Kongolu Çocuğun Kafeste Yer Aldığı Fotoğraf 1955 Yılında Kongo Cumhuriyeti’ni (Kongo Demokratik Cumhuriyeti) Fransa’nın Değil Belçika’nın İşgali Sırasında Çekilmiş

 

Ülkemiz ile Fransa arasındaki ilişkilerin gerildiği günlerde Fransa’nın kolonyal geçmişinde işlediği suçları hatırlatmak ve ahlâki üstünlüklerinin bulunmadığını vurgulamak amacıyla sosyal medyada paylaşılan bir fotoğrafa dair yanlış aktarılan hususu ele alacağız.

Fransa’dan 1955 yılına ait bir fotoğraf. Fransız bir baba çocuklarına kafeste Kongo‘lu bir çocuk hediye etmiş!” ya da “1955 senesinde; Kongo’lu çocuğu çocuklarına oyuncak olarak getiren bir Fransız ailesi” gibi notlarla paylaşılan iki beyaz çocuğun ortasında bir siyah çocuğun kafes içerisinde yer aldığı görsel şu şekilde:

 

kafeste kongolu çocuk

 

Kongo’daki Fransız işgali sırasında 1955 yılında bir babanın Afrikalı çocuğu kafes içerisinde kendi çocuklarını eğlendirmek için getirdiğini öne süren paylaşımlardan bazı örnekler şu şekilde sunulabilir:

 

kafeste afrikalı çocuk

 

kafeste çocuk

 

Fransa’nın Afrika’daki emperyalist uygulamalarını eleştirmek adına kullanılan fotoğrafla ilgili temel hata Kongo’nun Fransa tarafından değil Belçika tarafından işgal edilmiş olması.

1885-1908 arasında Belçika Kralı II. Léopold’un özel mülkü olarak kolonileştirilen (Afrika kıtasının orta bölümünde yer alan, günümüzdeki adı Kongo Demokratik Cumhuriyeti, geçmişte Kongo Cumhuriyeti ve Zaire olarak da isimlendirilen) bu ülke 1908-1960 yılları arasında Belçika Kongosu adıyla Belçika devletinin sömürgesi olmuştu.

Paylaşılan fotoğraf 1955 yılında Kongo’da çekilmiş bir fotoğrafın renklendirilmiş hâli.

 

kafesteki siyah çocuk

 

Fotoğrafın Belçika merkezli “Centre for Historical Research and Documentation on War and Contemporary Society (Cegesoma)” arşivinde yer alan “Collection Monsieur Van de Meerssche: Congo Belge, [1950-1960].” adlı arşivde yer aldığı görülüyor.

 

kafesteki siyah çocuk fotoğrafı

 

Belçikalı tarihçi Paul Van Damme’ın “Wit-Zwart in Zwart-Wit” (“Beyaz ve Siyahtaki Siyah-Beyaz”) adlı kitabının kapağında da bu fotoğrafın kullanıldığı görülüyor.

 

beyaz siyahtaki siyah beyaz

 

Kongo’daki Belçika işgâli esnasında Belçika devleti tarafından acımasız yöntemler kullanıldığı biliniyor (Benzer şekilde Fransa gibi koloni sahibi birçok devletin Afrika’daki sömürgelerinde zulüm ve şiddet eylemleri gerçekleştirilmiş, bu eylemlerin bazıları soykırım olarak tanınmıştı).

2020 yılında Belçika Kralı Filip, büyük amcası II. Leopold’un Kongo’da işlediği ve milyonlarca insanın ölümüne neden olan suçlar için, “en derin pişmanlığını” dile getirse de resmî bir özür dilemekten kaçınmıştı.

Belçika’nın sömürge geçmişi söz konusu olduğunda, “insanat bahçeleri” olarak adlandırılan 1958 yılında Belçika’nın başkenti Brüksel’de Afrikalı bireylerin sergilendiği tahta kafesler akla geliyor.

 

insanat bahçesi

 

2 Yorumlar

Yorumunuzu yazınız...