Category

Doğrulama / Yanlışlama

Category
Saint Luke Hastanesi'nin 3 Mart 2020 tarihli yazısında, koronavirüsa karşı alkol (votka) tüketimini önerdiği iddiası doğru değil

Koronavirüse Karşı Alkolün (Votkanın) Önerildiği Yazı Sahte ABD’nin Kansas Eyaletindeki Saint Luke Hastanesi’nin 3 Mart 2020 tarihli “COVID-19” konulu yazısında, koronavirüs enfeksiyonunu önlemek için alkol (votka) tüketiminin önerildiği iddiası doğru değil. Yazı, Saint Luke Hastanesi’ne ait değil. Hastane yazının kendilerine ait olmadığını belirtmiş ve içeriğinin doğru olmadığını aktarmış. Söz konusu…

Seçim seçmen sandık

Hamdi Türkmen’in Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi ve Yüksek Seçim Kurulu Verilerini Karşılaştırırken Kafası Karışmış Kanalben.com’da “İçinden Çıkamadım” başlıklı 20 Ekim 2015 tarihli yazısında Hamdi Türkmen, Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi ve Yüksek Seçim Kurulu (YSK) verilerini karşılaştırırken işin içinden çıkamadığını ifade etmiş: “Deniyor ki, 1 Kasım’da yapılacak seçimlerde, Yüksek…

Milli Eğitim Bakanlığı’nın Koronavirüs Nedeniyle Tüm Okulları Süresiz ve Ücretsiz Tatil İlân Ettiğine Dair Paylaşılan Yazı Asılsız Sağlık Bakanı Fahrettin Koca tarafından Türkiye’de ilk koronavirüs (Covid-19) vakasının tespit edildiğinin duyurulmasının ardından gözler Milli Eğitim Bakanlığı’na (MEB) çevrildi. Beklenti çerçevesinde, Cumhurbaşkanlığı Sözcüsü İbrahim Kalın tarafından yapılan açıklama ile ilk, orta ve…

İstiklal Marşı’nın 571 Hece 1453 Harften Oluştuğu İddiası Doğru Değil Milli şairimiz Mehmet Akif Ersoy tarafından kaleme alınan ve Türkiye Büyük Millet Meclisi’nin 12 Mart 1921 tarihli oturumunda millî marş olarak kabul edilen İstiklâl Marşı’nın hece sayısının milâdi takvime göre Hz. Muhammed’in doğduğu yıl olan 571, harf sayısının ise İstanbul’un…

Rakının koronavirüse iyi geldiği iddiasını içeren sahte gazete küpürü bir uygulama vasıtasıyla oluşturulmuştur.

Rakının koronavirüse iyi geldiği iddiasını içeren sahte gazete küpürü bir uygulama vasıtasıyla oluşturulmuştur. Bu yönde yayımlanmış bir gazete haberi yayınına rastlanamamaktadır. Halihazırda koronavirüsün tedavisine yönelik somut bir bulgu ya da virüse etkili bir ilaç bulunamamıştır.  Malumatfuruş’ta hem gündeme göre kendi seçimimiz hem de ihbar olarak gelen iddialar ışığında günde…

Mustafa Ercüment Alat'ın Yıllar Sonra Tekrar Sınava Girerek Tıp Kazanıp Doktor Olduğu İddiası

Mustafa Ercüment Alat’ın Yıllar Sonra Tekrar Sınava Girerek Tıp Kazanıp Doktor Olduğu İddiası Doğru Değil Mustafa Ercüment Alat adlı vatandaşın tıp fakültesiyle 21 yaşında ilişiği kesildikten 25 yıl sonra 46 yaşında üniversite sınavlarına girerek tıp fakültesini kazanarak doktor olmayı başardığı iddiası hatalı bir husus içeriyor. Alat’ın 46 yaşında tıp fakültesine…

Fotoğraftaki Yaratığın Domuzun Doğurduğu İnsana Benzeyen Bebek Olduğu İddiası Asılsızdır

Fotoğrafta yer alan yaratığın, domuz tarafından doğurulan insana benzeyen bebeğe ait olduğu iddiası doğru değil. Söz konusu görüntü, İtalyan sanatçı Laira Maganuco tarafından yapılan bir heykele ait. Bir domuz tarafından insana benzer bebek doğurulduğu iddiasıyla 2018 yılı Temmuz ayında Twitter’da bir kullanıcı tarafından “Elim ayağım titriyor” ifadeleri ile paylaşılan…

Balık Ayhan'ın ilk darbukasını Mahir Çayan'ın aldığı iddiası uydurmadır

Balık Ayhan’ın İlk Darbukasını Mahir Çayan’ın Aldığı İddiası Kendi Uydurması Balık Ayhan’a ilk darbukasını Mahir Çayan’ın verdiğine dair anlatılan hikâye asılsızdır. Balık Ayhan, bu hikâyeyi kendisinin uydurduğunu ikrar etmiştir. 1972 yılında öldürülen Mahir Çayan, 1980 yılı darbesinden önce Balık Ayhan’a darbuka vermiş olamaz.  Ayhan Küçükboyacı, herkesin bildiği adıyla Balık…

Pan American Firmasına Ait 914 Sefer Sayılı Uçağın Havada Kaybolduğu ve 37 Yıl Sonra İniş Yaptığı İddiası Asılsız Kaybolmasının ardından 35 yıl sonra ortaya çıkarak yere sağ salim iniş yapan uçak iddiası, UFO, İlluminati, komplo teorileri hakkında yazılar yayınlayan internet sitelerinde paylaşılan bir şehir efsanesidir. Bermuda üçgeninde kayıp olan…

İran'da devlet yöneticilerini koronavirüsten korunmak için cemaatle namaz kılarken maske takarken gösteren montaj fotoğraf

İran’da devlet yöneticilerini koronavirüsten korunmak için cemaatle namaz kılarken maske takarken gösteren fotoğraf montaj. Fotoğrafın orijinali Kasım Süleymani’nin Tahran Üniversitesi’ndeki cenaze merasiminden. Maskeler sonradan dijital müdahale ile eklenmiş. İran’ın devlet erkânına ait olduğu iddiasıyla maske montajlı fotoğrafı paylaşanlara rastladık. TGRT Haber’in 26 Şubat 2020 tarihli yayınında…

Bebek Ornitorenke Ait Sanılan Fotoğraf

Yavru Ornitorenk Sanılan Varlık Aslında Bir Heykelcik Yarı-sucul gagalı memeli olan platypus, yani ornitorenk yavrusuna ait olduğu iddiasıyla sosyal medyada paylaşılan fotoğraf aslında Vladimir Matic-Kurylev tarafından oluşturulan bir oyuncak heykelcik (ya da sanat projesi). Günümüzde yalnızca doğu Avusturalya ve Tazmanya’da bulunan bir yarı-sucul gagalı memeli olan platypus, yani ornitorenk…

Videodaki Rus Askerin Ellerini Yere Koymadan Şınav Çektiği İddiası Asılsız

Videodaki Rus Askerin Ellerini Yere Koymadan Şınav Çektiği İddiası Asılsız “Ellerini kullanmadan şınav çeken Rus asker görenleri şaşırttı” başlığıyla servis edilen video kayıta belki rastgelmiş olabilirsiniz. Alkışlarla Yaşıyorum ve AkıllıTV gibi internet siteleri ile Youtube’da birçok kanalda gerçek addedilerek yayınlanan bahse konu video şu şekilde: https://youtu.be/iIQly-RktPA Bu videonun…

Fotoğraftaki Yaratığın Kur’an-ı Kerim’i Yırtan Kız Olduğu İddiası Asılsız “Kur’an-ı Kerim’i yırtan kıza ait olduğu iddia edilen yaratık aslında Patricia Piccinini tarafından 2003 yılında yapılan bir balmumu modeline aittir. Özellikle 2007 yılında e-posta zincirlerinde sıklıkla paylaşılan bir görüntü mevcuttu: Kuran’ı yırtıp çarpılan kızı gösterdiği iddia edilen fotoğraf. …

TÜİK Tarafından Dalış Turizmi İstatistikleri Üretildiği ve Yayınladığı İddiası Doğru Değildir

TÜİK Tarafından Dalış Turizmi İstatistikleri Üretildiği ve Yayınladığı İddiası Doğru Değil Kaan Alişan, Haber Ekspres Gazetesinde 29 Mayıs 2017 tarihinde yayımlanan “İndirim mi Bindirim mi?” başlıklı yazısında istatistik uydurmuş ya da başka bir istatistik uydurucusunun kurbanı olmuş: “Dalış turizmine yani pencere…” alt başlığı altında “Türkiye İstatistik Kurumu verilerine göre,…

TÜİK’in Hanehalkı Yurt İçi Turizm Araştırması Verilerini Hatalı Aktaran Yayınlar Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından yayınlanan istatistiklerin basın organları ve köşe yazarları tarafından doğru şekilde okurlara aktarılamadığına dair nice örneği paylaşmıştık. Bugünkü konumuz vatandaşların yurt içi turistik gezilerine dair yayınlanan veriler. TÜİK tarafından “Hanehalkı Yurt İçi Turizm Araştırması” 2019 yılı…

Görseldeki Kitap Kapaklarının Köy Enstitülerinde Okutulan Ders Kitaplarına Ait Olduğu İddiası Doğru Değil Bahsi Geçen Kitaplar Köy Eğitmen Kursları İçin Hazırlanan Tarım El Kitapları Sosyal medyada ve çeşitli internet sitelerinde Köy Enstitüleri’nde okutulduğu iddiasıyla paylaşılan kitap kapak görsellerinin doğruyu yansıtıp yansıtmadığı yönünde tarafımıza ulaşan taleplere yanıt verelim istedik. 17 Nisan…

Koronavirüs Salgını Sonrasında 20 Milyon Çinlinin Müslüman Olduğu İddiasıyla Paylaşılan Video Kaydı Koronavirüs Salgını Zuhur Etmeden Önce Filipinler’de Çekilmiş Müslüman olmadığı hâlde Müslüman ilân edilen Jay Jay Okocha, Colin Kaepernick, Snoop Dogg, Mel Gibson, Neil Armstrong, Kaptan Kusto, Will Smith, Sunita Williams, Robert Douglas Thomas Pattinson gibi isimlere aşinayız. Ancak halkımız şahısların yerine…

Charlie Chaplin'in 70. Doğum Gününde Okuduğu İddia Edilen Şiir Aslında Kendisine Ait Değildir

Charlie Chaplin’in 70. Doğum Gününde Okuduğu İddia Edilen Şiir Aslında Kendisine Ait Değil Charlie Chaplin’in 16 Nisan 1959 tarihinde 70. doğum gününde “Kendimi gerçekten sevmeye başladığımda, anladım ki” dizesiyle başlayan şiiri okuduğu iddiası asılsızdır. Chaplin’in söz konusu şiiri okuduğuna dair bir kaynak bulunmamaktadır. Bahse konu şiirin Kim McMillen tarafından kaleme…

Hitlerin hakim ve savcılarına ait olduğu sanılan Trebklinka yargılamalarındaki SS görevlilerine ait fotoğraf

Fotoğrafta Yüzünü Kapatan Kişilerin Hitlerin Yani Nazi Almanyasının Hakim ve Savcıları Olduğu İddiası Yargılama esnasında fotoğrafları çekilirken yüzlerini kapayan şahıslar Hitler’in hakim ve savcıları değil, Nazi Almanyasının Schutzstaffel olarak bilinen, kısaca SS olarak adlandırılan özel askeri birlik görevlileridir. Fotoğraf, SS personelinin Treblinka kampında işledikleri suçlar nedeniyle yürütülen Treblinka Davaları adı…

Kaktüsler Radyasyonu Tamamen Emmez ya da Engellemez, Ortamı Radyasyondan Arındırmaz, Radyasyona Karşı Koruyucu Kalkan ya da Ekstra Koruyucu Görevi Görmez, Radyasyon Kaktüs Karşısında Etkisiz Değildir Dikenli çöl bitkisi olarak bilinen ve içinde su biriktirdiğine inanılan kaktüslerin radyasyona karşı emici ya da engelleyici özellik sergilediği  iddiası söylentiden ibarettir. Kaktüslerin radyasyonu…