz 1711'de barış imzaladı. Katerina'nın cazibesine yenilen Baltacı'nın Ruslar'la yaptığı Prut Anlaşması yüzünden Osmanlı İmparatorluğu dünyanın hakimi olma fırsatını kaçırdı."

İbrahim Altınsay’ın Radikal Gazetesi’ndeki “Ah Katerina vah Baltacı” başlıklı (28 Şubat 2007) yazısından:

"Prut Savaşı'nda Katerina Baltacı Mehmet Paşa'nın çadırına gelip onu baştan çıkarmasa Osmanlı, Rusya'yı yerle bir edecek, imparatorluğu 150 yıl kadar sonra yıkıma götürecek bir gücü ortadan kaldıracak!"

Nermin Bezmen’in Vatan Gazetesi’ndeki “Rus geldi aşka.. Aşka getirene baksana” başlıklı (6 Aralık 2015) yazısından:

"O tarihte daha henüz kraliçe olmayan ama işlek zekâsı ve insan ilişkilerindeki gücü sebebiyle Petro tarafından danışmanı olarak seçilmiş Katerina, Baltacı’nın çadırına bir ziyarette bulunur. Bu ziyaretin içeriği hakkında çeşitli rivayetler var. Hâtta gerçekliği bile su götürür. Ama şu kesin ki; rüşvet konusu rivayet bile olsa, bu meşhur çadır ziyareti ardından Baltacı’nın Katerina’ya sözde verdiği söz üzerine Moskova’nın ele geçirilmesi bir yana, Rus ordusunun güvenle geri çekilmesine izin verilir."

Mehmet Akarca’nın Takvim Gazetesi’Ndeki “300’üncü Yıl Kazığı” başlıklı (13 Mart 2010) yazısından:

"300'üncü Yıl Kazığı... Prut Savaşını bilirsiniz. Hani, Baltacı Mehmet Paşa... Rus Kraliçesi Katerina... Prut nehrinin kıyısında... Osmanlı tam da yenmişken Rusları, Ani bir kararla geri çekilmişti ya!.. ."

Ömer Söztutan’ın Türkiye Gazetesi’ndeki “Ayaküstü” başlıklı 3 Mart 2016 tarihli yazısından:

"Baltacı Mehmet Paşa ile Katerina arasında tutulduğu iddia edilen güreşin neresindeysen ona göre siyasi muamele görürmüşsün."

Murat Sertoğlu gibi hayal gücü geniş yazarlar, Baltacı Mehmet Paşa ve Katerina arasındaki hayal ürünü ilişkiyi 2 ciltlik kitap halinde kaleme almayı becerebilmiş (Aşağıdaki görsel Sertoğlu’nun kitap kapağına ait).

 

 

Bu yazıyı paylaşmak isterseniz...

  • E-posta
  • WhatsApp
  • Twitter
  • Facebook
  • LinkedIn
  • Reddit
  • Tumblr
  • Pinterest
  • Telegram
  • Yazdır
  • Pocket

İlgili Yazılar

İbrahim AltınsayLevent TüzemenMehmet AkarcaMurat SertoğluNermin BezmenÖmer Söztutan
Paylaş

Bunlara da bakınız

Gerçek Sanılan “Pizza Çalan Martı” Videosu

24 Mayıs 2022

IMF Türk Devletleri Teşkilâtı’nı Ayrı Bir Devlet Gibi...

24 Mayıs 2022

Türkiye’nin Ürettiği İlk Savaş Gemisi

24 Mayıs 2022

Coco Chanel’in Türk Ordusu İçin Üniforma Tasarladığı İddiası

24 Mayıs 2022

Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın Birleşik Arap Emirlikleri Ziyaretiyle İlgili “Bayrak”...

23 Mayıs 2022

Kızılay’da 30.000 TL Maaşla Çalışan Suriyeli Sanılan Kişi

22 Mayıs 2022

Uçaklardaki Chemtrails Sistemine Ait Sanılan Görüntüler

22 Mayıs 2022

Portekiz’den Güneş Tutulmasına Ait Sanılan Görsel

21 Mayıs 2022

Papa’nın Cumhurbaşkanı Erdoğan’ı Alnından Öptüğü Ana Ait Sanılan...

21 Mayıs 2022

Diyanet Akademisi Öğrencilerinin Askerlikten Muaf Sayıldığı İddiası

21 Mayıs 2022

Yazı İçeriğiyle İlgili Yorum Yapmak İsterseniz Buyrunuz Cevabı iptal et

KÖŞE YAZARLARI

Murat Bardakçı Hulki Cevizoğlu Hıncal Uluç Yavuz Bahadıroğlu Orhan Aydın Ahmet Hakan Ergün Diler Soner Yalçın Dursun Seyis Abdurrahman Dilipak Emre Aköz Mustafa Armağan Sunay Akın Mehmet Y. Yılmaz Can Ataklı Halime Gürbüz Fuat Uğur Bekir Hazar Mehmet Barlas İsmet Berkan Yalçın Bayer Melih Altınok Necati Doğru Güneri Civaoğlu Ertuğrul Özkök Hilal Kaplan Orhan Osmanoğlu Fatih Altaylı M. Necati Özfatura Murat Yetkin Nazlı Ilıcak Melih Aşık Bülent Erandaç Mine G. Kırıkkanat Engin Ardıç Rahmi Turan Şeref Oğuz Emin Çölaşan Rıdvan Bülbül Yusuf Kaplan Can Dündar Murat Akan Reha Muhtar Yılmaz Özdil Ahmet Yenilmez

Son Yazılar

  • Gerçek Sanılan “Pizza Çalan Martı” Videosu

    24 Mayıs 2022
  • IMF Türk Devletleri Teşkilâtı’nı Ayrı Bir Devlet Gibi Değerlendirmedi

    24 Mayıs 2022
  • Türkiye’nin Ürettiği İlk Savaş Gemisi

    24 Mayıs 2022
  • Coco Chanel’in Türk Ordusu İçin Üniforma Tasarladığı İddiası

    24 Mayıs 2022
  • Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın Birleşik Arap Emirlikleri Ziyaretiyle İlgili “Bayrak” Eleştirisi

    23 Mayıs 2022
Yanlış bilgi sorununa karşı mücadeleyi önemsiyorsanız Patreon üzerinden bize destek olabilirsiniz. Şimdiden teşekkürlerimizle.
  • Facebook
  • Twitter
  • Instagram
  • Youtube
  • Rss
  • Ana Sayfa
  • Hakkında
  • Tüm Yazılar
  • Köşe Yazarları
  • Köşe Yazarlığı
  • Şehir Efsaneleri
  • Yöntem
  • Gizlilik Politikası
  • İletişim

@2019 - malumatfurus.org

Malumatfuruş
  • Doğrulama / Yanlışlama
  • İnceleme
  • Doğrulama Teknikleri
  • Bizden
loading Vazgeç
Yazı gönderilemedi - e-posta adreslerinizi kontrol edin!
E-posta kontrolü başarısız oldu, lütfen bir daha deneyin.
Üzgünüm, blogunuz yazıları e-posta ile paylaşamıyor.