Videonun Ukrayna Ordusunun Cansız Mankeni Öldürülen Bir Sivil Gibi Sunmaya Çalıştığı Anı Yansıttığı İddiası Doğru Değil
Görüntü Bir Film Setinden
Rusya’nın, işgal ettiği Kiev yakınlarındaki Buça (Bucha) kentinden çekilmesi akabinde sokaklarda öldürülen sivillere ait cesetlere rastlanmıştı. Her ne kadar Rusya tarafı Buça’dan gelen görüntüleri sahte ve mizansen olarak nitelese de bu argüman uydu görüntüleri ve şahitliklerle çürütülmüştü (NYT’nin uydu görüntüleri üzerinden gerçekleştirdiği analiz, Rusya’nın iddiasının aksine, Bucha’da infaz edilen sivillerin cesetlerinin Rus birlikleri kentten ayrılmadan önce de görüntülendiğini ortaya koymuştu).
Bu süreçte, Buça’da öldürülen sivillerin aslında bir mizansen olduğu iddiası ileri sürülmüştü.
Elleri bağlı şekilde infaz edilmiş ceset görüntülerini şüpheli bulanların iddiasının aksine videodaki cesetlerden biri elini hareket ettirip ve kamera geçer geçmez kalkıp oturduğu dahi ileri sürülmüştü.
Ancak, kötü kaliteli videoda, aracın ön camındaki su damlasının hareketi ve yan aynadaki görüntünün perspektif kaynaklı değişimi yanlış yorumlanmıştı.
Kiev yakınlarındaki Bucha kentinde elleri bağlı şekilde infaz edilmiş ceset görüntülerini şüpheli bulanların iddiasının aksine videodaki cesetlerden biri elini hareket ettirip ve kamera geçer geçmez kalkıp oturmuyor. Kötü kaliteli videoda ön camdaki su damlası yanlış yorumlanmış. pic.twitter.com/BKfKFf5Vvr
— Malumatfuruş (@malumatfurusorg) April 3, 2022
Buça’dan gelen fotoğraf ve videoların mizansen olduğu yönündeki bu gibi asılsız söylemlere bir yenisi sahte mankenler aracılığıyla ölü sivil mizanseni oluşturulduğu iddiasıyla eklenmişti.
Ukrayna ordusu mensubu iki askerin, bir cansız mankeni ‘öldürülen sivil’ gibi göstermek üzere düzenlediği iddiasıyla bir video servis edilmişti.
Rus devlet kanalı Rossiya 24, askerî üniformalı iki kişinin bir mankeni bantladığı görülen videoyu Ukrayna’da sahte ceset hazırlama videosu olduğu iddiasıyla yayımlamıştı.
Bu absürt iddiayı gerçek sanarak aktaran sosyal medya paylaşımları şöyle örneklenebilir:
“👀 Dezenformasyon ve manipülasyon mu lazım? – Ukrayna’da bolca bulabilirsiniz. 🧐 İtinayla uydu görüntüsü için saatlerce yerde hareketsiz yatan, cansız manken üretilir.”
“Ukrayna ordusu mensubu iki askerin, bir cansız mankeni ‘öldürülen sivil’ gibi göstermek üzere düzenledikleri görüldü. Kim bilir bu ‘ölüyü’ hangi Rus saldırısından sonra göreceğiz. Belki görmüşüzdür bile, kim bilir…”
Söz konusu görüntüler 20 Mart’ta Rusya’nın St. Petersburg şehrinde çekilen “Admirals of the District 2” adlı dizinin setinden.
Söz konusu dizinin yönetmeni Nadezhda Kolobaeva, sosyal medya hesaplarında yaptığı açıklamada görüntülerin Ukrayna’dan olmadığını, 20 Mart’ta St Petersburg’un hemen doğusundaki Vsevolozhsk’ta yapılan çekimde görüntülenen kuklanın adının Albert olduğunu, görülen iki kişinin dublör koordinatörü ve asistanı olduğunu söylemişti.
Kolobaeva, görüntünün Ukrayna ile bir bağının olmadığını belirttiği Instagram profilinde Albert adlı kuklanın farklı fotoğrafını da paylaşmıştı.
Video, Philippe Fedorchuk (Филипп Федорчук) adlı aktörün TikTok profilinde paylaşılmıştı (Söz konusu profilde anılan setten farklı görüntülerin paylaşıldığı görülüyor).
Philippe Fedorchuk, videosunun Ukrayna’da sivil ölüm mizanseni sahnelendiği iddiasıyla paylaşılmasına Instagram hesabı üzerinden şöyle tepki göstermişti:
“Dün 08:32’de Rusya 24 TV kanalında medyanın nedense bu videoyu Ukrayna’daki askeri operasyonlara sürüklediği setten videom yayınlandı!!! Birincisi, videomu yayınlamak için izin almadılar. İkincisi, son 2 gün içinde bana haberin doğruluğunu kontrol eden en az 5 yabancı kuruluş yazdı ve doğru haberi yayınladılar! . . Ayrıca Sayın @vrsoloviev kendi telegram kanalında daha anlamadan yayınlıyor! Peki bir sorum var, neden bir yalan yayınlıyorsunuz???? .”
İddiayı QHA, BBC, Newsweek, Observers, Teyit, Doğrula da ele almıştı.