Valide Sultan’ın Alışveriş Listesinin Resmiyeti

Padişah V. Murad’ın Annesi Valide Sultan Tarafından Satın Alınması İstenen Yiyecek ve İçecek Alışveriş Listesi Osmanlı Arşivinde Yer Almaktadır

31. Osmanlı padişahı Abdülmecid’in (1823-1861) eşi ve 33. Osmanlı padişahı V. Murad’ın (1840-1904) annesi Şevkefza Valide Sultan’a (1820-1889) ait olduğu iddiası ile içinde şarap, bira, havyar ve sardalya gibi ürünlerin olduğu alışveriş listesi sosyal medyada yaygın şekilde paylaşılmıştı.

Ali Akyıldız’ın “Haremin Padişahı, Valide Sultan – Harem’de Hayat ve Teşkilat” (Timaş Yay., 2017) adlı kitabını kaynak gösteren viral sosyal medya paylaşımı ve içeriği şu şekildeydi:

23.6.1878 tarihli Valide Sultan’ın (V. Murad’ın annesi) alışveriş listesi

24 şişe kına kına şarabı,

300 şişe Bordo,5 franka,

İki anbar Viyana birası, anbarı 70 franka,

24 şişe Port, 3 franka

Ufak mini mini fıçı derunında sardalya,

Lakârta [Lakerda] balığı, havyar, balık yumurtası

Padişah V. Murad’ın annesi Valide Sultan tarafından satın alınması istenen yiyecek ve içecek listesine ait görsel de şu şekilde idi:

Orhan Osmanoğlu, sosyal medya hesabından yaptığı paylaşımda belgenin resmî değerinin olmadığını belirterek sahih olmadığını öne sürmüştü:

“Bu belgenin hiç bir resmî değeri yok..altında herhangi bir mühür yok…TC arşiv daire başkanlığına ait değil…marketlerde epey talep var bugünlerde kağıt olarak paraya çevirebilirsiniz”

İddia edilenin aksine paylaşılan belge resmî arşiv evrakıdır.

Paylaşılan alışveriş listesinin görseline Osmanlı Arşivi katalogundan erişmek mümkün.

Padişah II. Abdülhamid’in Yıldız Sarayı evrakı arasında yer alan Osmanlıca not alınmış alışveriş listesinin Devlet Arşivlerinde “Valide Sultan tarafından satın alınması istenen yiyecek ve içecekler” başlığıyla kayıtlı olduğu görülmektedir.

Belge Özeti : Valide Sultan tarafından satın alınması istenen yiyecek ve içecekler

Yer Bilgisi : 1 – 23

Belge Tarihi : H-23-07-1295

Söz konusu belgede satın alınması istenen ürünlerin Şevkefza Valide Sultan’ın iradesini yansıtmadığı, Şevkefza Sultan’ın 31 Ağustos 1876’da tahttan indirilen V. Murad’la beraber Çırağan Sarayı’nda mecburî ikamete tabi tutulduğu ya da listenin bir tür “şaka” olduğu yönünde itirazların mevcut olduğunu da not etmek gerek.