Bazılarınca Sanılanın Aksine İsviçre’nin Başkenti Cenevre Değil, Bern Şehridir
Bern, İsviçre’nin (de facto) ve Bern Kantonu’nun Başkentidir
Daha önce İsviçre’nin başkentinin Zürih olduğuna yönelik yanlış algıyı ifşa etmiştik. Ancak, İsviçre’nin başkenti sanılan tek şehir Zürih değil. Bern yeterince hafızalarda yer etmemiş olacak ki, İsviçre Konfederasyonu’nun en ünlü şehirlerinden biri olan Zürih’in yanı sıra Cenevre de bazılarınca İsviçre’nin başkenti sanılmaktadır.
İsviçre’nin başkenti denilince akla Zürih, Cenevre veya Basel gibi şehirler gelse de bu ülkenin başşehri Bern’dir. Aslına bakarsanız Bern’in başkentliği ise “de facto” yani fiilidir. İsviçre’nin de jure, yani resmî bir başkenti yoktur. İsviçre Anayasası başkent olarak bir şehir ismi zikretmez.
Bern, İsviçre’nin ve Bern Kantonu’nun başkentidir. İsviçre’nin Zürih’ten sonra en kalabalık şehri olan Cenevre ise Cenevre kantonunun başkenti ve “Suisse Romande” bölgesinin en büyük şehridir.
Cenevre’nin İsviçre’nin Başkenti Olduğunu Sanan Yazarlar
Cem Kılıç’ın Akşam Gazetesindeki “ILO’dan övgü aldık ama yine kara listeden kurtulamadık” başlıklı 18 Haziran 2013 tarihli yazısından:
"Yaklaşık bir haftadır İsviçre’nin başkenti Cenevre’de 102. Uluslararası Çalışma Konferansı için bulunuyoruz."
Fatih Polat’ın Evrensel Gazetesindeki 23 Ağustos 2017 tarihli “Savaş ile müzakere arasında kritik 10 yıl” başlıklı yazısından:
"3 yıl sürecek olan Oslo görüşmelerinin ön görüşmesi, 3 Temmuz 2008’de İsviçre’nin başkenti Cenevre’de gerçekleşiyor."
Orhan Dede’nin Yeni Mesaj Gazetesindeki “Cenevre’deki masa AKP’yi zorlayacak” başlıklı 27 Ocak 2016 tarihli yazısından:
"İsviçre’nin başkenti Cenevre’de Rusya ve ABD’nin etkin olduğu, Türkiye istemese de PYD’nin de çeşitli bir formülle katılacağını tahmin ettiğim söz konusu toplantıda Türkiye’nin istediği hiçbir şey kabul görmedi."
Mehmet Eşin’in Doğru Haber Gazetesindeki “Her şey ya Allah’a yaklaştırır ya da uzaklaştırır” başlıklı 16 Aralık 2011 tarihli yazısından:
"Bütün bunları anlatmamın sebebi İsviçre`nin başkenti Cenevre`de Avrupa Nükleer Araştırma Merkezi CERN`de kâinatın oluşumu hakkında yapılan araştırmalar ve bu araştırmaları yapan bilim adamlarının halidir."
Deniz Ülkütekin’in Cumhuriyet Gazetesindeki 8 Ocak 2012 tarihli yazısından:
"Bilim insanları, İsviçre’nin başkenti Cenevre yakınlarındaki Büyük Hadron Çarpıştırıcısı’nda deneyler yapıyor."
Yaşar Çelebi’nin Didim Haber’deki “55.000 Yeni Mülteci” başlıklı yazısından:
"Bütün bunlar Cenevre anlaşmaları çerçevesinde gerçekleşti. Cenevre anlaşması(**) gereğince sığınma hakkına sahip olan mültecilere verilen ve değişik senelerde ilave edilen 4 madde kapsamında Türkiye’de dahil olmak üzere 196 ülke tafından kabul edilmiştir. (**) Adını imzalandığı yer olan İsviçre’nin başkenti Cenevre’den aldı ve 22 Ağustos 1864 yılında, iş adamı Henry Dunant ve 12 ülkenin; -Baden(D), Belçika, Danimarka, Fransa, Hessen(D), Italya, Hollanda, Portekiz, Preußen, İsviçre, İspanya ve Württemberg(D) katılımı ile ilk olarak hayata geçti."
Cemil Koçak’ın Marmarayerelhaber.com’daki “Cumhuriyet’ten önce ‘Cumhuriyet’ var mıydı?” başlıklı 29 Ekim 2011 tarihli yazısından:
"1870'te İsviçre’nin başkenti Cenevre’ye gelmesinden sonra Hürriyet gazetesinde yayınlanan, “İdâre-i Cumhûriyye ile Hükûmet-i Şahsîyyenin Farkı” başlığını taşıyan makalesinde Ziyâ Paşa, cumhuriyet yönetiminin halk yönetimi olduğunu, ..."
Ali Yurttagül ve Romanşça
İsviçre’nin başkenti ile ilgili olmasa da resmî dillerine değinelim…
Ali Yurttagül, 30 Ağustos 2015 tarihinde Zaman Gazetesi’nde yayımlanan “Neden İsviçre’de barış, bizde kavga var?” köşe yazısında, İsviçre’de konuşulan dilleri sıralarken bir hataya imza atmış.
“İsviçre’de, Avrupa’nın en kanlı tarihini yazan devletlerin ortasında Almanca, Fransızca, İtalyanca ve Romanca konuşan dört halkın yüz yıllardır birlikte olduğunu biliyoruz” diyen Yurttagül, İsviçre’de konuşulan resmi dillerden biri olan “Romanşça” (romansh) yerine “Romanca”yı (romany) sıralamış.
İki dil arasında önemli bir fark var. Romanca, romanlar/çingeneler tarafından kullanılırken, romanşça İsviçre’de 50-70.000 kişi tarafından kullanılan bir dildir.