AstraZeneca’nın Adının Anlamının “Öldüren Silah” Olduğu İddiası Doğru Değil “Öldüren silah” anlamına sahip olduğu sanılan ilaç şirketi AstraZeneca’nın ismi, Yunanca yıldız anlamına gelen “astron” ve türetilmiş anlamsız bir sözcük olan “zeneca”nın birleşimiyle oluşturulmuş. Bu yazımızda İngiliz-İsveçli ilaç şirketi AstraZeneca’nın adının anlamının “öldüren silah” olduğu iddiasını ele alacağız. Yurt dışında…
Koronavirüsün (SARS-COV-2) Hiçbir Zaman İzole Edil(e)mediği İddiası Doğru Değil Bilim inkârcılarının pandemiye dair yaydıkları dezenformasyonlardan bir tanesi de koronavirüsün hiçbir zaman izole edilmediği iddiası olarak karşımıza çıkmakta. İddiayı paylaşan bazı sosyal medya kullanıcılarına göz atacak olursak: “Wuhan’da çıktığı söylenen CoVİD19 adlı virüs izole edilmedi, kaynağıda bulunamadı.17.1.20 (1)de DSÖ’nün…
Koronavirüs Aşısının Kalp Kası İltihabına (Miyokardit) Yol Açtığı İddiası Bu yazımızda Pfizer-BionTech aşısının miyokardite yol açtığı iddiasını inceleyeceğiz (Miyokardit (kalp kası iltihabı), viral bir enfeksiyon sonucunda kalpte kasılma bozuklukları meydana gelmesidir). İddianın sosyal medyada karşımıza çıkan bazı örneklerine bakacak olursak: Geçtiğimiz günlerde İsrail Sağlık Bakanlığı’nın, ülkede…
Japonya’da Covid-19 Pandemisine Karşı Aşı, Maske ve Sokağa Çıkma Yasağı Gibi Uygulamaların Bulunmadığı İddiası Doğru Değil Bilim inkârcılarının son zamanlarda sıkça Japonya’da aşılama, maske yasağı, sokağa çıkma kısıtlaması gibi uygulamaların olmadığını öne sürdüklerini görmekteyiz. Bu yazımızda bu iddiaların gerçekliğini inceleyeceğiz. Bahsedilen iddiaların yer aldığı bazı sosyal medya paylaşımlarına bakacak…
Rusya’da Gerçekleştirilen Otopside / Araştırmada Covid-19’un Bir Virüs Değil Radyasyona Uğramış Bir Bakteri Olduğu ve Kanda Pıhtılaşma Yaparak İnsanların Ölümüne Sebep Olduğunun Keşfedildiği İddiası Asılsız Bu yazımızda salgın inkârcıları ve komplo teorisyenleri tarafından internette son dönemlerde sıkça paylaşılan bir metni inceleyeceğiz. Whatsapp gruplarından haber sitelerine kadar çok farklı sanal…
RNA Virüslerine Karşı Aşı Geliştiril(e)mediği, RNA Virüslerine Karşı Aşının Etkisiz Olduğu İddiası Doğru Değil Pandeminin başından bu yana COVID-19 enfeksiyonuna dair pek çok dezenformasyona şahit olmaktayız. Bu yazımızda da bunlardan biri olan “RNA virüslerinin aşılarının bulunmadığı” iddiasını inceleyeceğiz. İddianın sosyal medya platformlarında karşımıza çıkan birkaç örneğine göz atalım: …
Covid-19’a Karşı Kullanılan Koruyucu Maskelerde ve Sürüntü Çubuklarında Nanorobotların Bulunduğu ve Bu Nanorobotların Cep Telefonuyla Görüntülenebildiği İddiası Doğru Değil Salgın inkârcısı ve maske karşıtı kitlenin son dönemde sarıldığı / inandığı yeni komplo teorisi koronavirüs salgınına karşı kullanılan koruyucu maskelerde ve sürüntü çubuklarında nanorobotların yer aldığı yönündeydi. Sosyal medyada bu…
Kan Grupları ve COVID-19 Enfeksiyonu İlişkisi, Bilim İnsanlarının Üzerinde Çalışmalarını Halen Sürdürdüğü Bir Konu Yürütülen Çalışmalarda Erişilen Son Bulgular Kan Gruplarıyla Enfeksiyonun Geçirilme Şiddeti ya da Enfeksiyona Yakalanma Sıklığı Arasında Herhangi Bir İlişki Olmadığına İşaret Etmekte Bu yazıda, pandeminin ilk aylarından itibaren gündeme gelen bir konu olan COVID-19 enfeksiyonunun…
Çin Menşeli Sinovac Aşısının Çin’de Kullanılmadığı İddiası Doğru Değil Bu yazımızda, ülkemizde uygulanmakta olan Çin menşeli Sinovac aşısının, Çin’de kullanılmadığı iddiasını inceleyeceğiz. İddianın sosyal medya platformlarında yer alan birkaç örneğine göz atacak olursak: Sosyal medyada özellikle son günlerde sıkça karşılaştığımız bu iddianın gerçeklik payı yoktur.…
Türkiye Dışındaki Diğer Ülkelerde Hayat Eve Sığar (HES) Kodu Gibi Dijital Sağlık Uygulamalarının Kullanılmadığı İddiası Doğru Değil Bu yazıda ülkemizdeki HES (Hayat Eve Sığar) kodu benzeri dijital sağlık uygulamalarının başka ülkelerde olmadığı iddiasını ele alacağız. Özellikle sosyal medya platformlarında (bazı) bilim inkârcılarının, diğer ülkelerin böylesi bir uygulamaları olmadığını ve…
Asemptomatik Kişilerin Koronavirüsü Bulaştırmadığı & Dünya Sağlık Örgütü’nün Asemptomatik Kişilerden Bulaş Olmadığını Bildiren Bir Açıklama Yaptığı İddiaları Doğru Değil Bu yazımızda, asemptomatik kişilerin koronavirüsü bulaştırmadığı iddiasını inceleyeceğiz. Pandemi süresince çokça kafa karışıklıklarına sebep olan bu iddianın sosyal medya platformlarında karşılaştığımız birkaç örneğini aktaracak olursak: İddialar,…
Koronavirüs Salgını (Covid-19) Nedeniyle Vefat Edenlere Otopsi Yapılmadığı İddiası Doğru Değil Bu yazımızda COVID-19 enfeksiyonu sonucu hayatını kaybeden hastalara otopsi (ölü açımı) yapılmadığı iddiasını inceleyeceğiz. Dünya genelinde komplo teorisyenleri ve bilim inkârcılarının paylaşıp yaydığı iddianın ülkemizde de özellikle sosyal medya platformlarında örneklerini sıkça görmek mümkün. Bunlardan bazılarına göz atacak…
Çin’in bazı şehirlerine girişlerde nazofaringeal sürüntüye ek olarak anal sürüntü alındığı doğruysa da ülke çapında her turiste böyle bir uygulama yapılmadığı anlaşılmaktadır; ancak yine de bu yöntemin özellikle yurtdışından gelen turistlere oldukça yaygın bir şekilde uygulandığını söyleyebiliriz.
Koronavirüs Salgınına Karşı Aşıların Geliştirilme Hızının Beraberinde Bazı Komplo Teorilerini Getirdiği Görülüyor Son birkaç aydır COVID-19’a karşı aşıların geliştirilmeye başlanması ile gündeme gelen “Aşılar nasıl bu kadar hızlı geliştirildi?” sorusu, çeşitli mecralarda sıklıkla karşımıza çıkmakta. İnternet ortamında gördüğümüz pek çok komplo teorisi ve asılsız iddianın kaynağında da bu sorunun…
Plasebo Dışında Bir Etki Sağlamayan Akupunktur İddia Edildiği Gibi İşlevsel Bir Yöntem Değil Bu yazımızda tamamlayıcı tıp yöntemlerinden biri olarak tanımlanan akupunktur uygulamasının iddia edildiği gibi işlevsel olmadığını ve öne sürülen faydalarının gerçek dışılığını anlatacağız. Geleneksel Çin tıbbında yüzlerce yıl öncesinden bu yana kullanımı olan akupunktur, vücutta “akupunktur noktaları”…
Koronavirüs (Covid-19) Aşılarının Hamile Kadınların Düşük Yapmasına Yol Açtığı İddiası Bu yazımızda, COVID-19 aşılarının hamile kadınların düşük yapmasına sebebiyet verdiği iddiasını ele alacağız. İddianın en sık görülen örneklerinden birisi, “Amerika Birleşik Devletleri’nde (ABD) yaşayan Sara Beltrán Ponce isimli bir doktorun 14 haftalık hamile iken COVID-19 aşısı olması sonucu düşük…
Koronavirüs Mutasyonuna ve Varyantlarına Karşı Aşıların Etkinliği Bu yazımızda, en son veriler doğrultusunda koronavirüs mutasyonlarını ve kullanımda olan aşıların bu mutasyonlar üzerindeki randımanlarını ele alacağız. Son dönemlerde farklı coğrafyalarda ortaya çıkan koronavirüs varyantlarının başka ülkelere de yayılması ile toplum genelinde konuya dair bir kafa karışıklığı mevcut görünmekte: …
Koronavirüs Aşılarının Kısırlığa Yol Açtığı İddiası Doğru Değil Bu yazımızda COVID-19 aşıları ve kısırlık üzerine ortaya atılan iddiaları ele alacağız. Konu ile ilgili iddialar, Pfizer firmasının eski bir yöneticisinin aşıların kısırlığa yol açtığını belirttiği bir açıklama ve bir protein üzerine odaklanmakta: Öncelikle belirtelim ki iddialarda eski Pfizer…
COVID-19 Aşısının İlk Dozunu Olduktan Sonra Hastalığa Yakalananlar Olduğu Gözlemlense de, Bu Durum Aşıların İşlevsiz Olduğu Anlamına Gelmiyor Geçmiş günlerde COVID-19 aşısının ilk dozunu olduğu hâlde hastalığa yakalananlar olduğu için aşıların işlevsiz olduğu iddia edilmişti. Bu yazımızda bu iddiaları irdeleyerek aşıların niçin iki doz halinde yapıldığını ve ikinci dozun…
Rothschild Ailesinin Koronavirüs Salgınının Ortaya Çıkmasından 4 Yıl Önce 2015 Yılında Covid-19 Test Kitlerinin Patentini Aldığı İddiası Doğru Değil Bu yazımızda pek çok iddiaya ve komplo teorisine konu olan Rothschild ailesi ile ilgili iddialardan bir tanesini inceleyeceğiz. Son zamanlarda ortaya çıkan bu iddia, Rothschild ailesinden Richard Rothschild’in henüz 2015…
