İran’ın Meşhed Kentindeki Razavi Türbesi’ne (İmam Rıza Camii’ne) “İntikam ve Savaş” Çağrısıyla Kara Sancağın Tarihte İlk Kez Çekildiği İddiası Doğru Değil
Hamas’ın 7 Ekim 2023 günü sabahı İsrail yerleşimlerine saldırılarıyla başlayan gerginliğin bölge ülkelerine yayılmasından endişe ediliyor.
Hamas’ın saldırılarının ardından İsrail’in başlattığı Gazze’ye yönelik bombardıman hız kesmeden devam ederken çatışmalara dahil olması en muhtemel ülke olarak İran öne çıkıyor.
Bazı İsrailli kaynakların Hamas’ın saldırısının arkasında olduğunu ileri sürdüğü İran, İsrail’in Gazze’ye kara harekâtı düzenlemesi durumunda “kimsenin çatışmaların yayılmamasını garanti edemeyeceğini” açıkladı. İranlı yetkililer Birleşmiş Milletler (BM) aracılığıyla “İsrail durdurulmazsa geniş kapsamlı sonuçları olabilir” uyarısında bulundu. İran Dışişleri Bakanı Hüseyin Emir Abdullahiyan, İsrail’in Gazze’ye yönelik savaş suçlarının devam etmesi halinde yeni cephe açılmasının olası olduğunu söyledi.
18 Ekim 2023 günü İran’ın Şam Büyükelçiliği’nin X / Twitter hesabından “zaman doldu” ifadesinin paylaşılması dikkat çekti.
İsrail’in ABD Büyükelçiliği ise bu paylaşıma The Matrix adlı filmin son sahnesinde Keanu Reeves’ın canlandırdığı Neo karakterinin Hugo Weaving’in canlandırdığı Ajan Smith’e “gel” manasında yaptığı el hareketiyle karşılık verdi.
— Embassy of Israel to the USA | #IsraelUSA75 (@IsraelinUSA) October 18, 2023
Bu süreçte, İran’ın Horasan vilayetindeki Meşhed kentindeki Razavi Türbesi’nin kubbesine “kara bayrak” çekilmesi bazı basın organları ve sosyal medya profilleri tarafından yanlış yorumlandı.
İran’da bir türbeye / camiye “tarihte ilk kez” ve “savaş ve intikam çağrısıyla” “kara bayrak” çekildiği ileri sürüldü.
“Kara sancak” çekilmesini yanlış yorumlayan paylaşımlar şöyle örneklenebilir:
DarkWeb Haber (@Darkwebhaber): “İran Meşhed’deki Razavi Türbesi’ne tarihte ilk kez “intikam ve savaş” anlamlarına gelen Kara Bayrak çekildi.”
Metropol Haber (@metropolmedya_): “İran Meşhed’deki Razavi Türbesi’ne tarihte ilk kez “intikam ve savaş” anlamlarına gelen Kara Bayrak çekildi.”
Whisper (@whisperhaber): “İran Meşhed’deki Razavi Türbesi’ne tarihte ilk kez “intikam ve savaş” anlamlarına gelen Kara Bayrak çekildi.”
Hedera Güncel (@hederaguncel): “İran Horasan’daki Razavi Türbesi’nin kubbesine ilk kez “Kara Bayrak” çekildi. Kara bayrak, İran tarihinde savaş ya da intikam çağrısı anlamına gelmekte.”
Sanılanın aksine İran’da “alam” olarak adlandırılan “kara bayrağın” çekilmesi bir ilk değil.
İslamiyetin Şiilik mezhebinde yas sembolü olan kara bayrak, geleneksel olarak Hz. Hüseyin’in şehadetini anmak için göndere çekiliyor.
Hz. Hüseyin’in vefatı nedeniyle yas tutulan Muharrem ayı münasebetiyle siyah sancağın cami ve türbelere asıldığı biliniyor.
17 Ekim 2023 günü ise Gazze Şeridi’ndeki bir hastaneye düzenlenen saldırıda hayatını kaybedenlerin yasını tutan Filistin halkıyla dayanışma için Meşhed’deki Razavi Türbesi’ne kara sancak asılmış.
İran basınına yansıyan aktarımlarda asılan siyah bayrağın “cihat çağrısı”nı değil, “yas” ve “dayanışma”yı simgelediği aktarılmış.
Geçmişte Muharrem aylarında Razavi Türbesi’ne kara bayrağın asılması İranlı basın organlarınca aktarılmış.
Kara bayrak / siyah sancak, İslam coğrafyasında genellikle dini olayların anılması ve yas sembolü olarak kullanılmaktadır.
Siyah bayrak, tarih boyunca İslami hareketlerin ve cihat çağrılarının sembolü olmuştur.
Hz. Muhammed zamanında “Sancak-ı Şerif” ve “Ukab” olarak adlandırılan siyah renkte bir sancak kullanılmıştır.
747 yılında, Ebû Müslim Horasânî tarafından başlatılan Abbâsî İhtilâli’nde de siyah bayraklar kullanılmıştır. Abbâsîler, Emevî halifelerine karşı yaptıkları isyan sırasında siyah bayrakları bir sembol olarak benimsemişlerdir. Bu, Abbâsîlerin Emevîlerin adaletsiz ve zalim yönetimine karşı mücadele ettiklerini ifade eden bir hareket olarak yorumlanmıştır.
Günümüzde, siyah bayrak, çeşitli İslami hareketler ve cihatçılar tarafından kullanılmaktadır. Örneğin, IŞİD, El Kaide ve Taliban gibi gruplar, siyah bayrakları bir sembol olarak benimsemiştir.
Siyah bayrak (ya da örtü) yas sembolü olarak da kullanılmıştır.
Hicrî 61. yılın 10. Muharreminde gerçekleşen “İmam Hüseyin’in Şehâdetinin ve Kerbela Katliamı”nın yıl dönümlerinde İran’da cami ve türbelere siyah bayrak çekilmektedir.
Bursa’nın Yunan kuvvetlerince 8 Temmuz 1920 tarihinde işgalinin ardından TBMM kürsüsüne Bursa’nın düşüşünün yasını temsil amacıyla puşide-i siyah (siyah örtü) serilmiştir. Bursa’nın 11 Eylül 1922 günü Yunan işgalinden kurtarılmasının ardından siyah örtü TBMM kürsüsünden kaldırılmıştır.
