Cumhurbaşkanı Erdoğan’a Yahudi Cesaret Ödülü Verildiği İddiası

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’a “Yahudi Cesaret Ödülü” Olarak Tanımlanan Ödüllerin Takdim Edildiği Doğru

Bu Ödüllerden Birinin Takdimi Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın Şahsına Değil, 2. Dünya Savaşı Esnasında Nazi Almanyasının Soykırımından Yahudi Kökenlilerin Hayatlarını Kurtaran Türk Diplomatları Adına Yapılmıştı

İnişiyle çıkışıyla ilerleyen Türkiye-İsrail ilişkileri gündeme geldiğinde Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’a yöneltilen eleştirilerden birinin “‘Yahudi Cesaret Ödülü’nü kabul etmesi” olduğu anlaşılıyor.

Sosyal medyada yer alan paylaşımlara göz atıldığında bahse konu ödül takdimi ile ilgili farklı hatalı bilgilere yer verildiği görülüyor. Ödülün Recep Tayyip Erdoğan’ın şahsına verildiği, Erdoğan’ın dünyada Yahudi üstün cesaret madalyası alan tek Müslüman olduğu söylemleri bu gibi iddialar arasında yer alıyor.

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’a “Yahudi Cesaret Ödülü” olarak tanımlanan ödüllerin takdim edildiği doğru. Ancak, bu ödüllerin takdim edilme gerekçeleri kamuoyunca aktarılandan farklılık arz ediyor.

(Dönemin Başbakanı günümüzün) Cumhurbaşkanı Erdoğan’a 2004 yılı Ocak ayında gerçekleştirdiği ABD ziyareti esnasında New York’ta katıldığı ABD’nin önde gelen ve etkin Musevi lobilerinin arasında yer alan Amerikan Yahudi Komitesi (American Jewish Committee) tarafından HSBC binasında düzenlenen yemekte “Cesaret Ödülü” olarak adlandırılan “Cesaret (Gösteren) Karakter(i)” (“Profiles in Courage”) ödülü takdim edilmişti.

Söz konusu ödül töreni 15 Kasım 2003 günü İstanbul Şişli’deki Bet İsrael Sinagogu’na ve Beyoğlu’ndaki Neve Şalom Sinagogu’na, 20 Kasım 2003 günü Beyoğlu’ndaki Birleşik Krallık’ın İstanbul Başkonsolosluğuna ve Beşiktaş’taki HSBC Genel Merkezi binasına bomba yüklü kamyonetlerle gerçekleştirilen saldırıların akabinde düzenlenmişti.

Törende Cumhurbaşkanı Erdoğan ödülü şu sözlerle kabul etmişti:

“… saygıdeğer üyelerim, Türk Amerikan ilişkilerine gönül vermiş mümtaz dostlar.  … Amerika Birleşik Devletleri … büyük memnuniyet duymaktayım. Şahsıma gösterilmiş olan konukseverlik ve tevdi edilen bu anlamlı ödül dolayısıyla huzurunuzda Amerikan Musevi Komitesine içten teşekkürlerimi sunmak isterim. HSBC Bankasının İstanbul’daki merkezi, İstanbul’daki bu bina artık özgür ve uygar dünyanın uluslararası terörizmle mücadelesindeki simge … HSBC Newyork Binasında Amerikan Musevi Komitesince Türkiye Cumhuriyeti Başbakanına bugün tevdi edilen bu cesaret ödülüyle sadece terörist zihniyete şu güçlü mesaj da iletilmektedir: ‘Terörizme boyun eğmeyeceğiz ve terörizmi yeryüzünden silmek için devamlı sürekli dayanışma içinde olacağız’

 

 

Cumhurbaşkanı Erdoğan, 26 Ocak 2004 tarihinde düzenlenen törende Amerikan Musevi Komitesi başkanı Jack Rosen’ın elinden bahse konu ödülü alırken şöyle görüntülenmişti:

 

Embed from Getty Images

 

 

İsrail’in Gazze saldırısı sonrası Başbakan Erdoğan’ın Tel Aviv Yönetimi’ni Filistinlilere yönelik soykırım suçu işlemekle suçlamasının ardından Amerikan Yahudi Kongresi (ACJ) Başkanı Jack Rosen 2014 yılında ilettiği mektup ile Cumhurbaşkanı Erdoğan’dan Cesaret Ödülü’nü iade etmesi talep edilmişti. Türkiye’nin Washington Büyükelçisi Serdar Kılıç da Erdoğan adına yazdığı mektupta “ödülü vermekten memnuniyet duyacaktır” ifadesini kullanmıştı. ADL Direktörü Abraham H. Foxman ile Başbakan Erdoğan arasında da bu hususta bir mektuplaşma gerçekleşmişti.

 

 

Cumhurbaşkanı Erdoğan’a verilen ve kamuoyunda “Yahudi Cesaret Ödülü” olarak bilinen bir diğer ödül Anti-Defamation League (ADL) adlı kuruluş tarafından 10 Haziran 2005 tarihinde New York’taki merkezlerinde düzenlenen törenle sunulmuştu.

Holokosttan Yahudileri kurtaran Türk Diplomatların anısına atfen (Dönemin Başbakanı) Cumhurbaşkanı Erdoğan’a ödül takdimi ADL Direktörü Abraham H. Foxman tarafından yapılmıştı.

Antisemitizm ve nefret suçu ile mücadeleyi hedefleyen ADL, Holokost döneminde kendi yaşamlarını tehlikeye atarak Yahudileri Nazi Almanyasının elinden kurtaran kişilere (Türkçemize “Cesaretin Takdiri” olarak çevrilebileceğini düşündüğümüz) “Courage to Care” adlı ödülü sunmaktadır. ADL tarafından 1987 yılından bu yana verilen anılan ödül, 2011 yılından bu yana “Jan Karski Courage to Care Award” adıyla sunulmaya başlanmış.

Cumhurbaşkanı Erdoğan’a  bahse konu ödül takdimi Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın şahsına yapılmamış. Söz konusu ödül, 2. Dünya Savaşı esnasında Nazi Almanyasının soykırımından Yahudi kökenlilerin hayatlarının kurtarılmasına katkı sunan Türk diplomatları adına verilmiş.

10 Haziran 2005 günü New York’taki ADL genel merkezinde gerçekleştirilen törende Cumhurbaşkanı Erdoğan’a takdim edilen ödül plaketinin üzerinde yer alan metinde de ödülün diplomatlarımızın adına sunulduğu hususu aktarılmış.

“Anti-Defamation League Courage to Care Award Presented to His Excellency Recep Tayyip Erdoğan Prime Miniter of the Republic of Turkey in Recognition of the Heroic Rescue of Jews by Members of Turkish Diplomatic Corps During WWII”

“İkinci Dünya Savaşı Sırasında Yahudilerin Türk Diplomatik Topluluğu Üyeleri Tarafından Kahramanca Kurtarılmasının Tanınması Amacıyla Türkiye Cumhuriyeti Başbakanı Recep Tayyip Erdoğan’a Sunulan Anti-Defamation League’in Cesaret Takdiri Ödülü“

Bahse konu ödül takdiminin adına yapıldığı Türk diplomatların isimleri şöyle sıralanmış:

Necdet Kent, Behiç Erkin, Firuzan Selçuk, Cemal Özkaya, Saffet Arıkan, Pertev Şevki Kantemir, Abdülhalat Birden, Kudret Erbey, Galip Evren, Fuat Aktan, Ragıp Rauf Arman, Bedii Arbel, Mehmet Fuat Carim, Cevdet Dülger, Fikret Şefik Özdoğancı, Namık Kemal Yolga, İrfan Sabit Akça, Selahattin Ülkümen, Burhan Işık

İsmi geçen Türk diplomatlar hayatta olmadığı için ödülün Türkiye adına Erdoğan’a sunulduğu aktarılmaktadır.

Bahse konu ödül takdimine ilişkin basın duyurusunda da ödülün Holokost sürecinde Yahudileri Nazi Almanyasının elinden kurtaran Türk diplomatlar adına verildiği belirtilmiş.

ADL Direktörü Abraham H. Foxman, 2014 yılında kaleme aldığı makalede, kurumlarınca bahse konu ödülün Recep Tayyip Erdoğan şöyle belirtilmişti:

“In 2005, ADL bestowed its Courage to Care Award recognizing the efforts of various Turkish diplomats to protect and save the lives of Jews from persecution and death at the hands of the Nazis. The award was presented on behalf of the courageous Turkish diplomats to Prime Minister Erdogan during his visit to New York.”

“2005 yılında ADL, çeşitli Türk diplomatlarının Yahudilerin hayatlarını Nazilerin elinde zulümden ve ölümden koruma ve kurtarma çabalarını takdir eden İlgiye Cesaret Ödülü’nü sundu. Ödül, cesur Türk diplomatlar adına New York ziyareti sırasında Başbakan Erdoğan’a takdim edildi.”

ADL Kudüs bürosu şefi Caroll Nuriel de “biz bu takdir plaketini kendisine teslim ettik ama bu plaket aslında bugün hayatta olmayan Türk Diplomatların anısına verilmiştir.” ifadeleriyle ödül takdiminin mahiyetine açıklık getirmişti.

ADL’nin internet sitesindeki ilgili bölümü taradığımızda 2005 yılında takdim edilen ödüle ilişkin bir atfın yer almadığı anlaşılmaktadır.

ADL’nin 4. “Cesaretin Takdiri” ödülü, Selahattin Ülkümen’e 1988 yılında takdim edilmişti.

Cumhurbaşkanı Erdoğan’a Yahudi Cesaret Ödülü takdim anından sanılan görüntülere de daha önce değinmiştik.

 

Kapak Fotoğrafı: David Karp