11. Cumhurbaşkanı Abdullah Gül hakkında Cumhurbaşkanlığı görevi süresince resmî törenlere çeşitli mazeretlerle katılmadığı yönünde eleştiriler uzun süredir dile getiriliyor.
Abdullah Gül, Cumhurbaşkanlığı görevinden ayrıldıktan 8 yıl sonra bu eleştirilere bir video ile yanıt verdi.
Açıklamasında “Yarın 30 Ağustos, çok şükür hasta falan değilim.” ve “yedi yıllık Cumhurbaşkanlığı sürem içerisinde, bir kez, rahatsızlığım sebebiyle merasimlere katılamadım. Böyle bir insani meseleyi bile, uzun süre bilerek aleyhimde propaganda yapanları artık sizlere havale ediyorum.” ifadelerini kullanan Gül ayrıca, kişisel internet sitesinde yayınlanan Cumhurbaşkanlığı döneminde katıldığı millî bayram ve anma törenlerinin görsellerinin bağlantısını paylaştı.
Rahatsızlıklarının millî bayramlara denk geldiği eleştirisine yanıt veren Gül’ün “Hakkımda süregelen insafsız bir yalana cevabımdır.” notuyla sosyal medya hesaplarında paylaşılan açıklama videosu şöyleydi:
Söz konusu video kayıtta Abdullah Gül’ün kullandığı ifadeler şu şekildeydi:
“Yarın 30 Ağustos. Çok şükür hasta falan değilim ama yalan söylemek ve ön yargılı davranmak büyük bir hastalık. Ancak kasıtlı olarak yalan söylemek ise ahlaki bir sorun. Benim Cumhurbaşkanı olduğum süre içerisinde milli bayramlara katılmadığım, Anıtkabir ziyareti yapmadığımı uzun süre bazıları anlattı aleyhimde. Bunları yalanlamayı zul kabul ettim ama ne zaman ki hiç ummadığım kişiler buna inanmaya başladı. Bunları yalanlamayı zul kabul ettim ama ne zaman ki hiç ummadığım kişiler de buna inanmaya başladılar, o zaman böyle bir açıklamaya mecbur kaldım.
Önce şunu hatırlatmak isterim; 7 yıl Cumhurbaşkanı olduğum sürece katılmam gereken bütün milli bayramlara katıldım ve gurur duydum. Onların en iyi şekilde kutlanmalarını sağladım. Benden önce 30 Ağustos Bayramlarının resepsiyonları ordu evlerinde yapılırdı. İlk defa cumhurbaşkanı olarak onları ukdeme aldım ve Çankaya’da çok daha görkemli bir şekilde kutlanmalarını sağladım. Anıtkabir ziyaretlerini yapmamam ise söz konusu değildi. Hatta bazen ziyaretlerle ilgili problemler gördüğümde hep müdahaleci oldum.
7 yıllık Cumhurbaşkanlığı sürem içerisinde bir kez Kırgızistan ziyaretindeki rahatsızlığım nedeniyle ziyaretlere katılamadım. Onun da sebebi şudur: Kırgızistan’daki Türk Konseyi zirvesine gidiyordum. O günlerde Gaziantep’te teröristlerin şehit ettiği 10 askerimiz vardı. Onları arkamda bırakıp gitmek istemedim. Onların cenaze merasimlerine katıldım. Yaralıları hastanede tek tek ziyaret ettim. Sonra da seyahatimi yaptım.
Ne yazık ki doktorlar zaten seyahat yapmamam için uyarıda bulunmuşlardı ama bu ziyarette bir iç kulak kanaması geçirdim. Dönünce hastanede bir hafta kadar kalmak zorunda kaldım. Böyle bir insanı meseleyi bile uzun süre bilerek aleyhimde propaganda yapanları artık sizlere havale ediyorum.
Bu vesileyle 30 Ağustos Zafer Bayramı’nı kutluyorum ve şehitlerimize Allah’tan rahmet diliyorum.”
11. Cumhurbaşkanı Abdullah Gül’ün “7 yıl Cumhurbaşkanı olduğum sürece katılmam gereken bütün milli bayramlara katıldım ve gurur duydum.” cümlesi, yürürlükteki mevzuat gereği katılmakla mükellef olduğu millî bayramları işaret ediyor.
Abdullah Gül’ün katıl(ma)dığı törenlere ilişkinderlemelerde bu hususun göz ardı edildiği ve bazı hatalı aktarımlarda bulunulduğu görülüyor.
Cumhuriyet Bayramı, Ulusal Egemenlik ve Çocuk Bayramı, Atatürk’ü Anma ve Gençlik ve Spor Bayramı, Zafer Bayramı ile mahalli kurtuluş günleri, Atatürk günleri ve tarihi günlerin resmî heyetlerce nasıl kutlanacağı hususu bir yönetmelikle düzenlenmiştir.
Abdullah Gül, Cumhurbaşkanlığı görevini 28 Ağustos 2007 – 28 Ağustos 2014 tarihleri arasında üstlenmişti. Cumhurbaşkanı Gül’ün Çankaya’da bulunduğu süre içerisinde bu 2 yönetmelik yürürlükteydi.
Ankara’da devlet erkanının katılımıyla gerçekleştirilecek törenlere ilişkin düzenlemeleri içeren 2012 tarihli yönetmelik, Cumhuriyet Bayramı ve Zafer Bayramı törenlerinde cumhurbaşkanının Anıtkabir’e çelenk koyması, tebrikleri kabul etmesi ve resepsiyona ev sahipliği yapması öngörülürken, TBMM’nin açılışı ve Ulusal Egemenlik ve Çocuk Bayramı törenlerine Cumhurbaşkanının katılımı öngörülmemektedir (1981 tarihli yönetmeliğin ilk versiyonunda Cumhuriyet Bayramı’nın “Devlet Başkanı” öncülüğünde kutlanması hükmü yer alırken, Ulusal Egemenlik ve Çocuk Bayramı ve Atatürk’ü Anma ve Gençlik ve Spor Bayramı kutlamaları aynı minvalde öngörülmüştü. Zafer Bayramı kutlamaları için sadece “Başkent’te Genelkurmay Başkanlığınca, Başkent dışında Garnizon Komutanlıklarınca, Genelkurmay Başkanlığının bu konudaki devamlı talimatına göre yürütülür” atfına yer verilmişti).
2012 yılında yürürlüğe konan bahse konu yönetmelikten Cumhuriyet ve Zafer Bayramı törenleri ile ilgili maddeler şu şekildedir:
Cumhuriyet Bayramı törenleri
MADDE 4 – (1) Cumhuriyetin ilan edildiği 29 Ekim günü ulusal bayramdır. Türkiye’nin içinde ve dışında Devlet adına yalnız 29 Ekim günü tören yapılır. Bayram 28 Ekim günü saat 13.00’te Başkentte yapılan yirmibirpâre top atışı ile başlar ve 29 Ekim günü saat 24.00’te son bulur.
(2) Cumhuriyet Bayramı törenleri aşağıdaki şekilde uygulanır:
a) Başkentte Cumhuriyet Bayramı törenleri:
1) Anıtkabir’e Cumhurbaşkanı tarafından çelenk konulur ve İstiklal Marşı ile birlikte bayrak göndere çekilir.
2) Cumhurbaşkanı tarafından Cumhurbaşkanlığında tebrikat kabul edilir.
3) Cumhurbaşkanı tarafından törene katılanların ve halkın bayramı kutlanır.
4) İstiklal Marşı ile bayrağın göndere çekilmesini müteakip tören geçişi ve programda yer alan diğer faaliyetler uygulanır.
5) Cumhuriyet Bayramı resepsiyonu Cumhurbaşkanı tarafından verilir.
Zafer Bayramı törenleri
MADDE 7 – (1) Zafer Bayramı, 30 Ağustos günü saat 07.00’de başlar ve saat 24.00’te son bulur. Saat 12.00’de Başkentte yirmibirpâre top atışı yapılır.
(2) Zafer Bayramı törenleri aşağıdaki şekilde uygulanır:
a) Başkentte Zafer Bayramı törenleri:
1) Anıtkabir’e Cumhurbaşkanı tarafından çelenk konulur ve İstiklal Marşı ile birlikte bayrak göndere çekilir.
2) Cumhurbaşkanı tarafından Cumhurbaşkanlığında tebrikat kabul edilir.
3) Cumhurbaşkanı tarafından törene katılanların ve halkın bayramı kutlanır.
4) İstiklal Marşı ile birlikte bayrağın göndere çekilmesini müteakip tören geçişi ve programda yer alan diğer faaliyetler uygulanır.
5) Zafer Bayramı resepsiyonu Cumhurbaşkanı tarafından verilir.
Yönetmelik hükümlerinde Ulusal Egemenlik ve Çocuk Bayramı ve Atatürk’ü Anma ve Gençlik ve Spor Bayramı törenlerinde Cumhurbaşkanının Anıtkabir ziyareti, resepsiyon ya da kutlama gibi özel bir görevine değinilmemiştir. Yani, carî protokol kuralları ve teamüller gereği devlet erkânı 23 Nisan ve 19 Mayıs günleri Anıtkabir’deki anma törenine Cumhurbaşkanı başkanlığında katılmamaktadır. 23 Nisan Ulusal Egemenlik ve Çocuk Bayramı dolayısıyla resmî heyetler Anıtkabir’i TBMM Başkanı başkanlığında ziyaret etmektedir. 19 Mayıs için üst düzey Anıtkabir ziyareti yönetmelikte öngörülmemiştir.
Adı geçen yönetmelikten ilgili maddeler şu şekildedir:
Ulusal Egemenlik ve Çocuk Bayramı törenleri
MADDE 5 – (1) Ulusal Egemenlik ve Çocuk Bayramı 23 Nisan günü saat 08.00’de başlar ve saat 24.00’te son bulur.
(2) Milli Eğitim Bakanı, günün anlam ve önemini belirten mesajını medya aracılığıyla bildirir.
(3) Milli Eğitim Bakanı bir il törenine katılır.
(4) Atatürk anıt veya büstüne milli eğitim müdürlüğü tarafından çelenk konulur. Çelenk konulduktan sonra İstiklal Marşı ile birlikte bayrak göndere çekilir.
(5) Kutlama komitelerince hazırlanan programda yer alan diğer faaliyetler uygulanır. Programda tören geçişi ve tebrikata yer verilmez.
Atatürk’ü Anma ve Gençlik ve Spor Bayramı törenleri
MADDE 6 – (1) Atatürk’ü Anma ve Gençlik ve Spor Bayramı 19 Mayıs günü, Atatürk’ün 19 Mayıs 1919’da Samsun’da karaya çıktığı saat olan 07.00’de başlar ve saat 24.00’te son bulur.
(2) Gençlik ve Spor Bakanı, günün anlam ve önemini belirten mesajını medya aracılığıyla bildirir.
(3) Gençlik ve Spor Bakanı bir il törenine katılır.
(4) Atatürk anıt veya büstüne gençlik hizmetleri ve spor müdürlüğü, bulunmaması halinde mülki amirin görevlendireceği bir müdürlük tarafından çelenk konulur. Çelenk konulduktan sonra İstiklal Marşı ile birlikte bayrak göndere çekilir.
(5) Kutlama komitelerince hazırlanan programda yer alan diğer faaliyetler uygulanır. Programda tören geçişi ve tebrikata yer verilmez.
Yürürlükteki mevzuat ve teamüller gereği 11. Cumhurbaşkanı Gül’ün Cumhuriyet ve Zafer Bayramı törenlerinde Anıtkabir’e çelenk koyması, İstiklâl Marşı’yla bayrağımızın göndere çekilmesi, tebrikleri kabul etmesi, katılımcıların ve halkın bayramını kutlaması ve bayram resepsiyonuna ev sahipliği yapması beklenmekteydi. Diğer millî bayramlardaki yönetmelikte açıkça kutlama biçimi zikredilenler dışındaki programlara katılımı ise kendi ihtiyarına bağlıydı.
28 Ağustos 2007 – 28 Ağustos 2014 arasında Abdullah Gül’ün makamı gereği katılması beklenen programlardan bazılarına katılamamıştı.
7 yıllık Cumhurbaşkanlığı görevi boyunca Abdullah Gül’ün Cumhuriyet ve Zafer Bayramlarına katılımı şöyle özetlenebilir:
30 Ağustos 2007 – Katıldı
29 Ekim 2007 – Katıldı
30 Ağustos 2008 – Katıldı
29 Ekim 2008 – Katıldı
30 Ağustos 2009 – Katıldı
29 Ekim 2009 – Katıldı
30 Ağustos 2010 – Katıldı
29 Ekim 2010 – Katıldı
30 Ağustos 2011 – Katıldı
29 Ekim 2011 – Anıtkabir’deki ve TBMM’deki törene katıldı (VAN DEPREMİ NEDENİYLE DİĞER TÖRENLER İPTAL EDİLDİ)
30 Ağustos 2013 – Katıldı (Çankaya Köşkü’nde gerçekleşen ilk 30 Ağustos resepsiyonu)
29 Ekim 2013 – Katıldı
Van’da meydana gelen deprem nedeniyle 29 Ekim 2011 Cumhuriyet Bayramı resepsiyonu ve AKM tören alanında yapılması öngörülen geçit töreni iptal edilmişti. 2011 yılı Cumhuriyet Bayramı kutlamaları çerçevesinde sadece Anıtkabir ve TBMM’de törenler gerçekleştirilmişti (Normalde, 29 Ekim Cumhuriyet bayramlarında Cumhurbaşkanı Gül başkanlığındaki devlet erkanı Anıtkabir’i ziyaret ettikten sonra Gül TBMM’de resmi erkan ve diplomatik misyon şeflerinin kutlamalarını kabul ediyordu. Daha sonra da Cumhurbaşkanı Gül, AKM tören alanında vatandaşları ve tören birliklerini selamladıktan sonra geçit töreni yapılıyordu). Yayımlanan Başbakanlık Genelgesi ile 29 Ekim Cumhuriyet Bayramı kutlama törenlerinin sadece çelenk koyma ve tebrikleri kabul törenleri şeklinde icra edilmesi; tören geçişi, resepsiyon gibi diğer kutlama faaliyetlerinin yapılmaması kararlaştırılmıştı.
2012 yılında ise Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastanesi’nde dün yapılan heyet toplantısında alınan tavsiye kararı doğrultusunda, Cumhurbaşkanı Abdullah Gül’ün ev sahipliğinde Çankaya Köşkü’nde yapılması planlanan 30 Ağustos Tebrikat Töreni ve Resepsiyonu iptal edilmişti. Kulak rahatsızlığı nedeniyle Gül, Zafer Bayramı’nda yapılan törenlere katılamamıştı.
Abdullah Gül, sosyal medya hesapları üzerinden kulak rahatsızlığı nedeniyle Hacettepe Üniversitesi’nde tedavi gördüğü süre içerisinde bazı paylaşımlarda bulunmuştu.
11. Cumhurbaşkanı Abdullah Gül Hacettepe Üniversitesi Hastanesi’nde – 30 Ağustos 2012
Devlet kademesinin ötesinde, Türkiye’nin dört bir yanından sevgi ve samimiyet yüklü geçmiş olsun mesajları yağıyor. pic.twitter.com/M3WiNuVJ
Abdullah Gül’ün Ulusal Egemenlik ve Çocuk Bayramı kapsamında TBMM’deki (Meclis Başkanı’nın ev sahipliğindeki oturuma/etkinliğe), Atatürk’ü Anma ve Gençlik ve Spor Bayramı törenleri kapsamında Anıtkabir ve TBMM’deki törenlere katılımı ise şöyleydi:
23 Nisan 2008 – Katıldı
19 Mayıs 2008 – Katıldı
23 Nisan 2009 – Katıldı
19 Mayıs 2009 – Katıldı
23 Nisan 2010 – Katıldı
19 Mayıs 2010 – Katıldı
23 Nisan 2011 – Katıldı
19 Mayıs 2011 – Katıldı
23 Nisan 2012 – Katıldı
19 Mayıs 2012 – ABD’de (Chicago’da) bulunduğu için katılamadı
23 Nisan 2013 – Katıldı
19 Mayıs 2013 – REYHANLI’DAKİ BOMBALI SALDIRI NEDENİYLE ETKİNLİKLER İPTAL EDİLDİ(aynı gün Abdullah Gül’ün Kayseri’de bulunduğuna dair haberlere rastlandı)
23 Nisan 2014 – Katıldı
19 Mayıs 2014 –SOMA FACİASI NEDENİYLE KUTLAMALAR İPTAL EDİLDİ (Abdullah Gül İstanbul’da gençlik temsilcileri ile buluştu)
2013 yılında, Gençlik ve Spor Bakanlığı tarafından yürütülen 19 Mayıs Atatürk’ü Anma, Gençlik ve Spor Bayramı ile Gençlik Haftası kapsamında planlanan şenlik ve şölenler, 11 Mayıs 2013 günü Reyhanlı’da gerçekleşen ve 52 kişinin hayatını kaybettiği bombalı saldırılar gerekçesiyle iptal edilmişti. 2014 yılında ise 19 Mayıs Atatürk’ü Anma, Gençlik ve Spor Bayramı kutlamaları Gençlik ve Spor Bakanlığı tarafından 13 Mayıs 2014 günü Soma’da meydana gelen maden faciası nedeniyle iptal etmişti. Kutlama etkinlikleri iptal edilse de Anıtkabir ziyaretleri (ilgili yönetmelik ve teamüller çerçevesinde) Gençlik ve Spor Bakanı başkanlığında bir heyetle gerçekleştirilmişti.
Abdullah Gül’ün kişisel internet sitesinde katıldığı aşağıdaki törenlerden fotoğraflarına yer verilmişti:
