Wilson Tucker’ın Mavi Ölüm Adlı Bilim Kurgu Romanının Çevirisinin Kemal Tahir Tarafından Yapıldığı İddiası Doğru Değil, Eserin Çevirisi A. Kahraman (Kahraman Bapçum) Tarafından Yapılmıştır

Engin Ardıç Mavi Ölüm’ün Çevirmenini Yanlış Aktarmış

Engin Ardıç, Sabah Gazetesinde 29 Mart 2020 tarihinde yayınlanan “Mavi Ölüm” başlıklı yazısında ünlü romancımız Kemal Tahir’in (1910-1973) “Yeni Dünyalarda” adlı seride “Mavi Ölüm” adlı romanı Türkçemize çevirdiğini öne sürmüş:

"Çağlayan Yayınları'nın "yeni dünyalarda" adını verdiği toplam on ciltlik bilim-kurgu dizisi, hayatımda ilk okuduğum kitaplardır. Adnan Menderes devri.
Herbirinin fiyatı bir lira, Beşiktaş çarşısında ciğerciyle turşucunun arasındaki sahafta "ikinci el" olarak elli kuruş...
Rahmetli babam haftada iki buçuk lira harçlık veriyordu, "bütçem" ancak buna yetiyordu.
Bu diziyi dilimize çevirenin Kemal Tahir olduğunu da yıllar sonra öğrenecektim.
Bu dizide "Mavi Ölüm" adında bir roman vardır.
Yıllar sonra aradım taradım bunun da İngilizce aslını buldum, Amerikan sahaflarından getirttim. Meğerse adı "The Long Loud Silence" imiş... Yüksek sesli uzun sessizlik... Yazan Wilson Tucker diye bir adam.
Ne manyak herifim, değil mi?

***

Romanda Russell Gary adında bir onbaşı vardır.
Kemal Tahir merhum, rütbesini beğenmemiş olacak ki, onu başçavuş yapmış..."

Ancak hafızası Engin Ardıç’ı yanıltmış.

Mavi Ölüm’ün Çevirisi A. Kahraman Tarafından Yapılmıştı

1954-55 yıllarında Çağlayan Yayınları’nın çıkardığı yabancı bilim kurgu eserlerinin çevirilerini içeren “Yeni Dünyalarda” serisinde yer alan eserlerin hiçbirinin Türkçemize çevirisi Kemal Tahir tarafından yapılmamıştır. Mavi Ölüm adlı bilim kurgu romanı da Türkçemize Kemal Tahir tarafından değil A. Kahraman (Kahraman Bapçum) tarafından tercüme edilmiştir.

Wilson Tucker’ın 1952 yılında çıkardığı “The Long Loud Silence” adlı kitabından Türkçemize çevrilen Mavi Ölüm’ün konusu şöyledir:

“Kıyamet sonrası senaryosunu işleyen roman, yanlış tarafta kısılıp kalmış bir askerin gözünden anlatılmaktadır. Eğlenmek için gittiği kasabada kaldığı bir gecenin sonunda Gary, bambaşka bir dünyaya gözlerini açar. Dünya, kimliği bilinmeyen güçlerce atom ve virüs bombalarıyla saldırıya uğramıştır. Amerika da bu saldırıdan nasibini almıştır. Kahramanımız hayatta kalmış, ancak bulunduğu bölge hastalıkla dolu olduğu için temiz kısma geçememektedir. Çeşitli başarısız denemelerden sonra karşıya geçmekten ümidini kesince, karantinaya alınan bölgeyi dolaşmaya karar verir. Yazar bu dolaşmalar sırasında, sıkışıp kalmış insanların giderek vahşileşen hayat kavgalarını Gary aracılığıyla bize aktarır.

Gary, romanın sonlarına doğru bulunduğu bölgede yaşayan herkesin temiz tarafta kalanlar tarafından birer düşman ajanı olarak etiketlendiğini öğrenince ne yapıp edip karşı tarafa geçmeyi başarır. Ancak o bir hastalık taşıyıcısıdır ve gittiği her yere ölüm götürmektedir. Özlediği yaşamı bulması olanak dışıdır. Temiz bölgede geçirdiği kısa sürede bunu kavrayan Gary, yaşamının geri kalanını geçirmek üzere hastalıklı bölgeye geri döner.”

Ardıç, kendisine ait olmayan çeviride Kemal Tahir’in (sehven yahut kasten hatalı şekilde) romandaki bir karakterin rütbesini daha düşük aktardığını öne sürmüş.

* Tespiti için ahmetfirat‘a teşekkürlerimizle…