Harvard Üniversitesi Kimya ve Kimyasal Biyoloji Bölüm Başkanı Charles Lieber’in Koronavirüsü Çin’e Sattığı İçin Tutuklandığı İddiası Doğru Değil Harvard Üniversitesi Kimya ve Biyoloji bölüm başkanı Dr. Charles Lieber’in, koronavirüsü üretmek ve Çin’e satmaktan tutuklandığı iddiası gerçeği yansıtmıyor. Charles Lieber koronavirüsü ürettiği ve salgınının kökeniyle ilişkili bir Çin laboratuvarından para almakla…
Paylaşılan Video Kaydı Senegal’de Koronavirüs Aşısından Ölen 7 Çocuğa İlişkin Değil Video içeriği iddia edildiği gibi Senegal’da koronavirüs aşısı nedeniyle yaşamını yitiren çocuklar nedeniyle oluşan kargaşayı yansıtmıyor. Görüntü, kapı kapı dolaşarak kozmetik ürünleri satan Senegalli bir şahsın koronavirüs aşısı yaptığının sanılmasının ardından çıkan kargaşaya ait. Senegalli yetkililer koronavirüs aşısının yapıldığı ya da…
Paylaşılan Videoda Sağlık Çalışanına Hakaret Eden Kaymakam Sanılan Aslında Belediye Görevlisi Video kaydında bir hastanede sağlık çalışanlarını tehdit ettiği, hakaretler savurduğu ve kaymakam olduğunu söylediği görülen kadının kaymakam olduğu iddiası yanlış. Kadın kaymakam değil. Üsküdar Belediyesi’nde görevli iken açılan soruşturma ile görevinden ihraç edilen Asya Gülbahar Üzgül. Video 2016 yılından.…
Videodaki Doktorun İnsanların Koronavirüs Yerine 5G Nedeniyle Oksijensizlikten Öldüğünü Söylediği İddiası Asılsız Sosyal medyada bir doktorun yayınladığı bir video kaydında koronavirüs hastalarının 5G nedeni ile oksijen yetmezliğinden ötürü hayatlarını kaybettiklerini söylediğine dair bir iddia dolaşıma girdi. https://youtu.be/pRsRSLNOjPI Bu iddiayı içeren paylaşımlardan bazıları şöyleydi: “Amerikalı doktor “COVID-19′ DEĞİL…
Ebola Virüsünün Adının Kökeninin “Experiments of Biological Warfare Organised by Laboratories in America” (Amerika’daki Laboratuvarlar Tarafından Üretilen Biyolojik Savaş Deneyleri) Tanımının Baş Harflerine Dayandığı İddiası Asılsız Ebolanın kökeni virüsün 1976 yılında Kongo Demokratik Cumhuriyeti’nin Yambuku köyünde keşfedilmesinin ardından Karl Johnson adlı doktorun önerisiyle uluslararası komisyonun virüsün ilk bulunduğu köyün adının…
Alevilik / Bektaşilik İnanışına Göre Kaygusuz Abdal’ın Yedi Ulu Ozandan Biri Olduğu İddiası Doğru Değil Kaygusuz Abdal’ın Alevi/Bektaşi edebiyatındaki yedi ulu ozandan birisi olduğu iddiasının doğruluk payı bulunmamaktadır. Yedi ulu ozan Hatai, Pir Sultan Abdal, Kul Himmet, Nesimi, Virani, Yemini ve Fuzuli’dir. Kaygusuz Abdal da çok önemli bir Alevi-Bektaşi ozanı…
ABD Başkanı Donald Trump’ın Damadı Jared Kushner’ın Beyaz Saray Tuvaletinde 9 Saat Mahsur Kaldığı Yönündeki Uydurma Anlatıyı Ciddiye Alıp Kurgu Üfüren Yazar: Ergün Diler Takvim Gazetesi yazarı Ergün Diler’in “Derin”lere yönelik ipin ucunu kaçırdığı komplo teorilerini boca köşe yazılarındaki yanlış hususları fırsat buldukça aktarmaya gayret ediyoruz. Bugünkü konumuz: Ergün Diler’in…
Yerlere Saçılmış Kağıt Paralara İlişkin Fotoğrafın İtalya’nın Bologna Şehrinden Bir Milyarderin Koronavirüs Salgını Nedeniyle Tüm Servetini Sokağa Attığı Anı Gösterdiği İddiası Asılsız, Görseller Venezüela’dan 2019’dan İtalya’nın Bologna şehrinde bir zenginin koronavirüs karşısında bir işe yaramadığı için tüm servetini sokaklara döktüğü iddiasıyla paylaşılan görseller Venezüela’dan. Paylaşılan fotoğrafların koronavirüs salgınıyla bir ilgisi…
Fotoğrafın Umreden Dönen Kişilerin Yerleştirildiği KYK Yurt Odasına Ait Olduğu İddiası Doğru Değil “Umrecilerin terk ettiği öğrenci yurtları” notuyla paylaşılan fotoğraf, koronavirüs salgını öncesinde 2019 yılı Haziran ayı içerisinde paylaşılmış. Koronavirüs salgınının yayılmasını engellemek adına alınan önlemlerden biri umreden dönen vatandaşlarımızın Kredi Yurtlar Kurumu’na (KYK) bağlı yurtlarda karantina altına…
Tekâlif-i Milliye’nin Yayımlandığı Tarihte Mustafa Kemal Atatürk’ün Ankara Garı Direksiyon Binasında Kaldığı İddiası Doğru Değil Mustafa Kemal Atatürk’ün 7 Ağustos 1921 tarihinde Tekâlif-i Milliye Emirleri ilân edildiği sırada Ankara Garı Direksiyon Binasında kaldığı iddiası doğru değil. Ankara’ya geldiği 27 Aralık 1919 tarihinden TBMM Başkanlığına seçilmesine kadar önce Ziraat Okulunda, sonrasında…
Takvim Gazetesi Ata Demirer’in Koronavirüs Salgını Nedeniyle Kendisini Bozcaada’da Karantinaya Aldığı Yönünde Uydurma Haber Yayınlamış Koronavirüs salgını nedeniyle ünlüler de kendilerini evlerinde tecrit ettiği için magazin haberi sıkıntısı çeken Takvim Gazetesi editörleri hayal güçlerini konuşturmayı sürdürmüş. Takvim, İstanbul’da tecrit altındaki Ata Demirer’in Bozcaada’da karantina altında olduğuna dair uydurma bir haber…
Videodaki İspanya’dan Sağlık Personelinin Koronavirüs Salgını Karşısından Çaresizlikten Dua Ettikleri İddiası “İspanya’da bilim çaresiz kaldığı için doktorlar toplu dua etmeye başladı” iddiasıyla sosyal medyada paylaşılan videodaki sağlık görevlileri, Gurudass’ın “Ek Ong Kar” adlı meditasyon melodisi eşliğinde “Ek Ong Kar” ya da diğer ismiyle “Adi Shakti Mantrası”nı söyleyerek meditasyon yapmaktadır. …
Rumelu Lukaku’nun Beşiktaş’a Transferinin Teknik Direktör Slaven Bilic Tarafından Engellendiğini Söylediği İddiası 1 Nisan Şakasıydı Bu yıl 1 Nisan geçtiğimiz senelerki gibi geçmedi. Ancak yine de menfi hadiselerin yol açtığı hüzne rağmen 2020 yılında da 1 Nisan şakası içerikli paylaşım yapma enerjisini hissedenler oldu ve münferit şaka hadiselerine rastladık.…
Malumlarınız olduğu üzere Malumatfurus.org bünyesinde köşe yazarları odaklı olmak üzere haber platformlarında ve sosyal medyada yer alan asılsız iddiaları incelemeye gayret ediyoruz. Profesyonel anlamda gazeteci değiliz ve bu alanda teorik ya da pratik bir gazetecilik eğitimi almadık. Şu ana değin yürüttüğümüz çalışmaları “alaylı” şekilde amatör bir perspektiften yürütmeye gayret ettik.…
Milli Dayanışma Kampanyası İçin Öğretmen ve Sağlık Personeli Gibi Kamu Görevlilerinin Maaşından Zorunlu Bağış Kesintisi Yapılacağına Dair Paylaşılan Resmi Yazılar Sahte Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın “Biz Bize Yeteriz Türkiyem” çağrısıyla başlattığı milli dayanışma kampanyası için öğretmenlerin ve sağlık personelinin maaşlarından zorunlu bağış kesintisi yapılacağına yönelik sahte resmi yazı görselleri…
Milli Eğitim Bakanlığı’nın Aldığı Kararla Koronavirüs Nedeniyle Okullardaki Eğitimin Gelecek Yıl Tekrar Edileceği İddiası Doğru Değil, Paylaşılan Ekran Görüntüsü Montajla Oluşturulmuş Koronavirüs (Covid-19) salgını nedeniyle ara verilen eğitimlerin gelecek yıl tekrar edileceği iddiası gerçeği yansıtmıyor. (1 Nisan şakası olarak oluşturulup oluşturulmadığı anlaşılamayan) görsel dijital montajla oluşturulmuş. Milli Eğitim Bakanlığı kaynakları…
Videodaki Orangutan Bakıcılarının Koronavirüs Salgını Nedeniyle Sürekli Ellerini Yıkamalarından Etkilenip Ellerini Yıkamaya Başlamıyor Videoda Sandra adlı orangutanın ellerini yıkadığını görüyoruz. Ancak -iddia edilenin aksine- ellerini yıkamasının sebebi koronavirüs tehlikesi değil. Peki, bu sonuca nasıl vardık? Koronavirüs salgınıyla ilgili olduğu iddiasıyla paylaşılan videoları nasıl doğrulayabiliriz? Bu video üzerinden gidelim… …
İsrail’de Koronavirüs Salgını Nedeniyle Yaşamını Yitiren Kimsenin Olmadığı İddiası Asılsız İsrail’de koronavirüs nedeniyle ölenin olmadığı iddiası doğru değil. İşbu yazının hazırlandığı tarih (1 Nisan 2020) itibarıyla İsrail’de SARS-COV-2 nedeniyle vefat eden kişi sayısı 25’ti. 1 Nisan 2020 günü akşamı itibarıyla İsrail’deki Covid-19 vakaları sayısı 5.591 iken 97 kişi yoğun bakımda…
Videoda ABD Başkanı Donald Trump’ın Koronavirüs Salgını İçin Okutulan Kur’an-ı Kerim’i Dinlediği İddiası Doğru Değil ABD Başkanı Donald Trump’ın da koronavirüs salgını için okunan Kuran’ı dinlediği iddiası doğru değil. Paylaşılan video 21 Ocak 2017 tarihinde gerçekleşen dinlerarası dua etkinliğinden. ABD’de yeni seçilen başkanlar için bir gelenek halini alan ve farklı…
Koronavirüs Salgını Nedeniyle İtalya’da Halkın Müslümanlarla Birlikte Secde Ettiği Sanılan Video Peru’dan ve Koronavirüsle Bir İlgisi Yok “İtalya halkı Müslümanlarla beraber secde ediyor” notuyla sosyal medyada paylaşılan video aslında Peru’nun başkenti Lima’daki General San Martin meydanında 7 Aralık 2019 tarihinde çekilmiş. Videoda halk koronavirüsten ötürü değil seçimler ve ülkenin yaşadığı…
