Rusya’nın Ukrayna’nın enerji altyapısına yönelik saldırıları ülkenin birçok bölgesini karanlığa gömdü. Ancak, sosyal medyada Ukrayna’nın karanlığa büründüğü anın uzaydan görüntülendiği iddiasıyla paylaşılan görüntüler ya photoshop ya da güncel değil.
Rusya’nın Ukrayna’nın kritik enerji altyapısına yönelik füze saldırıları sürüyor. Rus işgalinin enerji altyapısını hedef alan saldırılarla devam ettiği Ukrayna‘da elektrik kesintilerinin yaşandığı birçok bölgenin tamamen karanlığa büründüğü aktarılıyor (Ukrayna’nın ulusal enerji şirketi Ukrenergo, Rusya’nın bu hafta düzenlediği yoğun füze saldırıları sonrası ülkenin elektrik ihtiyacının sadece yüzde 50’sinin karşılanabildiğini açıklamıştı).
Ukrayna’nın karanlığa gömüldüğü anın uzaydan görüntülendiği iddiasıyla aşağıdaki montaj içeren görsel sosyal medyada dolaşıma sokulmuş:
Montaj içeren görseli kullanan paylaşım örneği:
CrowKing2016: “Elektriksiz Ukrayna 2. bir Karadeniz olmuş.”
Paylaşılan görsel ne güncel ne gerçek, sadece başarısız bir photoshop örneği.
Görsel, geçmişte NASA tarafından paylaşılan Avrupa’nın gece karanlığında görüntüsü üzerinde oynanarak oluşturulmuş.
NASA’nın Dünya’nın gece boyunca nasıl göründüğünü tespit etmek için “Siyah Bilye” (“Black Marble“) ile oluşturulan orijinali şöyle:
NASA’nın 2017 yılında yayımladığı, 2012 yılından itibaren gözlemlediği Dünya’nın gece görüntülenen yüksek çözünürlüklü daha geniş versiyonu:
Görselin dijital müdahale içerdiği ELA analizi vasıtasıyla net şekilde görülebiliyor.
Bu görselin yanı sıra, geçmiş tarihli bir görsel de Rusya’nın son saldırılarının akabinde görüntülendiği sanılarak paylaşılmış.
Gülsüm Khalilova: “Ukrayna, dün gece Rusyanın büyük füze saldırısından sonra uzaydan böyle göründü”
Kırımlı gazeteci Gülsüm Khalilova’nın Rusya’nın saldırılarının ardından karanlığa gömülen Ukrayna’nın uzaydan çekilen görüntüsü olduğu notuyla paylaştığı görselin güncel görüntülerle tam olarak örtüşmediği anlaşılıyor.
Benzer görüntüler, Rus işgalinin ilk dönemlerinde 2022 yılı Mart ayında basına yansımıştı.
Bu tip görsellerin kaynağı NASA’nın LAADS (The Level-1 and Atmosphere Archive & Distribution System) adı verilen sistemi.
Rusya’nın Ukrayna’nın enerji altyapısına yönelik saldırıların yoğunlaştığı 23 Kasım 2022 gecesi NASA’nın “EOSDIS Worldview Earthdata Explorer” uygulaması üzerinden “Suomi NPP” adlı uydusundan Ukrayna’nın karanlığa büründüğü an aşağıdaki gibi görüntülenebiliyor.
